Unieszkodliwianie odpadów z sektora medycznego

Na terenie szpitali oraz w przychodniach zdrowia, a także w lecznicach weterynaryjnych gromadzone są odpady zbliżone składem do komunalnych (odpady z pomieszczeń administracyjnych, stołówki, zmiotki uliczne) i te z reguły deponowane są na wysypiskach. Natomiast odpady zakażone mikroorganizmami chorobotwórczymi (igły, strzykawki, krew, wydaliny, opatrunki, tkanki pooperacyjne i inne), a także przeterminowane medykamenty, muszą być unieszkodliwiane z zachowaniem maksymalnych środków ostrożności.
Szpitale często pozbywają się swoich odpadów zakaźnych przez spalanie w zwykłych kotłowniach lub grzebanie na cmentarzach komunalnych (tkanki pooperacyjne). Spalanie w zwykłych kotłowniach może powodować emisję do otoczenia pochodnych dioksyn i furanów, metali ciężkich i innych substancji szkodliwych.
Z racji potencjalnego zagrożenia sanitarnego odpady z sektora medycznego zaliczane są do niebezpiecznych. Wymagają zatem szczególnego traktowania na etapie zbierania, wstępnej selekcji i organizacji procesu unieszkodliwiania.

Wśród metod unieszkodliwiania odpadów medycznych można wymienić:

• pirolizę,

• sterylizację parą wodną,

• sterylizację mikrofalową,

• sterylizację metodą kinetyczną.

Rys. 1. Klasyfikacja odpadów szpitalnych i sposób ich unieszkodliwiania wg. wytycznych niemieckich

Rys. 2. Sposób postępowania z odpadami szpitalnymi wg wytycznych Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z 1986 r. Każdą z wymienionych grup A, B, C gromadzi się na terenie szpitala w pojemnikach o wyraźnie zróżnicowanych kolorach.

W Niemczech preferuje się metodę, skojarzoną: sterylizacja parą wodną i termiczny rozkład. Parowe odkażanie pozwala zredukować ogólną masę odpadów niebezpiecznych pochodzących ze szpitali do odpadów toksycznych i chemicznych, które ostatecznie trafiają do spalarni. Natomiast wybrane odpady po sterylizacji można bezpiecznie deponować na wysypisku.
Obecnie w Europie obserwuje się trend do zamykania rozproszonych przyszpitalnych spalarni odpadów na korzyść centralnych systemów unieszkodliwiania.
Najczęściej zalecaną metodą termicznego unieszkodliwiania odpadów szpitalnych jest piroliza.
W zakresie konstrukcji instalacji do unieszkodliwiania odpadów poszpitalnych mamy doświadczenia krajowe.

Rys. 3. Schemat unieszkodliwiania odpadów szpitalnych w Gliwicach:
l - zasyp, 2 - łamacz, 3 - zasuwa, 4 - komora suszenia i odgazowania, 5 - komora spalania substancji uwęglonej, 6 - komora spalania produktów gazowych, 7 - komora dopalania, 8 - schładzacz przeponowy, 9 - kocioł (odbiornik ciepła), 10 - absorber mokry z wstępną komorą natryskową, 11,12 - wentylatory powietrza i spalin, 13 - zbiornik przygotowania roztworu absorpcyjnego, 14 - wymiennik - schładzacz czynnika absorpcyjnego.