KULTURA FIZYCZNA W KRAJACH KREGU JĘZYKA NIEMIECKIEGO

Austria

-odgrywały w niej rolę 2 narody Austriacy i Węgrzy

-okres józefinizmu

-Maria Teresa [cesarzowa, która przeprowadziła w Austrii reformy wewnętrzne w duchu absolutyzmu, zreformowała administrację, sądownictwo, poprawiła stan finansów. Za jej czasów i jej syna w wychowaniu dworskim wypowiadali się za tradycyjnymi ćwiczeniami rycerskimi, tańcem, szermierką i grą w piłkę. Takie formy też uprawiano w akademiach rycerskich i szkołach jezuickich]

-Józef II [syn Marii, zwiększył on obciążenie podatkowe klas uprzywilejowanych, dążył do podniesienia poziomu gospodarczego kraju]

-utworzono pierwszy zakład pływacki przez lekarza Ferro

-popularne były wycieczki wysokogórskie, szczyt Triglav czy Duży i Mały Glockner.

-zakładano towarzystwa turnerski dzięki cesarzowi Józefowi I

-rozwijał się też sport w tym powstał klub łyżwiarski jako zrzeszenia wspólne dla Niemców i Austriaków

-nowe związki wioślarski, pływacki, łyżwiarski

-powstało Austriackie Towarzystwo Alpinistyczne

!!!!-Payer przywiózł do Wiednia narty i tym zapoczątkował narciarstwo sportowe , chociaż na początku nie przyniosły większych rezultatów, dopiero dzięki ukazaniu się słynnej książki w języku niemieckim i angielskim podróżnika polarnego Nansena o wyprawie w głąb Grenlandii na nartach rozbudziło zainteresowanie się narciarstwem

-w 1905 roku wprowadzono slalom sportowy i przeprowadzono zawody w slalomie jak i biegu zjazdowym.

-powstawały także zrzeszenia robotnicze; w szczególności ważny jest ruch robotniczy turystyczno-krajoznawczy z inicjatywy robotniczego ruchu turystycznego pod nazwą „przyjaciele przyrody”. Nasadowano je w innych państwach również i szybko zyskano popularność. Z czasem to towarzystwo stało się międzynarodowym robotniczym stowarzyszeniem turystycznym.

-wf w szkołach obywał się z propagowaniem gier i zabaw ruchowych, łyżwiarstwa, pływania i wycieczek

-na pierwszych igrzyskach nowożytnych nie zdobyli żadnego medalu

Węgry

-szermierka

-powstawały kluby i szkoły sportowe (węgierski klub szermierczy, wegierska szkoła jazdy konnej, zakład pływacki, klub wioślarski, zakład gimnastyki leczniczej)

-po wojnie z Prusami, przegranej, Józef I zgodził się na utworzenie rządu węgierskiego gdzie otrzymano odrębny sejm i niezależność w sprawach wewnętrznych

-w szkołach średnich i ludowych wprowadzono lekką atletykę w wymiarze 2 godz. Tygodniowo.

-Rozwijały się też nowe rodzaje sportu (klub żeglarski, łyżwiarski, lekkoatletyczny)

-turnerstwo zyskało wielu zwolenników, utworzono w Budapeszcie związek turnerski zrzeszający 30 towarzystw

- rozwijało się narciarstwo oparte na wzorach norweskich

-nauczano jazdy na nartach

-na pierwszych igrzyskach nowożytnych Węgrzy odnieśli zwycięstwa w pływaniu i szermierce

Szwajcaria

-szermierka, jeździectwo, gry w piłkę

-zapasy, biegi, skoki, pchnięcia i podnoszenia kamieni

!!!!-Jan Pestalozzi [wielki pedagog, publicysta, stworzył podstawy nowożytnego nauczania powszechnego. Napisał książkę „Jak Gertruda uczy swoje dzieci” gdzie pokazał na czym opiera swoje wskazówki wychowawcze, opracował tez „o kształceniu ciała”, i napisał „łabędzi śpiew”. Oddziaływał nie tylko na dzięki objęte nauką szkolną ale również na dzieci pracujące, ćwiczenia przedstawione w dziele o kształceniu ciała mógł wykonywać każdy. Propagował ćwiczenia wolne, wszechstronnie rozwijające organizm z pominięciem ćwiczeń na przyrządach. Zachował jednak pewne elementy kształcenia wojskowego. Program ćwiczeń cielesnych według niego jest prosty i naturalny, zalecał stopniowanie ćwiczeń od najprostszych do tych bardziej skomplikowanych]

-turystyka górska, alpinizm, do rozwoju przyczynili się ludzie sztuki i nauki, którzy w swoich dziełach rozbudzali zainteresowanie pięknem ojczystego kraju.

