Katowice, 24-05-2012r.
Temat badania:
ZALEŻNOŚĆ
POMIĘDZY OSOBOWOŚCIĄ UŻYTKOWNIKA OKREŚLONEGO PORTALU
SPOŁECZNOŚCIOWEGO W POLSCE,
A INFORMACJAMI PRZEZ NIEGO
ZAMIESZCZANYMI.
Autorzy:
Marta Dymus
Anna Gunia
Paulina Janiszewska
Joanna Kiełkowska
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie teoretyczne. 3
Rys 1. Dwubiegunowa charakterystyka czynników NEOAC 5
1.2. Pozostałe aspekty poruszające problematykę badania. 7
2. Definicje i operacjonalizacja zmiennych. 8
2.2. Klasyfikacja zmiennych – skala wg S. Stevensa. 8
2.3. Klasyfikacja zmiennych: zmienna zależna i niezależna. 9
2.3.3. Zmienne niezależne istotne dla Y. 11
Rys. 2. Klasyfikacja zmiennych niezależnych istotnych dla zmiennej zależnej Y. 11
2.5. Operacjonalizacja zmiennych. 13
Tab. 1. Kwalifikacja zmiennych. 13
3. Ustalenie problemów i hipotez badawczych. 15
4. Ustalenie modelu badawczego. 16
W
naszej pracy postanowiliśmy zająć się tematem zależności
pomiędzy osobowością użytkownika określonego portalu
społecznościowego w Polsce i jej aspektami,
a informacjami
zamieszczanymi na owym portalu. Inspiracją do przeprowadzenia
badania były przemyślenia i ciekawość dotycząca możliwości
określenia osobowości człowieka tylko i wyłącznie na podstawie
informacji przez niego zamieszczanych na facebooku, popularność
portalu w XXI wieku jak również zainteresowanie związane z
rzetelnością zamieszczanych danych. Szybki rozwój technologii w
dzisiejszych czasach powoduje, że Internet ma duży wpływ na
rozwój interakcji i komunikacji społecznych. Ówczesne
społeczeństwo coraz częściej poddaje się wpływom subiektywnych
poglądów jednostki, które niejednokrotnie uwydatnione są w
wirtualnym świecie. Wobec powyższego, każda jednostka oczekująca
obiektywnej oceny ze strony społeczeństwa pragnie w określony
sposób się zaprezentować. Informacje zamieszczane, zatem różnią
się pod wieloma względami, w sposób istotny wpływając na liczne
aspekty dotyczące życia internauty. Opierając się na badaniach
amerykańskich naukowców postanowiłyśmy przeprowadzić podobne
badania w Polsce na przykładzie ówcześnie bardzo popularnego
portalu społecznościowego – facebooka.
Celem
naszego badania jest sprawdzenie czy rzeczywiście typ naszej
osobowości, upodobania kulturowe, poglądy społeczne i religijne,
status społeczny, preferencje dotyczące kreowania własnego
wizerunku zewnętrznego, rozprzestrzeniania nowych trendów oraz
rodzaj środowiska społecznego, w którym przebywa użytkownik
uwydatniają się
w wszelkiego rodzaju aktywności
internetowej. Wysnuwamy przypuszczenie, iż wartości te mają
istoty wpływ na trafną ocenę konkretnej osoby, w stosunku do
której chcemy określić jej cechy charakterystyczne. Na tej
podstawie często obejmuje się specyficzne stanowisko, często
wysoce subiektywne, będące w konsekwencji przyczyną powstawania
uprzedzeń bądź przeciwnie – skłonności do danej osoby.
Obierając
powyższe cele nie tylko sugerowałyśmy się próbą potwierdzenia
naszej głównej hipotezy: Informacje
zamieszczane na portalu społecznościowym – facebooku
odzwierciedlają cechy osobowości użytkownika1,
ale również potrzebą zrozumienia
i określenia teorii
osobowości. Jako obszar bezpośrednio dotyczący nas samych,
własnych upodobań i predyspozycji pragniemy w pewnym etapie badań
zanalizować postawione założenia.
