Bankowość detaliczna

Test wielokrotnego wyboru, punkty ujemne.

Ekspozycja detaliczna – jest to ekspozycja wobec osoby fizycznej lub też wobec małego bądź średniego przedsiębiorstwa, drugi warunek wymaga żeby ta ekspozycja razem z innymi wobec danego podmiotu nie przekroczyła wartości 1 miliona. Te ekspozycje nie mogą być zarządzane przez bank w sposób indywidualny. Czyli jak mamy portfel ekspozycji podobnych to wszystko jest ok.

Jakie operacje i czynności bankowe są istotne w bankowości detalicznej ?

Operacje bankowe są to te działania banku, które mają wpływ na zasób środków pieniężnych w banku lub też tego wpływu nie mają.

1 grupa – operacje bankowe bierne – powodują wzrost środków w banku (depozyt, emisja papierów wartościowych banku)

2 grupa – operacje bankowe czynne – powodują spadek środków w banku

3 grupa – operacje, które nie mają wpływu na zasób środków, operacje rozliczeniowe, usługowe, inne (pośrednictwo, rozrachunki, rozliczenia, doradztwo)

Czynności bankowe

Instytucja kredytowa (dyrektywa CRD) – podmiot który przyjmuje depozyty i udziela kredyty.

Bank Gospodarstwa Krajowego nie jest instytucją kredytową

Czynności bankowe : (tylko dla banków)

1. Przyjmowanie wkładów pieniężnych na żadanie

2. Prowadzenie rachunków bankowych

3. Udzielanie kredytów

4. Gwarancje, akredytywy

5. Emitowanie bankowych papierów wartościowych

6. Prowadzenie bankowych rozliczeń pieniężnych

7. Wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego

8. Wykonywanie innych czynności bankowych przewidzianych wyłącznie dla banku w innych ustawach

Katalog czynności bankowych jest katalogiem domkniętym.

Emisja listów zastawnych

Czynności bankowe są również czynnościami bankowymi o ile są one wykonywane przez bank:

1. Udzielanie pożyczek pieniężnych

Wykład 2 11.10.2011

Czynności które nie stają się czynnościami bankowymi nawet jeżeli są wykonywane przez banki :

Współczynnik wypłacalności

8% jest to próg bezpieczeństwa pod warunkiem że kapitał wewnętrzny nie jest wyższy od całkowitego wymogu kapitałowego, a jeżeli jest wyższa to dla każdego banku trzeba policzyć indywidualny współczynnik.

Rodzaje ryzyka uwzględniane w całkowitym wymogu kapitałowym:

• Operacyjne

• Kredytowe

• Rynkowe

Wymóg kapitałowy ryzyka kredytowego

Wymóg kapitałowy ryzyka operacyjnego

Wymóg kapitałowy ryzyka rynkowego

Wymóg kapitałowy z tytułu przekroczenia progu koncentracji kapitałowej – wynosi on tyle ile wynosi przekroczenie progu koncentracji, jest to bardzo restrykcyjne.

Przy ryzyku walutowym tylko 8% przekroczenia stanowi wymóg kapitałowy

Przekroczenie progu koncentracji kapitałowej wynika z dwóch wartości. (większa z poniższych) :

1. Kwota jaką suma znacznych zaangażowań przekracza 60% funduszy własnych banku.

2. Suma kwot o które poszczególne znaczne zaangażowania przekraczają 15% funduszy własnych banku.

Znaczne zaangażowanie - jest to takie zaangażowanie które przekracza 10% funduszy własnych banku lub 10% kapitału danego podmiotu lub uprawnia do wykonywania więcej niż 10% głosów w organie statutowym danego podmiotu.

Mamy dwa zaangażowania

C przekracza o 10% D o 25% czyli w sumie o 35%

Suma zaangażowań ma 78%(bo jeszcze jest B które wcześniej nie przekraczało 15% ale jest znacznym zaangażowaniem więc bierzemy pod uwagę) czyli przekracza 60% o 18% czyli bierzemy pierwszą wielkość bo jest większa .

Czy wszystkie czynności bankowe bank może wykonywać osobiście ?

Oczywiście, że nie. Może przekazać część innym czyli outsourcing.

Zawsze na egzaminie pyta o aktualny stan.

Co można outsourcować ?

Zasady są takie same jeżeli chce dokonać outsourcingu podmiotowi krajowemu albo zagranicznemu. Bank dokonać outsourcingu może na podstawie umowy na piśmie.

Mamy 3 grupy związane z outsourcingiem:

• Pierwsza grupa to czynności które można na podstawie ustawy,

• druga za zgodą KNF

• trzecia grupa to te rodzaje czynności których nie można outsourcować a komisja nie może dać nam zezwolenia

W przypadku części czynności wymagana jest umowa agencyjna. Np. Zawieranie i zmiany umów takich jak rachunku bankowego, kredytów, pożyczek pieniężnych, kredytu konsumenckiego, umów i kredytów udzielanych przedsiębiorcom małym oraz mikro, umów zabezpieczeń kredytów i pożyczek, umowy o kartę płatniczą. Oprócz tego tylko na podstawie agencyjnej można powierzyć innemu podmiotowi przyjmowanie wpłat, wypłat, obsługę czeków związanych z rachunkami prowadzonymi przez ten bank. Przyjmowanie spłat kredytów oraz przyjmowanie wpłat na rachunki prowadzone w innych bankach i przyjmowanie dyspozycji bankowych rozliczeń pieniężnych.

Na podstawie dowolnej umowy można outsorcować windykację należności banku oraz wykonywanie czynności związanych z emitowaniem i przechowywaniem papierów wartościowych.

To czego nie można outsorcować :

• Zarządzanie bankiem

• Przeprowadzanie audytu wewnętrznego banku

Wszyskie pozostałe czynności bankowe są w drugiej grupie czyli można się zwrócić do KNF o pozwolenie.

Co się zmieniło ? W sierpniu tego roku rozszerzono możliwośc outsourcowania na podstawie umowy innej niż agencyjna. Bank musi prowadzić ewidencję umów. Nadzór będzie weryfikował czy taki rejestr jest. Nowe regulacje dopuszczają podoutsourcing. W nowej regulacji zabrakło uproszczonych zasad outsourcingu międzybankowego. Obecnie jeżeli coś takiego chcą robić to stosuje takie zasady jak dla podmiotów niebankowych. A powinno być prościej bo przecież chcemy współpracować też z bankiem.

Operacje bankowe bierne związane z przyjmowaniem depozytów

Depozyty można dzielić według wielu kryteriów:

1. Termin (na żadanie , za wypowiedzeniem –jeśli chce wycofać to informuje wcześniej, terminowe)

Na żądanie – przy dysponowaniu gotówkowym może okazać się, że nie ma tyle kasy w danej placówce, czyli jak chcemy kilkaset tysięcy to musimy zgłosić. Przy dysponowaniu bezgotówkowym to np. w sobote wieczorem nie zrobimy przelewu, zostanie zrealizowane dopiero w pon.

2. Rodzaj waluty (złotowe , walutowe )

Dolar, euro, funt, frank, jen japoński ale rzadko

3. Status deponenta (osoby krajowe, osoby zagraniczne)

Inaczej rezydent i nierezydent . Odkąd zniesiono ograniczenia w przepływie kapitału krótkoterminowego nie ma znaczenia czy jest to rezydent czy nierezydent tylko przy zawieraniu umowy o rachunek chcą inne dokumenty

4. Dostępność (umiejscowione, obiegowe)

Obecnie wszystkie są obiegowe bo są dostępne w każdej placówce a nie tylko w tym w którym zawarliśmy umowę, Jedynie po fuzji dwóch banków może być problem przez pierwsze kilka dni bo nie zgrają systemów informatycznych

5. Zasada gwarantowania ( w pełnej kwocie, do limitu, nie objętej gwarancją)

System gwarantowania depozytów – dyrektywa Unii wymaga żeby istniał co najmniej jeden system gwarantowania depozytów. W Polsce mamy BFG. W ciągu ostatnich lat sporo się zmieniło. Wcześniej było co najmniej 20 tyś euro. Od stycznia 2011 roku kwoty zostały ujednolicone. Dokładnie 100tys euro musi być gwarantowane. W niektórych krajach członkowskich ta kwota jest wyższa. A nawet są kraje w których zadeklarowano pełne pokrycie wkładów zgromadzonych w bankach dla osób fizycznych. Była to deklaracja rządu a nie pisemna umowa. Jest to kwota gwarantowana na deponenta. Czyli niezależnie od ilości rachunków w danym banku. Z systemów gwarantowania wyłączone są depozyty profesjonalnych podmiotów finansowych np. TFI ZU itd. Został skrócony czas na wypłatę. Wcześniej było to 3 miesiące a w praktyce 12 miesięcy. Teraz jest to 20 dni roboczych.

Limit jest na dany bank. Czyli można rozłożyć na wiele banków. W rachunkach wspólnych jest to liczone na osobę. Sama dywersyfikacja w obrębie jednego banku nic nam nie da.

Oddziały instytucji kredytowych podlegają pod system gwarantowania depozytów kraju macierzystego. Czyli Polbank podlega Grecji.(Już nie, bo został przekształcony w bank krajowy) Dyrektywa zezwala na wyłączenie spod ochrony depozytów osób w najbliższej rodzinie kierownictwa upadającego banku. W Polsce tylko kierownictwo rodzina może być spokojna o swoje pieniądze. Dyrektywa dopuszcza również wyłączenie rachunków walutowych. We Francji wyłączono wszystko oprócz euro i innych walut UE. Czyli np. w dolarze nie byłoby chronione

6. Formułą oprocentowania (stałe, zmienne, zerowe, okresowa kapitalizacja odsetek)

7. Według zasad dokumentowania

1. Według zapisów na rachunkach bankowych

2. Według dokumentów wydanych przez bank (imienne i na okaziciela)

System gwarantowania depozytów chroni tylko depozyty imienne czyli jeżeli mamy dokument na okaziciela to system nam nic nie zwróci. Bankowy papier wartościowy na okaziciela jeżeli zostanie zdematerializowany i potwierdzeniem będzie dokument imienny to wtedy podlega systemowi gwarantowania depozytów.

Wykład 18.10.2011

Prawo bankowe dopuszcza prowadzenie przez banki takich rachunków jak rozliczeniowe, lokat terminowych, oszczędnościowe, powiernicze. Regulator podaje jednak tylko przykłady nazw takich rachunków dlatego jak bank oferuje inne to może być to zgodne z prawem. Ustawodawca zastrzegł niektóre rodzaje rachunków które mogą być oferowane tylko pewnym klientom.

Kiienci detaliczni

• Osoby fizyczne

• Szkolne Kasy Oszczędnościowe

• Pracownicze Kasy Zapomogowo- pożyczkowe

Dla tych trzech rodzajów podmiotów bank może otwierać

• rachunki oszczędnościowe

• oszczędnościowo-rozliczeniowe

• rachunki terminowych lokat oszczędnościowych

Żaden z tych trzech rachunków nie może być zaoferowany dla innego klienta, czyli wynika z tego że ROR nie może być zaoferowany osobie prawnej.

• Osoby prawne

• Jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej o ile posiadają zdolność prawną

• Osoby fizyczne prowadzące działalność na własny rachunek w tym przedsiębiorcy

Dla tych trzech banki mogą zaoferować dwa rodzaje:

• rachunki rozliczeniowe

• rachunki lokat terminowych

Rachunek wspólny

-kilka osób fizycznych

-kilka jednostek samorządu terytorialnego

Nie można mieszać

Jednostki mogą posiadać tylko wtedy kiedy wspólnie wykonują zadania publiczne np. współfinansowe ze środków UE

Cechy rachunku wspólnego:

• Jeśli umowa nie stanowi inaczej to każdy ze współposiadaczy może samodzielnie dysponować środkami zgromadzonymi na tym rachunku

• Każdy współposiadacz może w dowolnym czasie wypowiedzieć umowę rachunku ze skutkiem dla pozostałych współposiadaczy

Nie ma znaczenie kto wpłacił środki każdy może sobie robić co chce. Jeden współposiadacz może wychujać innych zamykając w każdej chwili ten rachunek.

Zalety rachunku wspólnego na tle podobnego rozwiązania jakim jest pełnomocnictwo do rachunku

W sytuacji śmierci jednej pełnomocnictwo tej drugiej osoby wygasa jeżeli nie było żadnego zapisu na wypadek śmierci, dopiero postępowanie spadkowe rozstrzygnie co się stanie z środkami. W przypadku rachunku wspólnego dla posiadacza który ciągle żyje nic się nie zmienia, może sobie korzystać z środków bez żadnego problemu i dlatego lepiej mieć rachunek wspólny.

Limit gwarancji jest mnożony przez liczbą współposiadaczy.

Jeśli umowa nie stanowi inaczej to umowa rachunku bankowego ulega rozwiązaniu jeśli w ciągu dwóch lat nie dokonano na tym rachunku żadnych obrotów poza dopisywaniem odsetek. Najczęściej jednak umowa stanowi inaczej, przewiduje dłuższy termin bądź też jakieś dodatkowe warunki.

Produkty hybrydowe :

Możemy spotkać się pod tym pojęciem z produktami które łączą w sobie usługi bankowe z usługami z innych sektorów finansowych. Produkty ustrukturyzowane nazywane są również hybrydowymi, są to takie które łącza oprocentowanie z rynkiem kapitałowym.

WWJ - wszystko w jednym Multibank

Plany finansowe – połączenie rachunku depozytowego z kredytowym

Rachunek depozytowo inwestycyjny- za część środków kupowane są jednostki uczestnictwa

Jak bank upadnie to wtedy część depozytową gwarantuje BFG a jednostki w dalszym ciągu będzie miał.

Istnieje również coś takiego jak system rekompensat. System ten wkracza to akcji w sytuacji kiedy np. upada dom maklerski i okazuje się, że na rachunku klienta nie ma papierów które być tam powinny i wtedy dostaje się kasę z tego systemu. KDPW prowadzi ten system. Do tej pory tylko raz interweniował.

Depozyty chroniące przed podatkiem od zysków kapitałowych. Metoda takiego naliczania odsetek aby uwzględniając zaokrąglenia z ustawy podatek wyszedł zero. Drugą metodą unikania jest polisolokata wtedy BFG nie działa. Ale istnieje coś takiego jest Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. W przypadku takich produktów ubezpieczeniowych bank jest tylko pośrednikiem i nie bierze odpowiedzialności za pieniądze.

Produkty strukrutowane

Produkt bankowy którego oprocentowanie jest zależne od rynku kapitałowego. Może być oparty o zwykły depozyt albo bankowy papier wartościowy.

Np. Cena nominalna 1 certfikatu 1000zł opłata dystrybucyjna 1,5% produkt 3 letni. Odsetki to 1000zł razy ilość razy współczynnik partycypacji razy max z wyrażenia(tu jakieś gówno ze średnimi itd) generalnie jest to zależne od indeksów giełdowych. Odczyty wykonywane są w dwunastu momentach w ciągu tych trzech lat.

Wykład 25.10.2011

Nowoczesne kanały dostępu do rachunku

Wady korzystania z dostępu internetowego do konta

• ryzyko operacyjne i kłopoty techniczne

• brak możliwości wpłaty

• bezpieczeństwo

Home banking a Internet banking

Home banking początkowo był przeznaczony dla największych klientów korporacyjnych. Wyróżniał się sprzętem i oprogramowaniem. Połączenie komputera klienta z serwerem banku było poprzez indywidualne łącze kablowe. Oprogramowanie było dostarczone przez bank. Często dopasowane do potrzeb klienta.

Zabezpieczenie oferowane przez bank:

• szyfrowanie połączenie pomiędzy komputerem klienta a serwerem banku

• zabezpieczenia słabe, oparte o to co klient wie, wielorazowe hasła, piny, inne informacje, które należy podać w celu autoryzacji transakcji. Samoistnie już nie występują. Występują z silnymi

• zabezpieczenia mocne, oparte o to co klient posiada – listy haseł jednorazowych, tokeny czyli urządzenia elektroniczne, token czasowy, generuje co minutę ciąg znaków. Wyświetla aktualny ciąg znaków i ile czasu będzie jeszcze ważny. Token pytanie odpowiedź. Wygląda jak mały kalkulator. Ciąg znaków z przeglądarki przepisuje do tokena i daje on nam hasło. Trzeci rodzaj to token programowy w postaci oprogramowania działającego na naszym urządzeniu np. telefonie komórkowym, działa tak samo jak token pytanie odpowiedź.

• Zabezpieczenia oparte o charakterystykę klienta. Takie rozwiązania nie sią jeszcze stosowane w bankowości internetowej ale w bankomatach już tak. Np. jest już taki w Warszawie, który identyfikuje naczynia krwionośne dłoni. Zabezpieczenia biometryczne – tęczówka, linie papilarne itd. Identyfikacja na podstawie fal mózgowych.

• Podpis elektroniczny

Karty płatnicze

Bankowa karta płatnicza jest to instrument dostępowy czyli umożliwiający posiadaczowi dostęp do środków na rachunku bądź środków przyobiecanych zgodnie z umową.

Podział wg funkcji karty:

• Karta bankomatowa – umożliwiająca dostęp do środków jedynie przez bankomat – już nie istnieją

• Karta debetowa – umożliwiająca dostęp do zgromadzonych środków wraz z ewentualnym debetem

• Karta obciążeniowa – umożliwiająca dostęp do środków w ramach przyznanego limitu w danym okresie rozliczeniowym - środki należy zwrócić praktycznie natychmiast po zakończeniu okresu rozliczeniowego

• Karta kredytowa – do środków w ramach limitu w danym okresie z tą różnicą iż zwrot środków nie musi nastąpić natychmiast tylko jest udzielany kredyt

Wg sposobu zapisu informacji :

• Karta z paskiem magnetycznym – jest tańsza, ale umożliwia zapisanie znikomej ilości informacji, w rzeczywistości ma 3 paski, na każdym można zapisać średnio 100 znaków część tej pojemności jest już wykorzystana przez producenta karty. Wadą jest brak możliwości dokonywania zmian w zapisanych informacjach. Drugą wadą jest podatność na pole magnetyczne

• Karta z mikroprocesorem – mikroprocesor służy do zarządzania dostępem do zapisanych informacji. W porównaniu do karty z paskiem jest o wiele droższa. Podatność na zniszczenie jest trochę niższa.

• Karta hybrydowa – i pasek i mikroprocesor.

• Karta płaska – środowisko elektroniczne

• Karta wypukła – środowisko analogowe , żelazka

Kiedyś debetowe były płaskie a kredytowe były wypukłe, teraz już tak nie jest.

