15-01-2019
Wykład 1 – Andrzej Sopota, adwokat od 1977 r.
Zawód adwokata podlega drobiazgowej kontroli społecznej, adwokatem jesteśmy w każdej sytuacji życiowej, również poza bezpośrednim wykonywaniem zawodu. Cały czas budujemy swój wizerunek.
Polecana literatura:
„O powołaniu adwokatury i sztuce obrończej” F. Payen
„Adwokat diabła” I. Morley
Podstawy niezależności adwokackiej :
ustawa Prawo o adwokaturze, adwokat jest niezależny, radca prawny nie
art. 17 konstytucji – adwokat podlega ochronie jak sędzia/prokurator
kodeks etyki adwokackiej
Rola adwokata w wymiarze sprawiedliwości:
wszędzie tam, gdzie jest sędzia potrzeba przynajmniej dwóch adwokatów
stosunek do kolegów
pamiętajmy o uprzejmości, przedstawianiu się w nowym towarzystwie np. wchodząc do pokoju adwokackiego, również występując po raz pierwszy przed sądem (przed protokołem)
zawiadamiając sąd o niemożliwości dotarcia na rozprawę powinniśmy poinformować również przeciwnika procesowego
gdy mamy być drugim lub kolejnym pełnomocnikiem powinniśmy ustalić to z pierwszym
konsultacje z kolegami są wskazane, oczywiście bez ujawniania tajemnicy zawodowej – pomaga to w opracowaniu taktyki adwokackiej, co służy interesowi klienta. Nie powinno się odmawiać pomocy koledze
stosunek do klientów
zawsze okazujemy szacunek klientowi
jeśli klient traci do nas zaufanie mamy obowiązek się z nim rozstać
stosunek do organów, przed którymi występuje
dopóki nie występujemy w todze pamiętamy o stosownym stroju przed sądem, urzędem, a także klientem
przepisy ogólne kpc i kpk o zachowaniu na Sali sądowej np. o staniu podczas zwracania się do sądu, odpowiadaniu na pytania zadane przez sąd np. o braku dalszych wniosków dowodowych
O czym należy pamiętać na Sali sądowej - podpowiedzi:
będąc adwokatem z urzędu zawsze wnosić o zasądzenie kosztów z urzędu
kpc przewiduje odczytanie zeznań świadków i stron po ich złożeniu oraz możliwość uzupełnienia – czasem trzeba przypomnieć o tym sądowi
pamiętamy o sprostowaniu i uzupełnianiu protokołu
odwiedzając klienta w zakładzie karnym nigdy niczego nie dostarczamy i nie wynosimy bez zgody organu. Adwokat nie jest posłańcem, takie zachowanie jest niezgodne z prawem.
zawsze lepiej dążyć do kompromisu niż poddawać się ocenie sądu
gdy sąd odrzuca jakiś wniosek zawsze możemy uzupełnić go załącznikiem do protokołu rozprawy, którego sąd nie odrzuci
zawsze staraj się myśleć jak sąd, będziesz mniej stronniczy
nigdy nie kłam, bo stracisz zaufanie
nie obchodź się ostro z kolegami
reprezentowanie kogoś nie jest równe byciu po jego stronie
interes adwokatury jest nadrzędny
Wykład 2 – Stanisław Kłys
W nawiązaniu do morderstwa P. Adamowicza - Odpowiadać za czyn można tylko wtedy gdy jest się poczytalnym, musi być wina. Adwokat nie może myśleć potocznie, nie ulega naciskom społeczeństwa. Adwokat powinien być otwarty na ludzi, umieć pochylić się i podać rękę.
