Tryb rozkazujący niemiecki

Tryb rozkazujący wyraża rozkaz, wezwanie lub prośbę skierowaną do 2 os. liczby pojedynczej i mnogiej, bez zaimków osobowych "du" i "ihr". Forma skierowana do 1 i 3 os. liczby mnogiej występuje z zaimkami osobowymi "wir" lub "Sie".


2 osoba liczby pojedynczej

du gehst - geh!
du gibst - gib!
du sprichst - sprich!


Czasami Imperativ 2 os. l. poj. ma końcówkę "-e". Zasada ta dotyczy czasowników, których temat kończy się na "-t", "-d", "-ig" oraz grupy spółgłoskowe, w których ostatnią głoską jest "m" lub "n".


2 osoba liczby pojedynczej

du wartest - warte!
du antwortest - antworte!
du zeichnest - zeichne!

2 osoba liczby mnogiej

ihr fragt - fragt!
ihr geht - geht!
ihr wartet - wartet!


3 osoba liczby mnogiej

Sie fragen - fragen Sie!
Sie gehen -
gehen Sie!
Sie warten -
warten Sie!



Tryb rozkazujący (Imperativ)

2. osoba l.poj.
 

2. osoba l.mn.
 

3. osoba l.mn.
(forma grzecznościowa)

Tworzymy poprzez temat czasownika (można dodać
do tematu "e")

Ma formę 2. osoby l. mn.,
lecz odrzucamy zaimek osobowy "ihr"

Tworzymy poprzez inwersję czasownika
("bitte" może być na początku lub na końcu prośby, rozkazu)


trink!  trinke!


trinkt!


trinken Sie, bitte!

geh!  gehe!

geht!

gehen Sie, bitte!

kauf!  kaufe!

kauft!

kaufen Sie, bitte!


Czasowniki "haben", "sein", "werden"

hab! habe!

habt!

haben Sie,bitte!

sei!

seid!

seien Sie, bitte!

werde!

werdet!

werden Sie, bitte!

Czasowniki zwrotne
Zaimek zwrotny podporządkowany osobie

du - dich

ihr - euch

sie - sich

freu dich!
freue dich!

freut euch!

freuen Sie sich!

Czasowniki rozdzielnie złożone

Przedrostek rozdzielny na końcu zdania

mach zu!
mache zu!

macht zu!

machen Sie bitte zu!

np.:
Mach die Tur zu!
Zamknij drzwi.

 

 

Czasowniki ze zmianą samogłoski rdzennej
Czasowniki posiadające przegłos w 2. osobie l. poj. w Präsens nie zachowują tego przegłosu w 2. osobie trybu rozkazującego.

fahr! fahre!

fahrt!

fahren Sie, bitte!

lauf! laufe!

lauft!

laufen Sie, bitte!

halt! halte!

haltet!

halten Sie, bitte!

Czasowniki ze zmianą samogłoski rdzennej "e" na "i" w 2. osobie l. poj. zachowują tę zmianę, likwidacji ulega końcówka osobowa "-st".

sprich!

sprecht!

sprechen Sie, bitte!

hilf!

helft!

helften Sie , bitte

nimm!

nehmt!

nehmen Sie, bitte!

Czasowniki ze zmianą samogłoski rdzennej "e" na "ie" w 2. osobie l. poj. zachowują tę zmianę, likwidacji ulega końcówka osobowa "-st".

lies!

lest!

lesen Sie, bitte!

sieh!

seht!

sehen Sie, bitte!




Czasowniki ze zmianą samogłoski rdzennej "-e" na "-i","-ie" nie otrzymują końcówki fakultatywnej "-e" w 2. osobie l. poj. Wyjątek stanowi "sieh!" oraz "siehe".
"Sieh!" (spójrz!) stosujemy wyłącznie w mowie potocznej natomiast "siehe" w języku pisanym wskazując na odnośniki np.:
siehe Lektion 3, Seite 18
patrz lekcja 3, strona 18
Tryb rozkazujacy możemy również tworzyć poprzez:
1. Czasownik "lassen" (kazać komuś coś zrobić, pozwolić)
Lass das! Zostaw to!
Lass uns endlich gehen! Pozwól nam w końcu iść!
2. Inwersję czasownika z zaimkiem "wir"
Machen wir das alles zusammen! Zróbmy to wszystko wspólnie!
3. Wezwanie, rozkaz w formie bezokolicznika
Aufstehen! Wstać!
Losgehen! Wychodzić!
4. Stronę bierną czynnościową z "werden"
Es wird sofort alles aufgeraumt! Należy zaraz wszystko sprzątnąć!
5. Imiesłów czasu przeszłego
Aufgepasst! Uważać!
Rauchen verboten! Palenie wzbronione!


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron