„Solidarność mechaniczna i organiczna”- Durkheim.

• Podstawowe pytanie zawarte w utworze dotyczyło stosunku między solidarnością społeczną a osobowością jednostki.

• Antynomia jednostki polega na tym, iż chce być jednocześnie bardziej solidarna, jak również indywidualna.

• Sposobem rozwiązania antynomii jest przekształcenie solidarności, ma ono wynikać z nasilonego podziału pracy.

• Stosunki społeczne- wymiana

• Założenia wymiany:

• Dwie istoty zależą wzajemnie od siebie, są niekompletne

• Uzewnętrznienie wzajemnej zależności

• Powierzchowny wyraz stanu wewnętrznego

• Wielkie społeczeństwa polityczne mogą zachowywać równowagę jedynie dzięki specjalizacji zadań.

• Obraz drugiego człowieka, który nas w pewien sposób dopełnia nieodłączny element wyobrażenia samego siebie.

• Solidarność między np. moją osobą a drugim człowiekiem może istnieć, gdy jego wyobrażenie łączy się w mojej świadomości z wyobrażeniem siebie:

• Kiedy związek wynika z dostrzegania podobieństwa wyobrażenia zlewają się ze sobą  solidarność mechaniczna

• Kiedy związek wynika z dostrzegania różnic  wyobrażenie drugiego człowieka, który nas dopełnia, staje się nieodłączną częścią wyobrażenia siebie samego

• Podział pracy podstawowe źródło solidarności społecznej.

• Solidarność społeczna:

• Zjawisko moralne

• Fakt wewnętrzny

• Nie można jej zmierzyć

• Nie podlega ścisłej obserwacji

• Niematerialny charakter

• Badać ją możemy tylko poprzez jakiś jej przejaw (fakt zewnętrzny)

• Prawo  przejaw i symbol solidarności społecznej

• Fakty zewnętrzne i wewnętrzne są ze sobą związane, zmieniają się w tym samym czasie i kierunku

• Tam gdzie solidarność jest silna, mocno popycha ludzi ku sobie, prowadzi do częstych kontaktów między nimi, mnoży okazje do wzajemnych stosunków.

• Trwałe życie społeczne, wzajemne stosunki zmierzają do organizacji a także przybrania określonej formy.

• Prawo:

• odbicie wszystkich zasadniczych odmian solidarności społecznej;

• prawo jest tym, co w organizacji najbardziej stałe i sprecyzowane

• sprawa społeczna

• We wszystkich społeczeństwach występuje kara, która ma różny charakter.

• Klasyfikacja przepisów prawnych ( SANKCJE):

• Sankcje represyjne:

• występują w prawie karnym

• polegają na zadaniu innemu cierpienia, bądź upokorzeniu

• pozbawienie jednostki dobra, które posiadała

• stosowane za pośrednictwem określonego organu

• traktowane jako dolegliwość

• pewna ilość stanów świadomości jest wspólna wszystkim członkom samego społeczeństwa

• wyraz solidarności organicznej

• przepisy i sankcje głęboko w nas zakorzenione

• tendencja do pozostawania w społeczeństwie w rozproszeniu

• Sankcje restytucyjne:

• nie zakładają cierpienia winnego

• skazanie, na podporządkowanie się prawu

• polegają na przywróceniu naruszonych stosunków do ich normalnej formy (przywrócenie porządku)

• obejmują prawo cywilne, handlowe, proceduralne, administracyjne, konstytucyjne

• sankcje albo nie należą do świadomości zbiorowej albo wynikają z jej stanów słabych, ponieważ przepisom nie odpowiadają żadne nasze uczucia,

• przepisy i sankcje nie są głęboko w nas zakorzenione

• prawo to tworzy wyspecjalizowane organy: sądy, trybunały administracyjne

• stosunki kooperacji, o sankcjach restytucyjnych są wynikiem podziału pracy w społeczeństwie

• Solidarność negatywna sama z siebie nie wytwarza żadnej integracji i nie cechuje się niczym szczególnym

• Solidarność pozytywna:

• Solidarność mechaniczna:

• Łączy bezpośrednio jednostkę ze społeczeństwem

• Społeczeństwo w tym przypadku oznacza zespół wierzeń i uczuć wspólnych wszystkim członkom grupy

• Typ zbiorowy, kolektywny

• Jest silna, wtedy gdy idee i dążenia wspólne wszystkim członkom społeczeństwa przekraczają pod względem liczby i intensywności, te występujące u każdego z osobna

• Wzmacnia się odwrotnie proporcjonalnie do osobowości

• Zakłada podobieństwo jednostek

• Osobowość indywidualna pochłonięta przez zbiorową (osobowość naszą tworzy to, co każdy z nas ma własnego, co odróżnia nas od innych)

• W świadomości każdego z nas są dwie świadomości:

1. dzielona z całą naszą grupą, nie będąca wskutek tego nami, ale społeczeństwem, które w nas żyje i działa

2. jest wyobrażeniem tylko nas samych, tego co w nas osobiste i różne, co czyni z nas jednostkę

• solidarność ta osiąga maksimum, kiedy świadomość zbiorowa obejmuje dokładnie całą naszą świadomość i jest z nią w każdym punkcie zbieżna

• prawo represyjne, społeczeństwo pierwotne

• słabo łączy ludzi

• Solidarność organiczna:

• jednostka zależy od społeczeństwa, gdyż zależy od części, które je tworzą

• społeczeństwo to system różnorakich i specyficznych funkcji, które wiążą określone stosunki

• jest wytworem podziału pracy

• jednostki różnią się od siebie

• każdy ma jakąś sferę działania, która do niego należy, ma osobowość

• indywidualność całości rozwija się równocześnie z indywidualnością części

• prawo kooperacyjne, społeczeństwo rozwinięte

• łączy ludzi