24.12.1918 – Piłsudski podpisuje dekret o powstaniu adwokatury
polecane:
„Psychoza” A. Hitchckock
„Schizofrenia” Kępiński
21-01-2019
Barbara Baran Sędzia sądu apelacyjnego w Krakowie - Metodyka pracy sędziego cywilnego
Podstawy: KPC, regulamin urzędowania sądów powszechnych, USP, etyka zawodowa
Nowości:
zasada niezmienności składu w sądach cywilnych (sprzeczna z KPC)
zasada losowego przydziału spraw – gwarancja przejrzystości, rak wpływów na dobór składu
Metodyka pracy sędziego związana jest z gwarancją prawa do sądu zagwarantowanego w konstytucji
Prawo do sądu:
brak barier dostępowych, fiskalnych
rozstrzygnięcie trafne w rozsądnym terminie z poszanowaniem gwarancji ustrojowych
Skarga na przewlekłość (2004 r)
kwota 2-20 tys (min 500 zł za rok) jako rekompensata, nie odszkodowanie
legitymację posiada każda ze stron
wymaga uzasadnienia
orzeka sąd odwoławczy w 3 os. składzie ocenia działanie sądu i osób współpracujących z sądem np. biegły sądowy
sąd ma 2 msc na rozpoznanie skargi
wydaje postanowienie o stwierdzeniu przewlekłości
można wnieść do momentu zakończenia sprawy
zasada prawdy materialnej (20 lat temu prawdy obiektywnej)
do strony należy wskazywanie twierdzeń i dowodów na ich poparcie 6KC, 5 KPC
sąd z urzędu nie wyjaśnia istotnych okoliczności
składamy trafne dowody w dobrym kierunku
sąd nie wychodzi poza żądanie
nie można podnieść zarzutu w apelacji, że sąd z urzędu nie przeprowadził jakiegoś dowodu
wyjątek: np. przy ubezwłasnowolnieniu nie można zakończyć sprawy bez przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego psychologa/psychiatry
Sędzia musi postępować zgodnie z etyką w pracy, jak i w życiu codziennym.
Aktywność informacyjna sądu:
sąd może pouczać strony postępowania, głównie występujące bez profesjonalnego pełnomocnika
brak pouczenia strony o terminie, środkach zaskarżenia daje np. możliwość przywrócenia terminu
sąd nie może zaburzać równowagi między stronami
Referendarz sądowy wydaje orzeczenia związane z ochroną prawną, nie wymierza sprawiedliwości.
22-01-2019 Wojciech Bergier – Zasady wykonywania zawodu adwokata
Podstawy:
Regulamin wykonywania zawodu adwokata w kancelarii indywidualnej lub spółkach
kodeks etyki adwokackiej
J. Naumann – zbiór zasad etyki komentarz
M. Król – etyka adwokacka i radcowska komentarz
Bergier, Jacyna – etyka zawodu adwokata
Lokal powinien być odpowiedni pod względem godności i zasad wykonywania zawodu oraz zapewniać dyskrecje klientom.
Czy adwokat może dzielić biuro z notariuszem? Jeśli zachowana jest odrębność kancelarii to tak.
Włamanie do kancelarii – zgłosić do przedstawiciela rady adwokackiej
Nie wozimy akt na tylnym siedzeniu samochodu, zabieramy je ze sobą lub chowamy w bagażniku, nigdy nie zostawiamy na widoku.
Wspólnota biurowa
bez tworzenia spółki
powinna zwierać zapis na sąd polubowny
umowa zawarta na piśmie, powinna zawierać podział wydatków
Dokumentacja spraw klienta
umowa na pismie
dokumenty przechowujemy przez rok od zakończenia sprawy, dla bezpieczeństwa można trzymać dokumenty dłużej
informacje ustne zawsze zapisujemy w postaci notatek i dołączamy do akt sprawy (data, istotne informacje)
na żądanie klienta zwracamy „wszystkie dokumenty” niezwłocznie – dokumenty związane ze sprawą uzyskane z sądów i urzędów, przed którymi reprezentujemy klienta, nie można tego uzależnić od uregulowania należności przez klienta. Nie musimy wydawać dokumentów wewnętrznych, opinii wstępnych, notatek
BHP adwokackie
zaleca się pokwitowanie każdego zwrotu dokumentów
pokwitowanie musi wskazywać konkretne akta
akta można przekazać aplikantowi radcowskiemu posiadającemu upoważnienie od klienta
Depozyt adwokacki
adwokat posiadający pieniądze klienta musi je przechowywać na odrębnym rachunku wobec swoich rachunków
zakaz potrącania honorarium z depozytu klienta, nie potrącamy żadnych należności
Tajemnica adwokacka
odpowiednie zabezpieczenie baz danych
