Zagadnienia 11 20

11.DOPUSZCZALNOŚĆ OGRANICZEŃ WOLNOŚCI GOSPODARCZEJW PRAWIE POLSKIM I PRAWIE EUROPEJSKIM.OGRANICZENIA PRZEDMIOTOWE I PODMIOTOWE.


W Polsce ustawodawca wprowadził model społecznej gospodarki rynkowej.

Art .20 Konstytucji stanowi:Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.

Przewidziane są jednak liczne ograniczenia:


OGRANICZENIA PRZEDMIOTOWE

  1. OGRANICZENIA z ustawy o SWOBODZIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

- przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów (art. 17 usdg)

- przedsiębiorca zobowiązany jest spełnić warunki wykonywania działalności gospodarczej określone prawem, w szczególności dot. ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia, środowiska oraz moralności publicznej

- koncesje (dot. kopalin, materiałów wybuchowych i broni, paliwa i energii, ochrony mienia i osób, programów radiowych i TV, przewozów lotniczych) i zezwolenia (gdzie potrzebne - określają przepisy szczególne) + działalność regulowana (specjalny rejestr)

Koncesja decyzja wydawana na podstawie swobodnego uznania organu koncesyjnego

na czas oznaczony

Zezwolenie wydawane gdy spełnione są wszelkie wymagane prawem warunki (brak uznaniowości)

na czas nieokreślony



  1. OGRANICZENIA ze względu na CEL prowadzonej działalności jeśli ustawy przewidują dla przedsiębiorcy spełnienie konkretnego celu (gospodarczego, zarobkowego), to warunkiem utworzenia i prawidłowego funkcjonowania jest przewidywanie tego celu w aktach wewnętrznych i jego realizacja

  2. OGRANICZENIA ze względu na SKŁAD OSOBOWY czasem ustawowe określenie minimum ilościowego składu założycieli czy uczestników (np. w sp. j. założycieli i uczestników musi być określona ilość)

  3. OGRANICZENIA ze względu na MINIMUM KAPITAŁOWE

  4. OGRANICZENIA ze względu na FORMĘ PRAWNĄ czasem nakaz korzystania z określonej formy prawnej (np. dla banków - S.A., bank państwowy, bank spółdzielczy)

      • wyłącznie w formie S.A. występować mogą m.in.: towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, jednostki publicznej radiofonii i telewizji, NFI, giełda i rynek pozagiełdowy, fundusze emerytalne

      • wyłącznie w formie sp. zoo mogą występować jednostki badawczo-rozwojowe



OGRANICZENIA PODMIOTOWE najczęściej mają związek z zakazem łączenia określonych funkcji z prowadzeniem działalności gospodarczej lub z pełnieniem funkcji w innych przedsiębiorstwach: zakazy łączenia stanowisk + zakazy działalności konkurencyjnej

  1. ZAKAZY z ustawy o PRZEDSIĘBIORSTWACH PAŃSTWOWYCH zakaz posiadania akcji / udziałów w przedsiębiorstwie tworzonym przez dane p.p., zakaz pełnienia w takim przedsiębiorstwie określonych funkcji / piastowania stanowisk (dot. dyrektora, zastępcy, gł. księgowego ….)

- dot. tylko S.A. i sp. zoo + ewentualnie S.K.A.

- naruszenie tych zakazów jest podstawą odwołania ze stanowiska w p.p. lub rozwiązania stosunku pracy

  1. ZAKAZY z ustawy O OGRANICZENIU PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PRZEZ OSOBY PEŁNIĄCE FUNKCJE PUBLICZNE

- bycia członkami organów spółek handlowych i spółdzielni (z wyjątkiem spółdzielni mieszkaniowych)

- bycia zatrudnionym lub wykonywać innych funkcji w sp. handlowych

- bycia członkiem zarządu fundacji prowadzących działalność gospodarczą

- posiadania w spółkach handlowych akcji / udziałów

- prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, zarządzania taką działalnością, bycia przedstawicielem / pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności

zakazy rozciągają się na rok po zaprzestaniu pełnienia funkcji publicznej

  1. ZAKAZY z ustawy O SAMORZĄDZIE GMINNYM zakaz łączenia stanowisk i funkcji dot. radnych, wójtów / burmistrzów / prezydentów miast (itp.)

- ponadto radni nie mogą podejmować dodatkowych zajęć (w tym działalności gospodarczej) ani otrzymywać darowizn mogących podważyć zaufanie wyborców ani powoływać się na swój mandat przy jakiś niezwiązanych z nim działaniach

  1. ZAKAZY z ustawy O SAMORZĄDZIE POWIATOWYM jak wyżej tylko dot. radnych, ich małżonków, sekretarzy powiatu itp

  2. ZAKAZY z ustawy O SAMORZĄDZIE WOJEWÓDZTWA:

- radny sejmiku województwa nie może wchodzić w stosunki cywilnoprawne w sprawach majątkowych z województwem lub wojewódzkimi samorządowymi jednostkami organizacyjnymi; nie może prowadzić dział. gosp. z wykorzystaniem mienia województwa

- radni i ich małżonkowie (itp.) nie mogą być członkami władz zarządzających lub kontrolnych ani pełnomocnikami spółek handlowych z udziałem wojewódzkich osób prawnych

