Podstawowe właściwości chemiczne wody

pH odczyn wody, jego skala wynosi od 0 - 14, przy czym wartość 7.0 oznacza odczyn obojętny, poniżej tej wartości kwaśny, a powyżej zasadowy. Większość ryb potrzebuje 6.4 - 7.6. Niektóre ryby z jezior Malawi potrzebują 8,0 - 9,6 pH. Aby zmienić odczyn możemy postąpić tak:

- aby obniżyć filtracja z użyciem torfu, szyszki olchy, liście dębu, preparaty (przed zastosowaniem preparatów należy sprawdzić poziom fosforanów w akwarium, większość z nich zawiera kwas ortofosforowy, a zwiększony poziom fosforanów spwoduje nadmierny rozwój glonów!), dozowanie CO2.

Uwaga! Przed obniżaniem pH należy ustalić wartość kH, i ewentualnie skorygować do optymalnej granicy, przy której pH jest najbardziej stabilne:(kH 5 `n - 7 `n)

- aby podwyższyć podniesienie wartości węglonowej, preparaty ( np. z tropicala)


kH, gH - twardość wody ogólna (TWO) i węglanowa (TWW), na twardość ogólną wody składa się twardość węglanowa i niewęglanowa, na TWO składają się jony wapnia i magnezu, na TWW jony węglanowe i wodorowęglanowe. W polskiej akwarystyce jednostką twardości jest stopień niemiecki.Wartość kH powinna wynosić połowę wartości gH.

1`n twardości ogólnej = 17.8 ppm CaCO3
1`n twardości węglanowej = 21.8 ppm HCO3
W zależności od stopnia twardości wody dzielimy na: 

- bardzo miękkie 0 - 5`n twardości ogólnej 
- miękkie 5 - 10`n 
- średnio twarde 10 - 20`n 
- twarde 20 - 30`n
- bardzo twarde pow. 30`n

- aby obniżyć dodawanie wody destylowanej, demineralizowanej lub RO, przepuszczanie przez kationit (najlepiej wodorowy np Filtrax K, Purolite C100H), gotowanie (tylko TWW).

- aby podwyższyć - umieszczenie kamieni z wapienia, żwir koralowy, muszle, dodanie węglanu wapnia CaCO3

NH3/NH4 - związki amonowe, są wynikiem przemiany białek, występują jako mało szkodliwy jon amonowy (NH4+) w pH poniżej 7, wraz ze wzrostem pH powyżej 7 obok jonów amonowych w wyniku przemiany chemicznej związanej z odczynem pojawia się trujący amoniak (NH3), jego obecność w ilości 2 mg/l jest bardzo niebezpieczna dla ryb, należy również pamiętać, że wraz ze wzrostem pH lub temperatury, rośnie jego zawartość.

- aby obniżyć - częściowo wymienić wodę i intensywnie napowietrzać.

NO2 - azotyny, są efektem przemiany zwiazków amonowych, są szkodliwe dla ryb już od stężenia 0.2 mg/l, powyżej 1.0 mg/l stają się zagrożeniem dla ich życia, a powyżej 2mg/l śmiertrelne.

0.0 mg/l - poziom dobry
0.1 mg/l - poziom zły
Powyżej 0.2 mg/l - poziom szkodliwy
Powyżej 1.0 mg/l - zagrożenie dla życia ryb
Powyżej 2.0 mg/l - poziom śmiertelny

Uwaga! Poziom NO2 w nowym akwarium nie jest zawsze 0.0 mg/l.

- aby obniżyć - częściowo wymienić wodę i intensywnie napowietrzać.

NO3 - azotany, są końcowym efektem przemiany związków azotowych, mogą również znajdować się w wodzie wodociągowej, najmniej szkodliwe substancje z w/w, są naturalnymi nawozami dla roślin, jednak ich nadmiar wpływa niekorzystnie na rozwój roślin i jest niebezpieczny dla życia ryb. Stopień szkodliwości azotanów wygląda następująco:

5 - 15 mg/l - poziom optymalny
15 - 25 mg/l - wspomagany rozwój glonów
25 - 50 mg/l - warunki dla ryb są jeszcze do zaakceptowania, następuje rozwój glonów
50 - 100 mg/l - może wpływać niekorzystnie na życie ryb, stagnacja wzrostu roślin, wzmożony rozwój glonów (zaczynają rosnąć sinice), należy wymienić 30-40% wody
pow. 100 mg/l - niebezpieczne dla życia ryb, zahamowanie wzrostu roślin, silny rozwój glonów (między innymi sinic), przy tej wartości azotan może łatwo przekształcić się w silnie trujący azotyn, należy wymienić co najmniej 50% wody.
pow. 200 mg/l - Stan Krytyczny, podtrucie azotem, azot przekształca się w azotyn, ryby zdychają

- aby obniżyć wymiana wody, więcej roślin zwłaszcza szybkorosnących. ( np. moczarka, rogatek)

- aby podwyższyć - w akwariach z dobrze rosnącymi roślinami może istnieć potrzeba dodatkowego uzupełniania azotu, (czyli jak poziom NO3 wynosi 0.0 mg/l) można to zrobić dodając KNO3 - azotan potasu 

PO4 - fosforany, pełnią ważną rolę w prawidłowym rozwoju roślin, służą do syntezy cukru. Do akwarium dostają się głównie wraz z odchodami ryb i nie zjedzonymi resztkami pokarmu. Ich optymalny poziom mieści się w granicach 0.5 – 1.5 mg/l, powyżej 3 mg/l może nastąpić rozwój glonów.

- aby obniżyć - wymiana wody od 30-50%, w zależności od ilości fosforanów w wodzie.

- aby podwyższyć - jak w przypadku azotanów, przy dobrym wzroście roślin może być potrzebne dodatkowe uzupełnianie fosforu, najlepszą jego formą jest KH2PO4 - diwodorofosforan potasu i K2HPO4 - wodorofosforan dipotasu.

CO2 - dwutlenek węgla, jest źródłem węgla niezbędnego dla roślin w procesie fotosyntezy, może również służyć do obniżania wartości pH, jego optymalna zawartość w wodzie wynosi 20 - 25 mg/l. W zbiornikach o mocy oświetlenia do 0.5W/l zazwyczaj nie ma konieczności dodatkowego podawania CO2, przy większej należy już wziąć taką możliwość pod uwagę. 

- aby obniżyć- zwiększyć ruch wody w akwarium np. poprzez dodatkowe napowietrzanie.

- aby podwyższyć - rozpocząć podawanie CO2, wykorzystując reaktor drożdżowy (tzw. bimbrownia) lub butlę wysokociśnieniową, a jeśli już nawozimy i zawartość dwutlenku nadal jest nie wystarczająca należy zmniejszyć straty CO2 spowodowane zbyt dużym ruchem wody i zwiększyć skuteczność rozpuszczania.