GRY I ZABAWY W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ.

Gry i zabawy dydaktyczne- są opracowywane specjalnie dla celów poznawczych przebiegają według określonych reguł i zasad. Zasady te określają zadania, które mają do wykonania uczestnicy zabawy. Zadania poznawcze stawiane uczniom w formie zespołowych gier i zabaw dydaktycznych są nośnikami sytuacji zabawowych, które same przez się wywołują chęć działania i mobilizują do tego działania, powodując uczucie satysfakcji, gdy zadanie zostanie wykonane.

Gry i zabawy stanowią:

• skuteczną metodę stymulowania poznawczej i społeczno-emocjonalnej aktywności dzieci w okresie wczesnoszkolnym

• uczenie się przy pomocy zabaw wyzwala ciekawość i zainteresowania poznawcze

• wzbudza motywację do wykonania zadań szkolnych

• wpływa na rozwijanie twórczych postaw poznawczych dzieci

• pełnią funkcję terapeutyczną w odniesieniu do dzieci z opóźnieniem i deficytami rozwojowymi

• uczenie się przy pomocy gier i zabaw zapobiega pogłębianiu się trudności w opanowywaniu podstawowych umiejętności szkolnych ( mówienie, czytanie, pisanie, liczenie)

• zabawowe formy uczenia się wzbudzają zainteresowanie, ciekawość poznawczą, przyczyniają się do koncentracji uwagi, pamięci spostrzeżeniowo-wzrokowej i słuchowej

• aktywizują się również funkcje poznawcze, takie jak odbiór i interpretacja danych zmysłowych, procesy myślenia (tworzenia schematów, obrazów, symboli), kształtowanie operacji logicznych (rozumowanie, wyjaśnianie i oceny)

• wyzwalane są czynniki motywacyjne:

- pozytywne nastawienie na zapamiętywanie

- zainteresowanie

- pragnienia

- emocje o różnym zabarwieniu uczuciowym i stopniu nasilenia

w zabawach występują aktywności

↓ ↓ ↓

PERCEPCYJNA ASYMILACYJNA EKSPLORACYJNA

-poznawanie bezpośrednie - przyswajanie, zwłaszcza -odkrywanie nowej

za pomocą zmysłów pamięciowe wiedzy i jej elementów,

czynności odkrywcze i

twórcze

W uczeniu się przez gry i zabawy występują wszystkie elementy kształcenia wielostronnego-czyli uczenie przez poznawanie, przeżywanie i działanie.

GRUPY ZABAW WIEKU WCZESNOSZKOLNEGO Z ELEMENTAMI WSPÓŁPRACY ZESPOŁOWEJ DZIELIMY NA:

1. zespołowe gry i zabawy ruchowe z prawidłami prawidłami elementami rywalizacji

2. zabawy konstrukcyjne, w których dominują czynności motoryczne

3. zabawy zespołowe tematyczne- są to zabawy z podziałem na role, dramatyzujące, inscenizacyjne, konkursy, quizy, zgaduj- zgadule

4. zespołowe gry i zabawy dydaktyczne- loteryjki, układanki, rebusy, krzyżówki, zagadki, gry stolikowe typu: domino, warcaby, karty logiczne.

ZABAWY I GRY TEMATYCZNE ORAZ DYDAKTYCZNE SPEŁNIAJĄ BARDZO WAŻNE FUNKCJE:

I POZNAWCZĄ:

służą gromadzeniu materiału poznawczego

• utrwalaniu i operowaniu zdobytymi informacjami

• informacjami tego typu zabawach jest potrzebna określona wiedza o rzeczach, zjawiskach, prawidłowościach otaczającej rzeczywistość

• pełnią rolę wspomagającą w zakresie uświadamiania istotnych, poznawanych rzeczy, zjawisk i prawidłowości oraz sensu dokonujących się (często na oczach dziecka) przemian.

• można organizować zabawy: przyrodnicze, geograficzne, historyczne, językowe, matematyczne itp.

II KSZTAŁCĄCĄ:

• służą doskonaleniu i rozwijaniu procesów zdolności orientacyjno- poznawczych uczniów (zwłaszcza mowy i myślenia)

• rozwijają się procesy: percepcyjno-motoryczne, spostrzegawczość i wyobraźnia, uwaga oraz pamięć; procesy umysłowe: analiza i synteza, porównywanie, klasyfikowanie, abstrahowanie, rozumowanie, uogólnianie

• w zabawach ujawniają się wiadomości i twórcza fantazja

• można zdobyć umiejętności i nawyki do uczenia się w szkole, a później w pracy

III WYCHOWAWCZĄ:

Dzięki zespołowemu charakterowi zabawy służą też:

• kształtowaniu odpowiedzialności za wykonane zadanie

• sprzyjają rozwijaniu cech charakteru: wola, wytrwałość w osiąganiu celów, umiejętność współpracy i współdziałania w zespole i dla zespołu

• wzajemne interakcje powodują wzrost aktywności indywidualnej i zespołowej-aktywność skierowaną na poszukiwanie i tworzenie oraz zastosowanie poznanych i opanowanych informacji

• ukształtują odpowiednie postawy: wrażliwość wobec cudzej krzywdy, uczucia koleżeńskie, dyscyplinę, nastawienie spostrzeżeniowe, realizowanie społecznie wartościowych zadań

Strukturze gier i zabaw należy wyróżnić:

• fabułę albo treść

• zakres

• różnorodność i charakter czynności wykonywanych podczas zabawy

• wzajemny stosunek jej uczestników

• różnorodność ról i obowiązków

• złożoność

• treść prawideł

Gry i zabawy są nieodzownym elementem takich koncepcji dydaktycznych jak: nauczanie wielostronne, problemowe, indywidualne i uspołeczniające.

KLASYFIKACJA ZABAW I GIER

1.Gry i zabawy rozwijające umiejętności językowe i językoznawcze:

- rozwijają umiejętność czytania i pisania oraz sposoby komunikowania się językowego

- wzbogacają zasób słów i pojęć

- stwarzają okazję do słownego relacjonowania stanu rzeczy, zjawisk i zdarzeń

2.Gry i zabawy dydaktyczne rozwijające określone czynności poznawcze:

- dokładność spostrzegania znaków graficznych

- kształtują umiejętność zamykania myśli w obrębie zadania

- uczą poprawnego stosowania słownictwa

- uczą konstruowania zadań pojedynczych nie rozwiniętych i rozwiniętych, tworzenia zadań złożonych wieloczłonowych

- służą ogólnemu rozwojowi mowy i myślenia uczniów