Andrzej Wajda (ur. 6
marca 1926r. w Suwałkach) - polski reżyser filmowy, współtwórca
polskiej szkoły filmowej. Stworzył szereg pamiętnych i ważnych
dla polskiej kultury dzieł; ekranizacji i adaptacji utworów
literackich - filmów odpowiadających na szereg istotnych pytań i
problemów współczesności
nurtujących polskie społeczeństwo, obrazów niekiedy przewrotnych
w swojej nietuzinkowej, oryginalnej interpretacji, demitologizujących
tzw. świętości narodowe, a niekiedy wręcz obrazoburczych w swoim
wyrazie.
W okresie PRL-u Andrzej Wajda miał wiele
problemów z cenzurą,
starając się poruszać po 'cienkiej czerwonej linii' - pomiędzy
tym, co dozwolone przez politbiuro PZPR, a tym, co zakazane. Ta
swoista gra, jaką prowadził przez lata z cenzurą groziła zarówno
utratą środków finansowych przeznaczonych na realizację filmu,
jak też niejednokrotnie prowadziła do ingerencji cenzury podczas
kolaudacji filmu, co nierzadko skutkowało cięciem części
materiału filmowego przed dopuszczeniem go do dystrybucji. Wraz z
uznaniem, jakie Wajda zyskał, jako artysta, zdobył także ogromny
autorytet moralny, zarówno w polskim społeczeństwie, jak też w
swoim środowisku zawodowym.
W latach 1980-1991 był
zaangażowany w działalność polityczną. Okres dekady po zmianie
ustrojowej 1989 roku jest w opinii niektórych krytyków uważany za
czas jego kryzysu twórczego, a jego niektóre ówczesne filmy wręcz
za nieudane. Jego wczesne dzieła, zaliczane do nurtu polskiej szkoły
filmowej, jak też filmy zrealizowane do roku 1990 uznawane były
dotąd za najbardziej znaczące w Jego twórczości.