• Karty wydawane samodzielnie przez bank

• Karty wydawane razem z inną instytucją

1. Instytucje komercyjne – programy lojalnościowe, rabatowe, bonifikaty itd.

2. Instytucje niekomercyjne – organizacja pożytku publicznego, Korzystanie z takiej karty wiąże się ze wsparciem takiej instytucji. Karta WOŚP np.

• Karty zwykłe

• Karty uprzywilejowane – złote, platynowe itd. Można skorzystać z dodatkowych usług i pakietów.

Wykład 8.11.11r.

Pieniądz elektroniczny

Pieniądz elektroniczny nie jest instrumentem dostępowym. Jest inna formą pieniądza. Nie może istnieć bez nośnika na którym jest zgromadzony. Pieniądz elektroniczny jest to elektroniczny odpowiednik znaków pieniężnych.

Warunki aby elektroniczny odpowiednik znaku pieniężnego był pieniądzem elektronicznym

1. przechowywany na nośniku elektronicznym

2. musi być wyrażony w jednostkach pieniężnych

3. musi być akceptowany przez podmioty inne niż emitent

4. musi być wymienialny na znak pieniężny, na inną formę pieniądza

5. pieniądz elektroniczny nie może być emitowany za środki o mniejszej wartości, udając się do emitenta ze stówką nie możemy dostać 105.

Pieniądz elektroniczny musi być na naszym nośniku. Jeżeli jest na dysku emitenta to nie jest to pieniądz elektroniczny.

Najbardziej na świecie pieniądz elektroniczny jest rozpowszechniony w Singapurze.

Poprzez bankomat nie można wypłacić pieniądza elektronicznego ale można poprzez bankomat zamienić go na znak pieniężny i wtedy go wypłacić.

Cash pooling – naliczanie odsetek

Rachunek A – kredyt 1 mln

B – kredyt 4 mln

C l 2mln

D lokataka 3mln

E kredyt 2mln

Rk = 12%

Rd 5%

Kcp = 3000 od rachunku

W=(C+D)x rd – (A+B+E) x rk = -0,59 mln (bez Cash p)

Zbilansowane saldo rachunków

-2mln

Wcp= Sabcde x rk +5 kcp = - 0,255mln

Dwie odmiany Cash Poolingu:

• rzeczywisty

• nierzeczywisty

W rzeczywistym następuje faktyczny przepływ środków pomiędzy rachunkami. Przy nierzeczywistym oprocentowanie liczone jest od zbilansowanego salda rachunków ale środki pozostają w dalszym ciągu na tych rachunkach.

Przy rzeczywistym jeśli miałby być on realizowany pomiędzy różnymi podmiotami np. wchodzących w skład tej samej grupy kapitałowej. W takiej sytuacji jeżeli środki przepływają z rachunku jednego podmiotu na rachunek innego podmiotu celem dokonania kalkulacji odsetek chcielibyśmy się zabezpieczyć czyli np. mieć rachunek wspólny a w Polsce wspólny może być tylko dla osób fizycznych i jednostek samorządu terytorialnego więc rzeczywisty jest dość niebezpieczny i się nie rozwija

W nierzeczywistym nie ma już takiego niebezpieczeństwa ale jest Urząd Skarbowy. Ponieważ w takiej sytuacji podejrzewa przerzucanie kosztów pomiędzy podmiotami bo ta relacja odbywa się na zasadach nierynkowych i może mieć na celu redukcję kosztów podatkowych dlatego to też się nie rozwija.

Jest jeszcze kwestia odprowadzania rezerwy obowiązkowej. Kwestia została rozwiązana w ten sposób, że musi być liczona od sald początkowych bez Cash poolingu.

Cash processing – jest to optymalizacja dla banku. Optymalizacja zarządzania znakami pieniężnymi. Jest jedną z bardziej outsourcowanych czynności przez banki. Np. banki nie dałbyby rady same zasilać wszystkich bankomatów w środki pieniężny. Jest to powierzane firmom Cash processingowym które działają w skali całego kraju i przez to redukują koszty. Najcześciej taka firma też świadczy usługi w zakresie ochrony, sprzątania itd. Żeby świadczyć takie usługi trzeba spełnić szereg warunków natury technicznej. Na mocy ustawy prawo pocztowe usługi Cash processingowe może świadczyć Poczta Polska. Możliwość outsourcowania tej czynności doprowadziła do sytuacji, że banki właściwie nie mają już dużych skarbców itd.

Co to jest kredyt i na czym polega umowa kredytu?

W umowie kredytu dwie strony zobowiązane są do pewnych działań. Bank zobowiązuję się wobec kredytobiorcy postawić określoną kwotę do dyspozycji w określonym czasie, na czas określony w umowie, z przeznaczeniem na określony cel. Natomiast kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z tej kwoty na warunkach określonych w umowie oraz zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w określonych terminach oraz zobowiązuje się do zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Umowa kredytu musi być zawarta na piśmie.

Elementy umowy kredytu :

• zidentyfikowane strony

• kwota i waluta kredytu

• cel na który kredyt jest udzielony

• zasady i termin spłaty

• wysokość oprocentowania oraz warunki jego zmiany

• sposób zabezpieczenia spłaty kredytu

• zakres uprawnień banku w zakresie kontroli wykorzystanie kredytu

• wysokość prowizji

• sposób i terminy postawienia przez bank kwoty do dyspozycji klientowi

• zapisy dotyczące zmiany umowy bądź jej wypowiedzenia

Wykład 15.11.11r.

Swoboda udzielania kredytu przez bank

Ograniczenia :

1. Konieczność uzależnienia udzielenia kredytu od posiadania przez klienta zdolności kredytowej czyli zdolności klienta do spłaty kredytu wraz z odsetkami w wyznaczonych terminach.

W sytuacji gdy nie ma zdolności:

a) Jest możliwość udzielenia kredytu nie mającego zdolności pod warunkiem przedstawienia dodatkowego zabezpieczenia przez takiego klienta.

b) Można też jeśli przedstawi on plan naprawy swojej gospodarki finansowej z którego będzie wynikało, że w określonym czasie odzyska zdolność kredytową.

2 Limit koncentracji zaangażowań - limitowi podlega suma wszystkich zaangażowań kredytowych i kapitałowych wobec danego klienta a nawet całej grupy podmiotów związanych z danym klientem. Wynosi on 25% funduszy własnych banku. Limit łączny 800% został wykreślony i już nie istnieje. Wprowadzono odrębny limit na wszelkie zaangażowania wobec innych podmiotów finansowych czyli np. innych banków. Zastosowano konstrukcję mieszaną odnoszącą wielkość limitów nie tylko do funduszy własnych. 25% funduszy własnych lub 150mln euro w zależności od tego która z tych kwot jest wyższa. Wprowadzono jeszcze jedną komplikację. Jeśli 25% funduszy własnych banku jest niższe niż 150mln euro to limit ten wynosi 100% funduszy własnych banku.

2. Limit wobec członków organów banku – członkowie rady nadzorczej,

Osoby blisko związane z bankiem - osoby bezpośrednio podlegające członkom zarządu, dyrektorzy oddziałów i ich zastępcy oraz główni księgowi. W przypadku banku w formie spółki akcyjnej lub bankach państwowych limit ten wynosi 10% funduszy podstawowych banku a w przypadku spółdzielczych 25% funduszy podstawowych.

Rodzaje kredytów :

1. Kredyt konsorcjalny – wyróżnia się ilością podmiotów udzielających. Jest kilka banków działających wspólnie. Stosowany jest np. wtedy gdy wyczerpał się limit zaangażowania wobec danego klienta. Agent konsorcjum czyli organizator ma najwyższe zarobki na tym kredycie bo to do niego przyszedł klient i to on z nim wszystko ogarnia. W bankach spółdzielczych szybciej wyczerpuje się limit dlatego one też organizują takie konsorcja.

2. Kredyt lombardowy – wysokość kredytu jak i czas jego trwania jest bezpośrednio związany z zabezpieczeniem przyjętym przez bank, przy czym zabezpieczeniem tym są papiery wartościowe. Najpewniejszą formą zabezpieczenia są obligacje Skarbu Państwa bądź Bony Skarbowe. Wtedy bank udziela około 90% wartości zabezpieczenia. Również spoko są certyfikaty depozytowe lub bony oszczędnościowe zarówno wydane przez ten bank jak i przez inne banki. Jeśli chodzi o inne papiery wartościowe np. akcje to już nie jest tak fajnie. Po pierwsze akcje muszą być notowane na giełdzie, oczywiście za akcje dostanie się mniej kasy. Terminy takich kredytów w przypadku obligacji do 12 miesięcy a w przypadku akcji około 3 miesięcy.

3. Kredyty z dopłatami- z dopłatami z ARiMR, zarówno kredyty inwestycyjne jak i obrotowe. Inwestycyjne składają się z 6 rodzajów kredytów np., na zakup gruntów, na tworzenie nowych miejsc pracy, dla młodych rolników. Spoko opcja to ten kredyt dla młodych rolników, jest bardzo małe oprocentowanie uzależnione od stopy redyskonta weksla NBP, wynosi od ¼ do 2/3 tej stopy redyskontowej. Można uzyskać też taki kredyt w działach specjalnych produkcji rolnej np. hodowla dżdżownic. Wartość tego kredytu jest limitowana. Górną granicą jest kwota 2 mln złotych.

Kredyt z premią termo modernizacyjną udzielany przez BGK. Tego typu kredytem można finansować nowe odnawialne źródła energii (wiatrowa, geotermalna itp.), oszczędności w przesyłaniu energii, oszczędności w zużywaniu energii (docieplenia budynków)

Kredyt z dopłatami z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – inwestycyjny lub obrotowy trzeba być Zakładem Pracy Chronionej.

