13-latka dokonała ważnego odkrycia

Ma 13 lat, jest córką epidemiologa i zamierza pójść w ślady ojca. Elan Filler ma już własną publikację w piśmie o dużym znaczeniu w nauce - "PLOS Pathogens". Jest też współautorem ważnego odkrycia z zakresu medycyny zakażeń.

13-letnia Elan Filler nim zdążyła skończyć szkołę i studia oraz uzyskać jakikolwiek tytuł naukowy, została współautorką bardzo ważnego raportu badawczego opublikowanego w piśmie "PLOS Pathogens". Raport zawiera istotne odkrycie dla leczenia osób z nabytym obniżeniem odporności, między innymi chorującymi na AIDS, zaś u jego podstaw leży praca wakacyjna.

Elan Filler jest córką epidemiologa z University of California, Scotta Fillera i od dawna interesowała się pracą ojca, zamierzając w przyszłości pójść w jego ślady. Kilka lat temu poszukiwała tematu do pracy wakacyjnej. Akurat wtedy współpracująca z Fillerem ekipa naukowców z Duke University School of Medicine, kierowana przez dr Deborah J. Springer, prowadziła prace nad zakażeniami patogenami wśród osób z nabytą obniżoną odpornością, w tym nosicieli wirusa HIV. Naukowców zdumiewała ilość tego typu zakażeń w Kalifornii, szczególnie Kalifornii Południowej oraz wysoka śmiertelność na skutek schorzeń nimi wywołanych. Dość szybko wysunięto hipotezę, iż patogen bytuje w środowisku naturalnym i prawdopodobnie jest grzybem.

Aby sprawdzić, co może nim być wysłano na poszukiwania Elan. W czasie wakacji pobrała ona 109 próbek z 30 gatunków drzew i 58 próbek gleby w okolicach Los Angeles. Uwagę młodej badaczki zwróciły "dziwne" strzępki, które uznała za fragmenty grzybni na kilku gatunkach drzew, z których pobierała próbki.

Ich analizą zajął się zespół dr Sprogner z Duke University i szybko odkrył wśród próbek z drzew i gleby fragmenty grzybni z rodzaju Cryptococcus (trzęsakowate). Rodzina ta zawiera kilkanaście gatunków, w tym występujący praktycznie na całym świecie grzyb Cryptococcus neoformans, odpowiedzialny za ciężkie grzybice płuc, układu nerwowego, skóry i tkanki podskórnej. Początkowo to właśnie ten grzyb podejrzany był o zakażenia. Jak się okazało po analizie próbek z drzew przyniesionych przez Elan Filler, to na nich rosły grzyby stanowiące przyczynę infekcji.

Były to Cryptococcus gattii, których właściwości patogenne dotąd były słabo rozpoznane. Tymczasem jak się okazało w badaniach na modelu mysim i komórkowym, grzyby te są odpowiedzialne za zakażenia płuc i układu nerwowego, także mózgu, trudne do wyleczenia dla osób zdrowych, zaś dla osób z nabytym obniżeniem odporności, zwłaszcza nosicieli wirusa HIV, kończące się bardzo często zejściem śmiertelnym. Próbki porównano też wycinkami pobranymi od pacjentów -w trzech wypadkach próbki grzybni i pochodzące z wycinków były nie do odróżnienia. Wszystkie grzyby z rodziny Cryptococcus odpowiedzialne są za 1/3 zejść śmiertelnych pacjentów z AIDS w Kalifornii. Jak się okazało, niemal 80 proc. z nich powoduje zakażenie Cryptococcus gattii.

Według badaczy, podstawowym środowiskiem dla nich są drzewa występujące głównie w USA: styrakowiec amerykański, pohutukawa oraz sosna kanaryjska.

"Podobnie jak w przypadku ostrzeżeń wobec osób, które wybierają się do Południowej Ameryki, aby były bardzo ostrożne z piciem tamtejszej wody, tak obecnie musimy ostrzegać osoby, które przybywają na tereny Kalifornii, Zachodniego Wybrzeża i Oregonu, aby uważały na infekcje odgrzybowe, zwłaszcza, jeśli ich system immunologiczny jest zaburzony" - stwierdziła dr Deborah J. Springer.

Badacze twierdzą, iż obecnie tereny występowania Cryptococcus gattii ograniczają się praktycznie do Zachodniego Wybrzeża USA, jednak grzyb ten jest wyjątkowo plastyczny i jeśli trafi do Europy, to bez problemów zasiedli drzewa i na tym kontynencie.
 

Tekst: Marek Mejssner