  1. ZAKAZY z ustawy O OCHRONIE KONKURENCJI i KONSUMENTÓW

  2. ZAKAZY z przepisów regulujących POZYCJĘ SĘDZIÓW dot. podejmowania przez sędziego zajęć wywołujących wątpliwości co do jego niezawisłości i bezstronności

- sędziowie SN i NSA oraz sędziowie sądów powszechnych wojewódzkich sądów administracyjnych nie mogą:

- sędzia nie może podejmować innego zajęcia, które przeszkadzałoby w pełnieniu jego obowiązków + mogłoby wywołać wątpliwości co do jego niezawisłości i bezstronności

  1. ZAKAZY dot. PROKURATORÓW, ADWOKATÓW, RADCÓW PRAWNYCH, NOTARIUSZY:

- prokurator nie może zajmować żadnego innego stanowiska z wyjątkiem naukowo-dydaktycznego ani wykonywać zajęć kolidujących z obowiązkami

- ograniczenia dotyczące adwokatów dotyczą też formy wykonywania zawodu + zakaz wykonywania zawodu ze względu na koligacje rodzinne + wyłączenie wykonywania zawodu, jeśli X pozostaje w stosunku pracy

- notariusz może prowadzić kancelarię + nie może podjąć zatrudnienia bez zgody rady izby notarialnej (wyjątkiem praca naukowo-dydaktyczna)





12.POJĘCIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ.



Działalność gospodarczą definiuje ustawodawca w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej (art.2), ale także w ustawie Ordynacja Podatkowa. Jest to więc zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, usługowa, handlowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły (art. 2 u.s.d.g.) Przez to ojęcie rozumie się działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowanie przez rolników pokoi, sprzedaż posiłków omowych i świadczenie w gospodarstwach rolnych innych usułg związanych z pobytem turystów(art.3 u.s.d.g) Używa tego pojęcia w innych ustawach np. Kodeks Cywilny nie definiując wówczas tego pojęcia i nie odsyłając do definicji zawartej w innej ustawie. W takiej sytuacji stosując przepisy KC odnośnie działalności gospodarczej odwołujemy się do definicji tego pojęcia zawartego w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, którą nazywamy ustawą systemową dla prowadzenia działalności gospodarczej.


Działalnością gospodarczą zgodnie z powyższymi przepisami jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz wydobywanie kopalin ze złóż a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.


Ocena czy działalność gospodarcza ma charakter zarobkowy dotyczy zamiaru osiągnięcia korzyści i regułą jest, że przedsiębiorca działa z zamiarem osiągnięcia zysku.


W świetle postanowień ustawy o swobodzie działalności gospodarczej możemy wyróżnić działalność gospodarczą podlegającą tej ustawie i innym ustawom regulującym kwestie wykonywania działalności gospodarczej wyłączonej spod obowiązywania przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Taką działalnością gospodarczą wyłączoną jest działalność wytwórcza w rolnictwie w zakresie upraw rolnych i chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, leśnictwa, i rybactwa śródlądowego a także działalność związana z agroturystyką.


Cechy działalności gospodarczej:



13.POJĘCIE RZEDSIĘBIORSTWA




Pojęcie rozpatrywane w trzech znaczeniach:

a) W znaczeniu funkcjonalnym: ujęcie tożsame z pojęciem działalności gospodarczej,

b) W znaczeniu podmiotowym: przedsiębiorstwo jako podmiot praw i obowiązków wynikających z jego prowadzenia, któremu ustawa przyznaje zdolność prawną (współcześnie ujęcie to oznacza przedsiębiorcę),

c) W znaczeniu przedmiotowym: zespół środków, czyli rzeczy i praw majątkowych zorganizowany w celu prowadzenia działalności gospodarczej.


Zgodnie z art. 551 KC - Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:


Jest to jednostka prowadząca działalność gospodarczą o charakterze wytwórczym, budowlanym, handlowym lub usługowym w celach zarobkowych, wyodrębniona ze swojego otoczenia pod względem organizacyjnym, ekonomicznym i prawnym, obejmującą jeden zakład produkcyjny (usługowy) bądź większą jego liczbę.

Cechy: Zatrudniane w nim osoby podlegają wspólnemu kierownictwu. Odrębność ekonomiczna przedsiębiorstwa polega na dysponowaniu przez nie posiadanymi zasobami na własne ryzyko oraz na pokrywaniu swoich wydatków z własnych przychodów uzyskiwanych ze sprzedaży wytwarzanych produktów lub usług. Trzy grupy społeczne: właściciele, menedżerowie, pracownicy.

Cele: osiągnięcie możliwie największych zysków, cel przetrwania (istnienia), stworzenie rynkowej oferty przedsiębiorstwa.

