10 września – Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom
Samobójstwo
jest trzecią na świecie przyczyną zgonów wśród młodych ludzi
poniżej 25 roku życia. Co 2 minuty ginie jedna osoba w wyniku
targnięcia się na swoje życie.
Według danych WHO liczba
samobójstw zatrważająco rośnie, a w 2020 roku wyniesie około 1,5
miliona.
Udaję
radość, której we mnie nie ma, ukrywam smutek, żeby nie martwić
tych, którzy mnie kochają i troszczą się o mnie. Niedawno
myślałam o samobójstwie. Nocą, przed zaśnięciem, odbywam ze
sobą długie rozmowy, staram się odegnać złe myśli, bo byłaby
to niewdzięczność wobec wszystkich, ucieczka, jeszcze jedna
tragedia na tym i tak już pełnym nieszczęść świecie.
Paulo Coelho, "Czarownica z Portobello"
Kraje
Europy Wschodniej, takie jak Litwa, Estonia, Białoruś i Rosja
przodują w tych tragicznych statystykach, osiągając wskaźnik
samobójstw na poziomie od 45-75/ 100 000 mieszkańców.
Niższy
wskaźnik prezentują kraje Ameryki Północnej, Europy Zachodniej i
Australazji – utrzymuje się w przedziale 10-35 samobójstw na 100
000 mieszkańców. Najniższy wskaźnik mają kraje Europy Środkowej
i kraje Ameryki Latynoskiej – Kolumbia, Paragwaj, azjatyckie –
Filipiny oraz muzułmańskie, np. Pakistan. Wskaźnik samobójstw w
tych krajach jest mniejszy od 6/ 100 000 mieszkańców.
W
Polsce, wg danych Komendy Głównej Policji w ubiegłym roku, ogólna
liczba zamachów samobójczych wyniosła 4 816, gdzie samobójstwa
zakończone zgonem to 3 964 – z czego 3 333 to mężczyźni, a 631
to kobiety.
Kobiety natomiast częściej dokonują prób samobójczych. Z kolei
myśli samobójcze często pojawiają się u niejednego z
nas.
Światowy
Dzień Zapobiegania Samobójstwom jest obchodzony 10 września
każdego roku z inicjatywy Międzynarodowego Towarzystwa
Zapobiegania Samobójstwom (IASP) i jest wspierany przez Światową
Organizację Zdrowia (WHO). Tematem tego dnia w 2009 roku jest:
„Prewencja samobójstw w różnych kulturach”. Celem jest
zwrócenie uwagi na problem samobójstw, poprzez podniesienie
poziomu edukacji, szerzenie wszelkich informacji, obniżenie
stygmatyzacji samobójców i ich rodzin
oraz uświadomienie o możliwości zapobieżenia niepotrzebnej
śmierci.
Tegoroczne obchody ŚDZS są okazją do
przypomnienia ludziom, że samobójstwo może być uwarunkowane
czynnikami kulturowymi, religijnymi, prawnymi, historycznymi,
filozoficznymi i wynikającymi z tradycji danej społeczności. Zaś
sami samobójcy i ich zachowanie wymaga zrozumienia i wsparcia ze
strony środowisk kulturowych. Program zapobiegania samobójstwom
znowuż, musi być dostosowany do kulturowych kontekstów.
Wśród
przyczyn samobójstw, obok tych kulturowych są jeszcze:
-
wiek dojrzały i starszy
- płeć męska
- obecność
przewlekłych, nieuleczalnych chorób z dominującym objawem bólu
-
nagłe zmiany pozycji społecznej (poprawa lub pogorszenie statusu
społecznego)
- utrata pracy
- strata bliskich osób
(rozstanie, rozwód)
- brak rodziny, samotność
-
wcześniej popełnione próby samobójcze
- schorzenia
psychiczne (depresja, schizofrenia, uzależnienia, zaburzenia
osobowości (osobowość borderline , chwiejna emocjonalnie,
antyspołeczna))
Propozycje
IASP do programu zapobiegania samobójstwom:
1.
Walka z dyskryminacją samobójców i piętnowania ich rodzin
2.
Ograniczenie dostępu do środków mogących stać się narzędziem
samobójczym
3. Zminimalizowanie informacji z
mediów na temat sposobów odbierania sobie życia
4.
Wsparcie dla imigrantów
5. Zwiększanie
świadomości zagrożenia problemem wśród środowisk w celu
zapobiegania samobójstwom wśród młodzieży
6.
Zachęcenie do tzw. bezpiecznego spożywania alkoholu
7.
Ulepszenie opieki psychiatrycznej i szerzenie promocji zdrowia
psychicznego
Jednymi z prac podjętymi na rzecz Dnia
Zapobiegania Samobójstwom są: wdrażanie proponowanych inicjatyw,
norm i strategii, organizowanie konferencji, pogadanek, nagłaśnianie
akcji przez media, organizowanie memoriałów, spotkań
integracyjnych, grup wsparcia dla samobójców i ich rodzin, marszów,
roznoszenie ulotek, umieszczanie plakatów, prowadzenie badań i
nauka radzenia sobie z problemami.
Dzisiaj dodatkowo
startuje nowa akcja mająca na celu wsparcie działań Światowego
Dnia Zapobiegania Samobójstwom, ludzi którzy przeżyli samobójstwo,
jak również wyrażenie pamięci o Tych, którym pomoc przyszła za
późno – „Zapal świeczkę o godzinie 20:00 w Światowy Dzień
Zapobiegania Samobójstwom”
Źródła:
Heitzman
J., "Psychiatria podręcznik dla studentów medycyny",
PZWL, Warszawa
2007
http://www.policja.pl/portal.php?serwis=pol&dzial=4&id=326&poz=11&update=1
http://www.iasp.info/wspd/index.php#wspd_cont
http://www.we-dwoje.pl/10;wrzesnia;8211;;swiatowy;dzien;zapobiegania;samobojstwom,artykul,14341.html