Wspieranie budownictwa mieszkaniowego

1. Kredyt hipoteczny

Przeznaczony jest na zakup bądź refinansowanie zakupu domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego a także przeznaczeniem tego kredytu może być wykup zakładowego lub komunalnego lokalu mieszkalnego. Podstawowych zabezpieczeniem jest hipoteka na prawie własności lub użytkowaniu wieczystym. Oprócz zabezpieczenia głównego banki czasem żądają zabezpieczeń dodatkowych bądź przejściowych. Cesje praw z polisy ubezpieczeniowej od ognia i innych zdarzeń nieruchomości bądź z polisy na życie kredytobiorcy. Wkład własny. Czas spłaty kredytu 20-25 lat uzależnione od czasu przejścia na emeryturę. Waluta kredytu- można w złotych ale można też we franku dolarze euro jenach japońskich. W III kwartale 2008 roku około 80% nowo udzielanych kredytów było denominowanych we franku, obecnie około 10% ale raczej wydaje się że bedzię spadał niż rósł. 100% waga ryzyka kredytów walutowych w liczeniu adekwatności kapitałowej będzie obowiązywała od czerwca 2012. W tej chwili jest jeszcze 75%.. Jaka waluta przychodów taka powinna być waluta kredytu. Oprocentowanie kredytu hipotecznego – może być stała bądź zmienna kwota. Stała jest spotykana tylko przez pewne okresy,max dwa lata. Najpowszechniejszą formułą jest formuła odnosząca się do WIBORU a druga rzadziej spotykana to stopa ustalana przez zarząd banku. Niektóre banki stosują pasmo wahań w którym oprocentowanie dla klienta się nie zmienia. Sposób spłaty kredytu, może być strumień równy bądź malejący. Przy malejącym co miesiąc spłata taką samą ratę kapitałową oraz malejącą część odsetkową. Malejącą co do zasady. Oprocentowanie naliczane jest w cyklu dziennym czyli np. w marcu będzie więcej niż w lutym bo marzec ma 3 dni więcej niż luty

2. Budowlano-hipoteczny

Przeznaczenie – budowa wykończenie bądź remont domu lub lokalu mieszkalnego. Jeśli chodzi o zabezpieczenie to jest to hipoteka. Szerszy jest jednak katalog zabezpieczeń dodatkowych. Składa się on z części budowlanej i hipotecznej. Część budowlana jest częścią krótszą, maksymalnie 2-3 letnią. Zabezpieczeniem dodatkowym jest cesja praw z polisy ubezpieczeniowej budowy, z tytułu ryzyk budowlanych. W części tej bank stosuje wyższe oprocentowanie co najczęściej jest wyrażone przez wyższą marżę. To co odróżnia kredyt budowlano hipoteczny od hipotecznego jest to, że jest wypłacany w transzach. Umowa kredytu jest bardziej rozbudowana. Do każdej transzy będzie przypisane katalog działań aby bank uznał, że można wypłacić kasę. Wypłata transzy po zakończeniu danego etapu lub wypłata zaliczkowa w momencie rozpoczęcia danego etapu 80-90% danej transzy. Do rozliczenia bank zastrzega sobie prawo do wizyty na placu budowy, zrobienia fotek i ogarnięcia wszystkiego. Po wypłaceniu wszystkich transzy następuje konwersja kredytu w kredyt hipoteczny. Dzieje się to wtedy kiedy dostajemy meldunek w danym lokalu. Duże znaczenie ma operat szacunkowy czyli ocena wykonana przez rzeczoznawcę, na podstawie operatu bank decyduje o kwocie udzielonego kredytu. Istnieje lista rzeczoznawców bankowych. Przeszli oni specjalne szkolenie w tym zakresie. Najczęściej koszt wykonania takiego operatu ponosi klient. Jest to zazwyczaj kilka tysięcy złotych.

3. Komercyjny

Przedmiotem kredytu jest np. nabycie gotowej nieruchomości komercyjnej ale także jej budowa, rozbudowa, przebudowa. Nieruchomość komercyjna to wszelkiego rodzaju budynki magazynowe handlowe, usługowe, zaliczymy do niech również osiedla domów jednorodzinnych lub wielorodzinnych z przeznaczeniem na wynajem lub sprzedaż. Kredyt taki zaciąga osoba prawna która zamierza sprzedać bądź wynająć dom jednorodzinny bądź lokal mieszkalny osobie fizycznej. Zabezpieczenie to hipoteka na prawie własności bądź użytkowaniu wieczystym. Często spotykaną sytuacją w tego typu kredytach jest powołanie nowego podmiotu w celu wykonania tej inwestycji. Deweloper powołuje spółkę celową. Zabezpieczeniem dodatkowym jest zastaw na udziałach takiej spółki. Również gwarancje, poręczenia innych podmiotach czy pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem ale też cesje praw z polisy ubezpieczeniowej od ognia i innych zdarzeń związanych z nieruchomością oraz cesje praw z tytułu najmu powierzchni w obiekcie który będzie budowany. Jeśli chodzi o wkład własny to 70-80% jest to maksimum. Czas trwania to z reguły max 15 lat. Oprocentowanie tylko i wyłącznie zmienne kalkulowane jako WIBOR + marża. Jeśli chodzi o walutę kredytu to PLN Euro i USD. System spłaty to równy strumień bądź raty malejące. W przypadku malejącego bank udzieli mniejszego kredytu niż w przypadku równego.

Kredyty dla osób fizycznych

Ponad 1,5mln kredytów czynnych. Kwota zadłużenia 300mld złotych. Obecnie złoty to 80% nowoudzielanych kredytów.

2 produkty wspierające budownictwo mieszkaniowe.

Ustawa o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej – była to ustawa z 2002 roku. Produkt ten był nazywamy Polowym. Nazwa pochodzi od Marka Pola.

Był to produkt dosyć niszowy. Kredyt mógł być udzielony osobom fizycznym na takie cele jak budowa domu jednorodzinnego, przebudowa, rozbudowa a także zakup będącego w budowie lub nowo wybudowanego domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego a także wniesienie wkładu do spółdzielni mieszkaniowej oraz pokrycie kosztów budowy lokalu mieszkalnego budowanego przez spółdzielnie. Kredyt ten mógł być udzielona na duży remont czyli taki który wymaga pozwolenia. Raty kapitałowo odsetkowe równe czas trwania 20-25 lat tylko w PLN. Dopłata Stanowiła różnicę pomiędzy stopą referencyjną a oprocentowaniem stosowanym dla danego klienta. Zgodnie z ustawą była to stopa 7% z możliwością obniżenia do 6. Stopa referencyjna to WIBOR3M + 1,5. W momencie kiedy ustawa wchodziła w życie to WIBOR + 1,5 to było 7,2. Dopłaty są stosowane, jeżeli stała stopa procentowa jest niższa od stopy referencyjnej. Później jednak oprocentowanie zaczęło się zmniejszać a osoby ciągle spłacały po 6 albo 7,5. Można spłacić wcześniej ale pod warunkiem rozliczenia się budżetem dopłat. Jeżeli budżet więcej dopłacił niż klient to musi oddać a jeżeli na odwrót to może spłacić wcześniej. Był udzielany do 2005 roku. Z kredytu tego skorzystało między 200-300 osób. Kredyt ten stał się benchmarkiem dla banków komercyjnych. Żaden bank nie chciał mieć gorszej oferty niż ten kredyt więc generalnie przyczynił się do rozwoju kredytowania nieruchomości.

Rodzina na swoim

We wrześniu 2006 wydano ustawę „Finansowe wsparcie rodzin w zakupie własnego mieszkania”. I tak powstał program Rodzina na swoim. Program ten będzie funkcjonował do końca 2012 roku. Obecnie z takiego kredytu mogą skorzystać małżonkowie pod warunkiem, że co najmniej jedno z nich nie ukończyło 35 roku życia przy czym nie jest to liczone precyzyjnie ale do końca roku kalendarzowego. Po drugie osoby samotnie wychowujące dzieci przy czym takie dziecko może być małoletnie bądź też uczące się, przy uczących do 26 roku życia. Po trzecie co jest nowością od września tego roku również osoby nie pozostające w związku małżeńskim czyli single do 35 roku życia.

Inne warunki

Nie można być właścicielem bądź współwłaścicielem budynku mieszkalnego bądź lokalu mieszkalnego. Po drugie nie można mieć spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, spółdzielczego lokatorskiego też nie i nie być najemcą lokalu mieszkalnego. Ale jak w terminie 6 miesięcy od otrzymania nowego mieszkania rozwiążemy umowę najmu to spoko.

Istnieją ograniczenie co do rodzaju nieruchomości. Nabycie spółdzielczego prawa własnościowego do lokalu, Na wkład budowlany do spółdzielni. Budowa domu jednorodzinnego, Duże remonty. Natomiast single nie mogą korzystać z niczego co jest związane z domem jednorodzinnym. Drugie kryterium.

Kryterium metrażowe

Powierzchnia do 140m w przypadku domu jednorodzinnego, w przypadku lokalu mieszkalnego do 75 metrów a dla singli 50m.

Cena nabycia bądź koszt budowy

Wskaźniki są ogłaszane raz na kwartał przez BGK.

Inne wskaźniki są dla miast wojewódzkich i dla reszty województwa. W lubuskim sa dwa miasta Gorzów i Zielona Góra a kujawsko pomorskim Bydgoszcz i Toruń. W Bydgoszczy przed wrześniem 99% a po zmianach już tylko 44% na rynku wtórnym. Najgorzej jest jednak w Warszawie. 73% na rynku wtórnym a obecnie 0%.