Podział przedsiębiorstw:

a)przedsiębiorstwo jednoosobowe są prowadzone i reprezentowane przez właściciela (przedsiębiorcę), odpowiadającego w sposób wyłączny i bez ograniczeń za wszelkie zobowiązania swojej firmy zarówno majątkiem przedsiębiorstwa, jak majątkiem osobistym, pełnej osobistej odpowiedzialności towarzyszy pełnia kompetencji decyzyjnych przedsiębiorcy

b)przedsiębiorstwa spółki [zrzeszenie osób lub kapitału w celu prowadzenia działalności gospodarczej, w sensie prawnym to umowa zawierana przez wspólników celem prowadzenia wspólnego przedsiębiorstwa zarobkowego lub osiągnięcia w innej formie wspólnego celu gospodarczego, podział: spółki osobowe (cywilna, jawna, komandytowa) i kapitałowa (z o.o., akcyjna),

c)przedsiębiorstwo państwowe [samodzielne, samofinansujące się i samorządność], przedsiębiorstwo spółdzielnia [dobrowolne zrzeszenie o nie ograniczonej liczbie członków, zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, prowadzącym działalność gospodarczą w celu zaspokojenia potrzeb swoich członków.

Kryteria podziału: wymagania założycielskie, zakres odpowiedzialności majątkowej i ryzyka kapitałowego, możliwości finansowania działalności, zakres kierowania i kontroli firmy oraz obciążenia podatkowe, problem dziedziczenia, zakres możliwości upłynniania udziałów w przedsiębiorstwie, trwałość formy prawno-organizacyjnej.

Majątek trwały – środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, finansowy majątek trwały oraz należności długoterminowe. Środki trwałe to nabyte lub wytworzone we własnym zakresie nieruchomości, będące odrębną własnością lokale, budowle i inwestycje w obecnych obiektach, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne, kompletne i zdatne do użytku w momencie przyjęcia do użytkowania przedmioty o dłuższym niż tok przewidywanym okresie ich użytkowania, a także inwentarz żywy. Za wartości niematerialne i prawne uznaje się stanowiące własność lub współwłasność przedsiębiorstwa, prawa majątkowe, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawa autorskie, prawa do projektów, wynalazków, etc, licencje oraz programy komputerowe.

Majątek obrotowy. Majątek rzeczowy: zapasy materialne, zapasy produkcji nie zakończonej, zapasy wyrobów gotowych - noszą one łączną nazwę zapasów materialnych. Zasoby majątkowe zapewniają ochronę procesów gospodarczych przed zakłóceniami i ich stabilizację, co przejawia się ciągłością produkcji wyrobów i świadczenia usług oraz wysokim poziomem obsługi odbiorców. Rzeczowy majątek obrotowy jest składnikiem kapitałochłonnym i kosztotwórczym.

Majątek finansowy: należności i roszczenia, środki pieniężne.

Należności obejmują: zobowiązania handlowe od odbiorców za dostarczone towary i usługi, świadczenia z budżetu i inne – oraz roszczenia sporne. Należności to środki przedsiębiorstwa, które służą finansowaniu rozliczeń z kontrahentami. Faktycznie stanowią formę nie oprocentowanego, krótkoterminowego kredytu udzielanego odbiorcom.

Środki pieniężne mogą występować w postaci: gotówki w kasie, środków na rachunku rozliczeniowym, rachunkach krajowych w walutach obcych, rachunkach lokat terminowych i innych środków pieniężnych. Środki pieniężne stanowią rezerwę niezbędną do regulowania bieżących zobowiązań finansowych, a więc przede wszystkim do uiszczania: zobowiązań handlowych wobec dostawców, zobowiązań wobec budżetu z tytułu podatków, wypłat wynagrodzeń dla załogi oraz spłaty zaciągniętych kredytów i odsetek. W środkach pieniężnych akumuluje się ponadto zyski wypracowane przez przedsiębiorstwa.



14.POJĘCIE PRZEDSIĘBIORCY I RODZAJE PRZEDSIĘBIORCÓW

Przedsiębiorca wg u.s.d.g.-jest to osoba fizyczna, prawna, nie mająca osobowości prawnej spółka prawa handlowego, która we własnym imieniu prowadzi działalność zarobkową i na własny rachunek. Za przedsiębiorców są uznawani wspólnicy spółki cywilnej, a nie sama spółka, bo spółka cywilna jest umową i tak należy ją traktować.Stanowi o tym art.4 u.s.d.g.

Przedsiębiorca wg KC: jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Prowadzenie działalności we własnym imieniu oznacza, że działalność prowadzona jest na własny rachunek; oznacza to, że dana osoba prowadząca działalność gospodarczą staje się podmiotem praw i obowiązków w stosunkach prawnych wynikających z danej działalności..



Pojecie przedsiębiorca charakteryzuje się 3 przesłankami:

- osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna, niebędąca osobą prawną posiadająca zdolność prawną (przesłanka podmiotowa),

- osoba prowadząca działalność gospodarczą (przesłanka przedmiotowa),

- działalność we własnym imieniu (przesłanka funkcjonalna).

Definicje o charakterze materialnym (przeważają w ilości) => taka, która kładzie akcent na związek określonego podmiotu z określoną działalnością gospodarczą.

definicje o charakterze formalnym (jest ich niewiele, ale są one znaczące) => przedsiębiorcą jest taki podmiot, który spełnia określone wymogi formalne np. taki, który podlega wpisowi do odpowiedniego rejestru



W sferze prawa prywatnego dominujące znaczenie dla określenia sytuacji podmiotu ma atrybut posiadania zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych i zdolności sądowej. Te atrybuty w zasadniczy sposób kształtują sytuację prawną podmiotów w sferze prawa prywatnego.W sferze prawa administracyjnego gosp. podmiot uczestniczy w stosunkach prawnych kształtowanych metodą władczą, charakteryzującą się nierównością stron.

