Kl. 3 TI
Temat: Wyjątkowość poezji Leopolda Staffa
Czas trwania lekcji: 90 min
Cele:
Główne:
- ćwiczenie umiejętności analizy i interpretacji wiersza
- charakterystyka młodopolskiej poezji Leopolda Staffa
Operacyjne:
- uczeń podaje informacje o poezji Staffa z poprzednich lekcji
- uczeń analizuje budowę wiersza
- uczeń odczytuje sens/ tematykę utworu
- uczeń rozpoznaje środki stylistyczne i określa ich funkcje
- uczeń zna specyfikę epoki modernizmu i odnajduje jego wpływy w poezji Staffa
- uczeń zna główne nurty filozoficzne epoki i odnajduje je w omawianych utworach
Metody: heureza, praca z tekstem – ćwiczenia praktyczne (karta pracy), dyskusja
Formy pracy: zbiorowa, jednostkowa, indywidualna
Środki dydaktyczne: tomik poezji Leopolda Staffa z wybranymi wcześniej wierszami; karty pracy;
Przebieg lekcji:
Podanie tematu lekcji
Krótkie przypomnienie wiadomości z poprzednich lekcji o poezji Leopolda Staffa – umiejscowienie ich w epoce, przypomnienie omawianych wierszy
Zapoznanie uczniów z treścią kolejnych wybranych wierszy i krótkie omówienie ich z zapisaniem ważniejszych informacji na karcie pracy/w zeszycie
- „Modlitwa”
- „Deszcz jesienny”
- „Przedśpiew”
- „Ogród przedziwny”
Podsumowanie wiadomości o wczesnej poezji Staffa – cechy charakterystyczne wyróżniające ją na tle poezji młodopolskiej
- zgodne z epoką modernizmu: gwałtowna niezgoda na świat, ostre poczucie kryzysu wszystkich wartości, z życiem włącznie, poczucie słabości i bezradności człowieka zagubionego w świecie, skłóconego wewnętrznie, wydanego na żer sprzecznych, niszczących instynktów
- Staff życie uznał za jedyną wartość nie podlegającą zwątpieniu; był „filozofem życia”, ale zgody z życiem i wynikającej z tego radości nie uważał za naturalną i przyrodzoną cechę człowieka, traktował je jako osiągnięcie, jako zdobycz świadomego siebie i swojego losu człowieka
- Poezję Staffa uważa się powszechnie za poezję pochwały życia i jego radości – nie była to jednak poezja żywiołowej pochwały życia
- neoklasycysta, nietzscheanista (filozofia czynu i aktywizmu) i piewca franciszkanizmu
- nazwany został poetą ładu moralnego
- głównym zainteresowaniem całej poezji był konkretny, pojedynczy człowiek
|
Modlitwa |
Deszcz jesienny |
Przedśpiew |
Ogród przedziwny |
|
Tematyka wiersza: sprawy ostateczne człowieka, los ludzki Środki wyrazu: metafory, symbole i nawiązania religijne motyw ogrodu – duszy Wpływy młodopolskie: opisanie trudów ziemskiego życia, bólu istnienia Poglądy Staffa: optymizm, wiara w lepsze jutro i lepsze miejsce, franciszkanizm
|
Tematyka wiersza: rozstanie, pustka – samotność, absurdy istnienia Środki wyrazu: Rytmika i refrenizacja Onomatopeje Wielokropki – sugestia niekończącego się nigdy deszczu Mistrzowskie kreowanie przestrzeni na stan świadomości człowieka, na jego nastroje, nastawienia i postawę filozoficzną Wpływy młodopolskie: pesymizm epoki, motyw szatana, świat nadprzyrodzony, smutek przeradzający się w rozpacz, poczucie życiowej przegranej, absurd istnienia (mary snów podążają w dal bez celu) Poglądy/przesłanie Staffa: umieszczenie swoich doświadczeń w duchu epoki, doświadczeń cierpienia, bólu, rozpaczy, absurdu itp.…
|
Tematyka wiersza: autotematyka – autoportret poety, motyw poety-mędrca, sąd o wartości i pięknie życia ludzkiego Środki wyrazu: epitety, cytaty i nawiązania (Terencjusz, Kochanowski „Do gór i lasów”, „Pieśń IX”), oksymorony, metafory (wyznawca słów – poeta), porównania Wpływy młodopolskie: opozycja do nich Poglądy/przesłanie Staffa: mimo tęsknoty za bliskimi czy nachodzącymi go w trudnych momentach zwątpieniami poeta nie zamierza użalać się nad niesprawiedliwościami losy, lecz chce chwalić życie i jego przejawy: „A jednak śpiewać będę wam pochwałę życia”. Nawiązanie do franciszkanizmu (radość z każdej chwili życia) i stoicyzmu (nurt filozofii klasycznej, modelem człowieka był mędrzec, który żył w zgodzie z naturą, kierujący się rozumem). |
Tematyka wiersza: próba odnalezienia sensu ludzkiego życia; natura jako nauczycielka prostego i cnotliwego życia Środki wyrazu: motyw ogrodu jako metafory życia, Arkadia/Raj Symbole – kwiaty (przemijające piękno), dzieci (spontaniczność, niewinności, naiwność), krzew oliwny (pokój), wodotrysk (energia, życie), róże (miłość i poczynania z nią poprzez obwiązywanie kolców), pszczoły (dostatek), chwasty i osty (zło i grzech) Wpływy młodopolskie: symbolizm, Poglądy Staffa: franciszkanizm,
|
|
Modlitwa |
Deszcz jesienny |
Przedśpiew |
Ogród przedziwny |
|
|
|
|
|