Te zmiany miały na celu ograniczenie wydatków z budżetu na ten program.

Sposób naliczania opłat

Nie są doliczane do całości metrażu. W przypadku domu do 70m w przypadku mieszkań do 50m i dla singli 30m. Jeśli singiel nabędzie 30m to otrzyma w 100% a jeśli 50m to tylko 60% dopłaty. A jak 60m to wtedy nic nie dostanie.

Dopłata jest stosowana tylko przez pierwsze 8 lat trwania kredytu. Nie ma natomiast określonego maksymalnego czasu kredytowania. Czy jest to 9 lat czy 30 nie ma to różnicy. Przez okres dopłacania musi to być kredyt w PLN. Dopłata wynosi połowę odsetek naliczonych wg stopy referencyjnej podobonie jak wskaźniki ceny metra BGK też podaje te stopy co kwartał. Obecnie 6,72% na czwarty kwartał 2011 roku.

W tym roku do końca września 41 tyś kredytów.

Rekomendacje nadzoru bankowego.

Rekomendacja S stała się popularna wśród klientów banku. Wydano ją w 2006 roku. Jest mało kontrowersyjna poza kilkoma zapisami które dotknęły klientów detalicznych. Zajmuje się ona dobrymi praktykami w udzielaniu kredytów zabezpieczonych hipotecznie. Jednym z najbardziej kontrowersyjnych był zapis mówiący o tym że bank udzielając kredytu walutowego powinien analizować zdolność tak iż stopa procentowa kredytu walutowego jest równa co najmniej stopie procentowej dla kredytu złotowego a kapitał kredytu jest większy o 20%. Pomimo iż jest to rekomendacja to praktycznie banki muszą przestrzegać tych zapisów. Rekomendacje są skierowane do banków krajowych czyli oddziały instytucji kredytowych nie mogą ich przestrzegać. 19 września Polbank czyli największa instytucja kredytowa przekształcił się w bank krajowy.

Rezultaty tego zapisu są takie że klient nie będzie miał zdolności kredytowej i w praktyce nie otrzyma kredytu tańszego, więc dochodzi do sytuacji gdy może wziąć kredyt droższy czyli złotowy a nie może tańszego walutowego.

Kolejnym zapisem jest zalecenie żeby w pierwszej kolejności klientowi przedstawiana była oferta kredytu w złotych nawet jeśli klient przychodzi po kredyt walutowy. I dopiero przedstawienie kredytu w złotych potwierdzone na piśmie i odrzucenie uprawnia do przedstawienia klientowi oferty kredytu walutowego.

W rekomendacji zawarty też był wymóg przedstawienia symulacji spłaty kredytu tak żeby klient widział jak to się zmienia. Jeśli jest to kredyt walutowy to 4 symulacje. Po pierwsze bez zmiany stóp i przy aktualnym kursie do niego wariant w którym oprocentowanie kredytu walutowego równa się oprocentowaniu w złotych a kapitał powiększony jest o 20%. Trzeci wariant zakładający deprecjację złotego w skali która odpowiada różnicy pomiędzy maksymalnym a minimalnym kursem w ciągu ostatnich 12 miesięcy. W tym wariancie nie zakładamy zmian stopy procentowej. 4 wariant który został dodany w SII(ta ze spreadami) w którym należy przestawić klientowi koszty obsługi kredytu przy założeniu stałych stóp procentowych, stałego kursu ale przy zmienionym spreadzie w skali odpowiadającej różnicy pomiędzy minimalnym a maksymalnym spreadem w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

W rekomendacji również przedstawiono jakie symulacje należy przedstawić klientowi w przypadku kiedy kredyt jest w PLN ale o zmiennym oprocentowaniu, Wariant bazowy przy aktualnej stopie procentowej, 2 przy wzroście stopy o 400pkt bazowych i trzeci przy wzroście stopy procentowej w skali która odpowiada różnicy pomiędzy minimalnym a maksymalnym oprocentowaniem w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

W SII zostało dodane również

Przy ocenie zdolności kredytowej jeśli przewidywany czas spłaty jest dłuższy niż 25lat to do oceny zdolności kredytowej bank musi założyć okres spłat wynoszący 25 lat.

Drugi zapis dotyczący walutowych (zarówno hipotecznych jak i detalicznych) przy kredytach walutowych wydatki związane z obsługą takiego kredytu nie mogą przekroczyć 42% średniej dochodów netto kredytobiorcy.

Rekomendacja T

Dotyczy dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem kredytów detalicznych. Jest ona komplementarna z rekomendacją S. Jeśli chodzi o stress testy przy padaniu zdolności to zaleca się takie testy przeprowadzać. Przy czym rekomendowane są dwa założeniu. W przypadku kredytów o zmiennej stopie procentowej wzrost tej stopy o 400pkt bazowych a w przypadku kredytów walutowych spadek kursu złotego o 30%.

Drugi zapis mówi o tym, że maksymalny poziom relacji wydatków związanych z obsługą kredytu do średniej dochodów netto kredytobiorcy nie może być wyższy niż 50% dla klientów którzy osiągają więcej niż średnia krajowa ta relacja nie może być wyższa niż 65%.

Ten ostatni warunek zawiera ten zapis z S dotyczący walutowych. Czyli jak klient zaciągnie walutowy hipoteczny to może 42% i jeszcze za 8% może spłacać sobie inne zobowiązania kredytowe.

SIII – przeniosła część zapisów z rekomendacji S do rekomendacji T.

Wykład 29.11.11r.

Całość rekomendacji S wchodzi w życie z końcem 2011 roku.

Ustawa antyspreadowa

Powstawała w toku kampanii wyborczej. Dlatego szybko została napisana i przyjęta. Jest ustawą rekordowo krótką. Ma dwie strony. Celem ustawy było umożliwienie bezproblemowego regulowania rat kredytów walucie obcej. Rekomendacja S już właściwie to przewidywała. Jednak banki w pewien sposób utrudniały spłatę kredytu w walucie przez siebie przyniesioną.

Wzrasta popularność poprzez zakup waluty na rynku i dostarczenie jej do banku. Nawet 20-25% kredytów walucie obcej jest spłacane w ten sposób.

Kredyt konsumencki

W tym roku były duże zmiany. Ustawa o kredycie konsumenckim została praktycznie stworzona od nowa i bazuje na dyrektywie w tej sprawie.

Kredyt konsumencki – jest to kredyt ekonomiczny czyli szerszy niż kredyt bankowy. Kredytem konsumenckim może być kredyt bankowy ale może to być też pożyczka na zasadach prawa cywilnego, inna formą będzie to odroczenie płatności. Kredytem konsumenckim będzie też korzystanie z usług w lombardzie. Ustawa wyraźnie określa co nie będzie kredytem konsumenckim. Na pewno leasing nie będzie, po drugie kredyt udzielany pracownikowi zakładu pracy na preferencyjnych warunkach oraz kredyty preferencyjne szczególnie jeżeli ta preferencja dotyczy oprocentowania (kredyty z dopłatami)

• Ograniczenia kwotowe – nie więcej niż 255,550zł. =70 tyś euro. (wcześniej było 80tyś zł) nie ma też dolnego ograniczenia czyli może być kredyt w wysokości 1gr

• Nie ma ograniczenia czasowego – nie jest ważne czy jest to kredyt 1 dniowy czy 20 letni.

• Nie są wyłączone kredyty związane ze wspieraniem budownictwa mieszkaniowego

• Kredytu może udzielić bank, lombard, osoba fizyczna(zawodowy pożyczkodawca), sklep

Kto może wziąć taki kredyt?

Konsument – osoba fizyczna która zaciąga kredyt nie w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jeśli malarz kupi telewizor to jest to kredyt konsumencki a jeśli kupi pędzel to nie będzie bo jest to związane z działalnością gospodarczą.

W jaki sposób można taki kredyt reklamować?

Co musi być w reklamie :

• Stopa oprocentowania kredytu

• Całkowita kwota kredytu

• Rzeczywista roczna stopa oprocentowania

Do ustawy jest dołączony również formularz, który musi otrzymać konsument i w którym są wszystkie parametry dotyczące kredytu. Np. całkowita kwota, wymagane zabezpieczenie, koszty, możliwość odstąpienia, zasady spłaty przed terminem, język umowy, język porozumiewania się kredytodawcy z kredytobiorcą.

Umowa o kredyt konsumencki musi być zawarta na piśmie.

Umowa musi zawierać :

• RRSO

• Całkowite koszty

• Informacje o możliwości odstąpienia od umowy

• O możliwości wcześniejszej spłaty

• O zabezpieczeniu

• O ubezpieczeniu kredytu

Co klient ma z tego że kredyt bankowy będzie jednocześnie kredytem konsumenckim?

Są trzy przywileje z tytułu kredytu konsumenckiego.

1. Prawo do zwrotu kredytu bez odsetek i innych kosztów w przypadku jeśli kredytodawca nie wywiąże się ze swoich obowiązków względem swojego konsumenta w szczególności dotyczy to informacji zawartych w umowie. Klient może skorzystać z tego prawa po uprzednim poinformowaniu kredytodawcy.