Wyróżnia się:

Mikroprzedsiębiorca - przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące kryteria: zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Mały przedsiębiorca - przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.

Średni przedsiębiorca - przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.


15. WPIS DO REJESTRU PRZEDSIĘBIORCÓW I JEGO SKUTKI. CENTRALNA EWIDENCJA i INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI GOSODARCZEJ


Aby osoba fizyczna mogła rozpocząć działalność gospodarczą powinna uzupełnić i złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).


Wraz z wnioskiem o wpis do CEIDG składa się oświadczenie o braku orzeczonych, pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Wniosek ten stanowi jednocześnie zgłoszenie do ZUS/KRUS, GUS oraz naczelnika urzędu skarbowego. Przedsiębiorca jest obowiązany złożyć wniosek o zmianę wpisu w terminie najpóźniej 7 dni od dnia zmiany danych.Przedsiębiorca ma prawo we wniosku o wpis do CEIDG określić późniejszy dzień podjęcia działalności gospodarczej niż dzień złożenia wniosku. Data rozpoczęcia działalności gospodarczej nie może być wcześniejsza niż dzień złożenia wniosku o wpis do CEIDG.

Numerem identyfikacyjnym przedsiębiorcy w CEIDG jest numer identyfikacji podatkowej (NIP). Po zarejestrowaniu działalności gospodarczej NIP zostanie nadany/zweryfikowany i umieszczony we wpisie przedsiębiorcy w CEIDG automatycznie. Dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą numerem identyfikacyjnym w CEIDG oraz właściwym identyfikatorem we wszelkich kontaktach z administracją podatkową jest numer NIP.

Wniosek o wpis do CEIDG można złożyć:

on-line – przy użyciu podpisu elektroniczne, weryfikowanego za pomocą kwalifikowanego certyfikatu, podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP, albo podpisem osobistym, o którym mowa w przepisach o dowodach osobistych, albo w inny sposób akceptowany przez system CEIDG umożliwiający jednoznaczną identyfikację osoby składającej wniosek i czas jego złożenia.

w urzędzie gminy – osobiście lub listem poleconym (w przypadku przesłania wniosku listem poleconym powinien być on opatrzony własnoręcznym podpisem wnioskodawcy potwierdzonym przez notariusza).

Składając osobiście wniosek o wpis do CEIDG organ gminy potwierdza tożsamość przedsiębiorcy oraz potwierdza za pokwitowaniem przyjęcie wniosku. Proszę zabrać ze sobą dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość.

Jeśli wniosek o wpis do CEIDG będzie niepoprawny to:

1. gdy został złożony on-line – system CEIDG poinformuje niezwłocznie o niepoprawności wniosku,

2. gdy został złożony w urzędzie gminy – organ gminy niezwłocznie wzywa do skorygowania lub uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni roboczych.


Zawieszenie oraz wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje na wniosek przedsiębiorcy.Formularz wniosku o wpis do CEIDG jest jednocześnie formularzem wniosku o zawieszenie oraz wznowienie działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Jeżeli przedsiębiorca nie wznowi działalności przed upływem okresu 24 miesięcy, wpis zostanie wykreślony z urzędu. Przedsiębiorca może wznowić działalność przed upływem 30 dni od jej zwieszenia.Z punktu widzenia formalnoprawnego w takim przypadku nie nastąpią skutki prawne (podatkowe, ubezpieczeniowe) wynikające z faktu zawieszenia. Zarówno data rozpoczęcia zawieszenia jak i wznowienia działalności gospodarczej nie może być wcześniejsza niż dzień złożenia wniosku.


W celu zgłoszenia zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca wypełnia wniosek.Przedsiębiorca jest zobowiązany złożyć wniosek o zmianę wpisu w terminie najpóźniej 7 dni od dnia zmiany danych oraz wniosek o wykreślenie wpisu w terminie 7 dniu od dnia trwałego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej.

W przypadku zaprzestania należy podać datę przypadającą na ostatni dzień wykonywania działalności gospodarczej. Data zaprzestania działalności gospodarczej nie może być późniejsza niż data złożenia wniosku.Przedsiębiorca może być także wykreślony z CEIDG w drodze decyzji administracyjnej w przypadku:

1. Gdy prawomocnie orzeczono zakaz wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę,

2. Stwierdzenia trwałego zaprzestania wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej,

3. Niezłożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej przed upływem okresu 24 miesięcy od dnia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej,

4. Utraty przez przedsiębiorcę uprawnień do wykonywania działalności gospodarczej przysługujących na podstawie art. 13 ust 1 albo ust 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej,

5. Gdy został dokonany z naruszeniem prawa,

6. Wpisania do rejestru przedsiębiorców jednoosobowej spółki kapitałowej powstałej wskutek przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą.


