Globalizacja[edytuj]
Globalizacja – ogół procesów prowadzących do coraz większej współzależności i integracji państw, społeczeństw, gospodarek i kultur, czego efektem jest tworzenie się "jednego świata", światowego społeczeństwa[1]; zanikanie kategorii państwa narodowego; kurczenie się przestrzeni społecznej i wzrost tempa interakcji poprzez wykorzystanie technologii informacyjnych[2] oraz wzrost znaczenia organizacji ponad- i międzynarodowych, w szczególności ponadnarodowych korporacji[3].
NATO
Organization, NATO, fr. Organisation du Traité de l’Atlantique Nord, OTAN) – organizacja polityczno-wojskowa powstała 24 sierpnia 1949[2] na mocy podpisanego 4 kwietnia 1949 Traktatu Północnoatlantyckiego[3].
NATO liczy 28 członków. Najnowszymi członkami NATO są Albania i Chorwacja, które weszły w skład organizacji 1 kwietnia 2009.
8 lipca 1997: Trzy państwa należące niegdyś do Układu Warszawskiego – Węgry, Czechy i Polska – zostały zaproszone do przystąpienia do NATO.
12 marca 1999: przyjęcie Polski, Czech i Węgier do NATO.
Sekretarze generalni NATO
Anders Fogh Rasmussen (Dania): 1 sierpnia 2009 – nadal.
Naczelni Dowódcy Połączonych Sił Zbrojnych NATO w Europie
17 |
General Philip Breedlove US Air Force |
maj 2013 |
Bruksela jest siedzibą króla i parlamentu belgijskiego, a ponadto jest siedzibą instytucji Unii Europejskiej, NATO i Euroatomu. BELGIA
Na 28 członków NATO, dwa z nich pochodzą z Ameryki Północnej (Kanada oraz USA), a pozostałe z Europy.
Państwa członkowskie Unii Europejskiej
Unia Europejska składa się z 28 państw członkowskich. Członkiem Unii Europejskiej może zostać tylko wolne, niepodległe, suwerenne, demokratyczne państwo europejskie.
Polska w Unii Europejskiej – Polska jest członkiem Unii Europejskiej od 1 maja 2004
Powstała
1. 11. 1993 r. w momencie wejścia w życie postanowień Traktatu z
Maastricht, tzw. Traktatu o Unii Europejskiej. Unia założona
została na bazie Wspólnot Europejskich (Europejskiej Wspólnocie
Węgla i Stali , Europejskiej Wspólnocie Energii Atomowej oraz
Wspólnocie Europejskiej, dawnej Europejskiej Wspólnocie
Gospodarczej ).
W skład Unii Europejskiej wchodzi 15 państw:
Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania,
Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Szwecja, Wlk.
Brytania, Włochy.
III Rzeczpospolita (od 1989 roku)[edytuj | edytuj kod]
31 grudnia 1989 roku weszła w życie ustawa konstytucyjna o zmianie nazwy państwa na Rzeczpospolita Polska.
L.p. |
Zdjęcie |
Imię i nazwisko |
Okres sprawowania urzędu |
Przynależność partyjna lub partia popierająca |
1. |
||||
2. |
||||
3. |
23
grudnia
1995
– 23
grudnia
2005 |
|||
4. |
||||
- |
Bronisław Komorowski − tymczasowo wykonywał obowiązki Prezydenta RP po wakacie na urzędzie, jako marszałek Sejmu[9] |
|||
- |
Bogdan Borusewicz − tymczasowo wykonywał obowiązki Prezydenta RP po wakacie na urzędzie, jako marszałek Senatu |
niezrzeszony, popierany przez Platformę Obywatelską i wybrany z listy PO |
||
- |
Grzegorz Schetyna – tymczasowo wykonywał obowiązki Prezydenta RP po wakacie na urzędzie, jako marszałek Sejmu |
|||
5. |
od 6 sierpnia 2010 |
Ustrój polityczny Rzeczypospolitej Polskiej (Trzeciej Rzeczypospolitej[1]) określony jest Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej uchwaloną przez Zgromadzenie Narodowe 2 kwietnia 1997 roku. Zgodnie z jej treścią Rzeczpospolita Polska jest republiką parlamentarną i realizuje zasady suwerenności narodu, niepodległości i suwerenności państwa, demokratycznego państwa prawnego, społeczeństwa obywatelskiego, trójpodziału władzy, pluralizmu, legalizmu, społecznej gospodarki rynkowej oraz przyrodzonej godności człowieka. Rzeczpospolita określona jest także jako państwo unitarne.
Władzę sprawują:
wykonawczą: Rada Ministrów i Prezydent,
Władza ustawodawcza[edytuj | edytuj kod]
Konstytucja wyraźnie określa Sejm i Senat jako organy właściwe do sprawowania władzy ustawodawczej[39]. Polski parlament jest zatem dwuizbowy, gdzie izbą niższą jest Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, wyższą zaś Senat Rzeczypospolitej Polskiej. Obie izby wybierane są na 4-letnią kadencję, która rozpoczyna się z dniem pierwszego posiedzenia Sejmu i trwa do dnia poprzedzającego dzień zebrania się nowego Sejmu[40] i obradują w trybie permanentnym[41].
