Patrycja Radomska , I rok chemii, spec. nauczycielska – chemia i przyroda

Opracowanie wybranych zagadnień do egzaminu z przedmiotu
Wprowadzenie do psychologii z elementami historii myśli psychologicznej.

17. Negatywne i pozytywne kryterium psychiczności.

Do negatywnego kryterium psychiczności możemy zaliczyć fakt, iż jest obiektem sporów filozoficznych. Spór dotyczy określenia, czy fenomenem psychicznym przysługuje cecha rozciągliwości i lokalizacji, tak jak w przypadku fenomenów fizycznych.

23. John Watson uważał, że fakty behawioralne można włączyć do zakresu badań współczesnej mu psychologii introspekcyjnej tylko pod warunkiem, że ta psychologia zgodzi się na pewien kompromis. Jaki?
Kompromis, który miałby polegać na tym, iż psychologia zacznie obejmować fakty behawioralne, nie zwracając uwagi na to czy mają one jakikolwiek związek z problemami „świadomości”, w innym przypadku badanie zachowania będzie niezależne od nauki.

24. W jakim sensie watsonowski behawioryzm jest, a w jakim nie jest psychologią?
Watsonowski behawioryzm nie jest psychologią ponieważ rezygnuje z introspekcji, dzięki której psychologia jest odróżniana od innych dziedzin nauki. Zmieniany jest też obiekt badań.
Według Watsonowskiego behawioryzmu psychologia to eksperymentalna dziedzina nauki. Jej celem jest przewidywanie i kontrola zachowania, natomiast wcześniej wymieniona introspekcja nie jest jej podstawową metodą. Autor uważa, że takie dążenie do otrzymania schematu zachowań zwierząt nie pozwala dostrzec różnic między człowiekiem, a zwierzęciem. Zachowanie człowieka należy tylko do części tego, co jest badane przez behawiorystów.
Jest psychologią, ponieważ podczas badań zachowania człowieka behawiorysta próbuje przewidywać i kontrolować jego reakcje.

30. Historyczne znaczenie artykułu Wiliama Jamesa „Does consciousness exist?” z roku 1904.
Artykuł Williama Jamesa „Does consciousness exist?” z 1904 roku artykuł zniszczył pogląd głoszący, iż świadomość jest bytem materialnym. Autor zaznaczył, że to słowo nie może oznaczać bytu tylko funkcję. Przekreślił on dotychczasowe poglądy dotyczące świadomości, które były fundamentami psychologii jako nauki. Artykuł ten był tematem wielu dyskusji i pokazał, że świadomość to bardzo popularny a zarazem termin filozoficzny.

33. Franza Galla pierwszy systematyczny program badań behawioralnych.
Pierwszy systematyczny program badań behawioralnych stworzony przez Franza Galla był oparty na doktrynie mózgowej lokalizacji funkcji umysłowych. Jego nauka o umyśle- frenologia miała za zadanie poznawanie różnic indywidualnych. Nastawiona była na praktyki i obiektywne metody. Doktryna Gala miała 4 główne założenia:
1. Kształt czaszki jest zależny od kształtu mózgu.
2.Umysł tworzą oddzielne władze.
3.Własze umysłowe znajdującą się w „odrębnych częściach mózgu”.
4.Lepiej rozwinięte władze to lepiej rozwinięte części mózgu.
Możemy więc wywnioskować, że wypukłości i wklęsłości spowodowane są przez organy korowe. Narządy te wywołują funkcje psychiczne, które wpływają na nasze konkretne cechy osobowości.

34. Przed czym miał chronić kanon Morgana? Przykład błędnej jego interpretacji.
Kanon Morgana miał chronić przed nadawaniem ludzkich cech obiektom, pojęciom i zjawiskom, jak również przed projekcją osobistych stanów na obserwowany obiekt.
Błędną interpretacją kanonu Morgana jest nazywanie go prawem „zanikania organów” zachowania zwierząt bez odwoływania do zdolności umysłowych, tak jak zrobił to Skinner.
Błędnie może interpretować kanon jako zasadę nawiązującą do scholastycznej zasady, że nie należy pojęć mnożyć ponad potrzeby.


56. W jakim sensie Władysława Heinricha można uznać za prekursora behawioryzmu?
Władysław Heinrich założył pierwszą w Polsce pracownie eksperymentalną w 1897r. Znajdowała się ona w Krakowie. Prowadził tam badania psychologiczne i psychofizyczne. Uważał on, że psychologia ma zajmować się zrozumieniem zachowań człowieka, a nie odkrywaniem jego świadomości. Skupiał się na pytaniu, czym jest uwaga w funkcjonowaniu organizmów umysłowych. Stwierdził on również, że „Człowiek przeciwstawiony światu i innym ludziom musi poznać świat i tych ludzi jako osoby aktywne, działające.” W takim więc sensie można uznać Władysława Heinricha za prekursora behawioryzmu.

57.Co to znaczy, że psychologia poznawcza jest umiarkowanym behawioryzmem?
Oznacza to, że odrzuca ona introspekcję jako metodę badania świadomości, natomiast dąży do tworzenia modeli, które będą w stanie przewidzieć zachowanie. Wnioski o świecie wewnętrznym drugiej jednostki wyciąga na podstawie zachowania. Behawioryści twierdzili, że samoobserwacja jest niemożliwa, a psychologowie uświadomili sobie, że introspekcja procesów poznawczych jest złudzeniem.