16.DZIAŁALNOŚC GOSPODARCZA REGULOWANA


Regulowana działalność gospodarcza jest to działalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków, określonych przepisami prawa (art. 5 pkt 5 u.s.d.g.). Spełnienie tych warunków umożliwia podjęcie działalności gospodarczej bez konieczności uzyskania pozwolenia organu administracji publicznej - przedsiębiorca nabywa ex lege publiczne prawo podmiotowe do podjęcia i wykonywania określonej działalności gospodarczej.

Działalność regulowana, obok koncesji i zezwoleń jest jednym ze sposobów reglamentacji działalności gospodarczej. Określa ona najmniej uciążliwe dla przedsiębiorców obowiązki i ograniczenia. O tym, czy dany rodzaj działalności gospodarczej jest działalnością regulowaną stanowią przepisy regulujące tego rodzaju działalność gospodarczą.


Przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dotyczące działalności regulowanej są jedynie przepisami ogólnymi, natomiast przepisy szczególne znajdują się w ok.20 różnych ustawach. W ustawach szczególnych określono, jakie dokładnie warunki musi spełnić przedsiębiorca, aby uzyskać wpis do rejestru działalności regulowanej. Ponadto przepisy te wskazują organ prowadzący rejestr dla danego typu działalności oraz jaka powinna być treść oświadczenia i sposób prowadzenia rejestru. Zaświadczenie o dokonaniu wpisu wydaje się z urzędu. Dla spraw nieuregulowanych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej stosuje się więc przepisy zawarte w ustawach szczególnych. Organ prowadzący, na podstawie przepisów regulujących daną działalność gospodarczą, rejestr działalności regulowanej dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności.

Oświadczenie składa się na piśmie do organu prowadzącego rejestr działalności regulowanej. Przedsiębiorca podlegający wpisowi do ewidencji może złożyć wniosek wraz z oświadczeniem również we właściwym organie ewidencyjnym, wskazując organ prowadzący rejestr działalności regulowanej. Treść oświadczenia, sposób prowadzenia rejestru oraz dane podlegające wpisowi do rejestru określają przepisy ustaw regulujących daną działalność.

Rejestr działalności regulowanej jest jawny, co oznacza, iż każdy ma prawo dostępu do znajdujących się w nim danych. W terminie siedmiu dni od dnia wpłynięcia wniosku organ prowadzący rejestr obowiązany jest dokonać wpisu przedsiębiorcy. Dla takiego przedsiębiorcy zakłada się i prowadzi akta rejestrowe, obejmujące w szczególności dokumenty stanowiące podstawę wpisu, zwłaszcza oświadczenie woli przedsiębiorcy o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania odpowiedniej działalności. Pomimo tego, iż wszelkie dokumenty rejestrowe znajdują się w aktach odpowiednich urzędów, przedsiębiorca jest obowiązany te same dokumenty przechowywać w swojej siedzibie, aby w każdej chwili w przypadku kontroli mógł wykazać, że spełnia on warunki, jakie nakłada na niego ustawa. Dla zapobieżenia zbyt długiemu oczekiwaniu przez przedsiębiorcę na wpis, w przypadku gdy urząd prowadzący rejestr nie dokonał wpisu pomimo wpłynięcia wniosku, po upływie czternastu dni od dnia jego wpłynięcia przedsiębiorca może rozpocząć działalność bez wpisu, musi jedynie poinformować o tym właściwy organ rejestrowy.Przedsiębiorca jest obowiązany zgłosić także zmianę danych wpisanych do rejestru w terminie 14 dni od dnia zajścia zdarzenia, które spowodowało zmianę tych danych.Przedsiębiorca, którego wykreślono z rejestru działalności regulowanej, może uzyskać ponowny wpis do tego rejestru nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o wykreśleniu z rejestru działalności regulowanej z przyczyn, o których wyżej w punkcie 2.Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej wykreśla wpis przedsiębiorcy w rejestrze na jego wniosek.

Do wykonywania działalności regulowanej wymagane jest uzyskanie zezwolenia, zgody, lub licencji.

Rodzajami działalności regulowanej są:


17.PRAWNE WARUNKI PODEJMOWANIA I PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ


Warunki podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez osoby fizyczne na terenie Rzeczypospolitej Polskiej regulują przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej.

Firmę można prowadzić w formie:


Spółki osobowej:

- spółki cywilnej

-spółki jawnej

- spółki partnerskiej

- spółki komandytowej

-spółki komandytowo-akcyjnej

Spółki kapitałowej:

- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

- spółki akcyjnej


ZASADY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

ZASADY PODEJMOWANIA I WYKONYWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej, zwanej dalej "ewidencją". Spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców.


Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi. Zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców przepisy.Na zasadach określonych w ustawie podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej może wiązać się dodatkowo z obowiązkiem uzyskania przez przedsiębiorcę koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej.Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji jest obowiązany umieszczać w oświadczeniach pisemnych, skierowanych w zakresie swojej działalności do oznaczonych osób i organów, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz posługiwać się tym numerem w obrocie prawnym gospodarczym.Identyfikacja przedsiębiorcy w poszczególnych urzędowych rejestrach następuje na podstawie numeru identyfikacji podatkowej (NIP).Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesókonsumentów.Jjest on zobowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska.Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych przy wykonywaniu określonego rodzaju działalności gospodarczej, przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić, aby czynności w ramach działalności gospodarczej były wykonywane bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień zawodowych.




