Rowid Henryk, pierwotnie Naftali Herz Kanarek (1877-1944), polski pedagog, psycholog, inicjator nowych form kształcenia nauczycieli szkół powszechnych. Działacz Krajowego Związku Nauczycieli Ludowych w Galicji, Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych, ZNP. Od 1913 organizował dla nauczycieli uniwersyteckie kursy wakacyjne, przekształcone (1932) w Instytut Pedagogiczny ZNP (Związek Nauczycielstwa Polskiego, ZNP, organizacja zawodowa zrzeszająca nauczycieli i pracowników nauki szkół wszystkich szczebli, placówek wychowawczo-oświatowych i instytutów naukowo-badawczych. Nawiązuje do tradycji ruchu nauczycielskiego z okresu zaborów. ). W 1920 utworzył w Krakowie, a następnie w innych miastach Państwowe Kursy Nauczycielskie 1928 przekształcone w pomaturalne pedagogium.

1912-1933 był redaktorem Ruchu Pedagogicznego, a od 1934 Chowanny. Twórca koncepcji systemu dydaktyczno-wychowawczego tzw. szkoły twórczej. Główne prace: Szkoła twórcza (1926), Podstawy i zasady wychowania (1946). Zginął w niemieckim obozie Auschwitz.

„Szkoła twórcza”

Możemy określić ogólny stosunek do praktyki „nowego wychowania”, przedstawiony w „Szkole twórczej”, mianem tym określony, miał w XX wieku bardzo duże znaczenie, wyrażając się w bogatej i różnorodnej teorii, jak również i w licznych próbach szkół eksperymentalnych. Główne tendencje tego ruchu wymierzone były przeciw tradycyjnej szkole i przeciw tradycyjnemu systemowi wychowania i nauczania; nowa pedagogika chciała być pedagogiką „wychodzącą od dziecka”, pedagogiką nauczania i wychowania „na miarę”, pedagogiką swobody i twórczości dziecięcej, pedagogiką traktującą dziecko jako podmiot wychowania, a nie jako jego przedmiot.

Nowe wychowanie nie było kierunkiem jednolitym, chociaż jego zasadnicze hasła były wspólne dla wielu jego odmian. Hasła te wprowadzały w dyskusje pedagogiczne wielkie ożywienie, a walka „nowego wychowania” ze starą szkołą musi być uznana za najważniejszy fakt dziejów wychowania pierwszej połowy XX wieku, nawet jeśli nie pamięta o tym, że społeczny zasięg wpływów „nowego wychowania” wcale nie był tak wielki. „Nowe wychowanie” nie precyzuje ideałów ani wzorów wychowawczych, nie określa przyszłości, w którą wchodzić będą wychowankowie; traktuje pracę wychowawczą jako obsługę bieżących potrzeb życia dziecka i jego „funkcjonalnego” rozwoju. Zwolennicy „nowego wychowania” pojmują człowieka jako istotę wyposażoną w określone popędy i potrzeby, istotę, której rozwój przebiega pod wpływem wewnętrznego parcia owych popędów i potrzeb, co powoduje konflikty ze światem otaczającym, którym można zapobiegać metodą sublimacji lub przystosowania.

W szkole twórczej panuje idea kooperacji, idea współdziałania i solidarności. Każda klasa, względnie każda szkoła stanowi organizm społeczny, w którym wszystkie jednostki pracują wspólnie dla osiągnięcia pewnych wytkniętych celów. Wzajemna pomoc i wspólne szukanie środków czy to podjętych prac fizycznych, czy też umysłowych staje się koniecznością i zasadniczą cechą nowej szkoły. W szkole twórczej dzieci łączą się w mniejsze lub większe grupy, gromadzą wspólnie materiały i pod kierunkiem nauczyciela zastanawiają się nad wyszukaniem najbardziej celowych środków, które by im umożliwiły wykonanie podjętego zadania. Zbiorowa praca i zbiorowy wysiłek łączy dzieci i nauczycieli w harmonijny zespół pracowników. W szkole twórczej pierwsze miejsce zajmuje dziecko pracujące i zdobywające wiedzę samodzielnie. Dzieci uczą się, są czynne, a rola nauczyciela polega więcej na kierowaniu ich pracą, na pobudzaniu, na pomaganiu w szukaniu wskazówek, materiałów i środków. Nauczyciel współdziała i współpracuje z uczniami starając się o obudzenie sił i energii potencjalnych drzemiących w duszy dziecka. W szkole twórczej nie program jest ośrodkiem pracy, ale dziecko jego życie i potrzeby, a materiału dostarcza przede wszystkim środowisko dziecka i objawy życia współczesnego. Szkoła twórcza dba o harmonijny rozwój fizyczny i duchowy i w tym celu stwarza jak najkorzystniejsze warunki pod względem higieny ciała i ducha.. Umieszczenie szkoły w okolicy zdrowej, o ile możliwości w otoczeniu pięknej przyrody, wśród pól i łąk, ogrodów i lasów, zapewnia dzieciom korzystne warunki rozwoju.

Program w szkole twórczej powinien być oparty na podstawach psychologii i cechować go powinna dynamika i elastyczność.

