Alicia Keys[edytuj]

Alicia Keys
Keys podczas występu w Lizbonie, w Portugaliidnia 19 marca 2008
Imię i nazwisko	Alicia Augello Cook
Data i miejsce urodzenia	25 stycznia 1981 Nowy Jork,   Stany Zjednoczone
Instrument	fortepian, gitara, kontrabas,wiolonczela
Gatunek	R&B, soul
Zawód	piosenkarka, autorka tekstów,producentka muzyczna, aktorka, poetka
Aktywność	od 2001
Wytwórnia płytowa	Arista, Columbia, J, RCA
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Kolekcja cytatów w Wikicytatach
Strona internetowa

Alicia Augello Cook, bardziej znana pod pseudonimem Alicia Keys (ur. 25 stycznia1981 w Nowym Jorku^[1]) – amerykańska wokalistka, autorka tekstów,multiinstrumentaliska i aktorka.

Zadebiutowała w roku 2001 wydając na światowe rynki muzyczne album studyjny Songs in A Minor, który sprzedał się w nakładzie ponad dwunastu milionów egzemplarzy. Płyta uhonorowana została pięcioma nagrodami Grammy w roku 2002. Drugi abum artystki, The Diary of Alicia Keys wydany dwa lata po premierze debiutu znalazł ponad osiem milionów nabywców na całym świecie. Płyta uzyskała cztery nagrody Grammy w roku 2005. Kilka miesięcy po ukazaniu się drugiego albumu studyjnego wokalistki, na rynki muzyczne wydany został pierwszy album koncertowy Keys, Unplugged. W roku 2007 ukazał się album As I Am, który sprzedał się w ilości przekraczającej sześć milionów egzemplarzy i przyniósł artystce kolejne trzy nagrody Grammy.

Oprócz kariery muzycznej, Keys wzięła udział w kilku przedsięwzięciach filmowych. Debiutem filmowym wokalistki stała się komedia As w rękawie z roku 2006. Alicia Keys pojawiła się również jako aktorka w obrazach Niania w Nowym Jorku oraz Sekretne życie pszczół, zaś za rolę w ostatnim z filmów zdobyła nominację do nagrody NAACP Image Awards.

Spis treści

  [ukryj] 

• 1 Biografia

• 2 Kariera muzyczna

  • 2.1 2001-2002: Songs in A Minor

  • 2.2 2003-2005: The Diary of Alicia Keys oraz Unplugged

  • 2.3 2006-2008: Debiut filmowy oraz As I Am

  • 2.4 od 2009: The Element of Freedom

• 3 Życie prywatne

• 4 Dyskografia

• 5 Filmografia

• 6 Przypisy

• 7 Linki zewnętrzne

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Alicia Augello Cook urodziła się w Nowym Jorku w dzielnicy Manhattanu o nazwie Hell’s Kitchen^[2][3] jako jedyne dziecko Teresy Augello, imigrantki pochodzenia irlandzko-włoskiego oraz Craiga Cooka, jamajskiego stewarda^[4][5]. W jednym z wywiadów Keys wyznała, iż jest dumna ze swojej wielorasowości „ze względu na różnorodność kulturową jaka jest obecna w jej życiu”^[2][6]. Jej rodzicie rozstali się, kiedy miała dwa lata, przez co dorastała u boku matki bez obecności ojca^[7]. W roku 1985, w wieku czterech lat wokalistka wzięła gościnny udział w programie The Cosby Show jako jedna z dziewcząt w grupie taneczno-wokalnej^[8]. W dzieciństwie artystka uczęszczała do kilku klas muzycznych i tanecznych^[9]. Keys rozpoczęła naukę gry na pianinie w wieku siedmiu lat^[4]. Pięć lat później zapisała się do Professional Performing Arts School w Nowym Jorku, zaś w wieku piętnastu lat dołączyła do chóru tejże szkoły rozpoczynając tworzenie tekstów muzycznych^[5]. Alicia Keys ukończyła Professional Performing Arts School w wieku szesnatu lat zdobywając świadectwo z najwyższą oceną^[10]. Przyjęta została na Columbia University w tym samym czasie, kiedy podpisała swój kontrakt z wytwórnią Columbia Records, jednak cztery tygodnie później opuściła uniwersytet, by skupić się na karierze muzycznej^[10][11].