adres mailowy z rady adwokackiej lub własna domena
nie powołujemy na świadka innego adwokata lub radcy prawnego jeżeli grozi to ujawnieniem tajemnicy adwokackiej, czyli najlepiej nigdy
tajemnicą objęte jest wszystko czego dowiadujemy się wykonując czynności zawodowe
Sprawy z urzędu
z ważnych przyczyn można wystąpić do organu, który nas wyznaczył o zwolnienie z obowiązku (cywilne dziekan, karne sąd)
do czynności poza siedzibą możemy wnioskować o wyznaczenie innego adwokata
Advocatus sed non latro – adwokat, nie rozbójnik
nie usprawiedliwiamy naruszeń godności zawodu i etyki sugestiami klienta
zakaz kłamania – świadomie nie możemy podawać nieprawdziwych informacji
zakaz udzielania pomocy ułatwiającej popełnienie przestępstwa np. opiniowanie „optymalizacji podatkowej”
adwokat nie może sugerować wprost jak uniknąć odpowiedzialności karnej, ale ma obowiązek bronić klienta
Zasada rzeczowości i umiaru w działaniach adwokata
unikaj argumentów ad personam, mielizn intelektualnych, nieprofesjonalnego języka, zwrotów potocznych
In extenso należy podawać konkretne sytuacje lub wypowiedzi w pozwie
wykazujemy się dużą ostrożnością przy publikowaniu pism w prasie czy wypowiedziach dotyczących sprawy
adwokat nie jest rzecznikiem prasowym klienta
„co miałem powiedzieć, powiedziałem na Sali sądowej”
zakaz grożenia ściganiem karnym lub dyscyplinarnym
Kolizja interesów
adwokata nie obowiązuje zakaz konkurencji
Zakaz reklamowania się! zakaz wyrażeń ocennych typu najlepszy itp. na stronach internetowych, zakaz materiałów sponsorowanych, pośredników (rainmakers)
25-01-2019 Beata Morawiec Sąd okręgowy, Prawo o ustroju sądów powszechnych
Postępowanie dyscyplinarne
uchylenie immunitetu w 24 h bez zawiadamiania zainteresowanego
podsądny jest w gorszej sytuacji niż oskarżony w procesie karnym
minister może zaskarżyć każdą decyzję wydaną przez rzecznika i zastępców dyscyplinarnych
minister ma 5 lat na wszczęcie postępowania dyscyplinarnego
Mimo tego, że urząd asesora został zlikwidowany decyzją TK (jako zależny od ministra nie mógł orzekać), przywrócono asesora powoływanego przez ministra:
asesura trwa 3 lata
przed upływem 36 msc powinien przystąpić do konkursu na stanowisko sędziego – jego etatu przekształca się w etat sędziowski, nie musi czekać na zwolnienie się miejsca
nie mogą stosować tymczasowego aresztowania, wyłączeni ze spraw rodzinnych i nieletnich
Prezesa SA i SO powołuje minister sprawiedliwości arbitralnie, bez niczyjej opinii n a temat kandydata, odwołuje również sam.
Organy:
zgromadzenie sędziów apelacji i okręgu zwołuje prezes sądu
zebranie sędziów
dyrektor sądu – podlega ministrowi spr, zarządza kadrami i finansami
prezes sądu - nadzór wewnętrzny
Losowanie spraw:
miały prowadzić do równomiernego obciążenia sędziów, wyrównania referatów i przyspieszenia postępowania
zlikwidowano dyżury aresztowi, jeśli dochodzi do aresztu grupy przestępczej wszystkie zażalenia trafiają do jednego sędziego jako powiązane
art. 48, 49, 50 policja sesyjna
Art. 48. [Reagowanie na nieodpowiednie zachowanie osób obecnych na sali rozpraw]
§ 1. Przewodniczący składu sądu może upomnieć osobę, która narusza powagę, spokój lub porządek czynności sądowych, a po bezskutecznym upomnieniu może ją wydalić z sali rozpraw.
Art. 49. [Sankcje stosowane w przypadku naruszenia powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych]
§ 1. W razie naruszenia powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych albo ubliżenia sądowi, innemu organowi państwowemu lub osobom biorącym udział w sprawie, sąd może ukarać winnego karą porządkową grzywny w wysokości do 3000 złotych lub karą pozbawienia wolności do czternastu dni (aresztu nie stosuje się do adwokata i aplikanta); osobie pozbawionej wolności, w tym także tymczasowo aresztowanej, można wymierzyć karę przewidzianą w przepisach o wykonywaniu kary pozbawienia wolności albo w przepisach o wykonywaniu tymczasowego aresztowania.
