Planety Układu Słonecznego

Przebieg zajęcia:

1.Wprowadzenie w temat zajęcia: Rozmowa z dziećmi nt. naszego miejsca we wszechświecie:
-Czy wiecie gdzie mieszkamy?
-Jak nazywa się miejscowość, kraj, kontynent na którym mieszkamy?
-Jak nazywa się planeta, na której mieszkamy?

2.Oglądanie mapy Układu Słonecznego: Objaśnienie co przedstawia:

Przyjrzyjcie się planetom krążącym wokół Słońca - to Układ Słoneczny. Planety: Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran i Neptun krążą wokół ogromnej gwiazdy - Słońca.

-Omówienie różnicy między gwiazdą a planetą: Gwiazda to takie ciało niebieskie, które ma w sobie tyle energii i światła, że emituje ją czyli wysyła oświetlając i ogrzewając krążące wokół tej gwiazdy planety. Czyli krótko mówiąc gwiazdy świecą światłem własnym, planety świecą światłem odbitym

3.Odczytywanie nazw planet. Przeliczanie liter w nazwach.
-Dzieci podchodzą i odczytują nazwy niektórych planet, inne przeliczają litery, głośno wypowiadając ich liczbę, porównują która planeta ma, nie - a która więcej liter .

Nasza planeta to Ziemia. Krąży ona po orbicie dookoła słońca. Razem z nią krążą inne planety. Ziemię otacza atmosfera – ochronna powłoka- składająca się z mieszaniny gazów, zwanych – powietrzem. Powyżej atmosfery znajduje się kosmos, czyli przestrzeń z księżycem, słońcem, gwiazdami i innymi ciałami niebieskimi. Człowiek odbywający podróże w kosmosie to kosmonauta. Ma on specjalny kombinezon, który pozwala na utrzymanie stałej temperatury ciała i ciśnienia. W kosmosie nie ma bowiem stabilnej temperatury, w słońcu jest tam goręcej niż w piecu, a w cieniu zimniej niż w zamrażarce. Kosmonauta ma też własny zapas tlenu potrzebny mu do oddychania. Do lotu służy mu rakieta, lub inny statek kosmiczny. Ludzie, którzy chcą lecieć w kosmos muszą być niezwykle sprawni, zdrowi i odpowiednio przeszkoleni.

2) Sprawdzenie rozumienia tekstu:

- Czym będziemy się zajmowali na dzisiejszych zajęciach?
- Czego dowiedzieliśmy się z tego tekstu o kosmosie ?
- Kogo nazywa się kosmonautą?
- Jakim pojazdem kosmonauci wyruszają w kosmos?

Nauczyciel pokazuje kolejno dzieciom i objaśnia: ilustrację układu słonecznego, kosmosu, rakiety (statku kosmicznego), kosmonauty w ochronnym kombinezonie.

Co przekazać dzieciom:

Centralnym ciałem kosmosu jest Słońce. Wokół niego krążą po orbitach inne planety tworząc układ słoneczny. W kolejności występowania od Słońca są to: Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun, Pluton.

Są 2 rodzaje statków kosmicznych: satelity i sondy (próbniki). Satelity umieszcza się na orbicie wokół Ziemi, sondy zaś lecą dalej, by zbadać inne planety. Statki te nie mają na pokładzie ludzi. Zawierają natomiast specjalną aparaturę (kamery, magnetofony, nadajniki itp.), które działają za pomocą baterii słonecznych. Statki z ludźmi mają dodatkowe wyposażenie, które utrzymuje kosmonautów w dobrym zdrowiu.

Statki kosmiczne wystrzeliwane są w kosmos za pomocą potężnych rakiet. Silniki rakietowe poruszają rakietę do przodu wyrzucając w tył potężny strumień gazów wytwarzanych przez spalające się paliwo (doświadczenie 1 ). Do tego potrzebny jest tlen (doświadczenie 2). W kosmosie nie ma tlenu, dlatego rakiety muszą posiadać własne jego zapasy (rakiety wspomagające).Dają one rakiecie głównej siłę do pokonania przyciągania ziemskiego, tj. siły, która przyciąga wszystko do Ziemi (inaczej przedmioty, ludzie odlatywaliby w przestrzeń kosmiczną).

Siła ciężkości (przyciąganie ziemskie) sprawia, że utrzymujemy się na powierzchni Ziemi, popędza nas, gdy zjeżdżamy z góry, hamuje, gdy wspinamy się, sprawia, że wszystko spada na podłoże, a rzeki płyną w dół. Siła ciężkości Ziemi utrzymuje także Księżyc na orbicie okołoziemskiej, i atmosferę trzyma na swoim miejscu. Przedmioty spadając nabierają przyśpieszenia. Jeśli ich wielkość i kształt są takie same, to niezależnie od ciężaru, spadają one na ziemię w tym samym czasie (doświadczenie 3).

Rakiety wspomagające stopniowo są uwalniane (odrzucane).Po przejściu rakiety przez atmosferę statek znajduje się w próżni t.j. w przestrzeni kosmicznej, gdzie nie ma powietrza, w związku z tym nie ma sił, które hamowałyby pojazd. Statki kosmiczne włączają silniki tylko wtedy, gdy chcą zmienić prędkość lub kierunek lotu. W środku statku kosmicznego brak jest siły, która przyciągałaby kosmonautów do pojazdu, w związku, z czym są oni pozbawieni swojego ciężaru (mówimy, że znajdują się w stanie nieważkości).

Powracające na Ziemię załogi pojazdów kosmicznych muszą ponownie pokonać warstwę atmosfery otaczającą naszą planetę. Wchodzą w nią z ogromną prędkością, że tarcie pomiędzy nimi, a powietrzem rozgrzewa je do czerwoności, dlatego rakiety muszą posiadać odpowiednio wytrzymałą osłonę termiczną, chroniącą ją przed spaleniem i inne układy ochronne zapewniające łagodne lądowanie (doświadczenie 4).

Atmosfera izoluje Ziemię. W dzień chroni ją przed nadmiarem ciepła słonecznego, nocą, przed zbyt dużą utratą ciepła. Stanowi także dla nas ochronę przed zmierzającymi do Ziemi ciałami niebieskimi, spalając je. (Doświadczenia na końcu scenariusza).