MIKROBIOLOGIA 14.05.2014 IDENTYFIKACJA SEROLOGICZNA, IZOLO-WANIE WIRUSA
Odczyny enzymatyczne: stwierdzanie obecności wirusa (tylko otoczkowe, za-wierające hemaglutyninę)
Hemaglutynacja i hemadsorbcja – odczyny, służące wyłącznie do stwierdzenia obecności wirusa w materiale, nie do identyfikacji.
Hemaglutynacja HA:
Odczyn zachodzący szybko w RT, w obecności np. wirusa grypy, ospy, rze-komego pomoru drobiu
Na szkiełku podstawnym widoczne gołym okiem zlepy erytrocytów
Możliwe zjawisko elucji – neuraminidaza – wynik jej działania, trawi recep-tory na powierzchni erytrocytów
HA szkiełkowa – jakościowa – stwierdzenie obecności
HA ilościowa – w celu wyznaczenia ilości hemaglutynin u danego wirusa
Hemadsorbcja HAS – zdolność komórek zakażonych wirusami otoczkowymi do adsorbowania na swojej powierzchni erytrocytów. Hodowla komórkowa za-każona wirusem, po kilku dniach dodaje się erytrocyty.
Identyfikacja serologiczna – stosowane odczyny:
Hamowanie hemaglutynacji HI
przeciwciała łącząc się z wirusem, blokują hemaglutyniny na jego o-toczce – brak/hamowanie hemaglutynacji
1. Wirus badany + surowica -> inkubacja
2. Erytrocyty
Szkiełkowy – jakościowy
Ilościowy – miano surowicy w badaniu serologicznym
Hamowanie hemadsorbcji
przeciwciała hamują właściwości wirusa
przeciwciała łączą się z powierzchnią zakażonych komórek, blokując hemadsorpcję
Odczyn seroneutralizacji SN
przeciwciała hamują właściwości wirusa
zobojętnianie właściwości przez swoiste przeciwciała
1. In vitro – zobojętnienie przez przeciwciała
2. In vivo – z użyciem podłuż biologicznych
Ważne zobojętnienie wszystkich cząstek wirusa przez przeciwciała – odczyn ilościowy – wzrastające rozcieńczenia jednego z badanych składników
Test ochronny PT
przeciwciała hamują właściwości wirusa
brak reakcji na zakażenie badanym wirusem zwierzęcia swoiście u-odpornionego
zobojętnienie zachodzi in vivo – odczyn jednoetapowy
uodparnianie przez szczepienia lub surowicę
podobny test służący do oceny odporności poszczepiennej np. stada to challenge test
OWD
wykrywanie kompleksu antygen-przeciwciało
wykorzystuje zdolność dopełniacza do lizy kompleksów immu-nologicznych
1. Badany materiał – wirus
2. Surowica diagnostyczna – przeciwciało
3. Dopełniacz
4. Amboceptor hemolityczny – przeciwciała dla erytrocytów barana
5. Erytrocyty barana
1-3 układ wirolityczny, 3-5 hemolityczny – wskaźnikowy
Wynik dodatni – wiroliza, brak hemolizy
Odczyn precypitacji – immunodyfucji
wykrywanie kompleksu antygen-przeciwciało
immunodyfuzja w żelu, na płytce Petriego, wycinamy baseniki w jednym wirus, w drugim przeciwciała, w miejscu optymalnych stężeń - wybarwienie
Odczyn hemaglutynacji pośredniej – biernej
wykrywanie kompleksu antygen-przeciwciało
stosowany do identyfikacji wirusów niehemaglutynujących
opłaszczenie przeciwciał na nośniku
wirus badany + przeciwciała zaadsorbowane na erytrocytach
wynik dodatni - hemaglutynacja
Immunobloty
wykrywanie kompleksu antygen-przeciwciało
Odczyny z zastosowaniem koniugatów
wykrywanie kompleksu antygen-przeciwciało
odczyn immunofluorescencji IF pośredniej lub bezpośredniej
ELISA – do identyfikacji wirusa – test typu Sandwich – płytka z za-adsorbowanymi przeciwciałami swoistymi dla wirusa, dodajemy wirus – powstają kompleksy antygen-przeciwciało, po wypłukaniu dodajemy przeciwciała dla wirusa oznakowane enzymem, na koniec substrat dla enzymu i następuje zmiana koloru, między każdą czyn-nością trzeba wielokrotnie płukać płytkę, można zmierzyć absor-bancję w spektrofotometrze – test ilościowy
CEL BADAŃ SEROLOGICZNYCH:
Przeglądy stad – próby terenowe – jakościowe, dla dokładniejszej diagnos-tyki – badania laboratoryjne, ilościowe – miano surowicy, przy groźnych chorobach – chore sztuki są wysyłane na ubój, a przy bardzo groźnych – całe stada
Pozyskanie danych epizootycznych lub epidemiologicznych
Określanie poziomu odporności poszczepiennej
W celu określenia aktualnie toczącego się procesu chorobowego:
Badanie par surowic – dwie próby, jedna po wystąpieniu objawów, druga 2-3 tygodnie później, jeśli w drugiej jest 2-4 razy więcej – bieżąca choroba
Określanie klasy immunoglobulin
Pierwsze powstają IgM
Rozdział w żelu agarozowym – elektroforeza, IgM są duże i ciężkie
Odczyn immunofruorescencji: zakażone antygenem diagnostycz-nym hodowle pokrywa się badaną surowicą, po płukaniu nawar-stwia się surowicę antyglobulinową dla IgM znakowaną fluoro-chromem, płucze i ogląda pod UV
Testy ELISA dla IgM
Próba z 2-merkaptoetanolem – niszczy tylko IgM
Badana surowica + 2ME – 30 min, 37oC
Kontrola – badana surowica bez 2ME
W obu oznaczamy miana przeciwciał
Jeśli w próbie z 2ME miano 4x niższe – wynik dodatni
MIANO W SUROWICY W ODCZYNIE HI
Płytka mikrotestowa z dołkami „U”
Wzrastające rozcieńczenia badanej surowicy – 2krotnie
Do każdej celki taka sama ilość antygenu diagnostycznego
Następnie taka sama ilość erytrocytów, inkubacja 30 minut
Kontrola – surowica, płyn, erytrocyty
Niezlepione erytrocyty opadają na dno dołka, zahamowanie hemaglu-tynacji, przy aglutynacji – rozlewają się po całym dnie
Również może wystąpić zjawisko elucji
TEST ELISA TYPU POŚREDNIEGO:
Płytka z antygenem diagnostycznym – wirusem, dodajemy przeciwciała pa-cjenta, potem przeciwciała dla przeciwciał znakowane enzymem i substrat dla enzymu
Przy badaniu odporności przeciwwirusowej oznaczamy też odporność typu ko-mórkowego, limfocyty T i komórki NK, przeciwciała działają tylko na wirusy znajdujące się poza komórkami.
Test hamowania migracji
Test transformacji blastycznej