Art. 50. [Ukaranie karą porządkową]
§ 1. Postanowienie o ukaraniu karą porządkową jest natychmiast wykonalne. Od postanowienia przysługuje zażalenie do sądu bezpośrednio przełożonego, a gdy zostało wydane przez sąd apelacyjny - do Sądu Najwyższego. Ponadto do zażalenia stosuje się przepisy o postępowaniu właściwe w sprawie, w której zastosowano karę porządkową. W razie wniesienia zażalenia sąd, który wydał zaskarżone postanowienie, może wstrzymać wykonanie kary porządkowej.
§ 2. Ukaranie karą porządkową nie uchyla odpowiedzialności karnej i dyscyplinarnej za ten sam czyn.
§ 2a. Do wykonania kary porządkowej grzywny stosuje się odpowiednio art. 206 § 1 i 2 Kodeksu karnego wykonawczego.
§ 3. W razie nieuiszczenia kary porządkowej grzywny, zamienia się ją na karę pozbawienia wolności do siedmiu dni, biorąc pod uwagę rodzaj przewinienia, warunki osobiste ukaranego oraz stopień jego winy. Od postanowienia przysługuje zażalenie. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio.
art. 61 wymagania na stanowisko sędziego
wykonywał zawód adwokata co najmniej 3 lata może zgłosić się do konkursu
żeby zostać sędzia sądu rejonowego – 5 lat bycia adwokatem, okręgowego – 6 lat, SN – 10 lat
Stan spoczynku sędziego
60-65 lat obligatoryjnie
minister sprawiedliwości może wyrazić zgodę by pełnił urząd do 70 rż
art. 41a – skarga do prezesa sądu – na każdą skargę musi udzielić odpowiedzi
KRadaS powinna stac na straży niezależności sądownictwa, obecnie polityczna, opiniuje kandydatów na sędziego
Wynagrodzenie sędziego jest zależne od średniej krajowej, stazu i dodatku funkcyjnego
28-01-2019 Eprotokól w sprawach cywilnych
Zasada jawności postępowania art. 9 KPC
jawność wewnętrzna – prawo uzyskania odpisu każdego dokumentu z akt, prawo udziału w czynnościach przeprowadzanych przez sąd
jawność posiedzeń sądowych
publiczne ogłaszanie orzeczeń
jawność zewnętrzna – udział publiczności, gdy jest na Sali sąd ma obowiązek przedstawić sprawozdanie dotychczasowego postępowania, jeśli brak strony mogą wyrazić zgode na pominięcie sprawozdania
sąd może bez konsekwencji naruszać jawność zewnętrzną, naruszenie jawności wewnętrznej może skutkować nieważnością postępowania
W sprawach między rodzicami dziecko może być reprezentowane przez rodzica jedynie w sprawie o alimenty, w każdej innej musi być wyznaczony kurator
148 kpc – sprawy rozpoznawane są na rozprawie, jeśli przepis nie stanowi inaczej posiedzenia są jawne
Wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym:
gdy sąd odwoławczy stwierdzi nieważność postępowania
wyrok zaoczny
Orzeczenia wydawane na posiedzeniu niejawnym:
wyłączenie sędziego
odrzucenie pozwu
zwolnienie od kosztów
157 kpc – eprotokól z posiedzenia jawnego (też rozprawy) sporządza protokolant oraz protokół pisemny zawierający wyniki postępowania dowodowego (streszczenie)
jeśli problemy techniczne z protokołem sporządza się protokół pisemny
jeśli nie wydano postanowienia na posiedzeniu niejawnym wystarczy notatka urzędowa
W postępowaniu nieprocesowym rozprawa jest wyznaczana tylko wtedy, gdy przepis obligatoryjnie tak stanowi, inaczej sąd rozstrzyga merytorycznie na posiedzeniu niejawnym.
