Konstytucja – wypełniając postanowienia kongresu wiedeńskiego, cesarz Rosji i król Polski Aleksander I nadał królestwu polskiemu konstytucję, zaliczaną do najbardziej liberalnych w pokongresowej europie. Ostateczny tekst uwzględniał uwagi cara. 27 listopada 1815 konstytucja została podpisana przez cara i uzyskała moc prawną. Określała Królestwo Polskie, jako monarchię połączoną Unią Personalną z Rosją (każdy car Rosji był jednocześnie królem Polski). Podczas nieobecności króla jego kompetencje przechodziły na namiestnika. Kraj podzielono na 8 województw w miastach utworzono urzędy municypalne z prezydentami bądź burmistrzami na czele. Dążenia władzy wykonawczej do ograniczenia swobód obywatelskich i uprawnień sejmu stały się przyczyną licznych konfliktów i w rezultacie do wybuchu powstania listopadowego oraz do zastąpienia konstytucji Statutem Organicznym dla Królestwa Polskiego.

Władza ustawodawcza w Królestwie Polskim - należała do dwuizbowego sejmu. Sejm miał zbierać się co 2 lata na okres 30 dni. Do jego kompetencji należało podejmowanie uchwał przedstawionych z inicjatywy króla. Sejm zatwierdzał budżet państwa i kontrolował pracę rządu.

Opozycja legalna – w 1820r. na sejmie występują z protestem bracia Wincenty i Bonawentura Niemojowski tzn. Kaliszanie przeciwko łamaniu konstytucji przez cara. Spotkał ich areszt domowy.

Opozycja nielegalna – powstaje na uniwersytecie Wileńskim w kręgach studenckich:

- Towarzystwo Filomatów – stowarzyszenie młodzieży wileńskiej. Początkowo cel związku sprowadzał się do samokształcenia i wyrabiania charakteru członków, związanych trwałą przyjaźnią. Od 1818 program Towarzystwa mówił także o celach społecznych, a w 1819 akcentował cele patriotyczne i polityczne: ukształtowanie pokolenia, które w dogodnych warunkach podjęłoby walkę o niepodległość Polski.

- Wolnomularstwo Narodowe – (1818) założone przez Waleriana Łukasińskiego, przekształcone w Związek Wolnych Polaków – Wiktor Heltman, Tadeusz Krępowiecki. Tajna organizacja patriotyczna, działająca w latach 1819-1823 w Królestwie Polskim, zrzeszająca studentów i absolwentów Uniwersytetu Warszawskiego. Związek miał na celu pełne zjednoczenie ziem polskich i niepodległość państwa, propagując jednocześnie zasady liberalizmu.

Towarzystwo Filaretów - tajna polska młodzieżowa organizacja patriotyczna, założona w 1916 w Gdańsku przez Stefana Miraua i Alfa Liczmańskiego. Członkowie organizacji odbywali ćwiczenia wojskowe w lasach oliwskich, przygotowując się do walki zbrojnej o niepodległość Polski.

Spisek Podchorążych - W takiej sytuacji ożywił swoją działalność spisek wojskowy pod kierunkiem Wysockiego. Do udziału w spisku zostali włączeni studenci oraz próbowano nakłonić wielkie autorytety: Czartoryski, gen. Chłopicki. Ci ostatni odrzucili możliwość powstania. Za powstaniem opowiadał się Lelewel, który twierdził, że wszyscy poprą powstanie, jeżeli zostanie ono wywołane. Dlatego też spiskowcy nie przygotowali żadnego programu, skupiając się jedynie na działaniach, których celem było opanowanie Warszawy.

Uwłaszczenie chłopów – od ok. 1807 do ok. 1872 w zaborze pruskim, nadanie chłopom na własność użytkowanej przez nich ziemi, połączone ze zniesieniem obciążeń feudalnych na rzecz pana feudalnego (szlachcica), czyli pańszczyzny, czynszu i tzw. "darmoch" (tj. darmowych posług, do których chłopi byli obowiązani na rzecz dworu, np. stróżowania, uprawy pańskiego ogrodu, koszenia trawy, połowu ryb, sypania grobli, podwód, noszenia listów pańskich).

Liberalizm polityczny – jest przekonaniem, że jednostki są podstawą prawa i społeczeństwa. Zgodnie z tym przekonaniem społeczeństwo wraz ze swoimi instytucjami powinno chronić wolność pojedynczych jednostek bez faworyzowania tych o wyższej pozycji społecznej.

Liberalizm ekonomiczny – pogląd, który odrzuca wszelkie ograniczenia, które krępują wolny rozwój gospodarczy i wolą konkurencję na ryku, promując ‘’państwo-minimum’’ tzn. państwo ograniczające swoją działalność do zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego, zewnętrznego oraz zajmowania się sprawami, którymi nie jest w stanie zająć się prywatny kapitał.

Ruchy narodowe w Europie po Kongresie wiedeńskim:

a). Święte Przymierze - sojusz zawarty 26 września 1815 w Paryżu z inicjatywy cesarza Rosji Aleksandra I przez: Cesarstwo Rosyjskie, Cesarstwo Austriackie i przez Królestwo Prus. Głównymi zasadami, którymi kierować się miały państwa Świętego Przymierza były:

równowaga sił tj. wyrzeczenie się podbojów terytorialnych, by stworzyć Europę bez podziałów i sporów

legitymizm – tylko monarchowie z Bożej łaski mogą zasiadać na tronie, nie można było obalić monarchy

restauracja – przewidywała przywrócenie sytuacji terytorialnej i ustrojowej sprzed, utrzymywanie porządku w państwie, niedopuszczanie do aktów rewolucyjnych, spisków oraz do obalenia istniejących dynastii.

kompensacja terytorialna dla zwycięzców.

b). Powstanie listopadowe - polskie powstanie narodowe przeciw Rosji, które wybuchło w nocy z 29 listopada na 30 listopada 1830, a zakończyło się 21 października 1831. Do upadku powstania i przegrania wojny przyczynili się niewierzący w możliwość zwycięstwa w gruncie rzeczy lojalistycznie nastawieni wobec cara arystokratyczni przywódcy polityczni oraz nieudolni dowódcy.

c). Wiosna ludów - seria zrywów rewolucyjnych i narodowych, jakie miały miejsce w Europie w latach 1848 - 1849, przy czym określeniem "lud" nazywano społeczności dążące do uzyskania udziału w rządach, warstwy społeczne dążące do polepszenia warunków bytowych i narodowości walczące o spełnienie swoich aspiracji w różnej postaci. Można więc wyróżnić trzy nurty rewolucyjne: ustrojowy, społeczny i narodowy.

d). Powstanie styczniowe - polskie powstanie narodowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu, ogłoszone manifestem 22 stycznia 1863, spowodowane narastającym rosyjskim terrorem wobec polskiego biernego oporu. Trwało do jesieni 1864r. Było największym polskim powstaniem narodowym, miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono ok. 1200 bitew, mimo początkowych sukcesów zakończało się klęską powstańców.

e). Zjednoczenie Niemiec - oznacza przyłączenie Niemieckiej Republiki Demokratycznej oraz Berlina Zachodniego do Republiki Federalnej Niemiec. Zjednoczenie Niemiec stało się faktem 3 października 1990 roku na mocy porozumienia zawartego 12 września podczas moskiewskiej konferencji dwa plus cztery.

Wielka Emigracja – ruch emigracyjny polskiej ludności w pierwszej połowie XIX wieku. Emigracja miała podłoże patriotyczno–polityczne, a bezpośrednią przyczyną był upadek powstania listopadowego. Wielka Emigracja była jednym z największych ruchów emigracyjnych ówczesnej Europy.

Skutki powstania listopadowego:

- powstanie upadło na skutek dysproporcji sił, braku poparcia w Europie, nie podjęto sprawy chłopskiej i nieudolnych dowódców

- Polska przez 10 miesięcy toczyła równorzędną wojnę z Rosją

- uratowało powstanie w Belgii

- miało duże znaczenie dla kultury polskiej i na świadomość narodową

- zapoczątkowało tzw. Wielką emigrację

- prześladowania powstańców

- początek rusyfikacji i wprowadzenie przez cara statutu organicznego

Stronnictwa w Polsce

- stronnictwo czerwonych – Warszawa

- stronnictwo białych

Stronnictwa za granicą:

- obóz złożony z arystokracji, skupiający się wokół księcia Adama Jerzego Czartoryskiego, z siedzibą w Hotel Lambert

- Gromady Ludu Polskiego

- Towarzystwo Demokratyczne Polskie

Bank Polski stworzył Franciszek Drucki-Lubecki.

Szkołę górniczą stworzył Stanisław Staszic.

Pierwszy minister edukacji – Stanisław Kostka Potocki.

Pierwszym namiestnikiem królestwa polskiego był Wasyl Łanskoj.

Konstytucja – wypełniając postanowienia kongresu wiedeńskiego, cesarz Rosji i król Polski Aleksander I nadał królestwu polskiemu konstytucję, zaliczaną do najbardziej liberalnych w pokongresowej europie. Ostateczny tekst uwzględniał uwagi cara. 27 listopada 1815 konstytucja została podpisana przez cara i uzyskała moc prawną. Określała Królestwo Polskie, jako monarchię połączoną Unią Personalną z Rosją (każdy car Rosji był jednocześnie królem Polski). Podczas nieobecności króla jego kompetencje przechodziły na namiestnika. Kraj podzielono na 8 województw w miastach utworzono urzędy municypalne z prezydentami bądź burmistrzami na czele. Dążenia władzy wykonawczej do ograniczenia swobód obywatelskich i uprawnień sejmu stały się przyczyną licznych konfliktów i w rezultacie do wybuchu powstania listopadowego oraz do zastąpienia konstytucji Statutem Organicznym dla Królestwa Polskiego.

Władza ustawodawcza w Królestwie Polskim - należała do dwuizbowego sejmu. Sejm miał zbierać się co 2 lata na okres 30 dni. Do jego kompetencji należało podejmowanie uchwał przedstawionych z inicjatywy króla. Sejm zatwierdzał budżet państwa i kontrolował pracę rządu.

Opozycja legalna – w 1820r. na sejmie występują z protestem bracia Wincenty i Bonawentura Niemojowski tzn. Kaliszanie przeciwko łamaniu konstytucji przez cara. Spotkał ich areszt domowy.

Opozycja nielegalna – powstaje na uniwersytecie Wileńskim w kręgach studenckich:

- Towarzystwo Filomatów – stowarzyszenie młodzieży wileńskiej. Początkowo cel związku sprowadzał się do samokształcenia i wyrabiania charakteru członków, związanych trwałą przyjaźnią. Od 1818 program Towarzystwa mówił także o celach społecznych, a w 1819 akcentował cele patriotyczne i polityczne: ukształtowanie pokolenia, które w dogodnych warunkach podjęłoby walkę o niepodległość Polski.

- Wolnomularstwo Narodowe – (1818) założone przez Waleriana Łukasińskiego, przekształcone w Związek Wolnych Polaków – Wiktor Heltman, Tadeusz Krępowiecki. Tajna organizacja patriotyczna, działająca w latach 1819-1823 w Królestwie Polskim, zrzeszająca studentów i absolwentów Uniwersytetu Warszawskiego. Związek miał na celu pełne zjednoczenie ziem polskich i niepodległość państwa, propagując jednocześnie zasady liberalizmu.

Towarzystwo Filaretów - tajna polska młodzieżowa organizacja patriotyczna, założona w 1916 w Gdańsku przez Stefana Miraua i Alfa Liczmańskiego. Członkowie organizacji odbywali ćwiczenia wojskowe w lasach oliwskich, przygotowując się do walki zbrojnej o niepodległość Polski.

Spisek Podchorążych - W takiej sytuacji ożywił swoją działalność spisek wojskowy pod kierunkiem Wysockiego. Do udziału w spisku zostali włączeni studenci oraz próbowano nakłonić wielkie autorytety: Czartoryski, gen. Chłopicki. Ci ostatni odrzucili możliwość powstania. Za powstaniem opowiadał się Lelewel, który twierdził, że wszyscy poprą powstanie, jeżeli zostanie ono wywołane. Dlatego też spiskowcy nie przygotowali żadnego programu, skupiając się jedynie na działaniach, których celem było opanowanie Warszawy.

Uwłaszczenie chłopów – od ok. 1807 do ok. 1872 w zaborze pruskim, nadanie chłopom na własność użytkowanej przez nich ziemi, połączone ze zniesieniem obciążeń feudalnych na rzecz pana feudalnego (szlachcica), czyli pańszczyzny, czynszu i tzw. "darmoch" (tj. darmowych posług, do których chłopi byli obowiązani na rzecz dworu, np. stróżowania, uprawy pańskiego ogrodu, koszenia trawy, połowu ryb, sypania grobli, podwód, noszenia listów pańskich).

Liberalizm polityczny – jest przekonaniem, że jednostki są podstawą prawa i społeczeństwa. Zgodnie z tym przekonaniem społeczeństwo wraz ze swoimi instytucjami powinno chronić wolność pojedynczych jednostek bez faworyzowania tych o wyższej pozycji społecznej.

Liberalizm ekonomiczny – pogląd, który odrzuca wszelkie ograniczenia, które krępują wolny rozwój gospodarczy i wolą konkurencję na ryku, promując ‘’państwo-minimum’’ tzn. państwo ograniczające swoją działalność do zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego, zewnętrznego oraz zajmowania się sprawami, którymi nie jest w stanie zająć się prywatny kapitał.

Ruchy narodowe w Europie po Kongresie wiedeńskim:

a). Święte Przymierze - sojusz zawarty 26 września 1815 w Paryżu z inicjatywy cesarza Rosji Aleksandra I przez: Cesarstwo Rosyjskie, Cesarstwo Austriackie i przez Królestwo Prus. Głównymi zasadami, którymi kierować się miały państwa Świętego Przymierza były:

równowaga sił tj. wyrzeczenie się podbojów terytorialnych, by stworzyć Europę bez podziałów i sporów

legitymizm – tylko monarchowie z Bożej łaski mogą zasiadać na tronie, nie można było obalić monarchy

restauracja – przewidywała przywrócenie sytuacji terytorialnej i ustrojowej sprzed, utrzymywanie porządku w państwie, niedopuszczanie do aktów rewolucyjnych, spisków oraz do obalenia istniejących dynastii.

kompensacja terytorialna dla zwycięzców.

b). Powstanie listopadowe - polskie powstanie narodowe przeciw Rosji, które wybuchło w nocy z 29 listopada na 30 listopada 1830, a zakończyło się 21 października 1831. Do upadku powstania i przegrania wojny przyczynili się niewierzący w możliwość zwycięstwa w gruncie rzeczy lojalistycznie nastawieni wobec cara arystokratyczni przywódcy polityczni oraz nieudolni dowódcy.

c). Wiosna ludów - seria zrywów rewolucyjnych i narodowych, jakie miały miejsce w Europie w latach 1848 - 1849, przy czym określeniem "lud" nazywano społeczności dążące do uzyskania udziału w rządach, warstwy społeczne dążące do polepszenia warunków bytowych i narodowości walczące o spełnienie swoich aspiracji w różnej postaci. Można więc wyróżnić trzy nurty rewolucyjne: ustrojowy, społeczny i narodowy.

d). Powstanie styczniowe - polskie powstanie narodowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu, ogłoszone manifestem 22 stycznia 1863, spowodowane narastającym rosyjskim terrorem wobec polskiego biernego oporu. Trwało do jesieni 1864r. Było największym polskim powstaniem narodowym, miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono ok. 1200 bitew, mimo początkowych sukcesów zakończało się klęską powstańców.

e). Zjednoczenie Niemiec - oznacza przyłączenie Niemieckiej Republiki Demokratycznej oraz Berlina Zachodniego do Republiki Federalnej Niemiec. Zjednoczenie Niemiec stało się faktem 3 października 1990 roku na mocy porozumienia zawartego 12 września podczas moskiewskiej konferencji dwa plus cztery.

Wielka Emigracja – ruch emigracyjny polskiej ludności w pierwszej połowie XIX wieku. Emigracja miała podłoże patriotyczno–polityczne, a bezpośrednią przyczyną był upadek powstania listopadowego. Wielka Emigracja była jednym z największych ruchów emigracyjnych ówczesnej Europy.

Skutki powstania listopadowego:

- powstanie upadło na skutek dysproporcji sił, braku poparcia w Europie, nie podjęto sprawy chłopskiej i nieudolnych dowódców

- Polska przez 10 miesięcy toczyła równorzędną wojnę z Rosją

- uratowało powstanie w Belgii

- miało duże znaczenie dla kultury polskiej i na świadomość narodową

- zapoczątkowało tzw. Wielką emigrację

- prześladowania powstańców

- początek rusyfikacji i wprowadzenie przez cara statutu organicznego

Stronnictwa w Polsce

- stronnictwo czerwonych – Warszawa

- stronnictwo białych

Stronnictwa za granicą:

- obóz złożony z arystokracji, skupiający się wokół księcia Adama Jerzego Czartoryskiego, z siedzibą w Hotel Lambert

- Gromady Ludu Polskiego

- Towarzystwo Demokratyczne Polskie

Bank Polski stworzył Franciszek Drucki-Lubecki.

Szkołę górniczą stworzył Stanisław Staszic.

Pierwszy minister edukacji – Stanisław Kostka Potocki.

Pierwszym namiestnikiem królestwa polskiego był Wasyl Łanskoj.

Konstytucja – wypełniając postanowienia kongresu wiedeńskiego, cesarz Rosji i król Polski Aleksander I nadał królestwu polskiemu konstytucję, zaliczaną do najbardziej liberalnych w pokongresowej europie. Ostateczny tekst uwzględniał uwagi cara. 27 listopada 1815 konstytucja została podpisana przez cara i uzyskała moc prawną. Określała Królestwo Polskie, jako monarchię połączoną Unią Personalną z Rosją (każdy car Rosji był jednocześnie królem Polski). Podczas nieobecności króla jego kompetencje przechodziły na namiestnika. Kraj podzielono na 8 województw w miastach utworzono urzędy municypalne z prezydentami bądź burmistrzami na czele. Dążenia władzy wykonawczej do ograniczenia swobód obywatelskich i uprawnień sejmu stały się przyczyną licznych konfliktów i w rezultacie do wybuchu powstania listopadowego oraz do zastąpienia konstytucji Statutem Organicznym dla Królestwa Polskiego.

Władza ustawodawcza w Królestwie Polskim - należała do dwuizbowego sejmu. Sejm miał zbierać się co 2 lata na okres 30 dni. Do jego kompetencji należało podejmowanie uchwał przedstawionych z inicjatywy króla. Sejm zatwierdzał budżet państwa i kontrolował pracę rządu.

Opozycja legalna – w 1820r. na sejmie występują z protestem bracia Wincenty i Bonawentura Niemojowski tzn. Kaliszanie przeciwko łamaniu konstytucji przez cara. Spotkał ich areszt domowy.

Opozycja nielegalna – powstaje na uniwersytecie Wileńskim w kręgach studenckich:

- Towarzystwo Filomatów – stowarzyszenie młodzieży wileńskiej. Początkowo cel związku sprowadzał się do samokształcenia i wyrabiania charakteru członków, związanych trwałą przyjaźnią. Od 1818 program Towarzystwa mówił także o celach społecznych, a w 1819 akcentował cele patriotyczne i polityczne: ukształtowanie pokolenia, które w dogodnych warunkach podjęłoby walkę o niepodległość Polski.

- Wolnomularstwo Narodowe – (1818) założone przez Waleriana Łukasińskiego, przekształcone w Związek Wolnych Polaków – Wiktor Heltman, Tadeusz Krępowiecki. Tajna organizacja patriotyczna, działająca w latach 1819-1823 w Królestwie Polskim, zrzeszająca studentów i absolwentów Uniwersytetu Warszawskiego. Związek miał na celu pełne zjednoczenie ziem polskich i niepodległość państwa, propagując jednocześnie zasady liberalizmu.

Towarzystwo Filaretów - tajna polska młodzieżowa organizacja patriotyczna, założona w 1916 w Gdańsku przez Stefana Miraua i Alfa Liczmańskiego. Członkowie organizacji odbywali ćwiczenia wojskowe w lasach oliwskich, przygotowując się do walki zbrojnej o niepodległość Polski.

Spisek Podchorążych - W takiej sytuacji ożywił swoją działalność spisek wojskowy pod kierunkiem Wysockiego. Do udziału w spisku zostali włączeni studenci oraz próbowano nakłonić wielkie autorytety: Czartoryski, gen. Chłopicki. Ci ostatni odrzucili możliwość powstania. Za powstaniem opowiadał się Lelewel, który twierdził, że wszyscy poprą powstanie, jeżeli zostanie ono wywołane. Dlatego też spiskowcy nie przygotowali żadnego programu, skupiając się jedynie na działaniach, których celem było opanowanie Warszawy.

Uwłaszczenie chłopów – od ok. 1807 do ok. 1872 w zaborze pruskim, nadanie chłopom na własność użytkowanej przez nich ziemi, połączone ze zniesieniem obciążeń feudalnych na rzecz pana feudalnego (szlachcica), czyli pańszczyzny, czynszu i tzw. "darmoch" (tj. darmowych posług, do których chłopi byli obowiązani na rzecz dworu, np. stróżowania, uprawy pańskiego ogrodu, koszenia trawy, połowu ryb, sypania grobli, podwód, noszenia listów pańskich).

Liberalizm polityczny – jest przekonaniem, że jednostki są podstawą prawa i społeczeństwa. Zgodnie z tym przekonaniem społeczeństwo wraz ze swoimi instytucjami powinno chronić wolność pojedynczych jednostek bez faworyzowania tych o wyższej pozycji społecznej.

