JAK POWSTAJE PAPIER?

Grupa: 5,6-latków

Cele ogólne:

● rozbudzanie dziecięcej ciekawości i poszerzanie wiedzy o otaczającym świecie;

● kształtowanie zachowań proekologicznych;

● rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego.

Cele szczegółowe:

● zapoznanie dzieci z kolejnymi etapami produkcji papieru;

● zachęcenie do segregacji śmieci (papieru);

● stwarzanie warunków do eksperymentowania z papierem;

● rozwijanie umiejętności układania i opowiadania historyjki obrazkowej na podstawie wysłuchanego

tekstu.

Metody pracy z dziećmi:

● czynna (samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych dziecku, kierowania aktywnością);

● oglądowa (pokaz ilustracji);

● słowna (rozmowa, opowiadanie, wiersz).

Formy organizacyjne: • zbiorowa • indywidualna • grupowa.

Środki dydaktyczne: schemat drzewa do opowiadania, dwie obręcze, papierowe przedmioty

do zabawy w klasyfikowanie (szczegółowo opisane w treści scenariusza), mała ilustracja drzewa i kosza na papier, ilustracje do historyjki obrazkowej, fotografie do zagadek, stare gazety/kartki, wieczka pudełek z małym otworem, instrumenty do zabawy ruchowej.

Przebieg zajęć:

1. Tajemnice drzewa – układanie historyjki obrazkowej.

Nauczyciel wiesza na tablicy schemat drzewa. Drzewo jest podklejone (najlepiej na

gumie) na kartonie i wykonane w następujący sposób:

- korzenie drzewa zrobione są ze sztywnych uchwytów papierowych toreb (lub z dratwy) i przyklejone na oddzielnym kartonie;

- pień drzewa jest wykonany z rolki po ręczniku papierowym,

- pokryty korą; kora drzewa i gałęzie są wykonane z papieru do pakowania, który wcześniej został zgnieciony;

- do gałęzi są doczepione liście z papieru.

Jeśli jest taka możliwość, nauczyciel może zaprezentować dzieciom kawałek pnia z korą.

Nauczyciel zachęca dzieci do rozmowy na temat drzew (drzewo jako mieszkanie zwierząt,

schronienie przed słońcem, drzewo żywiciel – dające owoce itp.).

2. Następnie opowiada:

Drzewa w lasach spełniają jeszcze jedną bardzo ważną rolę. To dzięki nim w przedszkolu

i w domu możemy rysować obrazki na kartkach, czytać i oglądać ulubione książki i komiksy,

składać samoloty z papieru i układać puzzle! Otóż papier, który jest do tego potrzebny, produkuje się właśnie z drzew, a dokładnie z drewna. Kiedy drzewo jest już wystarczająco duże, drwale ścinają je ponad korzeniami (nauczyciel odsuwa drzewo od korzeni). Następnie odcinają wszystkie gałęzie (nauczyciel odczepia gałęzie wraz z liśćmi) i same pnie drzew przewożą do fabryki papieru, czyli papierni. Tutaj w fabryce ściąga się korę (nauczyciel odczepia korę, zostaje sama kłoda) i takie drewno sieka się na drobne kawałki. Powstaje masa, do której dodaje się różne składniki, m.in. barwnik, który decyduje, jaki papier będzie miał kolor. To wszystko jest mieszane w bardzo dużym naczyniu, które nazywamy kadzią. Taka masa papiernicza jest następnie rozkładana na olbrzymich sitach, gdzie schnie i jest rozwałkowywana. Gotowy papier zwijany jest w duże bele. Takie bele można pociąć na arkusze papieru.

3.Odpowiedzi na pytania. Po wysłuchaniu opowiadania dzieci odpowiadają na pytania nauczyciela: Jak wygląda drzewo?

Kto ścina drzewa w lesie? Gdzie przewożone są pnie? Co się dzieje z drewnem w papierni?

Nauczyciel wiesza na tablicy (nie po kolei) ilustracje do historyjki obrazkowej (ścinanie

drzewa w lesie; pień bez kory rozdrabniany na drobne kawałki; mieszanie masy papierowej

w kadzi; rozkładanie masy na sitach i prasowanie; zwijanie papieru w bele). Dzieci wspólnie

ustalają kolejność i opowiadają, co się dzieje na poszczególnych obrazkach.