Na
początek proponujemy wyjaśnić pojęcie osobowości. Jak łatwo
się domyślić, trudno jednoznacznie je określić. Osobowość
często ujmowana bywa jako ogólna suma sposobów reagowania na
innych ludzi oraz wchodzenie z nimi w relacje, które są
charakterystyczne dla danej osoby. Często próbujemy odpowiedzieć
na pytanie: dlaczego jesteśmy tacy, jacy jesteśmy? Aby uzyskać
racjonalną odpowiedź, musimy zdać sobie sprawę ze złożoności
ludzkich zachowań. Ludzie
są podobni pod pewnymi względami, jednak różnią się pod
wieloma innymi. Z tego labiryntu złożoności, a czasami wręcz –
wydawałoby się – chaosu, pragniemy wydobyć porządek i sensowne
relacje.2
Osobowość jest jednym
z głównych wyznaczników
funkcjonowania człowieka. W jej wewnętrzny schemat wchodzi wiele
aspektów z życia codziennego, jak nawyk, określony sposób
zachowania, zainteresowania, postawa czy aspiracja. Jest to
codzienny i wyróżniający daną osobę sposób reagowania na
bodźce. Już G.
Allport w 1961r. wprowadził różnice między cechami wspólnymi a
dyspozycjami indywidualnymi.3
Allport uważał, iż wszystkich odróżniają od siebie określone
predyspozycje indywidualne, charakterystyczne dla każdego z osobna
w określony sposób. Na przykład dwie osoby mogą być wrogo
nastawione, agresywne, lecz każda w inny sposób, z odmienną
intensywnością, co będzie przykładem różnorodności cech
charakteru. Ponadto niektóre osoby mogą być impulsywne, szukające
wrażeń, towarzystwa, inne nieśmiałe i zamknięte w sobie.
Posługując się licznymi rozważaniami na ten temat
w latach
pięćdziesiątych XX wieku R.
B. Cattell opracował test psychometryczny badający 16 czynników,
które nazwał źródłowymi cechami, odpowiedzialnymi za
organizację ludzkiego zachowania.4
Wcześniejsze badania nad osobowością były zatem próbą
zrozumienia motywów zachowań, poznania konkretnych,
niepowtarzalnych, wewnętrznie spójnych wzorców myślenia i
odczuwania jednostki. Badały różne formy funkcjonowania
psychicznego. Głównie bazowały na określonych procedurach
wykorzystując liczne narzędzia pomiarowe, konstruowane zgodnie z
metodologią nauk i badaniami statystycznymi.
Metody
służące do badania stanowią zasadniczo dwie odrębne kategorie:
kwestionariusze osobowości oraz testy projekcyjne. Do
kwestionariuszy czy też inwentarzy osobowości należą między
innymi: MMPI (Minnesota Multiphasic Peronality Inventory), Inwentarz
Osobowości Cattella, Kwestionariusz Osobowości Eysencka, WISKAD,5
Kwestionariusz Janet Taylor czy najnowszy inwentarz osobowości
Costy i McCrae NEO-FFI oparty na koncepcji pięciu czynników
osobowości. Wśród metod projekcyjnych często stosowany jest Test
Plam Atramentowych Rorschacha, bądź TAT (Test Apercepcji
Tematycznej) Murraya.6
W niniejszej pracy badawczej szerzej rozpatrzymy ostatni
z
wymienionych inwentarzy, który wykorzystałyśmy w badaniu.
Autorami tej koncepcji są
P. Costa i R. McCrae, a
pełnowymiarowa nazwa to Kwestionariusz Osobowości NEOAC składający
się z pięciu czynników osobowości: neurotyczności,
ekstrawersji, otwartości na doświadczenie, ugodowości i
sumienności. Czym charakteryzują się poszczególne czynniki
doskonale wyjaśnia Jan Strelau:
Rys 1. Dwubiegunowa charakterystyka czynników NEOAC
Źródło: J. Strelau, Osobowość i różnice indywidualne, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t.2, Psychologia ogólna, Gdańsk 2004, s. 554-555
Teraz kiedy już mamy świadomość jakie są kryteria osobowości i w jaki sposób je od siebie odróżnić, w racjonalny sposób można scharakteryzować typ osobowości na podstawie tylko i wyłącznie informacji zamieszczonych na portalu społecznościowym, dalej porównując z wynikami uzyskanymi po przebadaniu użytkowników facebooka kwestionariuszem osobowości NEOAC.
