Najdrobniejsze formy życia od kilku do kilkunastu A, twory żywe, namnażające się na żywych komórkach. Zbudowane z kwasów nukleinowych (RNA, DNA), otoczone białkową otoczką (kapsyd zbudowany z kapsomerów)
adsorpcja wirusów na powierzchni komórek
zniszczenie kapsydu
wniknięcie do komórek gospodarza (bezobjawowo gdy się na tym etapie zatrzyma)
szybkie logarytmiczne namnażanie wirusa
zniszczenie komórek - dezintegracja
przenoszenie uwolnionych wirusów do następnych komórek
utajone
wniknięcie do komórek - udział w procesach życiowych komórek bez spaczenia mitozy procesy rozrostowe
włączenie wirusów w czynności życiowe komórek wypaczenie mitozy nowotwór
Powinowactwo do określonych komórek, tkanek
dermatotropizm - powinowadztwo wirusów do tkanki skórnej
neurotropizm - powinowadztwo wirusów do tkanki nerwowej
Półpasiec - połączenie 2 form
badania negatywowe tkanek w mikroskopie elektronowym - b. kosztowne
badania cytologiczne - w danej tkance szukamy zwyrodnienia jąder obecność wirusów
badania immunofluorescencyjne i immunoenzymatyczne - przeciwciała przeciwko danemu wirusowi znakowane identyfikacja wirusów
przeszczepienie pobranego materiału na zwierzęta doświadczalne (na elementy komórkowe zwierząt doświadczalnych)
oznaczenie w surowicy lub innych płynach przeciwciał gatunkowo swoistych przeciwko danym wirusom - odczyny immunofluorescencyjne lub immunoenzymatyczne pośrednie - proste i tanie
Są to zmiany drobne pęcherzykowe, na podstawie rumieniowej, umiejscowione głównie na twarzy (na granicy błon śluzowych i skóry - czerwień wargowa) ze skłonnościami do nawrotów i grupowania się. Początkowo wypełnione treścią surowiczą ropną po kilkunastu dniach strupy. 2-3 dni przed wystąpieniem zmian w miejscu ich wystąpienia bolesność i pieczenie
wirus - Herpes simplex
typ I - powoduje zmiany na błonach śluzowych jamy ustnej, wargach, rogówkach (nadżerki), twarzy, tułowiu i kończynach - rzadko na narządach płciowych
typ II - zmiany w obrębie narządów płciowych i pośladków
Pęcherzyk w głębszych warstwach naskórka, gdzie komórki wykazują objawy zwyrodnienia balonowatego
półpasiec
liszajec pęcherzowy
pęcherzyca błon śluzowych
afty
w zmianach mało nasilonych leczenie miejscowe
osuszające i odkażające (pasty cynkowe, aerozole z antybiotykiem - Viseptol)
leczenie ogólne
lek działający wybiórczo na DNA wirusów - Acyklovir (Zowirax, polski preparat Heviram)
i.v. 5 mg/kg co 8 h przez 5 dni
p.o. 200 mg 5x dziennie przez 5 dni
leki immunostymulujące - Izoprenosime
6 mg dziennie w okresie zmian czynnościowych
witamina B6
i.m. 50 mg 1x dziennie
witamina B12
i.m. 0,5 mg 3x w tygodniu
Acyklovit - miejscowo
maści, żel
Noworodki, dzieci - bez dostatecznego poziomu przeciwciał, z chorobami alergicznymi, o bardzo ciężkim przebiegu.
Stan dziecka b. zły w postaci opryszczkowatego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (sepsa) wykwity pierwotne alergiczne zmiany skórne pęcherzowo-ropne z zagłębieniem w części środkowej i z tendencją do grupowania się (okres wylęgania kilka, kilkadziesiąt dni) i na to nakłada się opryszczka. Zakażenie Herpes simplex nie pozostawia odporności
liszaj pęcherzowy noworodków
pyodermia
Miejscowe mało skuteczne i podawanie i.v. Aceklovir + -globulina + wit. C
Są to zmiany pęcherzykowe i pęcherzowe o jednostronnym układzie z nasilonymi zmianami bólowymi. Zazwyczaj pozostawia odporność.
