TEMAT 25 – POLSKIE BIBLIOTEKI EMIGRACYJNE XIX WIEKU.

1. BIBLIOTEKA POLSKA W PARYŻU

- powstała w 1838 roku z inicjatywy A.J. Czartoryskiego, poprzedzone odezwą A. Mickiewicza

- na bazie 4 stowarzyszeń emigracyjnych ( zobowiązały się do utrzymywania biblioteki) :

• Towarzystwa Literackiego

• Wydziału Historycznego

• Wydziału Statystycznego

• Towarzystwa Pomocy Naukowej

- w roku 1838 – 2000 zbiorów

- miała być biblioteką narodową na emigracji

-kierownik – Karol Sienkiewicz

- w 1848 liczyła ponad 20 tysięcy zbiorów

- w 1890 roku przekazano ją na własność Akademii Umiejętności w Krakowie jako polską stacje badawczą w Paryżu

2. BIBLIOTEKA POLSKA W WERSALU

- powstała w 1841 roku z inicjatywy kół demokratycznych polskiej emigracji

- w chwili otwarcia – 2085 dzieł

- kompletowano wydawnictwa emigracyjne- na potrzeby emigracji

- nie miała być biblioteką narodową

- dary m.in. od Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego

3. BIBLIOTEKA MUZEUM NARODOWEGO POLSKIEGO W RAPERSWILU

- w Szwajcarii - Muzeum – 1870

- Biblioteka – 1871

- podstawą stał się księgozbiór Leonarda Chodźki

- zbiory : druki emigracyjne i wydawnictwa obce dot. Polski

- Stefan Żeromski – bibliotekarz w Raperswilu

- 1889 – 33 tysiące tomów i 1219 rękopisów

- w latach 20 XX w. przewieziona do Polski (100 tysięcy zbiorów)

- w 1927 roku przekazano ją Bibliotece Narodowej

- spłonęła w czasie II wojny światowej

- kustosz muzeum – Teofil Różycki

4. BIBLIOTEKA BATIGNOLSKA

- powstała w 1842 roku przy Szkole Polskiej w Paryżu

- bogata w druki oraz niezwykle cenne zbiory specjalne

- w 1870 - ponad :

• 21 tys. druków,

• 5 tys. rycin,

• 2 tys. map,

• 500 pak rękopisów

- zbiory przekazane w depozyt Bibliotece Kórnickiej

- w okresie międzywojennym ( 1924 r.) zbiory przejęła je Biblioteka Narodowa , gdzie uległy zniszczeniu w czasie II wojny światowej.

Opracowała

Joanna Klas