Kolejny aspekt poruszony w naszym badaniu dotyczy upodobań kulturowych, poglądów religijnych, preferencji stylizacji, rozpowszechnienia nowych trendów kulturowych w środowisku oraz samego środowiska społecznego, w którym znajduje się badany. Współczesne społeczeństwo otacza się nieustannie nowymi bodźcami napływającymi ze środowiska, zmuszającego do niejednokrotnie drastycznej reakcji. Wymagania grupy, wpływ rówieśników, normy kulturowe, upodobania sportowe, muzyczne, związane z literaturą bądź sztuką, ulegają odzwierciedleniu w konkretnych sytuacjach. W tym aspekcie niezwykle silnie przysługuje się rozpowszechniony Internet. Jest on niezwykle dużą bazą danych, zawiera informacje dotyczące każdego problemu, na każdy temat. Nic więc dziwnego, iż zyskał tak ogromną popularność. Współcześnie wszystkimi informacjami możemy dzielić się za pośrednictwem Internetu. Nie pozostaje to jednak bez śladu na temat poglądów i upodobań użytkownika. Poprzez posty na portalach społecznościowych, odwiedzanie specyficznych stron, korzystanie z poczty elektronicznej wiele można dowiedzieć o życiu internauty. Ową skarbnicą wiedzy na temat człowieka jest facebook. To portal społecznościowy posiadający miliony użytkowników na całym świecie. Czy analiza profili pozwoli uzyskać rzetelne informacje na temat właściciela konta? Na to pytanie w niniejszym badaniu pragniemy odpowiedzieć.
Uczestnicy często zamieszczają linki z ulubioną muzyką, filmem, cytatem z artykułu czy książki nie tylko na swoim profilu, lecz również na profilach znajomych. Wspólnie biorą udział w grach online, robią zakupy odwiedzając profile określonych instytucji, preferując specyficzne trendy, kreując charakterystyczną modę, rozprzestrzeniając swoje poglądy na poglądy znajomych. Upodobania kulturowe, poglądy sportowe, muzyczne, religijne, społeczne, preferencje dotyczące mody i wizażu, a także status społeczny być może jesteśmy w stanie adekwatnie określić.
Aby adekwatnie określić korelację pomiędzy wyżej przedstawionymi zmiennymi zastosowałyśmy kwestionariusz własnego autorstwa. Porusza on problematykę ze wszystkich dziedzin, tak by jednoznacznie potwierdzić bądź odrzucić hipotezy pośrednie. Jest to ankieta, która omówiona została w dalszej części pracy.
Zmienną nazywamy przedmiot naszego badania, w stosunku do którego mamy określone zamiary. Pod jej pojęciem kryje się określony obiekt badawczy, przedmiot, ulegający specyficznym zmianom, analizowany na potrzeby badania. Może to być zbiór jakiejś społeczności, obiekt społeczny, cecha rozstrzygana, ważna dla eksperymentatora. Pojęcie to szerzej rozpatrzone zostało przez Jerzego Brzezińskiego. Zinterpretowane jako „…zmienna jest właściwością, która przybiera różne wartości”7 Tak więc zmiennymi są na przykład: płeć, poziom wykształcenia, poziom aspiracji, poziom aktywacji, inteligencja, neurotyzm, ekstrawersja, lęk, poczucie winy. 8
Stevens
klasyfikuje zmienne ze względu na zbiór wartości zmiennej. Jest
twórcą skali czteroczynnikowej, posiadającej określone cechy,
zgodnie z którą można przyporządkować
i sklasyfikować
zmienne rozpatrywane w badaniu. Rozgranicza zmienne na: nominalne,
porządkowe, interwałowe i ilorazowe.
Zmienne nominalne określane są mianem zmiennych jakościowych ze względu na swój charakter. Pozwalają na pogrupowanie obiektów (osób) wg wartości jakie przyjmują zmienne dla tych obiektów np. płeć – przyjmuje dla każdej osoby z populacji jedną z dwóch wartości.9 Dzięki tym zmiennym można określić przynależność danego obiektu, wartości pod względem określonego kryterium, do danej grupy, potwierdzając bądź odrzucając obecność zmiennej w kategorii.
