Przypowieści Chrystusa wskazują nam drogę zbawienia. Nie inaczej jest z alegorią o ziarnku gorczycy i zaczynie (Mk 4,30-34; Mt 13,31-35; Łk 13,18-21).

Przypowieści o ziarnku gorczycy i o zaczynie należą do grupy tych, które mówią o Królestwie Bożym. Alegoria o ziarnku gorczycy (Mt 13,31-32) daje odpowiedź na pytanie, jaki będzie koniec Królestwa Niebieskiego, które zapoczątkował Jezus, a które mimo trudności wewnętrznych i zewnętrznych, mieli kontynuować Jego uczniowie. Przypowieść o zaczynie odpowiada zaś na pytanie dlaczego Królestwo Boże zapoczątkowane przez Jezusa jest pozbawione wszelkich oznak zewnętrznej mocy i splendoru.

Wzrost gorczycy symbolem rozwoju Królestwa

W przypowieści o ziarnku gorczycy zostały zestawione dwie krańcowe rzeczywistości: maleńkie ziarenko gorczycy (i wysoki krzew, w które to ziarno się rozrasta. Po zasianiu ziarno gorczycy wschodzi i rośnie szybko, już jako drzewo stając się ulubionym miejscem przesiadywania niektórych ptaków, zwłaszcza szczygłów i zięb. Drzewo z ptakami gnieżdżącymi się w jego gałęziach jest symbolem wielkości królestwa (por. Ez 31,3-9; Dn 4,10-12.20-22; Ez 17,22-24). Ptaki zakładające gniazda w jego konarach są symbolem otwartości Królestwa na wszystkich, mogą wskazywać na skuteczność misji wśród pogan oraz są symbolem bezpieczeństwa i ochrony (Ps 104,10-12.16-17).

Znikomość ziarnka gorczycy została wykorzystana do pokazania kontrastu między skromnym początkiem Królestwa Bożego, a jego ostatecznym rozwojem. Zdumiewające jest przejście Królestwa od stanu niewidzialnego do pełnego rozkwitu i uniwersalnego zasięgu, obejmującego swym zaproszeniem wszystkich.

Ewangelizacja trudna jak wyrób ciasta

Przypowieść o zaczynie ma ukazać, witalność tkwiącą w Bożym Królestwie. Obraz wkładania zaczynu do ciasta nawiązuje do sytuacji galilejskiej wieśniaczki, która przez wkładanie kwasu do kilku miar mąki przygotowywała ciasto na chleby dla całej rodziny. „Trzy miary” (około 40 kilogramów) były maksymalną ilością mąki, z której kobieta mogła przygotować ciasto, a upieczony z niego chleb wystarczyłby do nakarmienia stu osób. Wyrobienie ciasta z tak dużej ilości mąki wymaga siły, wytrwałości i pewnej umiejętności, stąd obraz ten symbolizuje trud związany z dziełem ewangelizacji.

W tradycji żydowskiej kwas symbolizował zło, podatność lub skłonność do grzechu tkwiącą w człowieku, nawiązywał do symboliki świąt Paschy, do Święta Przaśników (Wj 12,19; 13,7; Pwt 16,3; 1Kor 5,6-8). W oczach kapłanów i faryzeuszy ludzie prości, których Jezus powołał do swojego Królestwa uchodzili za grzeszników. Zaczyn (kwas chlebowy) był dla nich symbolem nieczystości. Jezus mówi o kwasie w znaczeniu pozytywnym jako symbolu mocy Bożej.

Zaczyn jak Boże Słowo

Przypowieść o zaczynie ukazuje rozwój Królestwa. Zaczyn działa w sposób niezauważalny, ale powoduje wzrost ciasta, dlatego jest symbolem spokojnego rozwoju i wzrostu Królestwa w sercach ludzi. „Trzy miary mąki” to wielka ilość, która ma podkreślić nieprawdopodobny rozwój Królestwa dzięki Słowu Bożemu. Królestwo zapoczątkowane przez Jezusa działa w całym świecie i jest zdolne ten świat przemienić, tak jak zaczyn przemienia ciasto. Jezus podkreśla tu także niezwykły wpływ, małych wydarzeń na całe społeczeństwo oraz na Boży plan, realizujący się w niedostrzegalny sposób. Jeśli człowiek uważnie przyjrzy się codziennym rzeczom, może w nich dostrzec obecność i działanie Boga. Ta przypowieść jest wezwaniem do pokładania ufności w Bogu, którego moc jest w stanie uczynić wszystko.