TEMAT PRACY : Charakterystyka wybranej formy państwa, monarchii lub republiki. Omów na przykładach.

Wybrana forma państwa : Monarchia absolutna Wykonał: xxx

Monarchia jest to forma rządów, w której najwyższym organem jest monarcha (król, cesarz, sułtan, faraon) i stoi on na czele kraju jako reprezentant władzy suwerennej, a ludność tworzy grupę poddanych . Monarcha swoja funkcję sprawuje najczęściej dożywotnio. Ze względu na sposób uzyskania władzy przez władcę monarchie można podzielić na dziedziczna i elekcyjna. Ale mówiąc już konkretniej, mam opisać monarchię absolutną, w której to monarcha ma całkowitą i niepodzielną władzę, nie podlega stanowionemu przez siebie prawu, bezpośrednio ingeruje w wiele dziedzin życia, a organy przedstawicielskie nie mają wielkiego znaczenia. Monarchia absolutna wyróżniała się całkowitym monopolem monarchy na władzę sądowniczą, ustawodawczą i wykonawczą. Absolutyzm rozwijał się w niektórych państwach europejskich od XIV wieku. We Francji i w Rosji, a jego największy rozkwit przypadł na II połowę XVII i początek XVIIIw. Natomiast przykładem starożytnej monarchii absolutnej może być ustrój Cesarstwa Rzymskiego. A aktualnie panuje między innymi w Arabii Saudyńskiej.

Monarchia absolutna wyróżnia się kilkoma charakterystycznymi cechami. Po pierwsze, absolutyzm wiąże się ze scentralizowanym zarządzaniem państwem – dla lepszej kontroli poszczególnych jego części. Po drugie, w ustroju tym bardzo rozbudowana jest administracja i biurokracja, związana z koniecznością sprawnego zarządzania krajem i systematycznego ściągania podatków, ponieważ rozwinięty system fiskalny również jest właściwy dla monarchii absolutnej. Co więcej, w absolutyzmie monarcha dążył do uniezależnienia władzy świeckiej od Kościoła, a także, przez liczne rozwiązania prawne, osłabiał rolę duchowieństwa i szlachty (arystokracji). Monarchowie absolutni rozwijali także liczne nowoczesne armie, aparat policyjny, finansowali kulturę i sztukę, przeprowadzali liczne reformy m.in. edukacyjne. Wraz z upływem czasu i rozpowszechniania się idei oświeceniowych w XVIII wieku, monarchie absolutne przybierały miano oświeconych, a król stawał się pierwszym urzędnikiem nowoczesnego, scentralizowanego i zbiurokratyzowanego państwa. Należy pamiętać, że wbrew obiegowej opinii, władza monarchy absolutnego nie była niczym nieograniczona. Istniało bardzo wiele uświęconych tradycją praw i zwyczajów, jakich monarcha musiał przestrzegać -  nie mógł  np. zmienić procedury dziedziczenia władzy. W monarchii absolutnej istniało także skodyfikowane prawo. A osoba władcy całkowicie utożsamiana z państwem.

Kształtowanie się nowożytnego absolutyzmu związane jest z końcem feudalizmu i pojawieniem się silnych, scentralizowanych państw narodowych, co doprowadziło do ograniczenia feudalnych przywilejów stanowych. Proces ten rozpoczął się w XIV w. wraz z upadkiem autorytetu papieża i cesarza, a nasilił w wieku XVI. W wieku XVII doprowadził do powstania klasycznej formy absolutyzmu we Francji, szczególnie za panowania Ludwika XIV. Był to król, który istotę ustroju zawarł w trzech słowach: „państwo to ja”. Za panowania króla państwem kierował kardynał Armand de Richelieu, jest to twórca monarchii absolutnej we Francji. Uważał, że silna władza jest potrzebna dla dobrobytu Francji.  Zakończył tym też anarchię feudalną. W XVIII w. absolutyzm zyskał własną ideologię gdzie władca miał być pierwszym urzędnikiem nowoczesnego, scentralizowanego państwa- taką postać absolutyzmu nazywamy absolutyzmem oświeconym. Absolutyzm oświecony najbardziej wyraźne formy przybrał w Królestwie Prus i Austrii. Oświeconym absolutyzmie inaczej uzasadniano władzę monarchy. Powinien on mieć silną władzę, bo działa na rzecz rozwoju państwa. Zaczęto nazywać go "pierwszym sługą państwa". Monarcha dbał o rozwój gospodarczy, stosując politykę merkantylizmu, wprowadzał reformy wojskowe i zwiększał liczebność armii, a także dbał o rozwój oświaty ( Np. Prusy wprowadził obowiązek szkolny dla chłopców) i dużo, dużo więcej. W niektórych państwach na przykład takich jak Polska czy Anglia, absolutystyczny system rządów nigdy się nie ukształtował, a co więcej, budził stałe, poważne obawy społeczeństwa. Inne przykłady monarchii absolutnych to Rosja za czasów Piotra I Wielkiego (również przełom wieku XVII i XVIII), monarchie Habsburgów, czy też monarchie pruskie. Współcześnie ustrój ten nie występuje w żadnym kraju. Aktualnie monarchia absolutna istnieje w państwach takich jak: Arabia Saudyjska, Brunei, Katar, Oman, Tonga, Watykan. W niektórych krajach władzę absolutną nadaje władcy konstytucja. Taki ustrój posiadają: Bhutan, Jordania, Maroko, a także każdy z siedmiu Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Kończąc już, chciałbym scharakteryzować dwie współczesne monarchie. Od chwili powstania Arabii Saudyjskiej w 1932r. rządzi nią dynastii Saudów. Król sprawuje najważniejszą władzę ustawodawczą, wykonawczą (pełni funkcję premiera) i sądowniczą, a także jest przywódcą religijnym. Jest dowódcą sił zbrojnych. Przy królu funkcjonuje rada konsultacyjna – organ doradczy, który składa się głównie z męskich członków rodu królewskiego. Państwo nie ma pisanej konstytucji, nie istnieje parlament, a działalność partii politycznych jest zakazana. Ustrój państwa opiera się na szariacie (prawie kierującym życiem wyznawców islamu)  i kilku aktach prawnych – m.in. Dekrecie o utworzenia królestwa Arabii Saudyjskiej z 1932 roku . Obecnym królem Arabii Saudyjskiej jest Abduuuah bin Abdulazis al Saud. Natomiast Watykan jest elekcyjną monarchią absolutną. Wybory władcy odbywają się w ramach konklawe (pod kluczem). Elektorami papieskimi są kardynałowie, ci którzy nie ukończyli w dniu wakansu papieskiego 80 roku życia. Jest ich ok. 120. Papieżem teoretycznie może zostać każdy prezbiter. Papież jest biskupem Rzymu, prymasem Włoch, suwerenem państwa-miasta watykańskiego, głową Kościoła katolickiego. Najwyższa władza ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza należy do papieża wybieranego praz Kolegium Kardynałów. Członków Kolegium mianuje papież. Oprócz papieża ważną rolę w państwie odgrywa sekretarz stanu, który pełni funkcję premiera.