FKwCHNW-Pietrzak 19.11.09.
Cd
3. Trening interwałowy może być użyteczny w uzyskiwaniu w większej intensywności treningu fizycznego u chorych z bardziej nasilonymi objawami.
4. Należy wykorzystywać trening zarówno kończyn dolnych jak i dolnych
5. Połączenia treningu wytrzymałościowego i treningu siłowego daje korzystne efekty i jest dobrze tolerowane . Trening siłowy wydaje się szczególnie wskazany u chorych ze znacznym zanikiem mięśni.
Uwagi do treningu fizycznego u chorych na choroby uk. oddechowego inne niż POChP
Nie ma opartych na danych naukowych wytycznych odnośnie do zalecania ćwiczeń lub odpowiedzi na trening fizyczny u pacjentów z chorobami uk. oddechowego innymi niż POChP
Zalecenia dotyczące rehabilitacji pulmonologicznej takich chorób muszą się opierać na opiniach ekspertów
Chorzy na mukowiscydozę powinni ćwiczyć na stanowiskach oddalonych na kilka metrów od innych uczestników treningu w celu uniknięcia krzyżowego zakażenia bakteriami, które mogą być oporne na antybiotyki. Chorzy i personel muszą ściśle przestrzegać higieny.
U właściwie leczonych chorych na astmę często nie występują ograniczenia wentylacji i w związku z tym są oni zazwyczaj w stanie osiągnąć znaczne korzyści fizjologiczne z treningu o dużej intensywności
W celu zminimalizowania skurczu oskrzeli wywołanego przez wysilek podczas treningu fizycznego zaleca się zastosowanie przed ćwiczeniami leków rozszerzających oskrzela oraz wystarczająco długą rozgrzewkę wykonywanie ćwiczeń o stopniowej zwiększanej intensywności.
Do oceny wysiłkowego zwężania oskrzeli można wykorzystać także próbę spiroergometryczną.
Rehabilitacja pulmonologiczna poprawia wydolność wysiłkową u chorych z rozstrzeniami oskrzeli.
U chorych z zaawansowaną chorobą śródmiąższową płuc szczególny nacisk należy położyć na dostosowanie do stanu chorego podejmowanego wysiłku i czynności codziennych, przez ich organizację i dzielenie aktywności na mniejsze porcje (ponieważ duszność może być bardzo duża, a desaturacja podczas ćwiczeń –trudna do skorygowania tlenoterapia)
U chorych z zaburzeniami oddechowymi wskutek choroby nerwowo-mięśniowej ćwiczenia należy prowadzić zapewniający wzmacnianie mięśni i nie powodujący równocześnie nadmiernego ich zmęczenia.
Przeciwwskazania do treningu fizycznego.
Program ze starannym nadzorem może być jednak użyteczny przed przeszczepieniem płuc lub w leczeniu ograniczenia czynnościowego
-ćwiczenia aerobowe o malej intensywności
-dawkowanie wysiłku i oszczędzanie energii (nie zaleca się ćwiczeń o dużej intensywności)
-Zaprzestanie ćwiczeń jeśli wywołują one ból w klatce piersiowej , zawroty Glowy lub kołatanie serca
-unikanie czynności prowadzących do wzrostu ciśnienia wewnątrz klatki piersiowej z powodu ryzyka omdlenia i zapaści krążeniowej
-monitorowanie ciśnienia tętniczego krwi i tętna
-unikanie urazów przez chorych leczonych antykoagulantami
Nauczanie chorych samodzielnego postępowania
Edukacja chorego jest zasadniczą składową kompleksowej rehabilitacji pulmonologicznej i wspólnym obowiązkiem chorego, jego rodziny, lekarza pierwszego kontaktu, lekarza specjalisty, i innych pracowników opieki zdrowotnej.
Przykładowe tematy edukacyjne :
1)Strategie oddychania
- oddychania przez zasznurowane usta, czynny wydech, oddychanie przeponowe, przyjmowanie określonych pozycji ciała i koordynowanie rytmicznego oddychania z podejmowanymi aktywnościami
2)prawidłowa czynność płuc i patofizjologia chorób płuc
3)prawidłowe stosowanie leków w tym tlenu
4)techniki toalety drzewa oskrzelowego
5)korzyści z ćw i utrzymywania aktywności fizycznej
6)techniki oszczędzania energii i upraszczania pracy
7) prawidłowe odżywianie się
8)unikanie czynników podrażniających w tym zaprzestanie palenia tytoniu
9)zapobieganie i wczesne leczenie zaostrzeń choroby
10)wskazania do wezwania pracownika opieki medycznej
11)rekreacja, podróże
12)radzenie sobie z przewlekłą choroba płuc i planowanie u kresu życia
13)panowanie nad lękiem i radzenie sobie ze stresem
Fizjoterpia profilaktyczna i przedoperacyjna]Unieruchomienie powyżej jednej doby może stanowić przyczynę:
-odleżyn
-przykurczy
-zapalenia płuc
-zakrzepów
Stany te mogą wystąpić:
1)W chorobie przewlekłej
2)W okresie okołooperacyjnym
Odleżyny:
1)Ucisk zewnętrzny(np.fałdy prześcieradła)
2)Ucisk wewnętrzny(np.kości leżące pod skórą)
Czynniki ryzyka:
-urazy
-wózek inwalidzki
-wyniszczenie
-zaburzenia czucia np. cukrzycy
Rozpoznanie zagrożenia wystąpienia odleżyn = tzw. Rozszerzona skala Nortona
Ocena co tydzień: jeżeli poniżej /równo 25 punktów zagrożenie istotne.