NAUCZYCIEL W SZKOLE TWÓRCZEJ

Badaniem osobowości nauczyciela, jego właściwości duchowych i istoty powołani8a zajmuje się psychologia nauczyciela. Celem poznania czynników psychicznych tworzących osobowość nauczyciela oprzeć się trzeba na różnorodnych materiałach i stosować odpowiednie metody w ich gromadzeniu. Najważniejszą tu będzie metoda introspekcji polegająca na świadomej i umiejętnej obserwacji przeżyć psychicznych w związku z pracą wychowawczą. Drogą introspekcji powstają autobiografie wybitnych pedagogów, pamiętniki, dzienniki nauczyciela, które umożliwiają głębsze wniknięcie w istotę wychowawcy i pracy wychowawczej. Do oświetlenia tego problemu przyczyniają się też sprawozdania i oceny innych osób- kolegów i uczniów- na podstawie obserwacji nauczycieli w czasie ich działalności pedagogicznej. Wreszcie ważnym czynnikiem do poznania psychiki nauczyciela są utwory literatury pięknej, w których autor maluje typy nauczycieli, ilustracje i rysunki z życia szkolnego.

Zdaniem psychologii nauczyciela będzie skreślenie charakterystyki idealnego typu wychowawcy w różnych działach pracy pedagogicznej.

Chcąc sobie przedstawić obraz nauczyciela w szkole twórczej, nawiązać trzeba do poglądów Trentowskiego i Dawida, którzy z przedziwną intuicją kreślą typ nowego wychowawcy. Warto też jest zwrócić uwagę na głębokie ujęcie zadań nowoczesnego nauczyciela, jakie podał w związku z przesileniem w kulturze europejskiej w swych znakomitych „Szkicach z socjologii wychowania” profesor Znaniecki.

Nauczyciel pamiętać musi, że każde dziecko jest „bóstwem człowieczym”, a więc istotą zdolną do ciągłego rozwoju i doskonalenia się. W pojęciu tym tkwi też postulat szacunku dla osobowości dziecka. Nauczyciel w szkole twórczej zmierza do wychowania typu lepszego, doskonalszego, niż sam jest, nie narzuca swoich poglądów, nie stara się urabiać dzieci „na obraz i podobieństwo swoje”, ponieważ byłoby to do pewnego stopnia zarozumiałością. W tym celu zmierzać będzie do skreślenia charakterystyki każdego dziecka, do opracowania karty indywidualności.

Nauczyciel w szkole twórczej ma zrozumienie dla swoistego życia dziecka, odczuwa „radość życia” dziecięcego , spogląda na jego objawy okiem, w którym tli się uczucie miłości dla rozwijającego się życia- „miłość dusz ludzkich”. Stosunek jego do ucznia jest w szkole twórczej zasadniczo odmienny niż w tradycyjnej. Przestaje być autorytetem w dawnym znaczeniu, osobą obcą dziecku, do której przemawiać można tylko na odległość i tylko wtedy, gdy się jest wezwanym, osobą, której trzeba się bać, bo może o coś zapytać, czego się nie wiem lub nie umie. Zjawisko obawy, strachu nie istnieje w szkole twórczej. Dziecko nie obawia się złej noty, bo świadectwa i stopnie są zniesione, a w ich miejsce istnieją właśnie karty indywidualności i charakterystyki uczniowskie. Nie obawia się też kar, bo wobec nauki opartej na zainteresowaniach i wobec swobody ruchu i działania są one zbyteczne. Panuje zaufanie do nauczyciela i szczerość wzajemna, stosunek między nim a dziećmi jest serdeczny, przyjacielski, rodzinny. Do nauczyciela w szkole twórczej przychodzi dziecko w każdej chwili, radzi się swojego kierownika i pyta o różne kwestie w związku ze swymi zadaniami o pracami. Nauczyciel jest zawsze wśród dzieci i razem z nimi pracuje. Autorytet nauczyciela w szkole twórczej płynie z miłości jego ku dzieciom, z wysokich zalet jego charakteru i umysłowości, zgłęboki8ego wykształcenia.

Nauczyciel w szkole twórczej musi mieć w wysokim stopniu rozwinięty zmysł organizacyjny, zdolność tworzenia harmonijnej i świadomej celów społeczności szkolnej. Zdolność ta ujawnia się zarówno w urządzaniu zabaw, gier i wycieczek, jak i w organizowaniu pracy technicznej, naukowej, w organizowaniu grup uczących się samodzielnie, a organizowaniu działalności artystycznej.

W istocie szkoły twórczej tkwi konieczność szukania własnych dróg i metod pracy. Klasa jako społeczność pracuje nad urzeczywistnieniem postawionych sobie zadań i celów. Stąd wynika, że zadanie nauczyciela w szkole twórczej jest bez porównania trudniejsze niż w szkole tradycyjnej, gdzie wszystko poniekąd było gotowe : programy, rozkład materiału, metody, podręczniki, wypisy itd. Nauczyciela szkoły twórczej cechuje pomysłowość i zdolność inicjatywy, umie kierować samodzielną pracą dzieci, umie czerpać materiał z życia, ze współczesności i środowiska, owych niewyczerpanych źródeł zjawisk i faktów, umie radzić dzieciom w wynajdowaniu środków rozwiązywania różnych zagadnień, orientuje się należycie w literaturze danego przedmiotu.

Przyszły nauczyciel szkoły twórczej zdobywa ogólne wykształcenie w zreformowanych szkołach średnich (w gimnazjach), a następnie przygotowanie teoretyczne i zawodowe w instytucjach pedagogicznych pozostających w ścisłym związku z uniwersytetem. Do instytutu pedagogicznego należy przyjmować tylko młodzież uzdolnioną i mającą warunki właściwe wychowawcy. Studia teoretyczne przyszłego nauczyciela obejmować powinny fizjologię, biologię wychowawczą, psychologię, filozofię i socjologię, na których opiera się stadium pedagogiki, historii wychowania, dydaktyki i metodyki specjalnej.

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.