Przez krótki okres Keys związana była kontraktem z wytwórnią So So Def Recordings, dla której nagrała własną interpretację utworuThe Little Drummer Boy, który znalazł się na świątecznej składance wydanej przez So So Def Recordings. Wokalistka stworzyła i nagrała również piosenkę Dah Dee Dah (Sexy Thing), która pojawiła się na ścieżce dźwiękowej do filmu Faceci w czerni z roku 1997^[11]. Utwór ten stał się pierwszym profesjonalnym nagraniem Alicii, jednak nie został wydany jako singel, między innymi ze względu na zerwanie kontraktu wokalistki z Columbia Records. W roku 1998 wokalistka dołączyła do wytwórnii Arista Records, jednak rok później po namowach Clive’a Davisa zaczęła działać dla J Records^[2]. Jako członkini tej wytwórnii przybrała pseudonim Alicia Keys^[12], nagrywając dwa nagrania Rock wit U i Rear View Mirror, które znalazły się na oficjalnych ścieżkach dźwiękowych do filmów, odpowiednio Shaft (2000) oraz Dr Dolittle 2 (2001)^[13][14].

Kariera muzyczna[edytuj | edytuj kod]

2001-2002: Songs in A Minor[edytuj | edytuj kod]

Swój debiutancki album studyjny Songs in A Minor Keys wydała w czerwcu 2001. Płyta zadebiutowała na szczycie notowaniaBillboard 200 najchętniej kupowanych wydawnictw w Stanach Zjednoczonych, w pierwszym tygodniu sprzedając się w ilości 236.000 egzemplarzy^[15]. W pierwszym roku album został sprzedany w ilości ponad sześciu milionów egzemplarzy^[16] i został nagrodzony sześciokrotną platyną przez Recording Industry Association of America^[17]. Płyta sprzedała się w sumie w ilości przekraczającej dwanaście milionów kopii stabilizując pozycję Keys na światowych rynkach muzycznych^[18][19]. Główny singel promujący wydawnictwo, utwór Fallin' utrzymywał się sześć tygodni na pierwszym miejscu listy Billboard Hot 100^[20]. Drugą kompozycją prezentującą album stała się piosenka A Woman’s Worth, która znalazła się na 3. pozycji tego samego notowania^[21]. W roku 2002 ukazała się reedycja wydawnictwa pod nazwą Remixed & Unplugged in A Minor zawierająca osiem remiksów oraz siedem akustycznych wersji utworów znajdujących się na debiutanckiej płycie wokalistki.

Alicia Keys we Frankfurcie, w Niemczech w roku 2002

Songs in A Minor pozwolił również Alicii na zdobycie pięciu nagród Grammy w roku 2002 w kategoriach: piosenka roku (Fallin'), najlepszy występ wokalny artystki R&B, najlepsza piosenka R&B, najlepszy debiutant oraz najlepszy albumu R&B. Kompozycja Fallin'nominowana była również w kategorii nagranie roku. Pozwoliło to na uczynienie z Keys drugiej wokalistki, która jednego wieczora zdobyła pięć nagród Grammy^[22]. Tego samego roku artystka podjęła współpracę z Christiną Aguilerą nad jej albumem Stripped, na który stworzyła, wyprodukowała i gościnnie użyczyła wokalu w piosence Impossible^[23]. W niewielkim odstępie czasu Keys wzięła również gościnny udział w dwóch serialach telewizyjnych, Czarodziejki oraz American Dreams^[4].

2003-2005: The Diary of Alicia Keys oraz Unplugged[edytuj | edytuj kod]

Alicia Keys, 2004

Następca debiutanckiego albumu studyjnego Keys, The Diary of Alicia Keys został wydany w grudniu 2003. Jej druga płyta zadebiutowała na pozycji pierwszej zestawienia Billboard 200 w pierwszym tygodniu od premiery sprzedając się w postaci 618 tys. egzemplarzy czyniąc z wokalistki artystkę roku 2003, która w przeciągu tygodnia od daty wydania wydawnictwa sprzedała najwięcej płyt^[24]. Album sprzedał się w Stanach Zjednoczonychw ilości ponad czterech milionów czterystu tysięcy kopii i odznaczony został czterokrotnie platyną przez RIAA^[17][25]. Na całym świecie The Diary of Alicia Keys został zakupiony przez ponad osiem milionów odbiorców^[26] stając się szóstym pod względem wielkości sprzedaży albumem z gatunku R&B nagranym przez kobietę^[27]. Single promujące, You Don’t Know My Name oraz If I Ain’t Got You zajęły pozycje w Top 5 notowania Billboard Hot 100, zaś trzeci utwór prezentujący album znalazł się na dziesiątym miejscu zestawienia. Ostatni singel promujący wydawnictwo, kompozycja Karma nie zyskała tak spektakularnego sukcesu jak poprzednie single, znalazła się bowiem na 20. pozycji tego notowania^[28][29][30].