158 kpc protokół zawiera: oznaczenie sądu, miejsca i daty posiedzenia, nazwiska sędziów, protokolanta, prokuratora, stron, interwenientów, jak również obecnych na posiedzeniu przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz oznaczenie sprawy i wzmianki co do jawności. Ponadto protokół sporządzony pisemnie zawiera wymienienie zarządzeń i orzeczeń wydanych na posiedzeniu oraz stwierdzenie, czy zostały ogłoszone, streszczenie wyników postępowania dowodowego, a także czynności stron wpływające na rozstrzygnięcie sądu (ugoda, zrzeczenie się roszczenia, uznanie powództwa, cofnięcie, zmiana, rozszerzenie lub ograniczenie żądania pozwu) oraz inne czynności stron, które według szczególnych przepisów ustawy powinny być wciągnięte, wpisane, przyjęte, złożone, zgłoszone lub wniesione do protokołu. Jeżeli sporządzenie odrębnej sentencji orzeczenia nie jest wymagane, wystarcza zamieszczenie w protokole treści samego rozstrzygnięcia. Czynności wymagające podpisu strony mogą być zamieszczane w odrębnym dokumencie stanowiącym część protokołu. – np. ugoda wymaga podpisu stron i jest dołączona do protokołu
Transkrypcja protokołu – dokładny zapis dźwięku na papierze
Eprotokół podpisuje protokolant, zwykły protokół podpisuje przewodniczący i protokolant, jeżeli jednak czynność odbywa się przed sądem wezwanym to protokół podpisują również świadkowie i obecne strony.
160 kpc – sprostowanie i uzupełnienie protokołu (zmiana i dodanie informacji)
protokół jest dokumentem urzędowym
protokołu nie można sprostować
w protokole można odnosić się do pism procesowych, nie trzeba protokołować wszystkiego
161 kpc – załącznik do protokołu rozprawy to nie pismo procesowe – wnioski, sprostowania, wywody prawne
162 kpc – zastrzeżenie do protokołu
jeżeli strona nie zgłosiła zastrzeżenia nie może się powoływać w apelacji na uchybienie procesowe
strona działająca bez profesjonalnego pełnomocnika powinna być pouczona
zastrzeżenie dotyczy uchybień procesowych nie branych pod uwagę przez sąd z urzędu
najczęściej dotyczy postępowania dowodowego
składając zastrzeżenie do protokołu należy wskazać czynność i przepis, który został naruszony
nie stosuje się do orzeczeń zaskarżalnych
przy braku czynności sądu nie trzeba zgłaszać zastrzeżenia i nadal można podnosić ten zarzut w zaskarżeniu np. gdy sąd nie zareaguje na złożony wniosek dowodowy
29-01-2019 M. Kosiorkiewicz, rzecznik dyscyplinarny ORA Kraków
Akty na sprawdzian:
z KPC, KPK: umocowanie adwokata, pełnomocnik/obrońca z urzędu – ustanowienie, zwolnienie, obowiązki
kodeks etyki adwokackiej
regulamin wykonywania zawodu adwokata
procedura postepowania w przypadku żądania zwolnienia adwokata przez klienta lub utraty zaufania, rozstanie z klientem z urzędu i z wyboru
prawo o adwokaturze – wpis na listę, skreślenie
USP, prawo o prokuraturze (organizacja prokuratury, odpowiedzialność dyscyplinarna)
umocowanie adwokatury w konstytucji RP
Podstawa prawna odpowiedzialności dyscyplinarnej:
prawo o adwokaturze
kodeks etyki adwokackiej – nie stanowi zamkniętego katalogu deliktów
regulamin wykonywania zawodu
uchwały samorządów adwokackich
Postepowanie dyscyplinarne
całość postępowania gdy sprawa trafia do pionu dyscyplinarnego
postepowanie właściwe od wniesienia aktu oskarżenia (wniosku o wszczęcie postępowania do sądu dyscyplinarnego)
podejrzenie deliktu – rzecznik może działać z urzędu na podstawie zawiadomienia
Przebieg:
rzecznik wzywa do ustosunkowania się do zawiadomienia, czynności sprawdzające
postanowienie o odmowie wszczęcia postepowania
gdy przewinienie nie wymaga sankcji art. 85 PA wniosek do dziekana o udzielenie upomnienia dziekańskiego
wszczęcie postepowania dyscyplinarnego
po zamknięciu dochodzenia „akt oskarżenia” lub umorzenie dochodzenia
można zamknąć dochodzenia na podstawie art. 85 PA
możliwe jednoczesne wszczęcie dochodzenia i postawienie zarzutów (inaczej niż KPK)
Przedstawienie zarzutów:
adwokata/aplikanta nie można doprowadzić siłą
