Rozdział XV
Środki związane z poddaniem sprawcy próbie
Wprowadzenie
Instytucje prawa karnego (ściśle związane z poddaniem sprawcy przestępstwa próbie):
Warunkowe umorzenie postępowania karnego [art. 66-68]
Warunkowe zawieszenie wykonania kary [art. 69-76]
Warunkowe zwolnienie [art. 77-82]
Nie związane z poddaniem sprawcy próbie:
Zwolnienie z kary ograniczenia wolności [art. 83]
Uznanie za wykonanie środków karnych [art. 84 i 84a]
Idea probacji – czyli poddanie sprawcy próbie
Modele probacji:
Angloamerykański
Francusko – belgijski
Norwesko – duński
Niemiecki
Te modele probacji stały się podwalinami współczesnych rozwiązań legislacyjnych. Warunkowe umorzenie postępowania najbardziej zbliża się do modelu norwesko-duńskiego; warunkowe zawieszenie wykonania kary najbliższe jest modelowi francusko-belgijskiemu; warunkowe zwolnienie jest oparte na koncepcji niemieckiej.
Warunkowe umorzenie postępowania karnego
Istota warunkowego umorzenia postępowania
Istotą WUP karnego jest rezygnacja z kontynuowania postępowania, które najprawdopodobniej zakończyłoby się skazaniem sprawcy. Rezygnacja ta, do której dochodzi w drodze podjęcia decyzji przez sąd, uzależniona jest od określonych w art. 66 przesłanek.
WUP staje się w pełni skuteczne dopiero po pomyślnym przebiegu okresu próby, co oznacza, że ani w okresie próby, ani w okresie 6 m-cy od jej zakończenia warunkowo umorzone postępowanie nie zostało podjęte – charakter probacyjny.
Przesłanki stosowania
Przed podjęciem decyzji o warunkowym umorzeniu, sąd musi stwierdzić, iż są spełnione przesłanki określone w art. 66:
Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 3 lata pozbawienia wolności. (§ 2), z tym jednakże, § 3. W wypadku gdy pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, sprawca naprawił szkodę lub pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody, warunkowe umorzenie może być zastosowane do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą nie przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.
wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne (§ 1)
okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości (§ 1)
sprawca nie był karany za przestępstwo umyślne (§ 1)
postawa sprawcy jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. (§ 1)
Próba i obowiązki nakładane na sprawcę
Art. 67. § 1. Warunkowe umorzenie następuje na okres próby, który wynosi od roku do 2 lat i biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia.
§ 2. Umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd może w okresie próby oddać sprawcę pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.
§ 3. Umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd zobowiązuje sprawcę do naprawienia szkody w całości lub w części, a może na niego nałożyć obowiązki wymienione w art. 72 § 1 pkt 1--3, 5 lub 7a, a ponadto orzec świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 oraz zakaz prowadzenia pojazdów, wymieniony w art. 39 pkt 3, do lat 2.
§ 4. Przepis art. 74 stosuje się odpowiednio.
Sąd może orzec świadczenie pieniężne – art. 39 pkt 7, oraz zakaz prowadzenia pojazdów – art. 39 pkt 3, a także na podstawie art. 100 – przepadek.
Zgodnie z art. 74 do którego odsyła 67:
Art. 74. § 1. Czas i sposób wykonania nałożonych obowiązków wymienionych w art. 72 sąd określa po wysłuchaniu skazanego; nałożenie obowiązku wymienionego w art. 72 § 1 pkt 6 wymaga nadto zgody skazanego.
§ 2. Jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają, sąd, wobec skazanego na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, może w okresie próby ustanawiać, rozszerzać lub zmieniać obowiązki wymienione w art. 72 § 1 pkt 3-8 albo od wykonania nałożonych obowiązków zwolnić, z wyjątkiem obowiązku wymienionego w art. 72 § 2, jak również oddać skazanego pod dozór albo od dozoru zwolnić.
Konsekwencje przebiegu próby
Jeżeli przebieg próby nie jest pomyślny, sąd w jednym przypadku obligatoryjnie, a w pozostałych fakultatywnie podejmuje odpowiednie decyzje.
Art. 68. § 1. Sąd podejmuje postępowanie karne, jeżeli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany.