2. Spłata przed terminem – konsument ma prawo spłaty przed terminem określonym w umowie. W przypadku kredytu w banku termin spłaty jest ale w innym sytuacjach może go nie być. Jeśli go nie ma to - do 80tyś – 5 lat, powyżej 10 lat. Nie można uzależnić tego prawa od wcześniejszego poinformowania kredytodawcy. Wcześniejsza spłata może się wiązać z kosztami w sytuacji gdy stopa oprocentowania jest stała a do spłaty pozostało więcej niż 3 krotność wartości przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Wtedy kredytodawca może pobrać prowizję za spłatę. Jeśli do terminu spłaty pozostało mniej niż rok to prowizja nie może być wyższa niż 0,5% jeśli zaś więcej to prowizja nie może być większa niż 1% spłacanej kwoty. Kiedyś było korzystniej dla klienta bo nie mogła być pobrana od niego prowizja, ale musiał 3 dni wcześniej powiadomić kredytodawcę.

3. Możliwość odstąpienia od umowy – bez podania przyczyny konsument ma prawo odstąpić w terminie 14 dni od jej zawarcia. Kredytobiorca nie ponosi żadnych kosztów za wyjątkiem odsetek za ten czas który upłynął od wypłaty do dnia spłaty. Samo odstąpienie od umowy nie musi oznaczać spłaty. Od odstąpienia ma 30 dni na spłatę zgodnie z ustawą. Przepadają wszystkie opłaty związane z ustanowieniem zabezpieczenia. Innych kosztów nie ma.

Wykład 6.12.2011r.

Operacje bankowe pośredniczące, rozliczeniowe realizowane na zlecenie i ryzyko klienta.

Polecenie zapłaty – jest to dyspozycja skierowana przez wierzyciela, skierowana do banku dłużnika na mocy której to bank dłużnika ma obciążyć rachunek dłużnika określoną kwotą i uznać tą kwotą rachunek wierzyciela. Inicjatorem polecenia zapłaty jest wierzyciel. Oczywiście żeby został nim to musiały zostać dopełnione pewne działania przez dłużnika. Jednocześnie jest to zgoda wierzyciela na dokonanie operacji odwrotnej czyli obciążenia jego rachunku i uznania tą kwotą rachunku dłużnika jeśli dłużnik odwoła polecenie zapłaty. Wierzyciel korzystający z polecenia zapłaty nie może czynić żadnych przeszkód w zwrocie tych środków.

Co musi nastąpić żeby uruchomić polecenie zapłaty:

• Udzielenie zgody dłużnika wierzycielowi na obciążenie konta. Wypełnia się dwa formularze.

• Umowa pomiędzy wierzycielem a jego bankiem bo bank wierzyciela chciałby mieć pewność, że jeżeli np. za dużo obciąży dłużnika i trzeba będzie zwrócić to tak się stanie. Nie każdy wierzyciel tak chce się rozliczać bo np. bank mu nie pozwolił na takie rozliczenie. Czyli jak ktoś nam przysyła propozycje to możemy sobie pomyśleć, że jest to wiarygodny podmiot.

• Umowa pomiędzy bankiem dłużnika i bankiem wierzyciela.

W przypadku osób fizycznych niewykonujących działalności gospodarczej czas na odwołanie polecenia zapłaty to 30 dni kalendarzowych. Natomiast w przypadku pozostałych klientów jest to 5 dni roboczych.

Jest jeszcze jedno ograniczenie polecenia zapłaty. Ograniczenie maksymalnego polecenia zapłaty. W przypadku osoby fizycznej 1000 euro a w przypadku pozostałych 50 000 euro. Jeśli jednak mamy więcej niż 1000 to bank wykona dwa polecenia.

Polecenie zapłaty jest realizowane ostatniego dnia terminu wymagalności. Jeśli nie ma środków to nie zostanie zrealizowane. Albo wszystko albo nic, nie ma poleceń częściowych. Jeśli nie ma to ponowi po dniu czy dwóch. Ale raczej nie będzie ponawiał więcej niż 2 razy.

Kolejność wpływu dyspozycji wierzyciela ma znaczenie. Nie może bankowi powiedzieć komu ma płacić w pierwszej kolejności.

GOBI – gospodarcze obciążenie bezpośrednie. – może być tylko stosowane pomiędzy osobami prawnymi. Różnica to taka, że nie ma ograniczenia pojedynczego komunikatu, druga różnica to to, że nie ma możliwości odwołania takiego rozliczenia. Mamy klauzulę ostatecznego rozrachunku. Jest to produkt dla podmiotów które darzą się dużym zaufaniem. Nie ma możliwości cofnięcia więc zostaje tylko droga sądowa.

Uwarunkowane formy zapłaty

Akredytywa dokumentowa, Inkaso dokumentowe

Akredytywa dokumentowa – jest to samodzielne pisemne zobowiązanie się banku otwierającego akredytywę do zapłaty (lub zabezpieczenie zapłaty) określonej kwoty beneficjentowi w zamian za dokumenty złożone zgodnie z warunkami akredytywy w czasie trwania akredytywy.

Jest to zobowiązanie banku, to bank zobowiązuje się do zapłaty. Bez dokumentów zapłaty nie będzie, Muszą to być te dokumenty które są wskazane. Jest to oczywiście zobowiązanie czasowe obowiązujące w określonym czasie.

Rodzaje akredytyw :

Podział wg możliwości zmiany warunków akredytyw.

• Odwołalna (spotykana bardzo rzadko, może zostać zmieniona bądź anulowana bez zgody a nawet wiedzy beneficjenta)

• Nieodwołalna (nie można zmienić bądź anulować bez zgody beneficjenta)

Czasem mamy taką że w pierwszym okresie trwania jest odwołalna a po przekroczeniu określonego terminu staje się nieodwołalna

Podział wg zaangażowania banku pośredniczącego:

• Potwierdzona (bank pośredniczący również zobowiązuje się do zapłaty)

• Niepotwierdzona

Podział wg sposobu zapłaty:

• Płatna za okazaniem

• Z odroczonym terminem płatności (następuje zabezpieczenie zapłaty, czyli przyrzeczenie zapłaty w przyszłości przez bank)

Kolejny podział :

• Jednorazowe

• Odnawialne (służy do rozliczeń transakcji cyklicznych)

Podział wg sposobu realizacji :

• Pokryta z góry

• Pokryta z dołu

Akredytywa jest dokumentem o symetrycznym ryzyku. Żadna ze stron nie ponosi większego ryzyka.

W przypadku pokrytej z góry nie ma sensu potwierdzać akredytywy bo nie ma co potwierdzać jak bank eksportera dostał środki.

W 3 mogłyby wystąpić banki pośredniczące jeżeli nie ma kontaktu z bankiem eksportera.

Opłaty:

Bardziej nieufna strona zwykle zapłaci więcej. Opłaty nie są wcale tak małe porównując z innymi instrumentami np, gwarancją. Może to być nawet kilka procent wartości kontraktu.

Inkaso dokumentowe – forma rozliczenia w którym bank działający na zlecenie sprzedającego zobowiązuje się do wydania kupującemu dokumentów w zamian za zapłatę lub zabezpieczenie zapłaty przez kupującego określonej kwoty zgodnie z warunkami określonymi przez zleceniodawcę inkasa.

Inkaso jest przeznaczone dla podmiotów które sobie ufają. Bank do żadnej zapłaty się nie zobowiązał. Skoro podmioty sobie tak ufają a bank ma tylko pomóc w technicznym rozliczeniu transakcji.

Na żadnym etapie żadne z banków nie zobowiązywał się do zapłaty.

Skoro podmioty tak sobie ufają to mógł wysłać dokumenty pocztą i poczekać aż mu zapłaci jednak raczej tak bardzo sobie nie ufały i woleli żeby było to z udziałem banku.

Możemy ochronę kredytową podzielić na rzeczywistą i nierzeczywistą.

Ochrona kredytowa nierzeczywista

Gwarancja bankowa – jest to zobowiązanie się banku do zapłaty określonej sumy pieniężnej wskazanemu podmiotowi jeśli zleceniodawca gwarancji nie wywiąże się ze swoich zobowiązań wobec beneficjenta. W gwarancji musi być wskazany zleceniodawca, beneficjent i wystawca czyli bank zobowiązujący się do zapłaty. Musi być przedstawiona wierzytelność której ta gwarancja dotyczy, kwota i czas obowiązywania. W przypadku szczególnych rodzajów gwarancji musi być przedstawione zdarzenie jakie musi zaistnieć.

Rodzaje:

• Odwołalne (w praktyce się nie spotyka )

• Nieodwołalne

• bezwarunkowe (płatne na pierwsze żądanie beneficjenta)

• warunkowe (beneficjent musi wykazać, że zaistniały okoliczności na podstawie których bank może wypłacić pieniądze np. faktura list przewozowy, ekspertyza itp. )

Na polskim rynku najczęściej spotykane są:

• gwarancja przetargowa – gwarancja wadialna – występuje w momencie przetargu. Organizator przetargu żąda od przystępującego wpłaty wadium. Jak nie ma kasy to może dostarczyć gwarancję bankową. Wadium stanowi zazwyczaj 10-15% wartości oferty przetargowej. Najczęściej jest to gwarancja bezwarunkowa. Gwarancja jest realizowana kiedy przystępujący wycofa swoją ofertę w terminie jej ważności bądź też wygra przetarg a odmówi podpisania kontraktu. Termin ważności jest zawsze skorelowany z terminarzem przetargu.

