Badanie wytrzymałości betonu na ściskanie
Klasa betonu wyznaczana za pomocą wytrzymałości betonu na ściskanie jest w tej chwili podstawową cechą decydującą o przydatności betonu do zastosowania w konstrukcji. Wytrzymałość betonu na ściskanie (podawana w MPa) oblicza się jako obciążenie ściskające – niszczące, odniesione do powierzchni obciążanej w jednoosiowym stanie naprężenia.
Wpływ na wytrzymałość betonu na ściskanie ma przede wszystkim skład mieszanki betonowej, z której wykonano badane próbki (rodzaj kruszywa, rodzaj i ilość cementu czy stosunek w/c). O wartości wytrzymałości decydują również kształty badanej próbki, dla przykładu: próbki o kształtach cylindrycznych ( normowo h=15 cm, średnica d=30 cm) mają mniejszą wytrzymałość na ściskane w stosunku do próbek sześciennych (15 cm x 15 cm).
Wytrzymałość na ściskanie obliczono ze wzoru:
[MPa]
gdzie:
- wytrzymałość na ściskanie jednej próbki [MPa],
P- siła niszcząca podana przez prasę ściskającą próbkę [kN],
A- pole powierzchni próbki płaszczyzny prostopadłej do kierunku działania siły niszczącej [cm2].
Stosunek posiada jednostkę , zatem pomnożono te liczbę przez 10 aby otrzymać wynik w MPa.
Ustalenie klasy betonu wykonuje się na podstawie normy PN EN 206-1, która zastąpiła normę PN-88/B-06250, przy użyciu otrzymanych wyników w trakcie badania wytrzymałości na ściskanie.
3.2.1 Wykonanie próbek oraz sposób badania:
Próbki wykonaliśmy z jednego zarobu mieszanki betonowej o ustalonej wcześniej recepturze(podobnie jak belkę żelbetową, walce i beleczki badane na zginanie). Użyliśmy w tym celu 8 żelaznych form, które po wypełnieniu mieszanką utworzyły próbki o wymiarach 15x15x15 cm (zgodnie z PN-EN 12390-1). Wcześniej nasmarowane olejem formy napełniliśmy w 3 fazach-każda z innego wyładunku betoniarki. Następnie 4 próbki umieściliśmy na stole wibracyjnym (zg z PN-EN 12390-2), natomiast w przypadku pozostałych 4 użyliśmy wibrator ręczny. Po zakończeniu wibrowania wyrównaliśmy próbki i umieściliśmy je na równej powierzchni.
Trzeciego dnia rozformowaliśmy próbki, pomierzyliśmy je, zważyliśmy i opisaliśmy, po czym 4 z nich, które wibrowane były za pomocą stołu wibracyjnego umieściliśmy zgodnie z normą PN-EN 206-1 w wodzie. Pozostałe 4, które wibrowane były za pomocą wibratora ręcznego, pozostawiliśmy w miejscu suchym – oblewaliśmy je natomiast wodą podobnie jak pozostałe elementy, służące do dalszego badania.
Po 28 dniach 4 suche próbki oraz osuszone za pomocą szmatki , 4 mokre próbki zbadano pod względem wytrzymałości na ściskanie na specjalnej prasie. Otrzymane wyniki: wymiarów, wagi, gęstości, siły niszczącej i wytrzymałości przedstawiliśmy w tabeli.
Do określenia klasy betonu wykorzystaliśmy wyniki próbek, które znajdowały się przez 28 dni w wodzie jak i próbek suchych.
Z tego względu, że w 6 podgrupach beton został wykonany na bazie tej samej receptury zostanie również określona klasa betonu na 30 próbkach (suma próbek wykonanych przez wszystkie podgrupy), również na podstawie norm PN EN 206-1 i PN-88/B-06250.