§ 2. Sąd może podjąć postępowanie karne, jeżeli sprawca w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne niż określone w § 1 przestępstwo, jeżeli uchyla się od dozoru, wykonania nałożonego obowiązku lub orzeczonego środka karnego albo nie wykonuje zawartej z pokrzywdzonym ugody.
§ 3. Sąd może podjąć postępowanie karne, jeżeli sprawca po wydaniu orzeczenia o warunkowym umorzeniu postępowania, lecz przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo.
§ 4. Warunkowo umorzonego postępowania nie można podjąć później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.
Okres ten stwarza organom możliwość sprawdzenia przebiegu próby także w jej ostatnim okresie. Gwarantuje sprawcy, iż gdy przed upływem 6 m-cy od zakończenia próby nie nastąpiło podjęcie postępowania, nie grożą mu jakiekolwiek dalsze konsekwencje prawne związane z popełnionym przez niego przestępstwem.
Brak orzeczenia sądu w przedmiocie podjęcia postępowania po zakończeniu szcześciomiesięcznego okresu doliczonego do czasu próby sprawia, że umorzenie postępowania jest ostateczne i w konsekwencji sprawca nie poniesie jakiejkolwiek dalszej odpowiedzialności za przestępstwo, z którym było związane orzeczenie o warunkowym umorzeniu postępowania.
Warunkowe zawieszenie wykonania kary
Istota warunkowego zawieszenia wykonania kary
Warunkowe zawieszenie wykonania kary (kara pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 2 lat, kara ograniczenia wolności, kara grzywny jako kara samoistna) polega na tym, że mimo skazania sprawcy i wymierzenia mu kary, stanowiącej reakcję na popełnione przez niego przestępstwa, nie dochodzi do wykonania orzeczonej mu kary. Podstawę tego wstrzymania stanowi spełnienie przesłanek określonych w przepisach k.k.. Najważniejszą z nich jest pozytywna prognoza, z której wynika, że mimo niewykonania kary, cele związane z ukaraniem sprawcy zostaną osiągnięte (art. 69). Warunkowe zawieszenie wykonania kary orzekane jest na okres próby, na której czas trwania sąd może nałożyć na skazanego różne obowiązki, a także orzec wobec niego dozór. Dalsze losy skazanego zależą od przebiegu próby, gdyż jeżeli jest on pomyślny, to do wykonania kary w ogóle nie dochodzi, jeżeli przebiega niezgodnie z oczekiwaniami sądu – sąd zarządza wykonanie kary. Te elementy warunkowego zawieszenie wykonania kary przesądzają o jego probacyjnym charakterze.
WZWK jest daniem skazanemu szansy, iż może uniknąć dolegliwości wykonania kary jeśli w okresie próby będzie spełniał określone w wyroku warunki, z których najważniejszym jest przestrzeganie porządku prawnego – niepopełnienie przestępstwa. Realizuje on założenia prewencji szczególnej i trochę funkcji kompensacyjnej.
Przesłanki stosowania
Przesłanki warunkowego zawieszenia kary określone w art. 69:
Kara pozbawienia wolności została orzeczona w wymiarze nieprzekraczającym 2 lat, kara ograniczenia wolności – w dowolnym ustawowym wymiarze, grzywna natomiast – jako kara samoistna (§ 1),
W odniesieniu do sprawcy istnieje pozytywna prognoza w zakresie dotyczącym jego przyszłego zachowania (§ 2),
Orzeczenie warunkowego zawieszenia kary jest wystarczające do osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa (§ 1),
Kara pozbawienia wolności została orzeczona w wymiarze nieprzekraczającym 5 lat, ale tylko wówczas, gdy orzeczenie takiej kary nastąpiło z zastosowaniem art. 60 § 5.
Art. 69. § 1. Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa.
§ 2. Zawieszając wykonanie kary, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.
§ 3. Zawieszenia wykonania kary nie stosuje się do sprawcy określonego w art. 64 § 2, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami; zawieszenia wykonania kary, o którym mowa w art. 60 § 3-5, nie stosuje się do sprawcy określonego w art. 64 § 2.
§ 4. Zawieszenia wykonania kary ograniczenia wolności lub grzywny nie stosuje się wobec sprawcy występku o charakterze chuligańskim; sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności w szczególnie uzasadnionych wypadkach.
