„Paweł i Wirginia”

Bernardin de Saint-Pierre

MIEJSCE: wyspa Ile-de-France; 2 chatki na wsch. zboczu góry, w kotlinie; u stóp góry miasto – Port Ludwika, dzielnica Pomarańcze; nad brzegiem morza; lasy; uprawiają cytryny, pomarańcze, daktyle…

POSTACI:

Paweł – syn Małgorzaty

Wirginia – córka de la Toure’ów

Małgorzata

Pani de la Toure

Starzec

Pan de la Toure

Domingo i Maria – służący, Murzyni Małgorzaty i p. de la Tour

Wierny – pies

De la Burdonnais – gubernator

Ciotka pani de la Toure z Francji

-narrator wysłuchuje historii starca w pobliżu ruin 2 chatek

HISTORIA:

-1726 – młodzieniec de la Toure z Normandii (z gminu) żeni się ze szlachcianką; ona jest w ciąży, rodziny ich nie akceptują; chcą rozpocząć szczęśliwe życie na wyspie; udaje się na Madagaskar po niewolników, umiera na febrę

-samotna i brzemienna pani de la Toure z pomocą niewolnicy Marii uprawiała swój ogródek i zarabiała na życie; spotyka Małgorzatę - z Bretanii, szlachcic zrobił jej dziecko i ją zostawił – kt. mieszka tu od roku wraz ze służącym Domingo; zaprzyjaźniają się

-starzec – przyjaciel Małgorzaty, pomaga im, wydziela im działki, buduje drugą chatkę obok

-przyjaciółki przędzą bawełnę, służący (w końcu się pobierają) uprawiają rolę – tak się utrzymują; wiodą szczęśliwe życie, rzadko udają się do miasta, gdyż są ubogo ubrane; chodzą do kościoła

-de la Toure rodzi córkę – Wirginię, Małgorzata – syna Pawła; wychowują ich razem, razem śpią, bawią się, kąpią, itp.; matki chcą, by kiedyś stworzyli małżeństwo

-de la Toure pisze listy do zamożnej ciotki, prosi o pomoc dla córki, ona odrzuca prośbę i poniża ją

-Wirginia (12lat)spotyka zbiegłą murzynkę, posila ją i prosi o łaskę dla niej u jej białego pana; w drodze powrotnej gubią się z Pawłem; Wirginia przestraszyła się śmiałości białego bogacza; odnajduje ich w końcu pies Wierny wraz z Domingo; grupa murzynów służących u bogacza odnosi ich na rękach do domu, gdyż są zmęczeni i mają obolałe stopy

-Paweł z pomocą Domingo, zasadził wiele drzew owocowych, zbudował altanki, wytyczył ścieżki, itp., uczynił wyspę milszą, nie naruszając praw natury; każdy obsadził kawałek ziemi roślinami ze swego kraju i tak nazwał to miejsce; matki zasadziły 2 kokosy po ur. Dzieci, które teraz wyrosły wysokie na skraju skały i splotły się; wszystkim ulubionym zakątkom nadają nazwy: Odkrycie Przyjaźni (skała); starzec ryje różne sentencje łac. Na roślinach; spędzają czas na zabawach, pantominach, śpiewach

-cenieni przez ludzi, choć z nikim nie nawiązywali kontaktów; często pomagali, leczyli

-żyli w zgodzi i w harmonii z naturą; żyli jej rytmem

-na imieniny matek, Wirginia piekła im placki z mąki pszennej; także dla okolicznych rodzin

-Paweł i Wirginia nazywają siebie „bratem”, „siostrą”, budzi się w nich miłość, choć nie są tego świadomi; dotąd kochali się jak rodzeństwo; Paweł wyznaje Wirginii, że dodaje mu sił i rozpromienia go; Wirginią miotają namiętności, stroni od Pawła, nie umie sobie poradzić z uczuciem; Paweł jeszcze nie dojrzał; daje Wirginii, na jej prośbę, obrazek św. Pawła – jedyne co ma; matki planują wysłać Pawła do Indii na jakiś czas, by zdobył majątek i wrócił do Wirginii i się z nią ożenił; on się nie godzi

-gubernator de la Bourdonnais przynosi list od ciotki z Paryża, która umiera i chce, by de la Tour przyjechała wraz z Wirginią; ciotka chce przekazać Wirginii majątek i ożenić ją; de la Toure jest schorowana już, pozostawia decyzję córce

-zakonnik – spowiednik, z polecenia gubernatora, przekonuje Wirginię do wyjazdu (choć ona tego nie chce); wszyscy są temu przeciwni, Paweł zrozpaczony; P. nocą prosi Wirginię, by została lub pozwoliła mu jechać z nią; ona obiecuje wrócić do niego, robi to tylko dla niego; Paweł bliski obłędu; o świcie przychodzą po Wirginię i niemalże uprowadzają ją na statek, bo tak naprawdę nikt nie chciał, by wyjeżdżała; Paweł dowiaduje się o tym, gdy statek jest już na morzu, bardzo cierpi

-Paweł uczy się pisać, czytać oraz innych nauk od starca, by móc pisać do W. i dowiedzieć się czegoś o Francji;

-Wirginia pisze list po półtora roku (wcześniejsze nie dochodziły przez ciotkę); została oddana do pensji w klasztorze, by uczyć się czytać, pisać, itp., nazwisko zmieniono jej na rodowe; ma wszystko, lecz niczym sama nie rozporządza; ciotka swata ją z jakimś gachem; jest nieszczęśliwa; przesyła różne nasiona, na woreczku wyszywa swoim włosem splecione litery P i W; ale w samym liście nie wspomina o Pawle (spryciara;P)

-starzec rozmawia z Pawłem; P. chce jechać do Francji, zdobyć majątek i ożenić się z W.; Starzec mu to odradza, mówi o realiach Francji, że rządzi nią pieniądz, a nie cnota, nie cenią tam pisarzy; negatywny obraz Fr. i Europy

-24 XII 1744r. na morzu ukazuje się okręt z Wirginią, która w liście pisze, że nie zgodziła się na zamążpójście i ciotka ją wydziedziczyła i wyrzuciła;

-nocą statek wzywa pomocy (strzały z armat), bo na morzu jest burza;następnego dnia nadchodzi huragan, który zatapia statek;

-Paweł trzymany na uwięzi, szarpie się i chce biec ratować ukochaną;

-ost. Majtek na statku prosi Wirginię, by zdjęła suknię i popłynęła z nim do brzegu, ale ona się nie zgadza; ginie z 1 ręką na sukni, drugą trzymając portret Pawła na piersi; morze wyrzuca jej ciało, chowają ją;

-Paweł – obłęd, wszyscy cierpią; starzec próbuje go pocieszać, Paweł odwiedza wszystkie miejsca, w których przebywała Wirginia

-matki mają proroczy sen, że Paweł i one wkrótce złączą się z Wirginią = umrą

-po 2 miesiącach umiera Paweł; tydzień po nim jego matka Małgorzata; miesiąc po niej pani de la Toure; zdycha też pies

-ciotka z Francji zapada na chorobę psychiczną; umiera w psychiatryku; majątek jej odebrano

-starzec kończy historię ze łzami w oczach i odchodzi