OZNACZENIE TOWARÓW

Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany do zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu, etykiecie lub instrukcji informacji w języku polskim zawierających:

1)firmę przedsiębiorcy i jego adres;

2)nazwę towaru;

3) inne oznaczenia i informacje wymagane na podstawie odrębnych przepisów.

Jeżeli przedsiębiorca oferuje towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej lub sprzedaży na odległość za pośrednictwem środków masowego przekazu, sieci teleinformatycznych lub druków bezadresowych, jest on obowiązany do podania w ofercie co najmniej następujących danych:

1) firmy przedsiębiorcy;

2) numeru identyfikacji podatkowej (NIP);

3) siedziby i adresu przedsiębiorcy.



18.POJĘCIE REGLAMENTACJI GOSPODARCZEJ I JEJ GŁÓWNE OBSZARY

Jest to sfera restrykcyjnej działalności organów państwa (interwencjonizmu państwowego), której celem jest preferencja i ochrona interesów gospodarczych pewnych zbiorowości, także interesu gospodarczego, a niekiedy politycznego państwa, w przeciwstawieniu do indywidualnych interesów podmiotów gospodarujących (przedsiębiorców). Jest to także, w pewnym sensie, ochrona producentów, konsumentów przed antykonkurencyjnymi działaniami innych podmiotów, a także w określonym zakresie zasobów naturalnych kraju.

Reglamentacja gospodarcza jest formą interwencji państwa w działalność gospodarczą w celu ochrony interesów zbiorowych, ochrony rynku wewnętrznego przed konkurencją zewnętrzną oraz zwalczania nieuczciwej konkurencji wewnętrznej. Reglamentacja ogranicza zasadę wolności gospodarczej w celu zapewnienia odpowiedniej struktury gospodarki oraz zapobieżenia ewentualnym kryzysom ekonomicznym.

Treść i zakres reglamentacji gospodarczej:

Działalność gospodarcza państwa jest działalnościa fakultatywną. Państwo może , ale nie musi prowadzić tego rodzaju działalności przy którejnie korzysta ze swoich władczych kompetencji.

- zasada wolności gospodarczej odnosi się głównie do własności prywatnej



Ograniczenia wolności działalności gospodarczej stanowiącej istotę reglamentacji i policji gospodarczej mogą być zgodne z przepisami konstytucji jedynie w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Ograniczenia te dotyczą zarówno samego procesu produkcji (wykonywania świadczonych usług), podejmowane są w celu ochrony interesu obywateli (konsumentów przed monopolistycznymi praktykami ), oraz interesu gospodarki państwa. Polega ona (podobnie jak policja ) na ustanawianiu przez organy państwa warunków (w formie nakazów i zakazów )



Za pomocą ograniczeń reglamentacyjnych ochronie podlegają takie dobra jak:

-interesy zewnętrzne (polityczne ) państwa, różnego rodzaju embarga i ograniczenia obrotu towarowego z zagranicą wynikające z celów politycznych państwa

-prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego ( kontyngenty , automatyczna rejestracja rejestracji obrotu , nieautomatyczna rejestracja obrotu ceny , ograniczenia antymonopolowe )

-wyczerpywalne zasoby naturalne kraju , ograniczenia rybołówstwa czy kontyngenty upraw

-zasady wspłóżycia społecznego oraz interesy konsumentów , ceny normalizacja , certyfikacja , a także ograniczenia antymonopolowe , ograniczenia w działalności ubezpieczeniowej , bankowej , maklerskiej turystycznej , obrotu nieruchomościami itp.

-interesy gospodarcze państwa, koncesje , zezwolenia , licencje , zakazy transferu technologii, ograniczenia w publicznym obrocie papierów wartościowych

-wolna konkurencja , ograniczenia antymonopolowe



Wprowadzenie ograniczeń reglamentacyjnych motywowane może być dla celów długo jak i krótkoterminowych



Interwencje długookresowe: ograniczenia zawarte w przepisach antymonopolowych, ograniczenia w podejmowaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej odnoszące się do osób sprawujących określone przepisami funkcje publiczne , ograniczenia związane z możliwością wyboru formy prawnej prowadzenia pewnych rodzajów działalności gospodarczej , a także normalizuje określone działania normalizacyjne oraz konieczność uzyskiwania certyfikatów

Doraźne :działania podejmowane przez organy publiczne , jak np. ustalenie cen urzędowych i regulowanych , ustalenie kontyngentów plafonów czy rejestracja obrotu , ograniczenia w nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców , a także określanie aktualnego zakresu przymusu koncesyjnego.