Profilaktyka
-rozpoznanie pacjentów zagrożonych
-współpraca z personelem pielęgniarskim
-nacieranie ręcznikiem frotowym
-ułożenie
Ułożenie pacjenta
-gładki podkład
-regularnie, co 2 godziny zmiany ułożenia (plan zmiany przy łóżku pacjenta)
-pięty bez opierania o podłoże(poduszki, podparcie podudzi)
-specjalne podkłady, których ucisk jest mniejszy niż panujące w ciele ciśnienie włośniczkowe
Pielęgnacja skóry:
-skórę suszyć
-myć mydłem alkalicznym
-nie stosować tłustych maści
-stosować emulsje nawilżające
Odżywianie
-dieta bogata w białko
-witaminy
-odpowiednie nawodnienie
Rola fizjoterapeuty
-kontrola miejsc szczególnie narażonych
-wyuczenie samodzielnej zmiany pozycji
-przejście z pozycji leżącej na plecach do pozycji na boku, leżenia na brzuchu i z powrotem
-nauczenia siedzenia w wózku inwalidzkim z podpieraniem się zmniejszającym obciążenie.
Profilaktyka zapalenia płuc
-nacieranie
-oklepywanie
-głębokie oddychanie
-inhalacje
-terapia oddechowa
Zmiana pozycji ciała co godzinę. Wczesne uruchamianie po operacji. Uwalnianie wydzieliny z drzewa oskrzelowego (zapobieganie rozwojowi bakterii).
Przy ranach klatki piersiowej / brzucha
-odkaszliwanie
-głębokie oddychanie
-wykonywanie ćwiczeń podnoszących (np. przysiady, wchodzenie po schodach)
Profilaktyka przeciwzakrzepowa
- pończochy uciskowe
-wyższe ułożenie kk dolnych
-wygładzanie w kierunku odpływu żył
-głębokie oddychanie
-wczesne uruchamianie
Zapobieganie zaparciom:
-napinanie mm brzucha
-oddychanie przeponowe
-ogólne ćwiczenia czynne
-dopilnowanie!!!
-odżywiania bogatego w błonnik
-nawodnienie organizmu
Utrzymanie optymalnej sytuacji krążeniowej
-ogólne ćwiczenia czynne (dostosowanie częstości oddechu i czynności serca)
Choroby przewodu pokarmowego
-przewlekły nieżyt żołądka
-choroba Cohna
-wrzodziejące zapalenie jelita grubego
-zaparcia
Choroba Crohna
-stan zapalny
-etiologia niejasna
-20-30 rok życia
-najczęściej końcowy odcinek jelita krętego
-biegunka 3-6 razy na dobę
-steroidy, dieta, czasem zabieg operacyjny
-poprawić percepcję i zdolność odprężenia ciała(toczenie piłki, obserwacja ruchów oddechowych pacjenta za pomocą talerzyka ułożonego na brzuchu
- technika zwracająca uwagę pacjenta na różne stany jego ciała
-poprawienie ogólnej wytrzymałości
Każde ćwiczenie zawiera dla pacjenta zadanie postrzegania:
-porównać obie połowy ciała
-porównać ciało przed i po wykonaniu danej techniki np. dotykowe sprawdzanie oddychania:
*pacjent odpowiada w którym miejscu czuje ruch oddychania
*jak szybki jest ten ruch
*gdzie wyczuwa większy zakres ruchu
*jak silny jest ruch na mostku, w okolicy brzucha
Przewlekły nieżyt żołądka:
ZABIEGI FIZJOTERAPEUTYCZNE PRZECIWSKAZANE!!!!!!!!!!!!
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
-20-30 lat
-początek w odbytnicy
-nie dociera do jelita cienkiego
-biegunka krwisto-śluzowa ok. 20razy w ciągu doby
-bóle brzucha
-niedokrwistość
Leczenie:
-chory żywiony przez sondę
-leczenie operacyjne
-wsparcie psychologa
Zabiegi fizjoterapeutyczne:
Poprawienie percepcji ciała i zdolności odprężania się(toczenie piłki z wypustkami po ciele pacjenta: pacjent określa porównuje uczucie przyjemne-nieprzyjemne w różnych obszarach ciała)
-obserwacja przez pacjenta jego ruchów oddechowych
-poprawa ogólnej wytrzymałości
Zaparcia:
-ostre- guzy okrężnicy(zwężenie jelita grubego)
-przewlekłe – niewłaściwa dieta, brak ruchu
-okresowe- niedoczynność tarczycy , działanie leków
Zabiegi fizjoterapeutyczne
-ciepłe okłady, masaż
-oddychanie przeponą
-masaż okrężnicy(musi być niebolesny i zgodny z rytmem odechu pacjenta)
-wypychanie brzucha
-zwiększenie aktywności fizycznej
-unikanie nadmiernego siedzenia
-elektroterapia prądem interferencyjnym