Rodzaje idoli wg. Bacona. Błędy zwane idolami w filozofii Bacona
Bacon wychodził z założenia ,że aby osiągnąć najwyższy stopień doskonałości rozumu należy najpierw uwolnić się od błędów i przesądów. Następnie trzeba umysł przychylnie przyzwyczaić , ku temu co zamierza się mu podać. Jeżeli zostanie już przygotowanemu dać wiedze. Bacon wylicza cztery rodzaje idoli:
Idole plemienia- mają swe źródło w samej naturze ludzkiej, w samym plemieniu, czyli rodzie ludzkim. Są one ściśle związane z naszą naturą, są wytworem wrodzonych predyspozycji umysłu. Bacon porównuje umysł do nierównego lustra , które odbija świat w sposób zdeformowany. Ja to dokładnie rozumiem. Dzieję się tak ponieważ nasze zmysły nie są pewnym zwierciadłem, nie podaj nam adekwatnego obrazu. Tak samo i nasz rozum ma skłonności do oddalania się od prawdy o rzeczywistości, a także do nadmiernego i nie zawsze pożądanego abstrahowania, co także często prowadzi do błędu . Wrodzoność tych idoli nie przekreśla jednak możliwości uwolnienia się od nich. ( Np., wydaje się nam, że zwierzęta i rośliny mogą płakać, śmiać się, myśleć).
Idole jaskini- każdy z nas ma indywidualny umysł, inną jaskinię. Dla każdego z nas świat odbija się zupełnie inaczej, jednolicie, ale specyficznie dla każdego z osobna. Przecież ludzie różnią się od siebie, np. nawykami, charakterami. Każda nasz osobowość kształtuję się pod wpływem różnych środowisk w jakich przebywamy, np., inna kultura, religia. Dlatego właśnie każdy z nas istniejący świat postrzega inaczej. Tutaj w miejsce powszechnej prawdy, pojawia się rozumowanie świata według własnego sposobu widzenia. Np. ile razy słyszymy: „Tak, jestem wierzący, ale niepraktykujący”. Ktoś takiemu człowiekowi wpoił kiedyś, że musi wierzyć w Boga, bo tak trzeba, ale nie ma on poważnego do tego podejścia, nie myśli o skutkach.
Idole rynku- tutaj ludzie obcują po między sobą poprzez rozmowy. Dotyczą one mowy, słów i komunikacji międzyludzkiej. Oczywiście mowa wielokrotnie wprowadza nas w różnego rodzaju błędy. Poprzez nieprawidłowe nazywanie i definiowanie istniejących przedmiotów, lub nazywanie tych nieistniejących. Np., wydaje nam się czasem, że rozmawiamy z osobą modrą i inteligentną, gdyż używa ona nie do końca znanych słów przez nas, później jednak może okazać się, że treść, która została nam przekazywana nie jest zupełnie poprawna. Tak często dajemy się wrobić w różnego rodzaju błędne promocje i zakupu. Tak działają właśnie marketingowcy!
Idole teatru – łączą się z wiarą w tradycyjne autorytety. Niestety ufający bezgranicznie autorytetowi zatraca się i przestają wytężać swoje umysły. Wierzymy w ludzi, którzy do nas mówią, niekoniecznie w to, co mówią. Krótką pisząc, przyjmowanie przez autorytety błędnych założeń przez nich wygłaszanych. Ludzie nie zważają na to, co jest powiedziane, ale przez kogo.
Błędy zwane idolami w filozofii Bacona, rozumiem jako błędy spowodowane przyrodą i otoczeniem, które wpływają na człowieka i stanowią przeszkodę na drodze do poznania prawdziwego siebie i istniejącego świata, a także do posiadania prawdziwej wiedzy. Mącą one właściwy tryb myślenia ludzkości, prze co nie potrafimy jasno myśleć i obrazować prawdziwie tego co nas otacza. Widzimy wszystko tak, jak zostaliśmy nauczeni z religii, czy wychowania lub tak jak przekazują nam nasi autorytecie. Nie potrafimy myśleć własnym umysłem!!