Sejm liczy 460 posłów wybieranych w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i proporcjonalnych, w głosowaniu tajnym[48]. Sejm zajmuje ważną pozycję w zakresie sprawowania funkcji ustrojodawczej, czego wyrazem jest jego pozycja w procesie zmiany konstytucji[33].
Sejm – od 1505 roku najwyższy organ władzy ustawodawczej w Polsce.
Władza sądownicza[edytuj | edytuj kod]
Wymiar sprawiedliwości[edytuj | edytuj kod]
Osobny artykuł: Wymiar sprawiedliwości w Polsce.
Wraz z trybunałami sądy stanowią część władzy sądowniczej w Polsce[98]. Spośród organów sprawujących wymiar sprawiedliwości wyróżnia się[155]:
Sąd Najwyższy;
sądy powszechne;
sądy administracyjne;
sądy wojskowe.
Ponadto na czas wojny Konstytucja dopuszcza powołanie sądów wyjątkowych lub ustanowienie trybu doraźnego[156]. Postępowanie sądowe jest przynajmniej dwuinstancyjne[157].
Gminy jako jednostki samorządu terytorialnego w Polsce
Organy gminy[edytuj | edytuj kod]
władza uchwałodawcza i kontrolna:
władza wykonawcza:
wójt (gmina wiejska)
burmistrz (gmina miejska, gmina miejskowiejska)
prezydent miasta (gmina miejska, gmina miejska na prawach powiatu)
Samorząd terytorialny w Polsce[edytuj | edytuj kod]
Osobny artykuł: Samorząd terytorialny w Polsce.
W Polsce samorząd terytorialny (gminny) został przywrócony w 1990 r. 1 stycznia 1999 wprowadzono trójstopniowy podział terytorialny i trzy szczeble samorządu: gminny, powiatowy i wojewódzki. Obecnie (2010) w Polsce jest 16 województw, 314 powiatów i 65 miast na prawach powiatu oraz 2478 gmin.
Władza rządowa jest reprezentowana przez wojewodę, który pełni rolę strażnika interesu państwa. Zadaniem wojewody jest nadzór nad całym samorządem terytorialnym i dbanie, by jego działania nie naruszyły obowiązującego prawa i były zgodne z kierunkiem polityki całego państwa. Wojewodę osobiście powołuje premier,a wraz z końcem pracy rządu wojewoda podaje się do dymisji.
Stanowiącym i kontrolnym organem samorządu wojewódzkiego jest sejmik wojewódzki. Sejmik wybierany jest w powszechnych wyborach na kadencję trwającą cztery lata. Praca sejmiku samorządowego odbywa się na sesjach zwoływanych co najmniej raz na kwartał oraz poprzez prace w komisjach.
Władzę
administracyjną w województwie sprawują władze samorządowe oraz
organy administracji rządowej. Władzę samorządową w województwie
sprawuje sejmik wojewódzki wybierany w wyborach powszechnych i
bezpośrednich na okres 4 lat i, jako organ wykonawczy, urząd
marszałkowski, na którego czele stoi marszałek wybierany przez
sejmik wojewódzk
Powiaty są jednostkami samorządowymi,
a ich władzę stanowi rada powiatu wybierana w wyborach powszechnych
i bezpośrednich na okres 4 lat. Władzę wykonawczą stanowi urząd
starosty powiatowego, na którego czele stoi starosta wybierany przez
radę powiatu.
Gminy są samorządowymi jednostkami
podziału administracyjnego kraju, a ich władzę stanowi rada gminy
wybierana w wyborach powszechnych i bezpośrednich na okres 4 lat.
Władzę wykonawczą w gminach stanowią wójtowie (w gminach
wiejskich), burmistrzowie (w gminach miejsko-wiejskich i miejskich)
lub prezydenci (w dużych gminach miejskich) wybierani w wyborach
bezpośrednich
ONZ – uniwersalna (z wyjątkiem narodów niereprezentowanych) organizacja międzynarodowa, z siedzibą w Nowym Jorku, powstała 24 października 1945 r.[1][2] w wyniku wejścia w życie Karty Narodów Zjednoczonych. ONZ jest następczynią Ligi Narodów.
Polska należy do grona państw założycielskich ONZ. Jest wiec tzw. członkiem pierwotnym. Choć nie została zaproszona na konferencję założycielską w San Francisco, to jednak, aby umożliwić Polsce wejście do grona tych państw zmieniono art. 3 Karty NZ. Pozwoliło to przedstawicielowi Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, ministrowi spraw zagranicznych Wincentemu Rzymowskiemu, na podpisanie Karty - 15 października 1945 roku.
SĄSIEDZI POLSKI
Granice
obecne |
z Białorusią • z Czechami • z Litwą • z Niemcami • z Rosją • ze Słowacją • z Ukrainą |
Długość granic Polski[1][edytuj | edytuj kod]
Granica polsko-rosyjska, około Piasków
Ogółem – 3511 km
z Czechami – 796 km
ze Słowacją – 541 km
z Ukrainą – 535 km
z Niemcami – 467 km
z Białorusią – 418 km
z Rosją – 210 km
z Litwą – 104 km
morska – 440 km (jest to długość odcinków rozgraniczających obszar morza terytorialnego z Niemcami i Rosją oraz linii, której każdy punkt jest oddalony o 12 mil morskich od morskiej linii brzegowej, a w Zatoce Gdańskiej — od linii podstawowej morza terytorialnego. Długość linii brzegowej wynosi 770 km)