PEDIATRIA
Prezentacja: Badanie i ocena pacjenta pediatrycznego
Ocena wg schematu ABCDE
Omówienie Badania wg schematu ABCDE (Badanie fizykalne E prezentacja)
Parametry życiowe w różnych grupach wiekowych
masa ciała (kg) = 2x (wiek w latach+4)
|
wiek |
HR/min |
RR/min |
|
0-1 |
120-140 |
30-40 |
|
2-5 |
100-120 |
24-30 |
|
5-12 |
80-100 |
20-24 |
|
>12 |
60-100 |
12-20 |
|
|
Ciśnienie krwi skurczowe w (mmHg) |
|
|
Wiek |
Prawidłowo |
Dolna granica |
|
0-1 miesiąc |
>60 |
50-60 |
|
1-12 miesięcy |
80 |
70 |
|
1-10 lat |
90+2x wiek w latach |
70+2x wiek w latach |
|
>10 lat |
120 |
90 |
|
Wiek |
Tachykardia |
Bradykardia |
|
< 1 roku |
>180 |
<80 |
|
>1 roku |
>160 |
<60 |
|
A – drożność dróg oddechowych (Airway) poszukaj objawów niedrożności dróg oddechowych traktuj ten stan jako bezpośrednie zagrożenie życia zastosuj: rękoczyn udrażniający, odessij, wprowadź rurkę UG lub NG, zaintubuj podaj tlen o wysokim stężeniu (12-15l/min) |
|
B – oddychanie (Breathing) patrz: oceń tor oddychania głębokość, symetrię unoszenia się klatki piersiowej, słuchaj i wyczuj oddech: bulgoczący dźwięk, stridor, świsty zbadaj palpacyjnie klatkę piersiową osłuchaj pola płucne opukaj pola płucne zwróć uwagę na nadmiernie wypełnione żyły szyjne oceń położenie tchawicy objawy świadczące o zaburzeniach oddychania: nadmierna potliwość, sinica centralna, użycie dodatkowych m. oddechowych, brzuszny tor oddychania, oddech paradoksalny. pamiętaj o tlenoterapii brak oddechu lub niewystarczająca ilość i głębokość użyj maski z workiem samorozprężalnym z rezerwuarem pulsoksymetr kapnometr |
|
C – krążenie (Circulation) określ częstość tętna (obwodowo i na dużych tętnicach) oceń kolor, temperaturę kończyn oceń nawrót kapilarny oceń wypełnienie żył zmierz ciśnienie osłuchaj tony serca: czy słyszalne są szmery, tony serca, zgodność z wyczuwalnym tętnem sprawdź czy nie występują krwawienia uzyskaj dostęp iv. – pobierz krew na badania rozważ płynoterapię: jeżeli wystąpił ból w klatce piersiowej, zaburzenia rytmu serca – 12-odprowadzeniowe EKG regularnie powtarzaj ocenę co 5 min |
|
D- zaburzenia stanu świadomości (Disability) oceń i lecz nieprawidłowości w zakresie ABC sprawdź kartę zleceń lecz odwracalne przyczyny depresji CSN – np. leki, narkotyki oceń źrenice oceń stan świadomości AVPU lub GCS oznacz poziom glukozy, jeżeli jest poniżej 3mmol,l (54mg%) podaj 50 ml 10% glukozy oceń siłę mięśniową (napięcie, reaktywność) |
|
E – ekspozycja pacjenta (Exposure) w celu właściwego zbadania odsłoń poszczególne części ciała – respektuj prawo pacjenta do prywatności minimalizuj utratę ciepła sprawdź tętno na t. udowych |
|
ZEBRANIE DODATKOWYCH INFORMACJI w trakcie badania zbierz wywiad:
SAMPLE S – symptomy A – alergie M – medykamenty P – przebyte choroby L – lunch (ostatni posiłek), kobiety ostatnia miesiączka/ciąża E – ewentualnie co się stało
zapoznaj się z dokumentacją pacjenta sprawdź wyniki badań laboratoryjnych i radiologicznych zastanów się jaki będzie docelowy oddział pacjenta odnotuj wszystkie wyniki badania zastosuj przyczynowe leczenie |
Tlenoterapia Bierna
Tlen należy dostarczyć w najwyższym dostępnym stężeniu.
Idealnie, jeśli tlen byłby nawilżony aby zapobiec wysuszeniu śluzówki i
ogrzany aby nie doszło do hipotermii i skurczu oskrzeli.
W celu dostarczenia tlenu można zastosować kilka metod.
Przepływ obok twarzy dziecka
Można zachęcić rodziców, aby dmuchali tlenem z cewnika nad nosem i ustami
dziecka. Metoda ta nie przestraszy dziecka, ale nie zapewni wysokiego stężenia
tlenu w powietrzu wdechowym, dlatego ma zastosowanie tylko w łagodnej
niewydolności oddechowej.
Wąsy tlenowe
Są one dostępne w różnych rozmiarach od noworodkowego aż dla pacjenta
dorosłego. Ilość dostarczanego tlenu zależy głównie od przepływu tlenu i oporu w drogach nosowych. Przepływ tlenu powyżej 3 l/min działa drażniąco i nie zwiększa dalszego stężenia dostarczanego tlenu. Przeważnie nie jest możliwe, aby osiągnąć FiO2 powyżej 40-60%. Wąsy tlenowe sa zazwyczaj najlepiej tolerowane przez dzieci przedszkolne.