W roku 2004 Keys wydała powieść Tears for Water: Songbook of Poems and Lyrics, na którą składają się wiersze z jej pamiętnika oraz tekstów piosenek. Tytuł książki wokalistka zaczerpnęła z jednego ze swoich poematów o tytule Love and Chains^[31]. W jednym z wywiadów przyznała, że nazwa książki jest „fundamentem wszystkiego co napisała, zaś to opiera się na łzach szczęścia, bólu, smutku i depresji”^[32]. Powieść zyskała na sukcesie stając się bestsellerem książkowym listy New York Times^[33]. Następnego roku wokalistka otrzymała cztery nagrody Grammy w kategoriach: najlepszy występ wokalny artystki R&B za kompozycję If I Ain’t Got You, najlepsza piosenka R&B (You Don’t Know My Name), najlepszy album R&B oraz najlepszy występ R&B w duecie bądź grupie za utwór My Boo z udziałem Ushera^[34].

W lipcu 2005 Keys zarejestrowała akustyczny koncert w Brooklyn Academy of Music z serii MTV Unplugged^[35]. Podczas występu artystka zaprezentowała nowe aranżacje swoich utworów oraz kilka własnych interpretacji znanych piosenek^[36]. Dwupłytowe wydawnictwo ukazało się w październiku 2005. Album pod tytułem Unplugged zadebiutował na szczycie zestawienia Billboard 200sprzedając się w ilości 196 tys. egzemplarzy^[37]. W Stanach Zjednoczonych płytę ową nabyło ponad milion słuchaczy, co pozwoliło na uzyskanie statusu platynowej płyty^[17][38]. Na całym świecie Unplugged sprzedał się w postaci przekraczającej dwa miliony kopii^[4]. Pierwszy singel promujący album, kompozycja Unbreakable znalazła się na pozycji 34. zestawienia Billboard Hot 100^[39].

2006-2008: Debiut filmowy oraz As I Am[edytuj | edytuj kod]

Keys w czasie koncertu dnia 20 marca 2008

W roku 2006 Keys została uhonorowana nagrodą NAACP Image Awards w kategoriach najlepsza wokalistka oraz najlepsza piosenka^[40]. Tego samego roku artystka otrzymała nagrodę od organizacji Songwriters Hall of Fame wyróżniającej wybitnych autorów tekstów piosenek^[41]. Pod koniec 2006 roku wzięła również udział w serialu animowanym Przyjaciele z podwórka użyczając głosu jednej z postaci oraz śpiewając piosenkę o tytule Almost Everything Is Boinga Here^[42]. Wraz z końcem tego samego roku u babci wokalistki zdiagnozowano załamanie nerwowe, po którym w niewielkim odstępie czasu zmarła^[43].

Na początku 2007 roku premierę kinową miał debiut filmowy wokalistki, komedia kryminalnaAs w rękawie. W filmie artystka wcieliła się w rolę morderczyni o imieniu Georgia Sykes, występując u boku Bena Afflecka i Andy’ego Garcíi^[44]. Tego samego roku Keys pojawiła się również w komedii romantycznej Niania w Nowym Jorku, która powstała na podstawie książki z roku 2002. W filmie wokalistka zagrała wraz z Scarlett Johansson oraz Chrisem Evansem^[45]. Kilka miesięcy później artystka pojawiła się w serialu Rodzina Duque wcielając się w samą siebie^[46].

Trzeci album studyjny Keys, As I Am wydany został w listopadzie 2007 roku. Wydawnictwo zadebiutowało na szczycie zestawieniaBillboard 200 sprzedając się w postaci 742 tys. egzemplarzy^[47]. Album stał się czwartym z kolei, który zadebiutował na szczycie notowania najlepiej sprzedających się wydawnictw w Stanach Zjednoczonych^[48]. Do tej pory As I Am znalazł około czterech milionów nabywców w rodzimym kraju wokalistki zyskając status potrójnej platyny^[17][49]. Na całym świecie sprzedał się w ilości przekraczającej sześć milionów kopii. Głównym singlem promującym album stał się utwór No One, który zajął pierwsze pozycje w notowaniach Billboard Hot 100 oraz Hot R&B/Hip-Hop Songs^[50]. Druga kompozycja Like You'll Never See Me Again znalazła się na 12 miejscu zestawienia Hot 100.^[51]. Kolejne single promujące album, utwory Teenage Love Affair oraz Superwoman nie zyskały sukcesu na rynku muzycznym w Stanach Zjednoczonych^[51][52].