4. Drwale w lesie – zabawa ruchowa. W zależności od wygrywanego instrumentu obrazującego

konkretną sytuację dzieci-„drwale” wykonują odpowiednie ruchy:

▪ bębenek – (w pojedynkę) spacerują po lesie i rozglądają się dookoła w poszukiwaniu

najwyższego drzewa;

▪ tarka – dobierają się w pary i chwytają za skrzyżowane ręce, a następnie poruszają nimi

na zmianę do przodu i do tyłu, naśladując ruchy piły;

▪ kij deszczowy (lub grzechotka) – siadają w kółeczkach w grupach trzyosobowych; z powodu deszczu robią sobie przerwę obiadową w szałasie.

5. Co potrafi papier? – zabawa manipulacyjna. Do tej zabawy można wykorzystać niepotrzebne już kartki papieru lub stare gazety. Dzieci w grupach czteroosobowych próbują

znaleźć odpowiedź na pytania nauczyciela i przetestować swoje pomysły:

▪ Co zrobić, żeby kartkę papieru dorzucić do linii? (wyznaczonej za pomocą taśmy);

▪ Co zrobić, żeby kartka papieru przecisnęła się przez wąską szczelinę? (np. mały otwór wielkości guzika wycięty w wieczku od pudełka);

▪ Jakie dźwięki można tworzyć za pomocą papieru?

▪ Co może zastąpić kartka papieru? (np. złożona w harmonijkę imituje wachlarz).

6. Do czego to służy? – zagadki. Nauczyciel prezentuje fotografie przedstawiające obiekty

oraz urządzenia charakterystyczne dla produkcji papieru, np. piła do cięcia drzewa, maszyna

do rozdrabniania drzewa, maszyna papiernicza, gilotyna do cięcia papieru. Krótko opowiada

o każdym z urządzeń (np. To urządzenie służy do ścinania drzewa w lesie, rozdrabniania

ściętego pnia na drobne wióry), a dzieci wskazują odpowiednie zdjęcie.

7. Papiernia – zabawa relaksacyjna. Nauczyciel recytuje wiersz i prezentuje odpowiednie ruchy.

Dzieci dobierają się w pary. Jedno dziecko kładzie się na brzuchu, a drugie wykonuje

prosty masaż. Po chwili następuje zamiana. Dzieci mogą nauczyć się wiersza i wymyślić

proste ruchy do ilustrowania jego treści.

Papiernia (Natalia Łasocha)

Wczesnym rankiem idź do lasu,

(palce wskazujące na przemian „spacerują” po plecach kolegi)

drwal tam drzewa tnie.

(krawędzią dłoni delikatnie kreślimy linię w poprzek pleców)

Potem wielką ciężarówką do papierni jadą pnie.

(pięść jednej dłoni przesuwa się wzdłuż pleców)

Duży kawał drewna weź i długo nie czekaj,

(chwytamy za ramiona kolegi)

na drobne kawałki porządnie go posiekaj.

(krawędzie obu dłoni delikatnie stukają po plecach – od góry do dołu i z powrotem)

Dodaj barwnik jaki chcesz, jeszcze klej i woda,

(delikatnie dotykamy szyi, a następnie jednego i drugiego ucha)

w wielkiej kadzi to wymieszaj i masa gotowa.

(palcem wskazującym kreślimy koła na plecach)

Teraz trudne jest zadanie, lecz się nie poddawaj,

na podłużnych sitach tę masę rozkładaj.

(palce obydwu dłoni przesuwamy od góry do dołu pleców)

Dużo cierpliwości teraz potrzebujesz,

masa schnie, a ty ją dzielnie po trochu wałkujesz.

(całą powierzchnią obu dłoni gładzimy plecy od góry do dołu)

Kiedy papier już gotowy, zwiń go w wielkie bele,

taki papier co dzień ma zastosowań wiele.

(„masażysta" delikatnie turla kolegę po dywanie)