TECHNOLOGIE ŚCIEKÓW
I stopień oczyszczania ścieków – oczyszczanie mechaniczne np. kraty
Ściek – wszystko, co płynie, i nie może być ponownie wykorzystane w procesie
technologicznym
- może to być również woda, która była używana do chłodzenia, bo jest podgrzana, wyższa
temperatura zmniejsza rozpuszczalność gazów
- ścieki bytowe i przemysłowe
II stopień oczyszczania ścieków – oczyszczanie biologiczne
Oczyszczanie biologiczne można przeprowadzać, gdy ścieki zawierają substancje mogąca
Stanowic pożywkę dla mikroorganizmów, np. ścieki pochodzące z przemysłu spożywczego,
chemicznego
Komory osądu czynnego – reaktory z całkowitym przemieszaniem, ściek przygotowujemy
tak, aby pH było obojętne, musi być odpowiednia ilość pierwiastków podstawowych,
niekiedy nawet dodajemy określone związki, np. z azotem, aby mikroorganizmy mogły sie
rozwijać
-> reaktor mieszalnikowy
->osądnik wtórny – osądza sie osąd czynny
Zooglea – pałeczka tlenowa, gramujemna, ma otoczkę śluzową, wydziela egzoenzymy, które
rozkładają związki wielkocząsteczkowe
Sorpcja enzymatyczny rozkład wchłanianie
Gdy ściek jest za bardzo stężony, mamy za mało zooglei, a więcej S. natans – wskaźnik wód
zanieczyszczonych
Jest to bakteria nitkowata, śluzowata, zmienia właściwości sedymentacyjne osądu czynnego,
bo one flokuja, pływają na powierzchni, osąd „puchnie” i wypływa z osadnika
III stopień oczyszczania – ze ścieku usunięta jest biomasą, ale pozostaje związki nierozkładalne przez osąd czynny
BZT5 – biologiczne zapotrzebowanie tlenu
Pozwala określić zanieczyszczenie ścieków, również wydajność oczyszczalni
mikrobiologicznych.
Usuwanie związków azotu
W ściekach azot zawarty jest w białku. Jakim procesom podlega białko:
Rozkład proteolityczny – przy udziale egzogennych proteaz, powstają polipeptydy
peptydy aminokwasy
Stopień hydrolizy zależy od charakteru białka, większość enzymów jest specyficzna do
wiązań przy konkretnych aminokwasach, część peptydów jest wbudowana w komórkę
Dezaminacja aminokwasów – zazwyczaj na drodze tlenowej, powstają ketokwasy,
oddziela sie związek azotu, dezaminacji może ulegać również mocznik występujący w
ściekach, za pomocą ureazy ulega rozkładowi do amoniaku
Amoniak rozpuszcza sie w wodzie, powstaje zasada amonowa NH4(OH)
organizmy nitryfikacyjne:
Nitrosomonas: NH3 NO2 w warunkach tlenowych (I stopień nitryfikacji)
Nitrobacter: NO2 NO3 warunki tlenowe (II stopień nitryfikacji)
Nitrosomonas i Nitrobacter są chemoautotrofami tzn. uzyskują energie z utleniania związków
nieorganicznych
organizmy denitryfikacyjne – warunki beztlenowe
Proces ten jest hamowany obecnością tlenu, organizmy denitryfikacyjne są względnymi
beztlenowcami i w warunkach beztlenowych wykorzystują tlen ze związków azotu, proces
ten jest bardzo wydajny
ZŁOŻA BIOLOGICZNE
Jest to kolejna metoda biologicznego oczyszczania ścieków. W kolumnie umieszcza sie półki
z porowatym wypełnieniem, aby zwiększyć powierzchnie, nad podłożami krąży „ramie” i
rozdeszczą ścieki.
Podczas omywania przez ścieki na powierzchni wypełnienia tworzy sie film biologiczny.
Tlen jest dostarczany od dołu, z powodu efektu „efektu kominowego”. Z powodu działalności
biologicznej powietrze nagrzewa sie i idzie do góry, wciągając od dołu chłodniejsze powietrz.
W takich złożach organizmy są immobilizowane:
Zaleta jest fakt, że w odcieku nie ma mikroorganizmów, nie musimy oddzielać biomasy od oczyszczonego ścieku. W praktyce nie jest tak łatwo. W złożu, które dłużej pracuje,
następuje odpadanie mikroorganizmów od elementów wypełnienia, dzieje sie tak, gdyż
komórki znajdujące sie na samej powierzchni wypełnienia obumierają, gdyż zwiększą sie
miąższość biomasy, nie dociera do nich tlen ani składniki odżywcze
Złoża biologiczne maja charakter tłokowy, po drodze zmienia sie stężenie składników,
ubywa związków stanowiących pożywkę, przybywa metabolitów, w przypadku dostania
sie do złoża jakiejś toksyny, można przyjąć, że całe jej stężenie zatrzyma sie na 1-2
górnych półkach
Wada jest niższa efektywność – około 75-80% BZT5 (komory osądu czynnego – powyżej
90%)
Na złożu biologicznym muchówki składają larwy, które pożerają film biologiczny. Gdy larwy
przeistoczą sie w postać dorosła, a wraz z mini (jako ich część) złoże biologiczne.
Co sie dzieje z osądami po oczyszczaniu?
Można ich użyć jako nawóz (po przegotowaniu), ale mogą w nim przeżyć larwy, cysty
organizmów pasożytniczych, osąd taki może zawierać również związki nierozkładalne
np. metale cienkie zaabsorbowane na biomasie, można używać w miejscach, gdzie nie
ma upraw użytkowych, tylko np. zieleń rekreacyjna
Kompostowanie – w warunkach beztlenowych, rozkładane są związki zawarte w
komórkach, zmniejsza sie objętość biomasy
Wylewanie na polach irygacyjnych, jest dobry dostęp tlenu, rozwijają sie organizmy
najlepiej przystosowane, część biomasy ulatnia sie do atmosfery
Wszystkie te metody są jednak dość powolne, oczyszczalnie starają sie zmniejszyć objętość
osądów.