• Gwarancja dobrego wykonania kontraktu – stosowana jest w celu ochrony interesów kupującego. Jest stosowana jeśli nieterminowa dostawa towaru bądź wykonania usługi mogłaby spowodować stratę u nabywcy, kupującego. Wtedy może on zażądać od dostawcy aby on zlecił wystawienie gwarancji. Jeżeli sprzedający nie dotrzyma warunków umowy to kupujący może zażądać wypłaty gwarancji. Najczęściej są to gwarancje warunkowe czyli kupujący musi wykazać, że doszło do zdarzenia które spowodowało u niego stratę. Np. list przewozowy, opinia biegłego. Czas trwania takiej gwarancji najczęściej kończy się w momencie dokonania dostawy albo trochę później żeby mógł ogarnąć czy wszystko jest ok. z tą dostawą.

• Gwarancja zwrotu zaliczki – ma ona miejsce wtedy kiedy w przypadku nowego kontraktu sprzedający wymaga zaliczki od kupującego. Ten rodzaj gwarancji chroni kupującego. Chce mieć on pewność, że jak nie dostarczy towaru to zwróci mu zaliczkę. Beneficjentem jest kupujący a zlecającym sprzedający. Gwarancja taka kończy się kiedy wartość dostarczonego towaru zrówna się z wartością wpłaconej zaliczki. Wartość takiej gwarancji zazwyczaj przewyższa wartość zaliczki bo jest powiększona o odsetki z tytułu dysponowania taką zaliczką.

• Gwarancja zapłaty za towar, usługę – zabezpiecza interesy sprzedającego, jest on beneficjentem. W tym rodzaju gwarancji bank zobowiązuje się do zapłaty jeśli kupujący nie zapłaci za towar sprzedającemu. Jest podobna do akredytywy ale w akredytywie zawsze bank musi zapłacić a w gwarancji tylko wtedy kiedy importer nie zapłaci więc gwarancja jest zdecydowanie tańsza.

Emisja bankowych papierów wartościowych

Kiedy bank może wyemitować bankowy papier wartościowy?

Zawsze, ale musi poinformować KNF o zamiarze emisji na 30 dni przed jej terminem. Nie wystarczy sama informacja ale trzeba też wskazać warunki emisji i jej wartość

Warunki:

• W tytule zwrot „bankowy papier wartościowy”

• W treści musi być wartość nominalna

• Zobowiązanie banku do naliczenia określonego oprocentowania wg ustalonej stopy procentowej

• Zobowiązanie banku do dokonania wypłaty oznaczonej kwoty osobie uprawnionej w określonych terminach

• Jeśli papier nie stanowi inaczej to uprawniona osoba nie może żądać od banku wykupu przed terminem

• Musi być też oznaczenie posiadacza, jeśli na okaziciela informacja, że jest to na okaziciela

• Zasady przenoszenia praw wynikających z takiego papieru

• Data emisji

• Numer

Zarówno w treści papieru jak też w podawanych informacjach publicznie przez emitenta emitent nie może zamieszczać porównania warunków emisji z warunkami emisji papierów wartościowych innych emitentów, wszystkich papierów wartościowych a nie tylko bankowych. Można tylko porównać z własnymi emisjami.

Bank nie może udzielać kredytu ani pożyczki pieniężnej na zakup bankowych papierów wartościowych wyemitowanych przez siebie.

Usługi brokerskie

Działalność ta może być prowadzona bezpośrednio przez bank albo przez podmiotu z nim powiązane takie jak domy maklerskie, TFI czy instytucje asset management.

• Otwarcie i prowadzenie rachunku inwestycyjnego dla klienta

• Transakcje pakietowe z pominięciem rynku regulowanego

• Dystrybucja jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych.

• Organizacja konsorcjum gwarantującego dojście emisji do skutku.

• Przyjmowanie zapisów na akcje, wpłat

• Analizy i rekomendacje

• Funkcja sponsora emisji (usługa oferowana tym emitentom których papiery są już w obrocie, są notowane na rynku regulowanym i w ramach tej usługi bank może ewidencjonować akcje które są własnością inwestorów ale nie zostały zdeponowane na rachunkach inwestycyjnych, dodatkowo prowadzenie rejestru posiadaczy papierów, rejestru uprawnionych do prawa dywidendy, prawa poboru, wystawianie świadectw depozytowych, potwierdzanie zgodności dokumentów w rejestrach). Podobne usługi może oferować bank bądź dom prowadząc depozyt spółek niepublicznych które deponują swoje akcje w domu maklerskim.

• Zarządzanie portfelem klienta – albo przez podmiot asset management albo bezpośrednio przez bank.

• Kredyty na zakup papierów wartościowych udzielane przez bank ale często za pośrednictwem domu maklerskiego.

Faktoring

-gbur nazywa przyspieszony dyskontowym

Sekurytyzacja

Jest to proces w wyniku którego powstaje dłużny papier wartościowy zabezpieczony określonymi składnikami majątku emitenta.

W 2002 powstał projekt ustawy o sekurytyzacji. Ogarnął to Marcinkiewicz.

Ograniczenia w ustawie prawo bankowe :

• SPV nie może być w żaden sposób powiązany z bankiem ani kapitałowo ani organizacyjnie

• Jego wyłącznym przedmiotem działalności może być nabywanie wierzytelności i emisja papierów wartościowych i czynności z tym związane

• Musi być to spółka kapitałowa

• Jeśli bank dokona sprzedaży wierzytelności to nie może na siebie wziąć żadnej odpowiedzialności wobec inwestorów którzy nabyli papiery. Nie mogą nabyć papierów wartościowych które zostały wyemitowane na podstawie sprzedanych wcześniej wierzytelności. Bank nie może odkupić wierzytelności które sprzedał do SPV. Jest to jednak możliwe, tylko po zakończeniu emisji i wykupie przez inwestorów, po drugie wierzytelności te muszą być wysokiej jakości czyli zaliczane do kategorii „normalne” po trzecie wartość tych odkupowanych wierzytelności nie może być większa niż 10% wartości sprzedanych wierzytelności.

Fundusze sekurytyzacyjne:

• Standaryzowane (tworzone są subfundusze które składają się z jednorodnej puli wierzytelności)

• Niestandaryzowane (wszystko jest wymieszane)

Bankowy arbitraż konsumencki

Jest prowadzony przez ZBP. Arbiter jest powoływany przez zarząd związku, Jego kadencja trwa przez 3 lata. Musi być to osoba która przez 7 lat zajmowała stanowisko sędziego bądź była adwokatem albo radcą prawnym.

Arbiter rozstrzyga spory pomiędzy bankami a konsumentami(czyli osobami fizycznymi niezwiązanymi z działalnością gospodarczą)

Wyroki arbitra respektują banki należące do ZBP i jeszcze sporo które oświadczyło, że będzie to robić.

Arbiter nie może rozstrzygać sporów sprzed 1 lipca 2001 roku. Wartość przedmiotu sporu nie może być wyższa niż 8000zł.

Arbiter nie może rozstrzygać w sprawach związanych ze Skarbem Państwa. Np. kredyty z dopłatami.

Arbiter nie rozstrzyga jeśli ta sprawa została rozstrzygnięta przed sądem powszechnym wyrokiem prawomocnym.

Zwrócenie się do arbitra.

W formie pisemnej. Wniosek powinien zawierać oznaczenie banku wobec którego mamy roszczenie. Dokładne określenie żądania. Wartość przedmiotu sporu. Do tego wniosku należy dołączyć dokument z którego wynikałoby że postępowanie reklamacyjne zostało zakończone. Ale jak nie mamy tego świstka to wystarczy oświadczenie że w okresie 30 dni nie dostaliśmy odpowiedzi od banku. Trzeba też zapłacić 50zł. Ale jak wartość sporu jest niższa niż 50zł to należy wpłacić 20zł. Minimalna granica przedmiotu sporu to 1gr.

Arbiter może zwrócić wniosek jeśli jest przekroczona kwota 8000zł albo rozstrzygnięcie zostało dokonane przez sąd powszechny. Jeśli nie to rozpatruje ten wniosek co do zasady na posiedzeniu niejawnym. Ale może też zawołać konsumenta i bank. Jak rozprawa się odbędzie i arbiter postanowi.

Dla banku orzeczenia arbitra są ostateczne. Bank nie może się odwołać. Dla konsumenta orzeczenia arbitra nie są ostateczne. Może się odwołać. Jeśli bank przegra to pokrywa koszty postępowania oraz zwraca 50zł lub 20zł.

Średnio arbitrowi rozpatrzenie wniosku zajmowało 37 dni.

ZBP prowadzi również bazy danych.

Bankowy Rejestr – zbierane są informacje o klientach którzy nie wywiązują się ze zobowiązań. Dla klientów indywidualnych 200zł dla przedsiębiorstw 500zł.

Dokumenty Zastrzeżone – warto zgłosić się do banku z prośbą o dokonanie zastrzeżenia utraconych dokumentów w bazie. Jeśli jesteśmy klientami banku to za darmo a jak nie to kilkanaście albo kilkadziesiąt złotych zapłaty. Ale jak wpiszą to w żadnym banku osoba posługująca się tymi dokumentami nie dokona żadnej czynności bankowej. I tak trzeba iść na policje. Ale jak zgłosimy tylko na policji to oczywiście w banku nikt o tym nie będzie wiedział.

System Akceptanci – mogą tu się znaleźć przedsiębiorcy którzy akceptowali karty płatnicze kradzione bądź nie dokonywali odpowiedniej autoryzacji

System Posiadacze – tu mogą się znaleźć osoby fizyczne które były posiadaczami kart, które dokonywały oszust kartowych, nienależycie przechowywały pin albo zgłaszały znaczną liczbę reklamacji które zostały odrzucone.

