„NIEPODLEGŁOŚCIOWE ROZRACHUNKI”:
JULIUSZ KADEN-BANDROWSKI, ANDRZEJ STRUG,
STEFAN ŻEROMSKI

Okres po I wojnie charakteryzuje „radość z odzyskanego śmietnika”.

Bohaterzy utworów polskich, powstałych w tym okresie, próbują poznać powojenny świat, szukają w nim pierwiastków polskości i istoty niepodległościowej.

2. Juliusz Kaden-Bandrowski

1. Debiut: „Niezguła” 1911, ostatnia: „Mateusz Bigda” 1933;

2. Autor reportaży z okopów i artykułów kształtujących opinię publiczną podczas ustalania granic Polski;

3. Szef Biura Prasowego Naczelnego Dowództwa, znał środowisko przywódców wojskowych oraz kulisy życia politycznego w Polsce.

„Generał Barcz” 1923

• Powieść opowiada o dniach, w których Polska odzyskiwała niepodległość;

• Oparta na faktach, postacie stanowią mieszaninę postaci historycznych
  i fikcyjnych;

• Demaskacyjno-satyryczna;

• O kulisach politycznych w Polsce;

• Obraz walki o władze w Polsce;

• Główna postać (generał Barcz) kojarzony jest z postacią Józefa Piłsudskiego,
  Rasiński (artysta, który swój talent podporządkowuje służbie publicznej,
  pracując na stanowisku szefa propagandy wojskowej) – z Kaden-Bandrowskim;

• Autor oskarża polityków o cyniczne posługiwanie się jednostką;

• Generał Barcz udaremnia zamach stanu, lecz zawiesza rozrachunki
  ze spiskowcami, aby ugodzić w nich potem za pomocą zręcznej prowokacji,
  której niewinnymi ofiarami stają się jego niekochana żona i Rosiński.
  Barcz nie liczy się z nikim, przez co zostaje osamotniony (opuszczają go matka
  i kochanka). Jedynie Pyć pozostaje mu wierny;

• Język - dosadne określenia, urwane zdania (ekspresjonizm).

3. Andrzej Strug

Pseudonim literacki Tadeusza Gałeckiego.

Debiut: „Ludzie podziemni” 1908, ostatnia: „W Nienadybach byczo jest” 1937.

„Pokolenie Marka Świdy” 1925

• Strug uczestniczył w rewolucji 1905 roku, dlatego dokonał krytycznej analizy polskiej rzeczywistości, za którą pokolenie konspiratorów czuło się w pewnym stopniu odpowiedzialne;

• Przedstawia obraz Polski powojennej;

• Nie ukrywa rozczarowania rzeczywistością;

• Powieść edukacyjna, przedstawia dojrzewanie młodego bohatera i utratę jego złudzeń.
  To próba oddzielenia losu jednostki od losu zbiorowości.
  Nałożone zostają na siebie doświadczenia polityczne i osobiste bohatera;

• W losach głównego bohatera przedstawiono genealogię całego pokolenia legionowego, wychowanego w tradycji romantycznej, gotowego do wielkiej próby, składającego dowody bohaterstwa na polu bitwy, świadomie walczącego
  o polskość, okrutnie zranionego grami politycznymi i małymi interesami
  w niepodległej ojczyźnie, która nie przypomina wyśnionego ideału;

• Rzeczywistość ukazana poprzez szereg oddzielnych obrazów, epizodów dziejących się w różnych środowiskach, a konstrukcja całości polega na operowaniu skrótami
  i kontrastem.
  

4. Stefan Żeromski

Debiut: „Rozdziobią nas kruki, wrony” 1895.

Liczył na to, że po wojnie w literaturze będzie więcej o duszy człowieka,
a nie tylko o uwikłanej w politykę duszy Polaka.

1. „Przedwiośnie”1924

• Młody Baryka spotyka się w Polsce z absolutną nieodpowiedzialnością,
  zepsuciem moralnym ziemiaństwa, korupcją obozu rządzącego, niesprawiedliwością społeczną, biedą jednych warstw i dostatkiem innych;

• Cezary, po przekroczeniu granicy Rosja-Polska, znajduje się w nudnym, brudnym, nędznym miasteczku polskim (pierwsze rozczarowanie ojczyzną), by dotrzeć
  do Nawłoci. Warszawą również się rozczarował;

• Autor zastanawia się, jak wyprowadzić z upadku niepodległą Polskę? Końcowa scena utworu, w której młody Baryka przyłącza się do tłumu rewolucjonistów,
  nie daje jednoznacznej odpowiedzi.