Keys w roku 2008 podczas Summer Sonic Festival w Japonii

W roku 2008 wokalistka zyskała kolejne trzy nagrody Grammy w kategoriach najlepsza wokalistka R&B, najlepsza piosenka R&B (No One) oraz najlepszy występ wokalny artystki R&B (No One)^[53][54]. Keys wystąpiła również na gali śpiewając piosenkę Learnin' the BluesFranka Sinatry oraz singel No One w duecie z Johnem Mayerem^[55]. Tego samego roku Keys wzięła udział w kampanii promocyjnej firmy Dove, występując w kilku odcinkach serialu stworzonego w celach promocyjnych^[56]. W połowie 2008 roku ukazała się kompozycja Another Way to Die nagrana z gościnnym udziałem Jacka White’a promująca film Quantum of Solace^[57]. Utwór znalazł się na reedycji albumu As I Am o nazwie As I Am: The Super Edition. W październiku 2008 na ekrany wszedł film Sekretne życie pszczół, w którym jedną z głównych ról, u boku Queen Latify oraz Jennifer Hudson, zagrała Keys^[58]. Dramat powstał na podstawie książki z roku 2003 o tym samym tytule. Za grę aktorską w filmie wokalistka została nominowana do nagrody NAACP Image Awards w kategorii najlepszej aktorki drugoplanowej^[59]. Na początku 2009 roku zdobyła również, dwunastą w swojej karierze, nagrodę Grammy w kategorii najlepszy występ wokalny artystki R&B za utwór Superwoman^[60].

od 2009: The Element of Freedom[edytuj | edytuj kod]

W połowie roku 2009 wokalistka podjęła współpracę z innymi artystami z branży muzycznej. Wraz z producentem Swizz Beatzem stworzyła oraz wyprodukowała utwórMillion Dollar Bill, który znalazł się na siódmym albumie studyjnym Whitney Houston, I Look to You^[61]. Kompozycja wydana została jako singel i zdobyła sukces w wielu krajacheuropejskich. Keys użyczyła również swego wokalu w piosence Empire State of Mind z repertuaru Jaya Z. Wydany jako singel utwór znalazł się na jedenastej płycie rapera The Blueprint 3 oraz został odnotowany na pierwszej pozycji notowania Billboard Hot 100^[62].

Czwarty album studyjny Keys The Element of Freedom pojawił się na światowych rynkach muzycznych w grudniu 2009. Pierwszy singel promujący wydawnictwo, utwór Doesn’t Mean Anything ukazał się 22 września 2009^[63]. Singel znalazł się na 60. miejscu zestawienia Billboard Hot 100 oraz na 14. pozycji notowania Hot R&B/Hip-Hop Songs^[64].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Od 31 lipca 2010 r. jest żoną Swizz Beatz, z którym ma syna Egypta Dauode’a, urodzonego 14 października 2010 roku.

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Dyskografia Alicii Keys.

• 2001 – Songs in A Minor

• 2003 – The Diary of Alicia Keys

• 2007 – As I Am

• 2009 – The Element of Freedom

• 2012 – Girl on Fire

Albumy koncertowe

• 2005 – Unplugged

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Telewizja
Rok	Tytuł	Rola	Uwagi
1985	The Cosby Show	Maria	Slumber Party (sezon 1, odcinek 22)
2001	Czarodziejki	P3 VIP Patron	Size Matters (sezon 4, odcinek 5)
2003	American Dreams	Fontella Bass	Rescue Me (sezon 2, odcinek 6)
	The Proud Family	Ona sama (głos)	The Good, the Bad, and the Ugly (sezon 3, odcinek 46)
2005	Ulica Sezamkowa	Ona sama	Sezon 36
2006	Przyjaciele z podwórka	Mommy Martian (głos)	Mission to Mars (sezon 2, odcinek 1)
2007	Rodzina Duque	Ona sama	One Man Is an Island (sezon 1, odcinek 7)
	Elmo’s Christmas Countdown	Ona sama	Specjalny program świąteczny
2008	Dove Fresh Takes	Alex	Występuje we wszystkich pięciu odcinkach
Film
Rok	Tytuł	Rola	Uwagi
2007	As w rękawie	Georgia Sykes
	Niania w Nowym Jorku	Lynette
2008	Sekretne życie pszczół	June Boatwright