Konspekt
Klasa II
Temat: Wielkie odkrycia geograficzne.
Główne zagadnienia lekcji:
Przyczyny zamorskich wypraw Europejczyków.
Najsłynniejsze wyprawy i wielcy odkrywcy.
Skutki wielkich odkryć geograficznych
Cele lekcji:
Ogólne:
Omówienie najważniejszych przyczyn wielkich odkryć geograficznych.
Przybliżenie postaci wielkich odkrywców: Bartłomieja Diaza, Krzysztofa Kolumba, Amerigo Vespucciego, Vasco da Gamy oraz Ferdynanda Magellana.
Przedstawienie trasy wypraw wymienionych odkrywców.
Wymienienie najważniejszych skutków odkryć geograficznych.
Operacyjne:
Po zakończonych lekcjach uczeń potrafi:
Wymienić przyczyny i skutki wielkich odkryć geograficznych.
Przedstawić nazwiska najważniejszych odkrywców.
Przedstawić na mapie trasy wypraw poszczególnych odkrywców.
Podać daty najważniejszych odkryć.
Wymienić najważniejsze skutki zamorskich wypraw.
Metody dydaktyczne:
Pogadanka
Praca z mapą
Środki dydaktyczne:
- Podręcznik do klasy II gimnazjum: Bliżej historii, I. Kąkolewski, A. Plimińska- Mieloch, WSiP, Warszawa, 2009
- Atlas historyczny dla gimnazjum: od starożytności do współczesności, wyd. Nowa Era
- Mapa ścienna: Wielkie odkrycia geograficzne
Przebieg lekcji:
Czynności porządkowe:
Przywitanie praktykanta z uczniami
Przedstawienie osoby praktykanta.
Sprawdzanie obecności.
Praktykant podaje temat lekcji: „Wielkie odkrycia geograficzne” zapisując go na tablicy i prosząc uczniów by zanotowali go w swoich zeszytach. Następnie prosi jednego z uczniów by rozdał atlasy historyczne. Gdy uczniowie otrzymają je, praktykant prosi by otworzyli atlasy na tronie gdzie znajduje się mapa dotycząca tematu lekcji.
Następnie przedstawia krótko o czym będą rozmawiać na lekcji.
Kolejno praktykant zadaje pytanie: Jakie według was były przyczyny wielkich odkryć geograficznych (możliwe odpowiedzi: poszukiwanie drogi morskiej do Indii, nowe możliwości techniczne, cele misyjne, ciekawość świata, chęć zbogacenia się, wzrost ludności Europy, odnalezienie map sporządzonych przez starożytnych uczonych, chęć udowodnienia kulistości Ziemi, zapotrzebowanie na przyprawy korzenne). Uczniowie odpowiadają a praktykant notuje odpowiedzi na tablicy.
Praktykant wyjaśnia dlaczego nie można było dotrzeć do Indii i Chin drogą lądową (opanowanie starożytnego jedwabnego szlaku przez Turków Osmańskich).
Praktykant zadaje kolejne pytanie: Jak myślicie co pozwoliło ówczesnym ludziom wyprawiać się w tak dalekie podróże? (karawela, astrolabium, kompas, log). Praktykant pokazuje jak wyglądały wspomniane przedmioty.
Następnie praktykant przechodzi do omawiania poszczególnych wypraw. Jako pierwszą omawia wyprawę Portugalczyka, Bartłomieja Diaza (dotarcie do Indii wzdłuż brzegu Afryki, odkrycie w 1487 r. Przylądka Dobrej Nadziei/ Sztormów).
Kolejno przechodzi do omówienia najważniejszej wyprawy okresu wielkich odkryć, której inicjatorem był Krzysztof Kolumb. Zadaje pytanie: Czu może ktoś z was wie kim był z pochodzenia Kolumb? Następnie tłumaczy dlaczego Kolumb zdecydował się na wyprawę, kto ja sfinansował, podaje nazwy okrętów, określa czas wyprawy oraz podaje datę 1492 jako odkrycie nowego lądu (dopłynięcie do brzegów dzisiejszej Kuby, nazwanie nowego lądu San Salvador, przekonanie Kolumba do śmierci iż odkrył drogę do Indii). Pokazuje na mapie jak wyglądała droga okrętów Kolumba do wybrzeży ameryki.
Następnie praktykant wspomina osobę Amerigo Vespucciego, florentczyka, który poważył jakoby Kolumb dopłyną do Indii, a w zamian za to odkrył nowy ląd, nazwany później Ameryką od imienia Vespucciego.
Praktykant przechodzi do omówienia wyprawy Vasco da Gamy. Wskazuje na mapie jaką drogą Portugalczyk dotarł do Indii oraz podaje datę odbycia rejsu.
Kolejnym punktem lekcji jest omówienie wyprawy Ferdynanda Magellana, która miała na celu potwierdzenie kulistości Ziemi. Praktykant mówi także o podróży trwającej ok. 270 dni, śmierci Magellana na Filipinach i powrocie zaledwie 20 marynarzy do Hiszpanii.
Na koniec lekcji praktykant zadaje zadanie domowe: „Wykorzystując inne dostępne źródła wymień nazwiska innych XV/XVI wiecznych podróżników oraz napisz do jakich miejsc nowego świata dotarli”.