Zmienne porządkowe charakteryzują się specyficznym porządkiem, zgodnie z którym zmienne mogą być usystematyzowane w określony ciąg. Pozwalają na uporządkowanie obiektów według wartości jakie przyjmują zmienne dla tych obiektów.10
Zmienne interwałowe cechują się zmiennością zebranych obiektów o daną wartość, zwiększając lub zmniejszając natężenie problemu. Przykład, który powołuje w swojej książce Jerzy Brzeziński jest amplituda temperatury – jej wzrost lub spadek o kilka stopni np. temperatura ciała A równa 40C jest większa o 10C od temperatury ciała B równej 30C.11
Zmienna ilorazowa natomiast nazwana czasem bywa zmienną stosunkową, gdyż określa stosunek wartości A w zależności do wartości B. Natężenie tej zmiennej zwiększa się lub zmniejsza kilkakrotnie. Przykładem dość popularnym w tym przypadku jest wiek bądź czas danej reakcji.
Brzeziński
rozgranicza zmienne na zależne i niezależne. Zmienna zależna
oznaczona jest symbolem Y. To
zmienna, która jest przedmiotem naszego badania, której związki
z innymi zmiennymi chcemy określić.(…)Natomiast zmienne,
od których ona zależy, które na nią oddziaływają noszą nazwę
zmiennych niezależnych.12
Zmienne niezależne oznaczane są symbolem X. w przypadku gdy w
badaniu rozpatrujemy korelacje zmiennej Y z kilkoma zmiennymi
niezależnymi, zmienne te oznaczane są poprzez X z indeksem dolnym,
określającym porządek zmiennych (tzn. o którą zmienną nam w
danym przypadku chodzi).
Aby precyzyjniej zrozumieć jak stosować rodzaje zmiennych w praktyce, warto odnieść się do słynnego zdania wyjaśniającego wszystko: Zmienna zależna zależy od niezależnej. Na przykład w hipotezie Inteligencja zależy od środowiska, zmienną zależną jest inteligencja, a niezależną – środowisko. To środowisko wpływa na inteligencję, zatem zmienna niezależna wpływa na zmienną zależną.
Zmienną zależną w odniesieniu do problemu badawczego poruszonego w niniejszej pracy: Czy informacje zamieszczane na portalu społecznościowym – facebooku są odzwierciedleniem osobowości użytkownika i jej aspektów związanych z egzystencją?13 jest:
Y
– informacja zamieszczana przez użytkownika na portalu
społecznościowym –
facebooku w Polsce.
X1 – typ osobowości.
X2 – upodobania kulturowe.
X3 – rodzaj środowiska społecznego, w którym znajduje się użytkownik.
X4 – poglądy religijne.
X5 – preferencje dotyczące kreowania własnego wizerunku zewnętrznego.
X6 – rozprzestrzenianie nowych trendów.
X7 – status materialny.
Rys. 2. Klasyfikacja zmiennych niezależnych istotnych dla zmiennej zależnej Y.
Źródło: J. Brzeziński. Metodologia badan psychologicznych, Warszawa 1999, s. 191
Zmienne niezależne główne:
– typ osobowości.
Zmienne niezależne uboczne:
– upodobania kulturowe,
– rodzaj środowiska społecznego, w którym znajduje się użytkownik,
– poglądy religijne,
– preferencje dotyczące kreowania własnego wizerunku zewnętrznego,
– rozprzestrzenianie nowych trendów ,
– status materialny.
Y - Informacja zamieszczana na określonym portalu społecznościowym – na podstawie informacji zamieszczanych na portalach społecznościowych przez konkretną osobę możemy dowiedzieć się szczegółów dotyczących jej życia, a co za tym idzie określić cechy jej osobowości, zainteresowania, upodobania kulturowe. Uzyskujemy również dane na temat poglądów religijnych, środowiska społecznego, statusu materialnego lub preferencji dotyczących wyglądu danej osoby.
X1
–
Typy
osobowości – zostały
wzięte pod uwagę cechy badanego wynikające
z rozgraniczenia
określonego na podstawie czynników z Wielkiej Piątki P. Costy i
R. McCrae’a. Na tej podstawie wyróżniono kolejno ekstrawersję,
otwartość na doświadczenie, neurotyczność, ugodowość i
sumienność. Poprzez dokładną analizę badamy związek między
faktyczną cechą osobowości wynikającą z Kwestionariusza NEOAC,
a informacjami zdobytymi na podstawie konkretnych profili.