powinny być przedstawione ustnie, słuchamy wtedy wyjaśnień, ale jeśli się nie stawi to wysyłamy zarzuty na piśmie i oczekujemy na pisemne wyjaśnienia
Istnieje obowiązek złożenia wyjaśnień (niezłożenie stanowi samodzielny delikt) – najlepiej na pismie do rzecznika lub sekretarza (w przypadku postępowania skargowego)
wyjaśnienia nie są równe wyjaśnieniom z KPK
dopiero po przedstawieniu zarzutów nie ma obowiązku składania wyjaśnień
art. 48 PA – ostrzeżenie dziekańskie nie jest karą
art. 17 kpk wyłączenie odpowiedzialności
czynu nie popełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia;
czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa;
społeczna szkodliwość czynu jest znikoma;
ustawa stanowi, że sprawca nie podlega karze;
oskarżony zmarł;
nastąpiło przedawnienie karalności;
postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone albo wcześniej wszczęte toczy się;
sprawca nie podlega orzecznictwu polskich sądów karnych;
brak skargi uprawnionego oskarżyciela;
brak wymaganego zezwolenia na ściganie lub wniosku o ściganie pochodzącego od osoby uprawnionej, chyba że ustawa stanowi inaczej;
zachodzi inna okoliczność wyłączająca ściganie.
Kodeks etyki adwokackiej
p. 58 adwokatowi nie wolno uczestniczyć w czynnościach egzekucyjnych związanych z użyciem środków przymusu bezpośredniego
lepiej nie brać udziału w eksmisji z lokalu, ale nie powinno to prowadzić do odpowiedzialności dyscyplinarnej
nie ma zakazu rozmowy ze świadkami, ale lepiej uniknąć sytuacji w której świadek wskazuje adwokata jako źródło składanych zeznań
Tajemnica adwokacka
art. 180 kpk – zwolnienie adwokata z tajemnicy w sytuacji gdy nie ma żadnych innych dowodów lub wymaga tego dobro sądownictwa
Tajemnica zawodowa wg adwokatów jest nieuchylana, wic jeśli sąd wyda postanowienie o uchyleniu zawsze składamy zażalenie w tej sprawie, inaczej możemy narazić się na odpowiedzialność dyscyplinarną.
również w postępowaniu dyscyplinarnym nie powinno się zdradzać tajemnicy adwokackiej, jednak w ramach samorządu adwokackiego adwokat powinien mieć możliwość obrony ujawniając część tajemnicy adwokackiej
z zasady czynności techniczne nie będą objęte tajemnicą np. pełnomocnictwo od klienta świadczy o tym, że się z nim kontaktowaliśmy
dysponentem tajemnicy adwokackiej nie jest klient i nie może on nas z niej zwolnić
Tajemnica obrończa – jest bezwzględnie nieuchylana, rzecznik dyscyplinarny może odmówić wszczęcia dochodzenia jeśli miałoby ono naruszyć tajemnicę obrończą
Zakres tajemnicy ze względu na zlecenie:
uzgadniając z klientem taktykę ustalamy jaka część tajemnicy możemy zdradzić i czy w razie konieczności możemy ujawnić inną część
Przykłady deliktów
niespłacanie zaciągniętej pożyczki nieoprocentowanej z funduszu zapomogowego
chodzenie w todze po ulicy – toga jest strojem urzędowym
nie wolno udzielać porad klientowi korzystającemu z pomocy innego adwokata
reklama – pozycjonowanie strony, reklamy w Internecie poprawiające pozycje strony internetowej względem innych adwokatów, baner reklamowy, neon, korzystanie z pośredników/naganiaczy
delikty z art. 80 – przyjęcie honorarium i niepodjęcie czynności, niezwracanie akt klientowi przed uiszczeniem honorarium, przegapienie terminu, zaniedbanie,
niestawiennictwo na rozprawie, niezłożenie środka zaskarżenia – powinno być ustalone z klientem najlepiej na piśmie, w ostateczności notatka z ustaleniami
grożenie postępowaniem karnym
przestępstwa drogowe
uzależnienie od klienta, zaciągniecie pożyczki i jej niespłacanie
niepłacenie długów np. czynsz, ubezpieczenie, ukrywanie majątku przed egzekucją
umyślne wprowadzanie sądu w błąd – nie musimy weryfikować wszystkich informacji uzyskanych od klienta, przekazujemy je sądowi w odpowiedniej formie by nie było wątpliwości, co do ich źródła
Art. 8. [Wolność wypowiedzi] – immunitet adwokacki
1. Adwokat przy wykonywaniu zawodu adwokackiego korzysta z wolności słowa i pisma w granicach określonych przez zadania adwokatury i przepisy prawa.
