Kordian Bakuła
Jak doprowadzić Cześnika i Rejenta do zgody? Zachęta do negocjacji na lekcjach języka polskiego (artykuł z czasopisma „Polonistyka”)
Negocjacje służą rozwiązywaniu konfliktów, osiąganiu porozumienia satysfakcjonującego obydwie strony.
Negocjacje pozycyjne – obydwie strony twardo bronią swoich stanowisk.
Czy bohaterom „Zemsty” potrzebna jest umiejętność negocjowania?
TAK, bo dzięki negocjacjom nawet tak różni ludzie (ogień – woda) mogą osiągnąć porozumienie. Żaden z bohaterów komedii nie potrafi negocjować. Cześnik wysłał Papkina jako mediatora, który niezbyt skutecznie wywiązał się z zadania. Wyobraźmy sobie jednak, że Papkin przeszedł kurs mediacji, jest doświadczonym negocjatorem… A może spróbujmy wcielić w rolę negocjatora : Klarę – jest uczciwą kobietą; Wacława – przecież próbował przekonać Cześnika i Rejenta o potrzebie zgody.
Rejent i Cześnik stosują w „Zemście” chwyty poniżej pasa : obelgi, groźby, podstępy. Nie ma między nimi otwartego dialogu. Ich wzajemne postrzeganie wywołuje silne, negatywne emocje. Te trzy rzeczy : percepcję, emocje i komunikowanie się można zmienić – uczyńmy to zadaniem dla uczniów.
Można zatem uczyć tzw. komunikatu „ja” zamiast komunikatu „ty”. Bohater ocenia drugiego „TY gadzie, TY rozbójniku”, a powinien zastosować komunikat „ja” , czyli powiedzieć, co sam czuje np. „(JA) boję się Rejenta, (JA) chcę się go pozbyć itp. Po tym ćwiczeniu obaj wiedzą, jak się ze sobą czują.
Autor proponuje również inne ćwiczenia:
Postaw się w mojej (jego) sytuacji – pomoże im zrozumieć siebie jeszcze bardziej.
Jesteś Cześnikiem/Rejentem, ułóż wypowiedź, która będzie zastosowaniem negocjacyjnego jujitsu (tj. uniku, usuwania się z linii ataku i kierowania go na problem).
Niech mediatorem będzie architekt, który zna się na murach, zrobi szkic odpowiadający życzeniom Cześnika i Rejenta, uczniowie próbują stworzyć taki projekt, nanoszą poprawki według życzeń bohaterów.
Lekcja w kl. VII (artykuł ma już trochę lat)
„Jak doprowadzić Cześnika i Rejenta do zgody”
Uczniowie poszukują odpowiedzi na postawione w temacie pytanie.
Jak Cześnik i Rejent siebie postrzegają?
Jaki mają problem?
Jesteś Cześnikiem/Rejentem. Wypowiedz swoje stanowisko w sprawie muru.
Co innego mógłby zrobić Cześnik, niż zburzyć mur?
Jesteś Rejentem, odpowiedz Cześnikowi na list.
Przeprowadź negocjacje między Cześnikiem i Rejentem.
Co dają takie lekcje?
- kształcą sprawność mówienia, słuchania i pisania,
- mają cel wychowawczy: poszukiwanie możliwości porozumienia i rezygnacja z zachowań niszczących, etyka porozumiewania się.