1. surowce przemysłu chemicznego nieorganicznego, klasyfikacja, zasoby, metody wzbogacania

Surowce to minerały z których w drodze procesów technologicznych otrzymuje się określone produkty.

Surowce naturalne – surowce mineralne lub wytworzone w drodze fotosyntezy, głownie w odpowiednich uprawach (drzewo kauczukowe, trzcina cukrowa, burak cukrowy, drzewa iglaste i liściaste).

Surowce mineralne (niemetaliczne):

• Chemiczne

• Skalne (wapienie, ziemie okrzemkowe, kwasoodporne skały ogniotrwale)

• Kamienie szlachetne i półszlachetne

• Wody mineralne

Kopalne surowce chemiczne:

• Sól kamienna

• Sól potasowa

• Sole K – Mg

• Surowce siarkonośne: siarka rodzima, piryt, anhydryt

• Surowce fosforonośne: fosforyty, apatyty,

• Siarczan sodowy, soda naturalna, saletra sodowa

• Baryt, fluoryt, rudy strontu, rudy baru

Surowce mineralne w Polsce:

Węgiel kamienny, złoża siarki, rudy miedzi, rudy cynku, wgiel brunatny. Sól kamienna

Braki surowców w Polsce:

Ropa naftowa, rudy żelaza, boksyty, sole potasowe, gaz ziemny

2. wzbogacanie surowców

Rudy zawierają zwykle obok minerału użytecznego domieszki lub wtrącenia skał obcych.

Wzbogacanie metodą rozdrobnienia polega na stopniowym rozdrabnianiu materiału i rozdzielaniu na koncentrat i odpady na podstawie różnic we właściwościach fizycznych.

st. rozdrobnienia = wymiar ziarna przed rozdrobnieniem/ po rozdrobnieniu

działania rozdrabniające:

zgniatanie, ścieranie, rozbijanie, rozłupywanie, rozdrabianie na sucho, na mokro

rozdrabnianie – operacja jednostkowa związaną z dużym zużyciem energii (ilość energii jest proporcjonalna do przyrostu powierzchni materiału)

Klasyfikacja ziaren:

• odsiewanie na sitach płaskich lub bębnowych

• klasyfikacja wykorzystująca siły ciężkości (separatory powietrzne i hydrauliczne)

• osadzanie

• osadzanie wykorzystujące ciecze ciężkie (gliny, drobno zmielony magnetyt)

• stoły koncentracyjne

• separatory magnetyczne

• separatory elektrostatyczne

3. flotacja

Flotacja- wykorzystuje się siły napięcia powierzchniowego wody, które ulegają dużym zmianom pod wpływem odczynników flotacyjnych- różny stopień zwilżalności składników rudy.

Miarą zwilżalności jest kąt zwilżania θ=0 dla minerałów całkowicie zwilżonych, wzrastających natomiast przy substancjach zwilżonych w coraz to mniejszym stopniu

Podczas flotacji w środowisku wodnym rozdrobnione rudy minerałów rozdzielają się w taki sposób, że minerały charakteryzujące się dużym kątem zwilżenia tworzą zespoły z pęcherzykami powietrza i są unoszone na powierzchnię tworząc pianę. Można w ten sposób rozdzielić minerały bardzo podobnych gęstościach.

Odczynniki flotacyjne:

1. Kolektory – odczynniki zwiększające kąt zwilżania ciał stałych (ksantogenian sodowy)

2. Odczynniki pianotwórcze – mają za zadanie zwiększenie trwałości piany (olej sosnowy, kwas krezolowy)

3. Aktywatory i depresory – służą do regulowania zdolności flotacji minerałów przy selekcji flotacji

Flotacja jest jedną z metod rozdzielania drobnych ziaren różnych ciał stałych, wykorzystującą różne stopnie zwilżalności cieczą powierzchni ziaren oraz ich różną zdolność przywierania do pęcherzyków powietrza.

Miarą zwilżalności jest kąt zwilżania. Dla minerałów całkowicie zwilżonych równa się zero.

Flotacja znalazła zastosowanie przemysłowe zwłaszcza przy wzbogacaniu surowców mineralnych, rozdzielaniu mieszanin soli itp.

Flotację stosuje się do rozdziału (wzbogacania) rud siarczkowych, siarki, fosforytów, apatytów, barytu, soli potasowych.