SŁOWNIK TERMINÓW I POJĘĆ

A BAKANY

rodzaj miękkich, wiszących dużych rzeźb z sizalu autorstwa Magdaleny Abakanowicz (stąd nazwa). Artystka tworzyła tego rodzaju prace od lat 60. Jedna z niewielu prawdziwie oryginalnych propozycji sztuki polskiej po II wojnie światowej.

ABSTRAKCJA ANIMALISTYCZNA

oryg. abstraction analytique (fr.) - nazwa zaproponowana przez krytyka Bernarda Lamarche`a-Vadela w podwójnym numerze magazynu "Opus International" w 1977, oznaczająca nurt w malarstwie francuskim powstały po rozłamie grupy Suport-Surfaces. Abstrakcja animalistyczna to malarstwo abstrakcyjne, na ogół geometryczne, nie wolne od wpływów malarstwa materii, zbuntowane przeciwko ekspresjonizmowi abstrakcyjnemu, powracające do naukowej wiedzy o kolorach i percepcji. Grupa Suport-Surface w 1971 r. rozpadła się na dwa odłamy: marksistowski - angażujący się w akcje polityczne i formalistyczny - kontynuujący poszukiwania czysto malarskie. Abstrakcja animalistyczna wyrasta z tego drugiego skrzydła. Przedstawicielami nurtu są m.in.: M. Barré, M. Devade, D. Dezeuze, R. Groborne, C. Viallat

A BSTRAKCJA GEOMETRYCZNA

ogólna nazwa sztuki abstrakcyjnej, w której występują formy geometryczne o zdecydowanych, wyraźnych konturach. Do abstrakcji geometrycznej należą m.in.: HARD-EDGE PAINTING, MINIMALIZM, NEOKONSTRUKTYWIZM.

A BSTRAKCJA KONKRETNA

w zasadzie synonim sztuki konkretnej, radykalnej odmiany abstrakcji, propagowanej od 1930 r. przez Thea van Doesburga i Maxa Billa. Inaczej posłużyli się tą nazwą Janusz Zagrodzki i Ryszard Ziarkiewicz w tytule wystawy "Realizm radykalny - abstrakcja konkretna" w Muzeum Narodowym w Warszawie w 1987 r. Była to bowiem ekspozycja nobilitująca niejako polską odmianę neoekspresjonizmu.

A BSTRAKCJA LIRYCZNA

oryg. abstraction lyrique (fr.) - niezbyt precyzyjny termin, którego autorstwo przypisuje się malarzowi Georges`owi Mathieu (użył do w 1947 r.), stosowany początkowo we Francji, później również w USA na określenie różnych odmian abstrakcji niegeometrycznej, najczęściej synonimiczne z informelem i taszyzmem. Do abstrakcjonistów lirycznych zaliczano m.in.: S. Francisa, P. Gustona, H. Hartunga, J. P. Riopelle`a czy Wolsa.

A DLERGLAS

adlerhumpen, duże cylindryczne naczynie szklane do picia, z pokrywą lub bez, z dekoracją emaliową wyobrażającą dwugłowego orła cesarskiego z herbami elektorów Rzeszy, imionami książąt i nazwami miast. Naczynia tego typu były popularne w krajach niemieckich w poł. XVI w.

A GATOWE SZKŁO

dekoracyjne szkło, przypominające wyglądem agat, uzyskiwane w rezultacie mieszania płynnych mas barwnych (zmąconych). Znane w hellenistycznym Egipcie, wyrabiane w okresie nowożytnym w Wenecji. W XIX w. ośrodkami produkcji szkła agatowego były Czechy i Anglia.

AIR ART.

(ang.) " sztuka powietrzna" - nazwa różnych rzeźb, struktur i działań z użyciem powietrza jako źródła napędu lub dźwięku albo wypełniacza, przyjęta po tak zatytułowanej wystawie w Filadelfii w 1968 r. W pojęciu air art mieszają się też węższe określenia m.in.: Blow-up Art, Sky Art oraz Inflatable Sculptures. Za pioniera tego rodzaju sztuki uchodzi Otto Piene, a głównego teoretyka - Willoughby Sharp. Dzieła opatrywane etykietą air art realizowali także: Hans Haacke, Les Levine, Robert Morris, Andy Warhol i in.