19.INSTRUMENTY PRAWNE REGLAMENTACJI

Reglamentacja może być prowadzona za pomocą:

1)powszechnie obowiązujących zakazów lub nakazów (np. Ograniczenia antymonopolowe, ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej przez osoby sprawujące funkcje publiczne), 2)ograniczeń co do swobody wyboru formy prowadzenia działalności gospodarczej (np. Banki mogą funkcjonować tylko w formie spółki akcyjnej lub banku spółdzielczego)

3)obowiązku uzyskania aktu administracyjnego: koncesji, zezwolenia,aktu kwalifikacyjnego , standaryzacji, normalizacji i certyfikacji, kontroli obrotu gospodarczego z zagranicą, ustalenia taryf celnych oraz kontyngentów, bezpośrednia interwencję państwa na rynku (skup interwencyjny, sprzedaż rezerw)


Instrumenty prawne

1. Normy prawa powszechnie obowiązującego o charakterze reglamentacyjnym rzewidują określone zakazy i nakazy:

- nakaz uzyskania zgody w postaci koncesji

- uchylenie określonych nakazów i zakazów w stosunku do indywidualnych podmiotów jest to uchylenie zakazu ( nakazu ) prawodawcy w danej dziedzinie w stosunku do indywidualnego podmiotu, który spełnia określone warunki,

- nakaz zatwierdzania taryf na określone usługi,

- nakaz zawarcia umowy, jeśli spełniona są określone warunki

Gwarancje - organy administracji publicznej realizują uprawnienia typu reglamentacyjnego- podejmują działania mające na celu wyegzekwowanie zawartych w normach reglamentacyjnych obowiązków obciążających podmioty gospodarcze:

a. kontrola

b. korygowanie zachowań niezgodnych z obowiązkami reglamentacyjnymi

c. represje w przypadku niewykonania obowiązku.

2. Akty indywidualne reglamentacji gospodarczej - ustalają prawa i obowiązki adresata

3. Akty egzekwowania obowiązków wynikających bezpośrednio z norm prawa powszechnie obowiązującego i z aktów indywidualnych stosowania prawa reglamentacji gospodarczej.



Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej wyróżnia trzy typy reglamentacji działalności gospodarczej – koncesjonowanie, zezwolenia oraz działalność regulowaną.


KONCESJA jest formą reglamentacji. Wyraża akty zgody władzy publicznej na podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej przez danego przedsiębiorcę, ma więc także cechy pozwolenia, lecz różni się od niego tym, że jest udzielona tylko w pewnym zakresie działalności gospodarczej oraz z odrębnych powodów i dla szczególnych celów, co uzasadnia także zastosowanie specjalnego trybu postępowania. Przedmiotem działalności objętej koncesją jest działalność objęta monopolem. Jest decyzją administracyjną swobodną – jeżeli przedsiębiorca spełnia warunki niezbędne do uzyskania koncesji to organ nie musi udzielić koncesji.

ZEZWOLENIE w odróżnieniu od koncesji jest decyzją administracyjną związaną, wydawane jest na czas nieokreślony, udzielanie zezwoleń na podstawie KPA, nie jest związane z monopolem (koncesja jest), wydawane są po sprawdzeniu przez organ udzielający warunków wykonywania tej konkretnej działalności objętej zezwoleniem, konieczność uzyskania zezwolenia wprowadzana jest wówczas, gdy dana działalność nie może być prowadzona jako wolna, tzn. organ musi sprawdzić, czy przedsiębiorca spełnia warunki wymagane dla prowadzenia tej działalności (warunki te dotyczą ochrony zdrowia i życia ludzkiego, bezpieczeństwa i porządku publicznego, tajemnicy państwowej oraz zobowiązań międzynarodowych), ogólna regulacja dotycząca zezwoleń znajduje się w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, a szczególna w innych ustawach, które wymienia art. 75 tej ustawy, reglamentacja działalności gospodarczej dotycząca zezwoleń często określana jest różnymi nazwami, np. zezwolenie, pozwolenie, licencja, upoważnienie, zgoda itp., ale nie ma to znaczenia dla jednolitego traktowania tych form pod względem prawnym.

Działalność regulowana – oznacza działalność, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków, określonych przepisami prawa. O działalności regulowanej możemy mówić wówczas, gdy przepis odrębnej ustawy stanowi, że dany rodzaj działalności jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Przedsiębiorca może wykonywać tę działalność, jeśli: 1) spełnia szczególne warunki określone przepisami odrębnej ustawy, 2) uzyska wpis w rejestrze działalności regulowanej (rejestr jest jawny). Jest nią działalność polegająca na prowadzeniu np. archiwów (np. dokumentów osobowych), na organizowaniu polowań dla cudzoziemców i Polaków wyjeżdżających za granicę, na kształceniu podyplomowym pielęgniarek i położnych, na prowadzeniu stacji kontroli pojazdów, szkleń dla kierowców itd.

Organami naczelnymi, reglamentacyjnymi są:

- minister właściwy w sprawach gospodarki, zajmujący sięm.in. problemami współpracy gospodarczej z zagranicą, energetyką, certyfikacji, działalności gospodarczej czy własności przemysłowej

- Komisja Papierów Wartościowych i Giełd

- prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

- prezes państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń

- prezes Urzędu Regulacji Energetyki


20.KONCESJONOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ


Koncesjonowaniem objęte są dziedziny gospodarki niegdyś stanowiące monopol państwa. Państwo powierzało prowadzenie działalności gospodarczej w niektórych dziedzinach wybranym przedsiębiorcom. Rozwój cywilizacyjny doprowadził do zawężenia monopolu państwa w gospodarce, jednak pozostały dziedziny, które mają strategiczne znaczenie dla gospodarki państwowej i są objęte koncesjonowaniem. Obecnie koncepcja koncesji nie jest wiązana z monopolem państwa na określoną działalność gospodarcza, wynika to z faktu, że obecnie według art. 20 Konstytucji RP w Polsce funkcjonuje społeczna gospodarka rynkowa oparta na własności prywatnej.