3.2.2 Określenie klasy betonu dla 4 próbek mokrych wg normy PN-EN 206-1:
Tabela T 3.2.2 Wyniki badań 4 próbek mokrych na ściskanie.
nr |
|
a [cm] |
|
średnia |
|
b [cm] |
|
średnia |
|
c [cm] |
|
średnia |
Pole |
F [kN] |
fci [MPa] |
1* |
15,04 |
15,04 |
15,02 |
15,03 |
15,11 |
15,05 |
15,03 |
15,06 |
15,10 |
15,15 |
15,18 |
15,14 |
226,45 |
815 |
36,0 |
2* |
15,00 |
15,03 |
15,04 |
15,02 |
15,00 |
15,05 |
15,03 |
15,03 |
15,01 |
15,04 |
15,01 |
15,02 |
225,75 |
773 |
34,2 |
3* |
15,00 |
14,98 |
15,00 |
14,99 |
15,09 |
15,07 |
15,10 |
15,09 |
15,05 |
15,07 |
15,09 |
15,07 |
226,20 |
802 |
35,5 |
4* |
15,04 |
15,02 |
15,04 |
15,03 |
14,98 |
14,99 |
14,97 |
14,98 |
15,02 |
15,01 |
15,02 |
15,02 |
225,20 |
796 |
35,3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
średnia |
|
|
35,3 |
Sprawdzenie klasy określimy na podstawie Tablicy 14 w wyżej wymienionej normie i zawartych w niej kryteriów:
Kryterium 1:
Kryterium 2:
gdzie:
fcm – średnia z 4 wyników[MPa], fcm=35,30 MPa,
fci – dowolny pojedynczy wynik badania, [Mpa] (zaleca się aby był to najmniejszy wynik, który da miarodajną wartość do porównania), w tym przypadku przyjmujemy fci=34,2 MPa,
fck – wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie [Mpa], (w tym przypadku bierzemy pod uwagę wytrzymałość na próbkach sześciennych – fck,cube)
Podstawiając:
Kryterium 1:
→ →
Kryterium 2:
→ →
Analizując powyższe kryteria beton zaliczyć należy do klasy C25/30 wg PN-EN 206-1.
3.2.3 Klasa betonu dla populacji 30 próbek mokrych wg normy PN EN 206-1.
Tabela T 3.2.3 Próbki mokre
Lp. |
Wytrzymałość [MPa] |
Lp. |
Wytrzymałość [MPa] |
1 |
32,00 |
16 |
37,18 |
2 |
32,58 |
17 |
29,80 |
3 |
32,91 |
18 |
33,22 |
4 |
32,19 |
19 |
32,37 |
5 |
36,36 |
20 |
33,09 |
6 |
37,37 |
21 |
30,25 |
7 |
33,90 |
22 |
33,02 |
8 |
33,94 |
23 |
32,24 |
9 |
36,01 |
24 |
32,04 |
10 |
34,24 |
25 |
32,06 |
11 |
35,46 |
26 |
30,86 |
12 |
35,35 |
27 |
33,09 |
13 |
37,81 |
28 |
33,40 |
14 |
37,08 |
29 |
32,12 |
15 |
37,71 |
30 |
33,10 |
Średnia |
33,76 MPa |
|
|
Odchylenie standardowe |
2,23 MPa |
|
|
Minimum |
29,80 MPa |
|
|
Maksimum |
37,81 MPa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sprawdzenie klasy określimy na podstawie Tablicy 14 w wyżej wymienionej normie i zawartych w niej kryteriów:
Kryterium 1:
Kryterium 2:
gdzie:
fcm – średnia z 4 wyników[MPa], fcm=33,76 MPa,
fci – dowolny pojedynczy wynik badania, [Mpa] (zaleca się aby był to najmniejszy wynik, który da miarodajną wartość do porównania), w tym przypadku przyjmujemy fci=29,80 MPa,
fck – wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie [Mpa], (w tym przypadku bierzemy pod uwagę wytrzymałość na próbkach sześciennych – fck,cube)
σ – odchylenie standardowe populacji.
