Przewodnik: Choroba Lyme / Borelioza

Lyme Disease

Co to jest?

Choroba Lyme to infekcja przenoszona przez kleszcza skażonego bakterią Borrelia burgdorferi. Kleszcze zwykle dostają ją po ukąszeniu skażonych zwierząt np. jeleni lub myszy. Większość ludzi ukąszona przez kleszcze nie choruje na te chorobę, bo nie wszystkie kleszcze są skażone, i ryzyko choroby zwiększa się zależnie od długości czasu przez jaki jest wkłuty w skórę.

Początkowe objawy:

W okresie 1-4 tygodni od ukąszenia przez skażonego kleszcza, większość ludzi doświadczy pewnych objawów choroby Lyme. W miejscu ukąszenia w około 70-80% przypadków powstanie okrągła, poszerzająca się wysypka (erythema migrans). Niektórzy mają objawy grypowe na tym etapie np. gorączka, dreszcze, ból głowy, zmęczenie, obrzęk węzłów chłonnych, ból stawów i mięśni.

Objawy szerzącej się infekcji:

Jeśli nie wykryje się choroby na początkowym etapie, może szerzyć się na więcej obszarów organizmu, wpływając na stawy, serce i system nerwowy (po kilku tygodniach do miesięcy po ukąszeniu). Mogą wystąpić dodatkowa wysypka i przerywane okresy bólu i słabości w rękach czy nogach. Na tym etapie może też wystąpić: paraliż mięśni twarzy (porażenie Bella), ból głowy i zaniki pamięci, oraz palpitacje serca i utrata kontroli nad mięśniami twarzy

.

Objawy w późnym stadium choroby

Jest to najpoważniejsze stadium choroby, kiedy leczenie było albo nieudane, albo nie rozpoczęte (zwykle rozpoczyna się wiele miesięcy po ukąszeniu). Przewlekły może się stać ból stawów (artretyzm), zwykle w kolanach. Układ nerwowy może wydawać się nienormalny z powodu choroby nerwów obwodowych (neuropatia obwodowa) i dezorientacja. Mniej powszechne są problemy z sercem, ale mogą wystąpić zapalenie mięśnia sercowego i palpitacje.

Czy wszystkie kleszcze przenoszą tę chorobę?

<- od lewej: kleszcz czarnonogi / czarnonogi (nażarty) / zachodni czarnonogi

Nie. W płn-wsch. i płn-środkowej Ameryce chorobę przenosi czarnonogi kleszcz (albo jeleni). Na wybrzeżu Pacyfiku jest to czarnonogi zachodni. Inne główne gatunki kleszczy w USA np. samotna gwiazda i psi NIE wykazały zdolności przenoszenia bakterii Lyme. Ale uważaj: choroba Lyme występuje w 50 stanach, jak i w Kanadzie, Europie, Azji, Australii i Ameryce Płd.

Jak NIE przenosi się choroba Lyme

Nie możesz jej złapać przebywając z osobą zakażoną. I choć zwierzątka domowe bywają skażone przez kleszcza, to nie mogą przenosić choroby, jeśli kleszcz odpadnie od zwierzęcia a następnie ukąsi człowieka. Owady takie jak komary, muchy albo pchły nie mogą jej przenosić, tylko skażone kleszcze mają ten honor.

Diagnozowanie choroby Lyme

Lekarze mogą ją diagnozować poprzez badanie fizyczne np. wysypka w formie "oka byka" poza innymi objawami. Ale nie każdy dostaje wysypkę, i nie każdy może pamiętać czy został ukąszony. Specjalne badania krwi można przeprowadzić 3-4 tygodnie po ukąszeniu. Inne badania np. płynu rdzeniowego albo biopsja skóry można przeprowadzić żeby wyeliminować inne choroby.

Leczenie z choroby Lyme

Przeważnie da się wyleczyć antybiotykami, zwłaszcza kiedy wcześnie się ją zdiagnozuje i podejmie leczenie. Późniejsze etapy mogą wymagać długoterminowych dożylnych antybiotyków.

Czy jest szczepionka przeciwko Lyme?

Nie ma. Wyprodukowano ją wiele lat temu do stosowania na obszarach wielkiego ryzyka, ale nie jest już dostępna.

Profilaktyka

Unikaj ukąszeń kleszcza trzymając się z daleka od terenów trawiastych lub drzewiastych, zwłaszcza maj-lipiec. Okrywaj ciało od stóp do głów kiedy musisz na nie wchodzić. Używaj repelenty w sprayu, a zawierające permetrynę tylko na odzież żeby od razu zabić kleszcza, a nigdy na skórę.

Jak usunąć kleszcza

Jeśli już go masz to należy go poprawnie usunąć. Pęsetą o cienkich końcach złap kleszcza w miejscu najbliżej skóry – masz złapać głowę a nie brzuch. Powoli wyciągaj go, nie kręć nim. Przemyj miejsce ukąszenia mydłem i ciepłą wodą, wrzuć do śmieci martwego kleszcza.

http://www.webmd.com/arthritis/ss/slideshow-lyme-disease

Przeczytaj: Borelioza - cichy zabójca na moim chomiku