System Pojazdy – w bazie tej znajdują się pojazdy które zostały skradzione i są poszukiwane przez policje. Najpierw pojazd musi znaleźć się w bazie policyjnej. Dzięki temu bank nie przyjmie zabezpieczenia w postaci kradzionego pojazdu.

AMRON – system analiz i monitorowania rynku obrotu nieruchomościami. Zawiera on dane dotyczące nieruchomości. Zarówno ceny transakcyjne jak i nawet zdjęcia nieruchomości. Baza ta powstała w 2004 roku. ZBP rekomenduje bankom korzystanie z niej w celu aktualizowania wartości nieruchomości będącej zabezpieczeniem.

SARFIN – System Analiz Rynku Finansowania Nieruchomości – raport kwartalny dotyczący kredytów związanych z celami mieszkaniowymi. Średnia wartość kredytu LTV, spłacalność itd.

Wykład 20.12.11r.

Podpis elektroniczny – istota i zastosowanie

1 lutego około 17 aula I– pierwszy termin

Zerówka na ostatnim wykładzie

Przesłanki koniecznośći istnienia podpisu elektronicznego

Zaufanie to kluczowy element w obrocie gospodarczym i prawnym- jego brak to poważna bariera rozwoju komunikacji elektronicznej na odległość.

Podstawa zaufania – dokumenty identyfikujące i uwiarygodniające kontrahenta.

Funkcje podpisu:

• identyfikacyjna

• autoryzacyjna – potwierdza niezmienność dokumentu i blokuje możliwość wprowadzania w nim znian

• finalizacyjna – finalna wersja dokumentu

• świadomościowa

• ostrzegawcza

• gwarancyjna

• kontrolna

Podpisem elektronicznym jest każda metoda technika i procedura elektronicznego uwierzytelniania osób fizycznych działających w środowisku elektronicznym oraz autentykacji wytwarzanych i akceptowanych przez te osoby dokumentów elektroczniych.

Rodzaje:

• Skanowany

• Klawiaturowy

• Manualny

• PIN-owy

• Hasłowy

• Biometryczny

• Kryptograficzny – oparty na systemie kodowania

Definicja bezpiecznego podpisu elektronicznego:

• Przyporządkowany wyłącznie do osoby fizycznej składającej ten podpis

• Sporządzany za pomocą bezpiecznych…

Co należy posiadać żeby stosować podpis elektroniczny ?

[e-mail]

Hasło :BANKOWOSC

Prezentacja 2

Systemy płatnicze Unii Europejskiej

System płatniczy to co innego niż system płatności

Target 2 - największy system płatniczy

Kapitalizacja cienka (niepełna) – udziałowcy zamiast wniesienia dodatkowych wkładów do kapitału własnego udzielają pożyczki lub obejmują obligacje przez co zmniejsza się podstawa opodatkowania i tym samym zysk zatrzymany a oni i tak dostają tyle samo (dywidenda plus odsetki)

Nadwyżka finansowa (Cash flow) – zysk netto + amortyzacja

Zdolność kredytowa – pokrywa się w zasadzie z bieżącą płynnością finansową w krótkoterminowym ujęciu

Analiza pozioma – polega na badaniu dynamiki odchylania i tempa zmian poszczególnych składników bilansu i rachunku zysków i strat. Ma za zadanie pokazanie zmian zachodzących z okresu na okres.

Analiza pionowa – badanie struktury bilansu oraz rachunku zysków i strat.

Złota reguła bilansowa –całość aktywów trwałych powinna być pokryta kapitałami własnymi stosunek KW/AT > 1

Złota reguła finansowania – termin zapadalności aktywów powinien być zbieżny z terminem wymagalności pasywów

Venture capital – fundusz przyjmujący od inwestorów długoterminowe lokaty pieniężne, które następnie inwestuje w ryzykowne przedsięwzięcia, które dają szanse uzyskania ponadprzeciętnego zysku. Po uzyskaniu znaczącego wzrostu wartości firmy, fundusz taki odprzedaje swoje udziały.

Kredyt kupiecki (handlowy) – możliwość zakupu towarów lub usług przy odroczeniu płatności na późniejszy termin.

Kredyt akceptacyjny – bank akceptuje wystawiane przez klienta weksle trasowane przez co zobowiązuje się do ich wykupu w określonym terminie. Zaakceptowany weksel może służyć do uregulowania zobowiązań albo może zostać przedstawiony do dyskonta. Klient powinien dostarczyć pieniądze na wykup wraz z odsetkami przed terminem wykupu, jak tego nie zrobi to bank i tak wykupuje weksel korzystając z własnych środków i tym samym udzielając klientowi kredytu.

Stopa zyskowności własnych kapitałów wzrasta w miarę zwiększania się udziału kapitałów obcych w finansowaniu majątku jeżeli stopa odsetek płaconych jest niższa od zyskowności majątku osiąganej przez przedsiębiorstwo.

Hierarchia źródeł finansowania – dokonywanie wyboru źródeł finansowania według pewnej z góry określonej kolejności zamiast poszukiwania najbardziej optymalnego wariantu łączącego wiele metod. Jest to przede wszystkim preferowanie rozwoju z wewnętrznego źródła jakim jest zysk zatrzymany.

Strategie udzielania kredytu kupieckiego

Konserwatywna – polega na wyeliminowaniu ryzyka niewypłacalności klientów więc kredyt kupiecki jest udzielany tylko jednostkom o sprawdzonej solidności płatniczej. Kontakty z firmami opóźniającymi się nie są podtrzymywane. Kwota jednostkowego kredytu jest limitowana. Niekiedy występują dodatkowe gwarancje takie jak weksel. Strategia ta ogranicza ryzyko ale też ogranicza możliwości rozwoju sprzedaży jeżeli inni stosują agresywną politykę kredytową.

Agresywna - możliwość udzielenia kredytu odbiorcom o wysokim ryzyku wypłacalności. Udzielenie kredytu także tym którzy już zalegają. Potrzeba ponoszenia wyższych kosztów, np. windykacja. Ryzyko upadłości jeżeli nie ściągniemy od dużego dłużnika.

Umiarkowana – polega na elastycznym udzielaniu kredytów handlowych. W zależności od oceny stopnia wypłacalności różnicuje się wysokości udzielonych kredytów i okresy. Możliwość przedłużenia okresu kredytu stałemu klientowi który ma chwilowe problemy ale istnieje szansa ich przezwyciężenia.

Klasyfikacja zapasów:

• Bieżące

• Sezonowe

• Nadmierne

• Zbędne

Restrykcyjna polityka pieniężna – sprzedaż papierów, podwyższanie stóp procentowych, wzrost poziomu rezerwy obowiązkowej.

Stopa zyskowności inwestycji > 1 – kalkulowane nadwyżki finansowe umożliwiają zwrot zaangażowanych kapitałów

Rodzaje planowania:

• Krótkookresowe – budżet (planowanie operacyjne)

• Długookresowe – planowanie strategiczne

• Odgórne – cele na wyższych szczeblach a niżej szczegółowe zadania

• Oddolne – zaczyna się od dolnych szczebli a kończy na zarządzie

• Na ściśle określony czas – upływ czasu nie powoduje korekty

• Kroczące – wraz z upływem czasu przedłużamy horyzont o czas który upłynął

• Przyrostowe – bierzemy pod uwagę aspekty historyczne

• Od zera – nie badamy historii

Strategiczne (kroczące, przyrostowe, odgórne)

Operacyjne (od zera, na ściśle określony czas, oddolne)

Przepływy pieniężne w działalności operacyjnej:

Wpływy:

• Ze sprzedaży

• Inne wpływy z działalności operacyjnej

Wypływy:

• Dostawy i usługi

• Wynagrodzenia

• Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne

• Podatki i opłaty oraz inne koszty

Przepływy pieniężne w działalności inwestycyjnej:

Wpływy:

• Zbycie WNiP oraz aktywów trwałych

• Zbycie inwestycji i wpływy z aktywów finansowych

• Inne wpływy inwestycyjne

Wypływy:

• Nabycie WNiP i rzeczowych aktywów trwałych

• Inwestycje w nieruchomości oraz WNiP

• Wydatki na aktywa finansowe i inne wydatki inwestycyjne

Przepływy pieniężne w działalności finansowej:

Wpływy:

• Wpływy netto z wydania udziałów (akcje, udziały)

• Kredyty, pożyczki

• Emisja papierów dłużnych

Wypływy:

• Nabycie udziałów własnych

• Wypłacone dywidendy

• Spłaty kredytów i pożyczek

• Wykup papierów dłużnych

• Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego

• Odsetki

Dźwignia finansowa – występuje wtedy kiedy przedsiębiorstwo korzysta z finansowania kapitałami obcymi w celu zwiększenia rentowności kapitałów własnych. Wykorzystanie kapitałów obcych pozwala powiększyć przychody ze sprzedaży w stosunku do tych osiąganych przy użyciu tylko kapitałów własnych. Dodatki efekt dźwigni finansowej występuje dopóki przeciętna rentowność całego kapitału jest wyższa niż koszty odsetek kapitału obcego. Wzór – zysk operac/zysk brutto

Dźwignia operacyjna – pokazuje jak wzrost sprzedaży wpływa na wzrost zysku operacyjnego. Jej działanie jest tym silniejsze im wyższy udział kosztów stałych w stosunku do kosztów zmiennych.

Do= zmiana Zo/zmiana S lub Do= Sprzedaż-koszty zmienne/ zysk operacyjny