2. Nadużycie tej wolności, stanowiące ściganą z oskarżenia prywatnego zniewagę lub zniesławienie strony, jej pełnomocnika lub obrońcy, kuratora, świadka, biegłego lub tłumacza, podlega ściganiu tylko w drodze dyscyplinarnej.
SN 20-04-2006 IV CSK 2/06 – zależnie od wagi sprawy adwokat może pewne tezy formować ostrzej lub łagodniej.
„Dla oceny, czy adwokat przy wykonywaniu zawodu w konkretnej sprawie przekroczył granice wolności słowa, istotne jest to, czy jego wypowiedź wynikała z rzeczowej potrzeby uzasadnionej interesem strony.”
01-02-2019 W. Krzywicki – prokurator regionalny, Metodyka pracy prokuratora
Podstawy: Prawo o prokuraturze, KPK, KPC, KPA, P przed SA, Regulamin prokuratury
Zadania prokuratury
funkcja ochrony prawnej
szerzenie praworządności
czynności związane z prowadzeniem lub nadzorowaniem postepowania w sprawach karnych
ściganie przestępstw
Art. 4. [Czynności obowiązkowo podejmowane przez prokuratorów] Każdy prokurator wykonuje czynności określone w art. 3 § 1 pkt 1, chyba że w uzasadnionych przypadkach kierownik jednostki organizacyjnej prokuratury, a w stosunku do tego kierownika - kierownik jednostki organizacyjnej wyższego stopnia, zarządzi inaczej.
Art. 1. [Definicja prokuratury]
§ 1. Prokuraturę stanowią Prokurator Generalny, Prokurator Krajowy, pozostali zastępcy Prokuratora Generalnego oraz prokuratorzy powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury i prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zwanego dalej "Instytutem Pamięci Narodowej".
§ 2. Prokurator Generalny jest naczelnym organem prokuratury. Urząd Prokuratora Generalnego sprawuje Minister Sprawiedliwości. Prokurator Generalny musi spełniać warunki określone w art. 75 § 1 pkt 1-3 i 8.
§ 3. Prokuratorami powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury są prokuratorzy Prokuratury Krajowej, prokuratur regionalnych, prokuratur okręgowych i prokuratur rejonowych.
§ 4. Prokuratorami Instytutu Pamięci Narodowej są prokuratorzy Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zwanej dalej "Główną Komisją", prokuratorzy oddziałowych komisji ścigania zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zwanych dalej "oddziałowymi komisjami", prokuratorzy Biura Lustracyjnego oraz prokuratorzy oddziałowych biur lustracyjnych.
Prokuratorzy wojskowi są obecnie włączeni do prokuratury powszechnej.
Prokurator jest niezależny w wykonywaniu swoich obowiązków, nie powinno się wpływać na podejmowane czynności prokuratora poprzez wykorzystywanie zwierzchnictwa lub innych wpływów.
Istnieje pion prokuratorski do spraw przestępczości zorganizowanej, najtrudniejsze sprawy.
Prokurator może wpływać na akty prawa miejscowego kontrolując ich zgodność z prawem.
kpc Art. 7. [Udział prokuratora] Prokurator może żądać wszczęcia postępowania w każdej sprawie, jak również wziąć udział w każdym toczącym się już postępowaniu, jeżeli według jego oceny wymaga tego ochrona praworządności, praw obywateli lub interesu społecznego. W sprawach niemajątkowych z zakresu prawa rodzinnego prokurator może wytaczać powództwa tylko w wypadkach wskazanych w ustawie.