Określona precyzyjnie
To pozytywna prognoza odnosząca się do skazanego, a stanowiąca podstawę przekonania, iż w przyszłości będzie on przestrzegał porządku prawnego
Sąd powinien mieć na względzie najpełniejszą realizację celów kary – jednym z nich jest by skazany nie popełnił w przyszłości p.
Alternatywna w stosunku do pierwszej, ale tylko w odniesieniu do kary pozbawienia wolności.
Próba i obowiązki nakładane na sprawcę
Warunkowe zawieszenie wykonania kary następu jena okres próby, którego granice zależą od rodzaju kary orzeczonej wobec sprawcy (art. 70 § 1), a także od innych podstaw modyfikacji wymiaru okresu próby. W razie warunkowego zawieszenia wykonywania kary pozbawienia wolności podstawowy okres próby wynosi od 2 do 5 lat (art. 70 § 1 ust. 1). Dolny próg okresu próby zostaje podniesiony na 3 lata, jeżeli orzeczenie warunkowego zawieszenia wykonywania kary wiąże się z kara wymierzoną:
Sprawcy młodocianemu (art. 115 § 10) lub określonemu w art. 64 § 2 (recydywa specjalna wielokrotna) – na podstawie art. 70 § 2,
Sprawcy określonemu w art. 65 § 1, który aczkolwiek nie jest recydywistą, to jednak w razie spełnienia określonych w tym przepisie warunków traktowany jest na równi ze sprawcą określonym w art. 64 § 2,
Sprawcy przestępstwa z art. 258 – na podstawie art. 65 § 2.
Górny próg okresu próby zostaje natomiast podniesiony do lat 10 wówczas, gdy warunkowe zawieszenie wykonania kary jest orzekane w stosunku do sprawców określonych a art. 60 § 3 i 4 – na podstawie art. 60 § 5.
Gdy warunkowe zawieszenie wykonania kary dotyczy kary grzywny bądź kary ograniczenia wolności, okres próby wynosi od roku do 3 lat. Okres próby biegnie os uprawomocnienia się orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonywania kary.
Istotnym elementem oddziaływania na skazanego, wobec którego sąd orzekł warunkowe zawieszenie wykonania kary, jest zobowiązanie go do określonego zachowania, co następuje przez nałożenie na skazanego obowiązku bądź większej liczby obowiązków. Jest to także istotny element sprawdzenia trafności prognozy dotyczącej zgodnego z porządkiem prawnym zachowania się skazanego, gdyż podporządkowanie się skazanego reżimowi związanemu z próbą przemawia za tym, iż prognoza się potwierdza, zaś przeciwne zachowanie skazanego daje podstawy do wątpliwości co do trafności prognozy.
Art. 70. § 1. Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, który biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia i wynosi:
1) od 2 do 5 lat - w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności,
2) od roku do 3 lat - w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania grzywny lub kary ograniczenia wolności.
§ 2. W wypadku zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wobec sprawcy młodocianego lub określonego w art. 64 § 2, okres próby wynosi od 3 do 5 lat.
Katalog obowiązków, które sąd może nałożyć na skazanego, zawiera art. 72 § 1 i 2, wymieniając:
Art. 72. § 1. Zawieszając wykonanie kary, sąd może zobowiązać skazanego do:
1) informowania sądu lub kuratora o przebiegu okresu próby,
2) przeproszenia pokrzywdzonego,
3) wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby,
4) wykonywania pracy zarobkowej, do nauki lub przygotowania się do zawodu,
5) powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających,
6) poddania się leczeniu, w szczególności odwykowemu lub rehabilitacyjnemu, albo oddziaływaniom terapeutycznym lub uczestnictwu w programach korekcyjno-edukacyjnych,
7) powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach,
7a) powstrzymywania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób,
7b) opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym,
8) innego stosownego postępowania w okresie próby, jeżeli może to zapobiec popełnieniu ponownie przestępstwa.
§ 2. Sąd może zobowiązać skazanego do naprawienia szkody w całości lub w części, chyba że orzekł środek karny wymieniony w art. 39 pkt 5, albo do uiszczenia świadczenia wymienionego w art. 39 pkt 7.
Dozór obligatoryjny – stosowany wobec młodocianego a także sprawcy p. popełnionego w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych, również sprawców z art. 65 § 1.