Prosta maska tlenowa
Prosta maska tlenowa bez rezerwuaru jest w stanie dostarczyć tlen o stężeniu nie
większym ni_ 60% (zależy od przepływu tlenu i objętości minutowej dziecka),
ponieważ powietrze atmosferyczne dostaje sie przez otwory wdechowe. Aby
zapobiec oddechowi zwrotnemu, przepływ tlenu musi wynosić co najmniej 6 l/min.
Maska tlenowa z rezerwuarem
Maski te, jeśli wyposażone są w zastawki jednokierunkowe pomiędzy rezerwuarem i w zastawki zakrywające otwory wdechowe, aby zapobiec oddechowi zwrotnemu, mogą dostarczyć tlen o stężeniu 95% lub wyższym przy przepływie tlenu 12-15 l/min
Drogi podawania leków
- obwodowe
- doszpikowe
< 6 r.ż. – przyśrodkowo 2-3 cm poniżej guzowatości piszczeli
> 6 r.ż. – 3 cm powyżej kostki przyśrodkowej
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(Drgawki gorączkowe)
Postępowanie:
p/bólowe i p/gorączkowe
pyralgina i paracetamol
p/drgawkowo
barbiturany (nasenne, uspokajające i przeciwdrgawkowe)
– Thiopental – dawka u dzieci 2 – 6 mg/kg lub wlew ciągły 1 – 5 mg/kg/h i.v.
- Gardenal, Luminal (fenobarbital) – 10 mg/kg/24h
benzodiazepiny – sedacja (bez analgezji), nasennie, p/drgawkowo
ODTRUTKA - flumazenil
- Midazolam (midanium, dormicum, sopodorm, versed) – dawki u dzieci:
• 0,1 – 0,2 mg/kg i.v. • 0,1 – 0 ,3 mg/kg i.m
• 0,2 – 0,4 mg/kg donosowo • 0,2 – 0,5 mg/kg p.o.
- Diazepam (relanium, valium) 0,1 – 0,3 mg/kg
- Clonazepam 0,5mg
płyno terapia
Zapotrzebowanie
ml/godz Zapotrzebowanie ml/dobę
do
10 kg 4ml/kg do 10 kg 100ml/kg
10 - 20 kg 2ml/kg 10-20 kg 50
ml/kg
ponad 20 kg 1ml/kg ponad 20 kg 20ml/kg
5% (10%) glukoza / 0,9% NaCL < 2-3 r.z. w proporcji 2:1, > 2-3 r.z. 1:1
(Hipoglikemia)
Postępowanie:
20% glukozy 1 ml/kg iv
lub
10% glukozy 2ml/kg iv
200 mg/kg
(Drgawki)
Postępowanie
p/drgawkowo
barbiturany (nasenne, uspokajające i przeciwdrgawkowe)
– Thiopental – dawka u dzieci 2 – 6 mg/kg lub wlew ciągły 1 – 5 mg/kg/h i.v.
- Gardenal, Luminal (fenobarbital) – 10 mg/kg/24h
benzodiazepiny – sedacja (bez analgezji), nasennie, p/drgawkowo
ODTRUTKA - flumazenil
- Midazolam (midanium, dormicum, sopodorm, versed) – dawki u dzieci:
• 0,1 – 0,2 mg/kg i.v. • 0,1 – 0 ,3 mg/kg i.m
• 0,2 – 0,4 mg/kg donosowo • 0,2 – 0,5 mg/kg p.o.
- Diazepam (relanium, valium) 0,1 – 0,3 mg/kg
- Clonazepam 0,5mg
(Dziecko molestowane)
Postępowanie: Płynoterapia
Uzyskanie perfuzji obwodowej około 80 mmHg
|
|
Ciśnienie krwi skurczowe w (mmHg) |
|
|
Wiek |
Prawidłowo |
Dolna granica |
|
0-1 miesiąc |
>60 |
50-60 |
|
1-12 miesięcy |
80 |
70 |
|
1-10 lat |
90+2x wiek w latach |
70+2x wiek w latach |
|
>10 lat |
120 |
90 |
Zwrócenie uwagi na problem molestowania dzieci.
(Zapalenie krtani)
Postępowanie:
P/zapalne, rozkurczające
Dexaven i.v. / i.m. 0,1 - 0,6 mg/kg mc
Hydrocortison 5-10mg/kg mc
Rozkurczowe/ tlenoterapia
1 mg adrenaliny do nebulizacji + 2ml NaCl
(Zapalenie oskrzeli)
Postępowanie:
Działanie objawowe
P/zapalne, rozkurczające
Dexaven i.v. / i.m. 0,1 - 0,6 mg/kg mc
Hydrocortison 5-10mg/kg mc
Rozkurczowe/ tlenoterapia
Salbutamol 2,5mg
p/bólowe i p/gorączkowe
metamizol (Pyralgin) 4.0 mg/kg i.v. tj. 0,5 - 1.0 ml/10 kg w.c.
10.0 - 20.0 mg/kg p.o.
10.0 mg/kg p.r.
acetaminophen (paracetamol) 10.0 - 15.0 mg/kg p.r., p.o.