X2
–
Upodobania kulturowe – uwzględniono
zainteresowania badanego w oparciu
o umieszczane przez niego
na profilu załączniki związane z muzyką, filmami, sportem oraz
literaturą. Dzięki temu jesteśmy w stanie określić treści,
które są przedmiotem zainteresowania użytkownika.
X3 - Rodzaj środowiska społecznego, w którym znajduje się użytkownik – na podstawie zgromadzonych przez nas informacji możemy ustalić jakich użytkownik ma znajomych, jak często się z nimi spotyka i jaka jest ich ulubiona forma spędzania wolnego czasu.
X4 – Poglądy religijne – Niejednokrotnie obserwując profile poszczególnych osób możemy wysnuć wnioski, co do ich wyznania. Na przykład mogą to być: chrześcijaństwo, islam, judaizm, hinduizm, buddyzm.
X5- Preferencje dotyczące kreowania własnego wizerunku zewnętrznego – Zamieszczane zdjęcia, linki, cytaty pozwalają nam ocenić stosunek użytkownika do własnego wyglądu, sposobu ubierania się, dbania o siebie.
X6- Rozprzestrzenianie nowych trendów- Określenie tego, jak często użytkownik jest aktywny na swoim profilu oraz czy zależy mu na publikowaniu nowych treści wśród znajomych.
X7-
Status
materialny-
Aby nie zaburzyć wyników nie pytamy wprost badanego
o
dochody, lecz na przykład o to jak dana osoba spędza wakacje ( w
kraju czy za granicą). Wnioskujemy o tym także na podstawie
zamieszczonych zdjęć przez użytkownika
Y – zmienna zależna, jest przedmiotem badania.
Zgodnie ze skalą S. Stevensa jest zmienną nominalną. Procedurą kontroli stanowi wypełnienie kwestionariusza osobowości oraz ankiet stworzonych przez eksperymentatora. Zmienna ta wchodzi w relacje z wszystkimi zmiennymi niezależnymi.
X – Zmienne niezależne, są to zmienne które oddziałują na zmienną zależną.
X1 – Zmienna niezależna główna. Jest zmienną nominalną. Procedurą kontroli jest wypełnienie kwestionariusza osobowości NEOAC. Zmienna ta wchodzi w relację ze zmienną zależną oraz zmiennymi niezależnymi (X2-X7).
X2-X7
–
Zmienne niezależne uboczne. Wszystkie są zmiennymi nominalnymi
zgodnie ze skalą S. Stevensa. Procedurą kontroli jest wypełnienie
ankiety utworzonej przez eksperymentatora. Zmienne te wchodzą w
relacje z pozostałymi zmiennymi niezależnymi
i zmienną
zależną Y.
Tab. 1. Kwalifikacja zmiennych.
Symbol |
Y |
X1 |
X2 |
X3 |
X4 |
X5 |
X6 |
X7 |
|||||||
Nazwa- definicja pojęciowa |
Informacja zamieszczana na określonym portalu społecznościowym |
Typy osobowości |
Upodo-bania kulturo-we |
Rodzaj środowi-ska społe-cznego, w którym znajduje się użytko-wnik |
Poglądy religijne |
Preferencje dotyczące kreowania własnego wizerunku zewnętrzne-go |
Rozprze-strzenianie nowych trendów |
Status materialny |
|||||||
Rodzaj
|
Zależna |
Niezależna |
Nie-zależna |
Nie-zależna |
Nie-zależna |
Niezależna |
Nie-zależna |
Nie-zależna |
|||||||
Poziom istotności (założony przez badacza) |
Bardzo wysoki |
Bardzo wysoki |
Wysoki |
Średni |
Średni |
Średni |
Średni |
Średni |
|||||||
Liczba wartości |
Wiele |
5 |
4 |
Wiele |
wiele |
wiele |
wiele |
wiele |
|||||||
Poziom pomiaru (skala pomiarowa) |
Nominal-na |
Nominalna |
Nominalna |
Nominalna |
Nominalna |
Nominalna |
Nominal-na |
Nominal-na |
|||||||
Wyszcze-gólnienie nazw wartości nieliczbo-wych (jak dotyczy) |
Cechy charakteru zainteresowania, preferen-cje |
Charakterystyczne cechy osobowości jednostki |
muzyka film, literatu-ra, sport |
Cechy środowi-ska społecz-nego: otwar-tość, teleran-cja, agresja, rasizm |