Orzeczenie kary grzywny
Art. 71. § 1. Zawieszając wykonanie kary pozbawienia wolności, sąd może orzec grzywnę w wysokości do 180 stawek dziennych, jeżeli jej wymierzenie na innej podstawie nie jest możliwe; zawieszając wykonanie kary ograniczenia wolności sąd może orzec grzywnę w wysokości do 90 stawek dziennych.
Dolna granica kary grzywny orzekanej w przypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary, zgodnie z art. 33 § 1, wynosi 10 stawek dziennych, górna granica – zależy od tego, czy dotyczy ono kary pozbawienia wolności czy ograniczenia wolności. Pozbawienie wolności – 270 stawek dziennych, ograniczenia wolności – 135.
§ 2. W razie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności, grzywna orzeczona na podstawie § 1 nie podlega wykonaniu; kara pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności ulega skróceniu o okres odpowiadający liczbie uiszczonych stawek dziennych z zaokrągleniem do pełnego dnia.
Konsekwencje przebiegu próby
Art. 75. § 1. Sąd zarządza wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności.
§ 2. Sąd może zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo niż określone w § 1 albo jeżeli uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych.
§ 3. Sąd może zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazany po wydaniu wyroku, lecz przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo.
§ 4. Zarządzenie wykonania kary nie może nastąpić później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.
Warunkowe zwolnienie
Istota warunkowego zwolnienia
Warunkowe zwolnienie jako trzeci środek związany z poddaniem sprawcy próbie polega na tym, iż w razie spełnienia wymaganych przez przepisy przesłanek wykonywanie kary pozbawienia wolności w stosunku do skazanego może na podstawie orzeczenia sądu zostać przerwane, skazany zostaje zwolniony z zakładu karnego i poddany próbie, od której przebiegu zależy, czy będzie musiał wrócić do zakładu karnego w celu odbycia reszty kary, czy też kara, choć niewykonana w całości, zostanie uznana za odbytą. Uzasadnieniem takiego rozwiązania jest dążenie do racjonalizacji wykonania tej kary. Jeżeli bowiem po upływie pewnego okresu wykonywania kary można zasadnie przypuszczać, że jego przebieg oraz przewidywane, zgodne z porządkiem prawnym zachowanie sprawcy w okresie próby wskazują na to, że w ten sposób cele kary zostaną osiągnięte, to dalsze przebywanie skazanego w zakładzie karnym nie jest potrzebne.
Jest to pewna „korekta” wyroku skazującego - gdy w trakcie wykonywania kary, okaże się, że sąd może dokonać zmiany czasu pobytu skazanego dokonując wcześniejszego (warunkowego) zwolnienia ze względu na np. jego nienaganne zachowanie.
Organem orzekającym w przedmiocie warunkowego przedterminowego zwolnienia jest sąd penitencjarny (art. 159-163 k.k.w.)
Przesłanki warunkowego zwolnienia
Podstawową przesłanką jest pozytywna prognoza dotycząca przewidywanego zachowania skazanego w przyszłości, a skonkretyzowana w art. 77 – przypuszczenie, że skazany po zwolnieniu będzie przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.
Podstawą tego przypuszczenia jest łączne uwzględnienie i ocena elementów:
Art. 77. § 1. Skazanego na karę pozbawienia wolności sąd może warunkowo zwolnić z odbycia reszty kary tylko wówczas, gdy jego postawa, właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa, okoliczności jego popełnienia oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa i w czasie odbywania kary uzasadniają przekonanie, iż skazany po zwolnieniu będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.
Drugą przesłanką jest odbycie kary pozbawienia wolności co najmniej w takim wymiarze, jaki przepis art. 78 został ustalony jako minimalny.
Art. 78. § 1. Skazanego można warunkowo zwolnić po odbyciu przez niego co najmniej połowy kary, jednak nie wcześniej niż po 6 miesiącach.
§ 2. Skazanego określonego w art. 64§ 1 można warunkowo zwolnić po odbyciu dwóch trzecich kary, natomiast określonego w art. 64 § 2 po odbyciu trzech czwartych kary; warunkowe zwolnienie nie może nastąpić wcześniej niż po roku.
§ 3. Skazanego na karę 25 lat pozbawienia wolności można warunkowo zwolnić po odbyciu 15 lat kary, natomiast skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności po odbyciu 25 lat kary.