Koncesja stanowi środek reglamentacji prowadzenia działalności gospodarczej, co oznacza, że przedsiębiorca oprócz spełnienia warunków określonych w art. 14-22 ustawy z dnia 2.7.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (u.s.d.g), chcąc prowadzić działalność objęą koncesjonowaniem musi również uzyskać koncesję. Regulacja dotycząca koncesji została umieszczona w rozdziale 4 u.s.d.g. w art. 46-63.

U.s.d.g. zawiera następujący katalog dziedzin objętych koncesją (art. 46):

1) poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, wydobywanie kopalin ze złóż, bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz składowanie odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych,

2) wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,

3) wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucja i obrót paliwami i energią ,

4) ochrona osób i mienia

5) rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych,

6) przewozy lotnicze,

7) prowadzenie kasyna gry.


Jest to zamknięty katalog a objęcie koncesjonowaniem innych dziedzin działalności gospodarczej jest możliwe przy spełnieniu kilku warunków, wymienionych w art. 46 ust 3 u.s.d.g.):

- gdy jest to działalność gospodarcza maja szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli,

- gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej albo po uzyskaniu zezwolenia,

- jest wymagana zmiana u.s.d.g, która wprowadziłaby na listę działalności koncesjonowanych nową działalności.



Postępowanie ogólne.Udzielenie koncesji jest wynikiem podstępowania koncesyjnego podejmowanego na wniosek zainteresowanego podmiotu. Organ koncesyjny może określić w koncesji, w granicach przepisów odrębnych, szczególne warunki wykonywania działalności objętej koncesją, taka informacja powinna być przekazana zainteresowanemu niezwłocznie po wszczęciu postępowania koncesyjnego (art. 48 sut.1 i 2 u.s.d.g). Zawartość wniosku o udzielenie lub zmianę koncesji określona jest w art. 49 u.s.d.g. Organ koncesyjny podejmuje kontrolę formalno-materialna wniosku. Art. 50 u.s.d.g. przewiduje możliwość wezwania wnioskodawcy do uzupełnienia wniosku o dokumentację poświadczającą spełnienie warunków określonych w przepisach prawa do wykonywania określonej działalności, jak również do sprawdzenia faktów zawartych we wniosku w celu sprawdzenia czy danych przedsiębiorca spełnia warunki wykonywania działalności koncesjonowanej i daje rękojmię jej prawidłowego wykonywania. Organ udziela koncesji lub odmawia udzielenia koncesji w formie decyzji administracyjnej.

Promesa koncesji (art. 60 u.s.d.g.)

Przedsiębiorca zamierzający podjąć działalność objętą koncesjonowaniem może starać się o promesę koncesji (przyrzeczenie wydania koncesji). W postępowaniu o udzielenie promesy stosuje się przepisy dotyczące udzielenia koncesji, z wyłączeniem art. 52-54 u.s.d.g. (brak możliwości udzielenia promesy w postępowaniu przetargowym). Promesa koncesji może być udzielona przedsiębiorcy, gdy spełnia on warunki do wykonywania działalności koncesjonowanej, jednak nie jest jeszcze organizacyjnie gotowy do wykonywania tej działalności. Instytucja promesy dzieli proces koncesjonowania na dwa etapy, pierwszy etap do wydanie promesy koncesji będącej decyzją tymczasową o ograniczonym okresie ważności nie krótszym niż 6 miesięcy, drugi etap to wydanie koncesji na podstawie wcześniej udzielonej promesy. Na podstawie promesy po spełnieniu warunków wykonywania działalności objętej koncesją, wnioskodawca uzyskuje koncesję. W okresie ważności promesy nie można odmówić przedsiębiorcy wydania koncesji, chyba że zachodzą przesłanki z art. 60 ust.4 u.s.d.g. czyli uległy zmianie dane zawarte we wniosku o udzielenie promesy, wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków określonych w promesie lub gdy wystąpiły okoliczności z art. 56 ust. 1 i 2 u.s.d.g. tj. okoliczności stanowiące możliwość odmowy udzielenia koncesji lub ograniczenia jej zakresu w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji bądź zmiany koncesji.

Przesłanki fakultatywnej odmowy udzielenia koncesji

Zgodnie z art. 56 ust. 1 u.s.d.g., odmowa udzielenia koncesji lub ograniczenie jej zakresu w stosunku do wniosku złożonego przez przedsiębiorcę albo odmowa zmiany koncesji może nastąpić z następujących przyczyn:

1) gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją lub warunków podanych do wiadomości w trybie art. 48 ust 2(szczegółowe warunki wykonywania koncesji) lub art. 51 ust. 1 (ograniczona liczba koncesji)

2) ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa i obywateli,

3) w wyniku przeprowadzonego przetargu koncesji udzielono innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom,

4) w przypadkach określonych w odrębnych przepisach

Organ koncesyjny może też czasowo wstrzymać udzielanie koncesji ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli- ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym „Monitor Polski” (art.56 ust.2 u.s.d.g.).















Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron