ROPA NAFTOWA, czyli olej skalny, jest najważniejszym surowcem węglowodorowym do otrzymywania cennych produktów przemysłowych, np. benzyny, nafty, olejów smarowych, parafiny.
Ropa
ma barwę brązową lub czarną odznacza się silnym specyficznym
zapachem. Głównymi składnikami ropy naftowej są rozmaite
węglowodory:
-
nasycone węglowodory parafinowe, a więc homologi metanu,
-
małe ilości węglowodorów oleinowych (homologi etylenu),
-
nasycone węglowodory cykliczne, tzw. węglowodory naftenowe,
pochodne cyklopentanu i cykloheksanu
- węglowodory aromatyczne,
pochodne benzenu C6H6.
Ze względu na typ związków chemicznych przeważających w ropie naftowej wyróżnia się najczęściej ropy bezparafinowe, parafinowe, naftenowe, aromatyczne.
Największe złoża ropy naftowej występują w basenie Zatoki Perskiej ok.67% wszystkich rezerw głównie w prowincji Hasa w Arabii Saudyjskiej.
Przetwórstwem
ropy naftowej zajmuje się przemysł
rafineryjny,
który przerabia ją w rafineriach.
Do
najważniejszych produktów przeróbki ropy naftowej należą:
1)
Paliwa
2) Oleje smarowe;
3) Gaz parafinowy, z którego
otrzymuje się parafinę;
4) Asfalty i koks naftowy;
5)
Smary stałe.
Aby otrzymać te składniki ropę trzeba przerobić. Podstawowymi metodami przeróbki ropy są:
*Destylacja
frakcyjna (destylacja)
*Rafinacja
*Ekstrakcja selektywnymi
rozpuszczalnikami
*Krystalizacja.
DESTYLACJA
ROPY NAFTOWEJ.
Destylacja
ropy naftowej odbywa się drogą frakcyjną i krakingu.
Po
podgrzaniu ropy naftowej do pewnej temperatury zawarte w niej
węglowodory przekształcają się w różne gazy. Każdy z nich
skrapla się z powrotem w ciecz w innej temperaturze. W ten sposób
można rozdzielić ropę naftową na różne części, czyli frakcje.
Ta metoda rozdzielania nosi nazwę destylacji frakcyjnej.
Podczas
destylacji frakcyjnej z surowej ropy naftowej otrzymuje się
następujące produkty:
1)
Eter naftowy,
zbierany do temperatury 70ºC, o gęstości poniżej 0,7 g/ml, składa
się głównie z najlżejszych węglowodorów zawierających nie
więcej niż sześć atomów węgla w cząsteczce. Zastosowanie: jako
benzyna apteczna albo rozpuszczalnik do ekstrakcji.
2)
Benzyna lekka,
zbierana od 60 do 100ºC i o gęstości 0,7 - 0,75 g/ml, stosowana
głównie jako benzyna lotnicza.
3)
Benzyna ciężka,
wrząca w granicach 100 - 150ºC o gęstości 0,75 g/ml, używana
jako benzyna samochodowa.
4)
Ligroina,
zwana inaczej benzyną lakową, wrze w granicach 100 - 180ºC.