Podstawiając:
Kryterium 1:
33,76 → 33,76 → 30,46
Kryterium 2:
29,80 → → 33,80
Beton zaliczyć należy zatem do klasy C25/30 wg PN-EN 206-1.
-Określenie klasy betonu dla 4 próbek suchych wg normy PN-88/B-06250:
nr |
|
a [cm] |
|
średnia |
|
b [cm] |
|
średnia |
|
c [cm] |
|
średnia |
Pole |
F [kN] |
fc [MPa] |
1 |
15,10 |
15,10 |
15,10 |
15,10 |
15,16 |
15,15 |
15,13 |
15,15 |
14,99 |
14,99 |
15,02 |
15,00 |
228,71 |
635 |
27,8 |
2 |
15,10 |
15,06 |
15,00 |
15,05 |
15,10 |
15,14 |
15,13 |
15,12 |
14,98 |
15,00 |
14,98 |
14,99 |
227,66 |
701 |
30,8 |
3 |
15,10 |
15,05 |
14,96 |
15,04 |
15,07 |
15,08 |
15,05 |
15,07 |
14,95 |
14,95 |
14,92 |
14,94 |
226,55 |
683 |
30,1 |
4 |
15,02 |
15,06 |
15,08 |
15,05 |
15,02 |
14,98 |
14,99 |
15,00 |
15,00 |
15,02 |
14,99 |
15,00 |
225,75 |
673 |
29,8 |
Ponieważ próbek jest mniej niż 15:
gdzie:
Ri min - najmniejsza wartość wytrzymałości w badanej serii 4 próbek, równe 27,8 MPa,
α - współczynnik zależny od liczby próbek n, wg tabl. 6 dla n=4, α=1,15
RbG - wytrzymałość gwarantowana [MPa];
Podstawiając:
27,8 ≥1,15* RbG
Z warunku wynika, że beton ten należy do klasy B20.
Wg tej samej normy istnieje możliwość sprawdzenia innego warunku na określenie klasy betonu:
{1}
oraz
{2}
- średnia wartość wytrzymałości badanej serii próbek, obliczona wg wzoru
Podstawiając otrzymujemy:
{1}
{2}
Beton należy więc do klasy B20 wg PN-88/B-06250.
Klasa betonu dla populacji 30 próbek:
Tabela T 3.2.4.2 Wyniki badań 30 próbek suchych na ściskanie.
|
Próbki suche |
Lp. |
Wytrzymałość [MPa] |
1 |
28,34 |
2 |
28,40 |
3 |
29,34 |
4 |
27,54 |
5 |
31,54 |
6 |
31,68 |
7 |
31,36 |
8 |
33,57 |
9 |
34,21 |
10 |
34,63 |
11 |
33,38 |
12 |
34,37 |
13 |
27,80 |
14 |
30,80 |
15 |
30,10 |
16 |
29,80 |
17 |
34,50 |
18 |
33,20 |
19 |
34,10 |
20 |
33,40 |
21 |
35,55 |
22 |
34,84 |
23 |
36,54 |
24 |
36,72 |
25 |
35,03 |
26 |
35,17 |
27 |
29,10 |
28 |
28,30 |
29 |
28,80 |
30 |
26,70 |
średnia |
31,96 MPa |
minimum |
26,70 MPa |
maksimum |
36,72 MPa |
odchylenie standardowe |
3,00MPa |
Określenie klasy betonu dla 30 próbek suchych wg normy PN-88/B-06250:
Ponieważ próbek jest więcej niż 15:
gdzie:
- średnia wartość wytrzymałości badanej serii próbek, obliczona wg wzoru
RbG - wytrzymałość gwarantowana [MPa],
s – odchylenie standardowe populacji., obliczane wg wzoru:
=3MPa
Podstawiając:
31,96-1.64*3=27,04MPa
Z warunku wynika, że beton ten należy do klasy B25.