Miró Juan Kobieta i ptak w świetle księżyca
autor
— Joan Miró
data powstania — 1949
technika — olej na płótnie
wymiary — 81 × 65 cm
miejsce przechowywania — Londyn, Tate Modern
Miró, hiszpański malarz, rzeźbiarz i grafik początkowo tworzył pod wpływem kubizmu oraz malował kompozycje w duchu naiwnego realizmu. Najtrwalsze związki połączyły go jednak z surrealizmem, którego stał się jednym z najbardziej oryginalnych przedstawicieli. Miró wykształcił swój niepowtarzalny styl, charakteryzujący wszystkie jego wytwory — od obrazów i rysunków, po ceramikę, freski i osobliwe „surrealistyczne przedmioty”.
Prezentowana kompozycja należy do serii tak zwanych „powolnych” obrazów, namalowanych w latach 40., których tematem był opracowywany w wielu wariantach motyw kobiety i ptaka. Na ceglasto-rudym, przyciemnionym ku dołowi tle widnieją kształty nakreślone sumarycznie za pomocą czarnych i białych linii. Układy linii i kolorowych form, ułożonych w pozornym chaosie i o zakłóconej skali, budzą skojarzenia z postaciami ludzkimi i zwierzęcymi. Dominującym kształtem jest pojawiająca się w centralnej części obrazu postać w czarnej, ozdobionej białym i czerwonym pasem sukni oraz widoczny nad nią po prawej błękitny sierp księżyca.
Intensywne kolory, operowanie skrótowym znakiem i linią budzą ducha humoru i zabawy, upodabniając prace Miró do radosnych tworów dziecka. Artysta operował jednak wszystkimi środkami w sposób całkowicie świadomy i wyrafinowany, wyczarowując za ich pomocą bogactwo znaczeń i nastrojów.
Prace Miró zdają się cofać widza w ów stan pobudzonej dziecięcej wyobraźni, w którym nawet w najbardziej umownych formach i znakach można odczytać pełnię treściowego przekazu i skomplikowanej narracji. Stanowi temu towarzyszy zarazem zatarcie granic między światem wyobraźni a rzeczywistością, które stapiają się w jedno i przenikają.
Katarzyna Nowakowska-Sito
Encyklopedia PWN © Wydawnictwo Naukowe PWN SA