Rodzaj wyzna-wanej religii |
Prefero-wany m.in. styl ubioru, wyboru kosmety-ków |
Chęć dzielenia się własnymi upodoba-niami kulturo-wymi |
Podział ze względu na dochody (niskie, średnie, wysokie) |
|||||||
Wskaźnik / narzędzie pomiaru/ definicja operacyjna |
Kwestionariusz |
||||||||||||||
Forma (procedura) kontroli (przed badacza) |
Prośba o wypełnienie kwestionariusza i ankiet. |
||||||||||||||
Relacje (interakcje z innymi zmiennymi) |
Y w relacji z wszystkimi zmiennymi niezależnymi |
X1 w relacji z X2 , X3, X4, X5, X6, Y |
X2 w relacji z X3, X4, X5, X6, X7 i Y |
X3 w relacji z X1, X2, X4, X5, X6, X7 i Y |
X4 w relacji z X1, X2, X3, X5, X6,X7 i Y |
X5 w relacji z X1, X2, X3, X4, X6, X7 i Y |
X6 w relacji z X1, X2, X3, X4, X5, X7 i Y |
X7 w relacji z X1, X2, X3, X4, X5, X6 i Y |
Czy informacje zamieszczane na portalu społecznościowym – facebooku są odzwierciedleniem osobowości użytkownika i jej aspektów związanych z egzystencją?
Informacje zamieszczane na portalach społecznościowych są odzwierciedleniem cech osobowości.
Zamieszczanie klipów muzycznych, czy cytatów literackich określa upodobania kulturowe.
Wpływ społeczności internetowej, z którą mamy kontakt poprzez zamieszczanie odnośników do stron popularyzujących kulturę, ma wpływ na kształtowanie osobowości i poglądów społecznych u odbiorcy.
Wpływ społeczności internetowej jest wyznacznikiem poglądów religijnych oraz preferencji dotyczących stylizacji młodzieży i rozprzestrzenianiem się nowych trendów na ogół społeczeństwa.
Poprzez znajomych użytkownika portalu społecznościowego określamy środowisko społeczne w jakim się znajduje.
Zdjęcia profilowe wskazują na określony typ osobowości.
Informacje zamieszczane przez użytkownika świadczą o jego statusie materialnym.
W naszym badaniu opieramy się na modelu korelacyjnym, który zakłada, iż zmienne nie są poddawane manipulacji przez badacza. W modelu korelacyjnym trudno określić, która zmienna jest przyczyną, a która skutkiem. Aby tego dokonać, musi występować związek między obiema zmiennymi, (…) zmienna >>podejrzana<< o to, że jest przyczyną drugiej zmiennej musi ją poprzedzać czasowo, (…) muszą być wyeliminowane związki pozorne poprzez badanie wpływu na obie zmienne trzeciej zmiennej.14
Aby korelacja została spełniona musi zostać przekroczona krytyczna wartość wskaźnika korelacji. 15
Grupę badawczą chcemy stworzyć z użytkowników wybranego portalu społecznościowego – Facebooka, którzy aktywnie z niego korzystają. Aktywność definiowana jest jako aktywne korzystanie z portalu codziennie przez co najmniej godzinę. Dobór próby zostanie przeprowadzony poprzez próbę kwotową na osobach, które zasygnalizowały chęć udziału w badaniu. Jest to najlepsza metoda w przypadku naszego badania, ponieważ specyfika portalu nie pozwala na wybranie dowolnych osób do grupy badawczej, ze względu na możliwość ustawień niestandardowych – oznacza to, że każdy użytkownik może zablokować widok prywatnych informacji dla obcych osób.
Według Brzezińskiego, badacz nie wciąga do próby konkretnej wylosowanej osoby, tak jak to ma miejsce w próbach losowych, ale >>jakąś<< osobę, która spełnia, wcześniej określone przez badacza, kryteria przynależności do próby.16 Kryteria, które wyróżniliśmy, są następujące:
konto na portalu społecznościowym,
duża ilość zamieszczanych informacji,
aktywne korzystanie z portalu – co najmniej godzina dziennie,
określony wiek: 17-22 lat.