Wirus wykazuje właściwości neurotropowe, atakując zwoje międzykręgowe (korzonki tylne) lub zwoje czuciowe nerwów czaszkowych, a także nerwy układu obwodowego.
półpasiec zgorzelinowy (Zoster gangrenosus)
półpasiec krwotoczny (Zoster hemorrhagicus)
półpasiec oczny (Zoster ophtalmicus)
półpasiec uogólniony ,rozsiany (Zoster generalisatus)
gałąź nerwu trójdzielnego zmiany na skórze twarzy i przechodzi na skórę:
głowy - oczodół
szyi
wzdłuż przebiegu nerwu barkowego
międzyżebrowo na odpowiedniej wysokości zwojów
kończyny dolne z zajęciem zewnętrznych narządów płciowych
Półpasiec zgorzelinowy
Wynik wtórnej infekcji bakteryjnej głębokie nadżerki przechodzące w owrzodzenia
Półpasiec krwotoczny
Pęcherze z treścią krwistą
Półpasiec oczny
Zajmuje oczy - w wyniku przejścia zakażenia skórnego na gałkę oczną i rogówkę po jej zniszczeniu może dochodzić do ślepoty
Półpasiec uogólniony
Ogniska o układzie jednostronnym, ale drobne ogniska pęcherzowe po drugiej stronie klatki piersiowej o charakterze rozsianym. Towarzyszy rakom i chłoniakom.
opryszczki
róża pęcherzowa
neuralgie innego pochodzenia
ogólne
Acyklovir - we wlewach dożylnych
Heviran - doustnie - 200 mg 5x dziennie z przerwą nocną 8h
witamina B1
witamina B12
antybiotyki o szerokim spektrum działania
środki przeciwbólowe (Pyralgin, Pabialgin, Amizepin)
GKK - Encorton 10-20 mg/dobę po ustaniu wysiewu pęcherzyków, ale zapobieżenie neuralgii
miejscowe
aerozole i płyny z lekami odkażającymi i antybiotykami
pasty i kremy odkażające (Viosept)
w okresie późniejszym (po ustąpieniu strupów) można stosować aerozole, pasty i kremy z dodatkiem GKK (Oxycort, Pimafucort)
Ospa wietrzna
krowianka przeszczepiona
Guzy dojarek
Mięczak zakaźny
Wirusy z grupy Poxwirus officinale hodowany na zarodkach kurzych i rogówce królika
Przypadkowe przeszczepienie wirusa z miejsca odczynu poszczepiennego
Pęcherz o mocnej i dobrze napiętej pokrywie z wgłębieniem i rozpoczynającym się rozpadem
Doczytać: leczenie i różnicowanie
Wirusy z grupy ospy, zbliżony do krowianki, nie dający się hodować na zarodkach kurzych
Twardy, kopulasty guzek (1-2 cm.) barwy sino-brązowej, zagłębiony w części środkowej - w miejscu kontaktu z chorym wymieniem (palce strup silnie przylegający)
Samoistne ustępowanie po 4-6 tygodniach
Doczytać: leczenie - zbędne i różnicowanie
Wirus z grupy ospy (Poxwirus) nie hoduje się na zarodkach kurzych, ani na zwierzętach doświadczalnych
Twarde szaro-brunatne guzki z wgłębieniem w części środkowej zawierający treść kaszkowatą o barwie perłowej
ręce
twarz
narządy płciowe
Kilkomiesięczny z reguły bez podmiotowych objawów. Może ustepować samoistnie.
kępki żółte
rogowiak
prosaki
Mechaniczne usunięcie mas
Wywołane HPV
Brodawki zwykłe
Brodawki płaskie (młodocianych)
Brodawki przejściowe
Brodawki stóp
mozaikowe
cysty podeszwowe
Epidermodysplasia verruciformis
Kłykciny kończyste
Potencjalnie onkogenne wirusy wykrywane w skórze
41 - w brodawkach i rakach skóry
48 - rak kolczystokomórkowy
49 - w brodawkach skórnych w przebiegu immunosupresji
5, 8, 14 - rak skóry chorych na Epidermodysplasia verruciformis
Potencjalne onkogeny genitalne
42, 44, 53, 54, 58, 59
Umiejscowieniowiona zewnętrznej części dłoni
palce rąk
wały paznokciowe
niekiedy pod płytką paznokciową
Grudka barwy cielistej, wyniosła nad powierzchnię skóry, nie sprawiająca większych dolegliwości (ból występuje, gdy brodawka występuje pod płytką paznokciową)
Wielomiesięczny a nawet wieloletni
Różnicowanie
Gruźlica brodawkująca
Brodawczak i brodawka łojotokowa
Rak brodawkujący
Brodawki płaskie (młodocianych)