8. Media i ich znaczenie w rozwoju osobowości dziecka.
Media wg Wacława Strykowskiego to przedmioty, urządzenia i materiały, a także instytucje (radio, telewizja, Internet), przekazujące odbiorcom określone informacje (komunikaty) poprzez słowo, obrazy i dźwięki, a także umożliwiające im wykonywanie określonych czynności intelektualnych i manualnych.
W edukacji coraz częściej termin media obejmuje swym zasięgiem takie terminy, jak: środki dydaktyczne, pomoce naukowe a także media masowe i technologie informacyjne. Szczególnie ważną rolę w edukacji odgrywają multimedia określane jako integracja różnorodnych mediów, czyli poszczególnych środków przekazu na wspólnej bazie, jakim jest komputer multimedialny lub inne urządzenia odtwarzające.
Osobowość jest terminem wieloznacznie rozumianym i różnorodnie definiowanym. Istnieje wiele teorii rozwoju osobowości człowieka. Problematyką osobowości zajmowali się między innymi : S. Freud, R.B. Cattell, H.J. Eysenck , G.W. Allport, H. Murray, G. Murphy, E.R. Gurthie, J. Dollard, N. Miller, G. Kelley, C. Rogers.
Według "Słownika Encyklopedycznego Edukacji Obywatelskiej” osobowość to : zbiór względnie stałych, charakterystycznych dla danej jednostki cech i właściwości, które wyznaczają jej zachowania i pozwalają odróżnić ją od innych. Osobowość kształtowana jest przez całe życie, szczególnie w okresie dzieciństwa oraz młodości poprzez wpływ bodźców zewnętrznych w procesie socjalizacji, a także własnej aktywności jednostki. Istotną rolę odgrywają tu również wrodzone cechy biofizyczne.
Media umożliwiają młodym ludziom samodzielne zdobywanie informacji, dostosowywanie tempa pracy do własnych możliwości, zwiększają motywacje, uatrakcyjniają zajęcia szkolne, ułatwiają i przyspieszają zapamiętywanie, uczą samodzielnego pokonywania trudności i wiary we własne siły i możliwości. To wszystko prawidłowo ukierunkowane przez nauczyciela wpływa na rozwój takich cech osobowości ucznia, jak: twórczość, kreatywność, logiczne i krytyczne myślenie. Media stanowią też narzędzie w nawiązywaniu kontaktu pozaintelektualnego, oddziałują przez wzruszenie, przeżycie emocjonalno-ekspresyjne, rozbudzając zainteresowanie i zaangażowanie. Emocjonalność mediów wpływa na kształtowanie postaw, przekonań oraz system wartości w wychowaniu. To wieloaspektowe oddziaływanie mediów na dzieci jest szczególnie wartościowe w ich kształceniu. Nieracjonalne korzystanie z mediów przez dzieci może wywoływać niekorzystne skutki w sferze poznawczej ich osobowości. Treści płynące z ekranu tworzą mieszankę faktów, mitów, skrótów myślowych, sloganów reklamowych, które przez brak umiejętności racjonalizacji faktów ograniczają zdolność selekcji i krytycznej ich oceny sprzyjają tworzeniu przez dzieci zniekształconego obrazu rzeczywistości. Nieodpowiednie, niedostosowane do wieku gry komputerowe wywołują u dzieci agresje, która staje się rzeczą naturalną i atrakcyjną. Spędzanie długiego czasu przed komputerem prowadzi do uzależnienia, którego skutkami są wyobcowanie, izolacja, zapomnienie o świecie realnym, zanik więzi międzyludzkich. Niebezpieczeństwem płynącym z Internetu jest nadmiar informacji, który dezorientuje i jest przyczyną bezradności. Dzieci mają łatwy dostęp do treści nieetycznych, antywychowawczych, propagujących przemoc, piractwo, łamanie praw autorskich oraz różne odmiany pornografii. Przekazy mass mediów tworzą obraz świata, który staje się dla dzieci punktem odniesienia dla rozumienia otaczających zjawisk i samego siebie oraz własnego postępowania. Nierozsądne korzystanie z mediów w rodzinie ogranicza czas na bezpośrednie kontakty rodziców z dziećmi. Szczególne groźne dla rozwoju dzieci jest zastępowanie opieki rodziców przez telewizję, czy inne media. Dzieci szukają zrozumienia, a sieć daje im szansę wypowiedzi, jednak Internet stwarza ogromne pole do manipulacji.
Media mają ogromne znaczenie w rozwoju osobowości dziecka, ponieważ wpływają na zachowanie za pośrednictwem procesów psychologicznych takich jak m.in.: uczenie się norm, postaw, zachowań i wzorów postępowania przez obserwację, znieczulenie w sferze poznawczej i znieczulenie emocjonalne, usprawiedliwianie poznawcze oraz pobudzenie i przeniesienie pobudzenia (zwłaszcza w odniesieniu do agresji i przemocy), a także uwrażliwienie i torowanie kognitywne.