W
pierwszej części naszego badania odnosimy się do badań, które
przeprowadzone zostały w USA. Obszarem naszych badań jest
środowisko internetowe, które obejmuje całą Polskę, ponieważ
jesteśmy skłonni uważać, iż przyczyni się to do uzyskania
bardziej trafnego wyniku. W amerykańskiej odmianie badania
uczestniczyły w nim trzy grupy, których opis
i etapy
postępowania podane są poniżej:
1) po pierwsze właściciele profili wypełniali kwestionariusz osobowości mierzący pięć podstawowych cech ich osobowości tzw. Big Five (…)
2) po drugie ten sam kwestionariusz w imieniu właściciela profilu wypełniało czterech jego/jej dobrych znajomych (nominowanych przez samego badanego jako posiadający najpełniejszą wiedzę na temat jego/jej zachowań);
3) po trzecie dziesięciu nieznanych badanemu studentów wypełniało te same kwestionariusze w imieniu badanych wcielając się uprzednio w rolę niezależnych sędziów -studiujących wszystkie informacje zamieszczone przez właścicieli profilów w Internecie.17
Badanie będzie miało kilka etapów. Wstępnie decydujemy się na liczbę badanych równą 100, z czego podział na płeć rozkłada się następująco: 50 kobiet i 50 mężczyzn. Dobór badanych odbywa się poprzez ich dobrowolne zgłoszenie się, które jest odpowiedzią na ogłoszenie umieszczone w Internecie. Po stworzeniu listy zgłoszonych osób, wysyłamy każdemu z nich krótki sondaż internetowy, by wybrać badanych według określonych kryteriów. Po uzyskaniu oczekiwanej liczby osób każdemu z nich wysyłamy kwestionariusz osobowości (Inwentarz osobowości NEOAC).
Inny dobór próby zostanie wykorzystany w przypadku osób, które wcielą się w rolę niezależnych sędziów. W tym przypadku wykorzystana zostanie próba losowa. Losowanie odbędzie się schematem losowania wielostopniowego. W pierwszym etapie operatem losowania będzie ponumerowany spis wszystkich uczelni w Katowicach. To miasto zostało wybrane ze względu na łatwy dostęp do wybranych osób. Kolejnym etapem będzie wylosowanie wszystkich kierunków, które prowadzą stacjonarny tryb studiów. Następnie, posługując się tablicami liczb losowych, ze wszystkich studentów uczących się w trybie stacjonarnym wybieramy 500 studentów (5 studentów przypada na jednego badanego).
Trzecią grupę badanych stanowią osoby, wskazane przez ankietowanych użytkowników Facebooka jako najlepiej znające daną osobę. Na jednego badanego przypada dwóch jego znajomych. Dalszy przebieg badania jest analogiczny z wersją amerykańską. Grupa studentów wybrana w próbie losowej otrzyma trzy narzędzia:
kwestionariusz osobowości – ten sam, który wypełniali badani użytkownicy Facebooka,
ankietę na temat zainteresowań i poglądów badanych,
zrzut ekranu, który zawiera profil badanego.
Grupa osób, określonych jako znajomi ankietowanych, otrzyma dwa kwestionariusze do wypełnienia w imieniu badanej osoby.
Pierwsza część badania polega na wypełnieniu przez wszystkie trzy grupy badanych kwestionariusza osobowości. Druga część badania polega na wypełnieniu przez trzy grupy badanych ankiety (stworzonej przez nas), dzięki której dowiadujemy się o zainteresowaniach i poglądach ankietowanych użytkowników Facebooka. Pytania dotyczą pięciu aspektów życia badanego:
upodobań kulturalnych i sportowych,
poglądów religijnych,
preferencji na temat własnego wyglądu,
rozpowszechniania nowych trendów kulturowych (m.in. dzielenie się preferowanymi utworami z innymi),
środowiska społecznego, w jakim znajduje się badany.