Próba i obowiązki nakładane na skazanego, konsekwencje przebiegu próby
Zasadniczo okres próby wynosi tyle, ile czas pozostały do odbycia kary, jednakże okres ten:
Art. 80. § 1. W razie warunkowego zwolnienia czas pozostały do odbycia kary stanowi okres próby, który jednak nie może być krótszy niż 2 lata ani dłuższy niż 5 lat.
§ 2. Jeżeli skazanym jest osoba określona w art. 64 § 2, okres próby nie może być krótszy niż 3 lata.
§ 3. W razie warunkowego zwolnienia z kary dożywotniego pozbawienia wolności okres próby wynosi 10 lat.
Sąd poza § 3 może zmienić okresy próby.
Warunkowo zwolniony może być w okresie próby oddany przez sąd pod dozór kuratora sądowego, osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, organizacji.
Sąd oddaje obligatoryjnie na dozór w przypadku gdy jest on (art. 159 k.k.w.):
Skazany za p. popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych
Sprawcą określonym w art. 64, 65,
Młodocianym, który popełnił p. umyślnie
Skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności
Osobą, wobec której był uprzednio stosowany środek zabezpieczający (art. 95 § 2 i art. 98)
Poza tymi przypadkami orzeczenie dozoru przez sąd penitencjarny jest fakultatywne.
Na okres próby sąd może obowiązki na skazanego nałożyć, ustanowić, rozszerzyć, zmienić, zwolnić od nich.
W razie pomyślnego przebiegu próby, co oznacza, iż w okresie próby, a także w ciągu dalszych 6 m-cy warunkowe zwolnienie nie zostało odwołane, kare uważa się za odbytą w całości z chwilą warunkowego zwolnienia (art. 82)
W razie niepomyślnego przebiegu dalsze postępowanie uzależnione jest od tego, czy przesłanki te warunkują odwołanie obligatoryjne, czy tez fakultatywne.
Sąd penitencjarny może odwołać warunkowe zwolnienie, jeżeli zwolniony w okresie próby (art. 160 § 2 k.k.w.):
Rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności popełnił inne p. lub została orzeczona kara inna niż określona w § 1 tego art.
Uchyla się od dozoru
Uchyla się od wykonywania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych.
Zwolnienie skazanego od reszty kary ograniczenia wolności
Sąd, zwalniając skazanego od reszty kary, czyni to bezwarunkowo, a więc także bez ustanowienia próby.
Jest możliwe, gdy zostaną spełnione przesłanki – przesłanką formalną jest odbycie przynajmniej połowy orzeczonej kary, a materialne to:
Art. 83. Skazanego na karę ograniczenia wolności, który odbył przynajmniej połowę orzeczonej kary, przy czym przestrzegał porządku prawnego i sumiennie wykonywał pracę wskazaną przez sąd, jak również spełnił nałożone na niego obowiązki i orzeczone środki karne, sąd może zwolnić od reszty kary, uznając ją za wykonaną.
Zwolnienie skazanego na karę ograniczenia wolności z reszty kary oznacza uznanie kary za wykonaną w całości.
Skrócenie czasu trwania środków karnych
Art. 84. § 1. Sąd może po upływie połowy okresu, na który orzeczono środki karne wymienione w art. 39 pkt 1-3, uznać je za wykonane, jeżeli skazany przestrzegał porządku prawnego, a środek karny był w stosunku do niego wykonywany przynajmniej przez rok.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się, jeżeli środki karne wymienione w art. 39 pkt 2--3 orzeczono na podstawie art. 41 § 1a, art. 41 a § 3 albo art. 42 § 2 lub 3.
Art. 84a. § 1. Obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu, orzeczone na zawsze, można uznać za wykonane, jeżeli zachowanie skazanego po popełnieniu przestępstwa i w czasie wykonania kary uzasadniają przekonanie, iż po uchyleniu obowiązku lub zakazu nie popełni on ponownie przestępstwa przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego, a obowiązek lub zakaz był wykonywany co najmniej 10 lat.
§ 2. W postępowaniu w przedmiocie dalszego stosowania obowiązku lub zakazu, o których mowa w § 1, sąd zasięga opinii biegłych.
§ 3. Wniosku skazanego lub jego obrońcy, złożonego przed upływem 2 lat od wydania postanowienia o odmowie uznania obowiązku lub zakazu, o których mowa w § 1, za wykonany nie rozpoznaje się.