Liberalizm ekonomiczny – pogląd, który odrzuca wszelkie ograniczenia, które krępują wolny rozwój gospodarczy i wolą konkurencję na ryku, promując ‘’państwo-minimum’’ tzn. państwo ograniczające swoją działalność do zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego, zewnętrznego oraz zajmowania się sprawami, którymi nie jest w stanie zająć się prywatny kapitał.

Ruchy narodowe w Europie po Kongresie wiedeńskim:

a). Święte Przymierze - sojusz zawarty 26 września 1815 w Paryżu z inicjatywy cesarza Rosji Aleksandra I przez: Cesarstwo Rosyjskie, Cesarstwo Austriackie i przez Królestwo Prus. Głównymi zasadami, którymi kierować się miały państwa Świętego Przymierza były:

równowaga sił tj. wyrzeczenie się podbojów terytorialnych, by stworzyć Europę bez podziałów i sporów

legitymizm – tylko monarchowie z Bożej łaski mogą zasiadać na tronie, nie można było obalić monarchy

restauracja – przewidywała przywrócenie sytuacji terytorialnej i ustrojowej sprzed, utrzymywanie porządku w państwie, niedopuszczanie do aktów rewolucyjnych, spisków oraz do obalenia istniejących dynastii.

kompensacja terytorialna dla zwycięzców.

b). Powstanie listopadowe - polskie powstanie narodowe przeciw Rosji, które wybuchło w nocy z 29 listopada na 30 listopada 1830, a zakończyło się 21 października 1831. Do upadku powstania i przegrania wojny przyczynili się niewierzący w możliwość zwycięstwa w gruncie rzeczy lojalistycznie nastawieni wobec cara arystokratyczni przywódcy polityczni oraz nieudolni dowódcy.

c). Wiosna ludów - seria zrywów rewolucyjnych i narodowych, jakie miały miejsce w Europie w latach 1848 - 1849, przy czym określeniem "lud" nazywano społeczności dążące do uzyskania udziału w rządach, warstwy społeczne dążące do polepszenia warunków bytowych i narodowości walczące o spełnienie swoich aspiracji w różnej postaci. Można więc wyróżnić trzy nurty rewolucyjne: ustrojowy, społeczny i narodowy.

d). Powstanie styczniowe - polskie powstanie narodowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu, ogłoszone manifestem 22 stycznia 1863, spowodowane narastającym rosyjskim terrorem wobec polskiego biernego oporu. Trwało do jesieni 1864r. Było największym polskim powstaniem narodowym, miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono ok. 1200 bitew, mimo początkowych sukcesów zakończało się klęską powstańców.

e). Zjednoczenie Niemiec - oznacza przyłączenie Niemieckiej Republiki Demokratycznej oraz Berlina Zachodniego do Republiki Federalnej Niemiec. Zjednoczenie Niemiec stało się faktem 3 października 1990 roku na mocy porozumienia zawartego 12 września podczas moskiewskiej konferencji dwa plus cztery.

Wielka Emigracja – ruch emigracyjny polskiej ludności w pierwszej połowie XIX wieku. Emigracja miała podłoże patriotyczno–polityczne, a bezpośrednią przyczyną był upadek powstania listopadowego. Wielka Emigracja była jednym z największych ruchów emigracyjnych ówczesnej Europy.

Skutki powstania listopadowego:

- powstanie upadło na skutek dysproporcji sił, braku poparcia w Europie, nie podjęto sprawy chłopskiej i nieudolnych dowódców

- Polska przez 10 miesięcy toczyła równorzędną wojnę z Rosją

- uratowało powstanie w Belgii

- miało duże znaczenie dla kultury polskiej i na świadomość narodową

- zapoczątkowało tzw. Wielką emigrację

- prześladowania powstańców

- początek rusyfikacji i wprowadzenie przez cara statutu organicznego

Stronnictwa w Polsce

- stronnictwo czerwonych – Warszawa

- stronnictwo białych

Stronnictwa za granicą:

- obóz złożony z arystokracji, skupiający się wokół księcia Adama Jerzego Czartoryskiego, z siedzibą w Hotel Lambert

- Gromady Ludu Polskiego

- Towarzystwo Demokratyczne Polskie

Bank Polski stworzył Franciszek Drucki-Lubecki.

Szkołę górniczą stworzył Stanisław Staszic.

Pierwszy minister edukacji – Stanisław Kostka Potocki.

Pierwszym namiestnikiem królestwa polskiego był Wasyl Łanskoj.