Badania przez nas przeprowadzone zgłębiają tajemnice nurtujące nas od dłuższego czasu. W oparciu o wcześniej przeprowadzone amerykańskie badania mogłyśmy stworzyć prototyp we własnym kraju. Był to sposób nie tylko na sprawdzenie postawionych przez nas hipotez, lecz również diagnozy jak nasze badania odnoszą się do innych. Porównując wyniki mogliśmy je rozszerzyć na szerszą skalę. Ze względu na fakt, iż jest to tylko teoretyzowanie, nie potwierdzone faktycznymi wynikami naszych badań, możemy tylko przypuszczać, że najprawdopodobniej wyniki naszych rozważań pokrywałyby się z wynikami naukowców. Ponadto wnosząc inne aspekty do problemu badawczego, nie skupiającego się wyłącznie na typach osobowości i jej odzwierciedleniu widocznym na portalach społecznościowym, rozszerzyłyśmy nasze badanie. Z praktyki i obserwacji mogłybyśmy potwierdzić postawione hipotezy uznając postawiony problem za rozwiązany pomyślnie. Jednak nie mając podstaw czysto merytorycznych, potwierdzonych analizą, wynikami uzyskanymi po rozpatrzeniu wypełnionych kwestionariuszy i ankiet przez nas stworzonych, wnioski przez nas postawione będą łatwe w falsyfikacji i przede wszystkim bezpodstawne do jakiejkolwiek publikacji.
Osobowość
człowieka, jego funkcjonowanie, codzienna egzystencja i relacje
w
społeczeństwie zawsze budziły ogromną ciekawość. A liczne
próby zmierzenia
i ustrukturalizowania jej tyko potwierdzają
fascynację tą problematyką. Wnosząc nasz temat badawczy, w dużej
mierze opierający się głównie na osobowości, pragnęlibyśmy
dopisać
się
na listę osób ciekawych
psychologii osobowości.
Bibliografia.
Bargiel-Matusiewicz K., Wybrane teorie osobowości, [w:] Trzecieniecka-Green A. (red.), Psychologia. Podręcznik dla studentów kierunków medycznych, wyd. Universitas, Kraków 2006;
Brzeziński J., Metodologia badań psychologicznych., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999;
Brzeziński J., Metodologia badań psychologicznych., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999 [za:] Kerlinger F. N., Fundation of behavioral research (wyd. 3.), New York 1986;
Brzeziński J., Metodologia badań psychologicznych., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010;
Brzeziński J., Podstawowe modele badawcze: eksperymentalny i korelacyjny, [w:] Strelau J., (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t.1, Psychologia ogólna., Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004;
John P. O., Pervin A. L., Osobowość – teoria i badania., Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002;
Parzuchowski M., Czy jesteś „sobą” na Facebooku? [online], 6 maja 2010, [dostęp: 24 maja 2012], http://badania.net/czy-jestes-soba-na-facebooku/;
Strelau J., Osobowość i różnice indywidualne, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki., t.2, Psychologia ogólna, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
1 Główna hipoteza badawcza, zob. rozdz. 4
2 O. P. John, L. A. Pervin, Osobowość – teoria I badania., Kraków 2002, s. 3
3 K. Bargiel-Matusiewicz, Wybrane teorie osobowości, [w:] A. Trzcieniecka-Green (red.) Psychologia. Podręcznik dla studentów kierunków medycznych, Kraków 2006, s. 64-65;
4 Tamże, s. 64;
5 polski Wieloczynnikowy Inwentarz Osobowości oparty na amerykańskim teście MMIP;
6 K. Bargiel-Matusiewicz, Wybrane teorie osobowości, [w:] A. Trzcieniecka-Green (red.) Psychologia. Podręcznik dla studentów kierunków medycznych, Kraków 2006, s. 83-84;
7 J. Brzeziński, Metodologia badań psychologicznych., Warszawa 1999 [za:] F. N. Kerlinger, Fundation of behavioral research (wyd. 3.), New York 1986, s. 27;
8 J. Brzeziński, Metodologia badań psychologicznych., Warszawa 1999, s. 184;
9 Tamże, s. 188;
10 Tamże, s. 188;
11 Tamże, s. 189;
12 Tamże, s. 189;
13 Szczegółowe informacje dotyczące problemów i hipotez badawczych – patrz rozdz. 4;
14 J. Brzeziński, Podstawowe modele badawcze: eksperymentalny i korelacyjny, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 1, Psychologia ogólna, Gdańsk 2004, s. 382;
15 Szczegółowe objaśnienie korelacji zmiennych – patrz rozdz. 3.5. Operacjonalizacja zmiennych;
16J. Brzeziński, Metodologia badań psychologicznych, Warszawa 2010, s. 235;
17 M. Parzuchowski, Czy jesteś “sobą” na Facebooku? [online], 6 maja 2010, [dostęp: 24 maja 2012], Dostępny w Internecie: http://badania.net/czy-jestes-soba-na-facebooku/