-powstał szwajcarski klub alpejski, a wraz z ruchem turystycznym postępował rozwój hotelarstwa, usług gastronomicznych i leczniczych. Znane też sa ośrodki wypoczynkowo-lecznicze

-ruch gimnastyczny (turnerstwo) propagatorem został Clias [nauczał on gimnastyki w zakładzie wychowawczym w Bernie, wydał podręcznik „początki gimnastyki czyli turnerstwa”, założył też ojczyźnianą gminę turnerską]

-sport strzelecki, odbywały się zawody strzeleckie, obchodzono też święta strzeleckie.

-wioślarstwo, narciarstwo które stało się nie tylko rozrywką ale też środkiem lokomocji

-powstała w Szwajcarii też młodzieżowa organizacja wzorująca się na skautingu angielskim

!!!!-Emil Dalcroze [autor oper, wielu miniatur muzycznych, piosenek, prac teoretycznych i metodycznych, twórca gimnastyki rytmicznej, starał się kształcić ruchowo z muzyką jednocześnie. Napisał „rytmika, muzyka i wychowanie”. Wywarł duży wpływ na dalszy rozwój gimnastyki]

Holandia

-ścierały się tu w kulturze fizycznej wpływy niemieckie i angielskie

-zainteresowanie wzbudziły książki takie jak: „gimnastyka wszystkich stanów”, „podręcznik anatomii i fizjologii ćwiczeń fizycznych”, „podręcznik gimnastyki dla dziewcząt”

-sport nawiązywał do wzorów angielskich; kluby myśliwskie, towarzystwo łyżwiarskie, narodziło się żeglarstwo i wioślarstwo, powstał związek szermierczy, gimnastyczny, łyżwiarski, pływacki, piłki nożnej i atletyki, kluby hokeja i alpinizm

-turnertwo miało swoich zwolenników

-na pierwszych igrzyskach nowożytnych odnoszono sukcesy w szermierce, strzelectwie i wioślarstwie

Luksemburg

-Stammer [odegrał dużą rolę w rozwoju kf; prowadził ćwiczenia turnerskie, otworzył prywatny zakład turnerski]

-wprowadzono do szkoły wf w wymiarze 2godz. Tygodniowo -powstał związek gimnastyczny

KULTURWA FIZYCZNA W KRAJACH ACH SKANDYNAWSKICH

W Danii , która na początku XIX stulecia przeprowadziła szereg reform społecznych, a działająca w latach 1789-1814 Wielka Komisja Szkolna zdołała doprowadzić do takiego rozwoju szkolnictwo ludowe, że w 1814 r. wprowadzono obowiązek szkolny.

Ważną siłą napędową był rozwijający się w Kopenhadze tzw. Ruch nordycki, nawiązujący do tradycji skandynawskich, do mitycznych bóstw skandynawskich.

Dla upowszechnienia wychowania fizycznego zasadnicze znaczenie miała podjęta w 1809 r. decyzja Wielkiej Komisji Szkolnej o wprowadzeniu do szkół średnich wychowania fizycznego jako przedmiotu nauczania oraz zalecenie, by także w szkołach ludowych było ono uwzględniane w miarę możliwości.

W umocnieniu pozycji tego przedmiotu w szkole wielką rolę odegrał Franz Nachtegall (1777-1847), który był nauczycielem wychowania fizycznego i optował idei niemieckich filantropistów. Już w 1799 r. z jego inicjatywy przetłumaczono na duński i wydano książkę GutsMuthsa Gimnastykę dla młodzieży oraz zorganizowano w Kopenhadze wg wzorów Basedowa szkołę, w której wychowanie fizyczne prowadził Nachtegall. Obok niej - sam założył zakład gimnastyczny cieszący się z roku na rok coraz większą popularnością. W 1803 r. miał już 150 uczniów.

W 1808 r. w Wojskowym Instytucie Gimnastycznym zaczęto kształcić cywilnych kandydatów na nauczycieli gimnastyki, co przyczyniło się do szerokiego upowszechnienia tej formy wychowania fizycznego.

W 1821 r. utworzono urząd dyrektora gimnastyki, który miał czuwać nad jej stanem w armii i w szkole. Na stanowisko to powołano Nachtegalla (pełnił ten urząd przez 20 lat). Z jego inicjatywy w 1827 r. utworzono Komisję Pięciu, która opracowała Przewodnik gimnastyczny stanowiący podstawę programową i metodyczną dla szkół.

Nowa fala wzrostu zainteresowań sprawami wychowania fizycznego w Danii nastąpiła w początkach II poł. XIX w. pod wpływem uniwersytetów ludowych i klubów strzeleckich.