Art. 59. [Zawiadomienie prokuratora] Sąd zawiadamia prokuratora o każdej sprawie, w której udział jego uważa za potrzebny.
KPA Art. 182. [Żądanie wszczęcia postępowania]
Prokuratorowi służy prawo zwrócenia się do właściwego organu administracji publicznej o wszczęcie postępowania w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem.
Art. 183. [Udział prokuratora w postępowaniu]
§ 1. Prokuratorowi służy prawo udziału w każdym stadium postępowania w celu zapewnienia, aby postępowanie i rozstrzygnięcie sprawy było zgodne z prawem.
§ 2. Organ administracji publicznej zawiadamia prokuratora o wszczęciu postępowania oraz o toczącym się postępowaniu w każdym przypadku, gdy uzna udział prokuratora w postępowaniu za potrzebny.
Art. 184. [Sprzeciw prokuratora od decyzji ostatecznej]
§ 1. Prokuratorowi służy prawo wniesienia sprzeciwu od decyzji ostatecznej, jeżeli przepisy kodeksu lub przepisy szczególne przewidują wznowienie postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji albo jej uchylenie lub zmianę.
§ 2. Prokurator wnosi sprzeciw do organu właściwego do wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji albo jej uchylenia lub zmiany.
§ 3. Sprzeciw od decyzji wydanej przez ministra wnosi Prokurator Generalny.
§ 4. Jeżeli podstawą sprzeciwu jest naruszenie przepisu art. 145 § 1 pkt 4, wniesienie sprzeciwu wymaga zgody strony.
Prokurator nie jest związany z żadną ze stron, ma samodzielną pozycję, może więc działać w interesie każdej ze stron.
Badanie właściwości:
sąd bada swoją właściwość z urzędu 35 kpk, 200 kpc
organy administracji publicznej przestrzegają właściwości z urzędu
Prokurator nie jest śledczym – prowadzi śledztwo, ale większość czynności prowadzi policja, a prokurator nadzoruje jej czynności i całość postępowania
KPK Art. 326. [Zakres nadzoru, uprawnienia prokuratora]
§ 1. Prokurator sprawuje nadzór nad postępowaniem przygotowawczym w zakresie, w jakim go sam nie prowadzi; prokurator może także objąć nadzorem postępowanie, o którym mowa w art. 307.
§ 2. Prokurator jest obowiązany czuwać nad prawidłowym i sprawnym przebiegiem całego nadzorowanego przez siebie postępowania.
§ 3. Z tytułu sprawowanego nadzoru prokurator może w szczególności:
1) zaznajamiać się z zamierzeniami prowadzącego postępowanie, wskazywać kierunki postępowania oraz wydawać co do tego zarządzenia;
2) żądać przedstawienia sobie materiałów zbieranych w toku postępowania;
3) uczestniczyć w czynnościach dokonywanych przez prowadzących postępowanie, osobiście je przeprowadzać albo przejąć sprawę do swego prowadzenia;
4) wydawać postanowienia, zarządzenia lub polecenia oraz zmieniać i uchylać postanowienia i zarządzenia wydane przez prowadzącego postępowanie.
§ 4. W razie niewykonania przez organ niebędący prokuratorem postanowienia, zarządzenia lub polecenia wydanego przez prokuratora sprawującego nadzór, na jego żądanie przełożony funkcjonariusza wszczyna postępowanie służbowe; o wyniku postępowania informuje się prokuratora.
KPK 335 funkcja negocjacyjna prokuratora, uzgadnianie wymiaru kary
KPK 14, 45, 46, 425 – oskarżyciel
KKW 8b, 21, 154, 162 – rzecznik praworządności
04-02-2019 Witold Koryciński, SO w ST. spoczynku – metodyka pracy sędziego karnego
Metodyka – zbiór zasad profesjonalnego działania służących działaniu postepowania karnego i realizacji jego celów
Cele postepowania karnego:
sprawca zostanie wykryty i pociągnięty do odpowiedzialności
niewinny nie poniesie odpowiedzialności
osiągnięcie sprawiedliwości materialno prawnej
rozstrzygnięcie postępowania w rozsądnym terminie
Prawo karne pełni jedynie funkcje ochronną, udziela ochrony dobrom prawnym wyznaczając sankcje za naruszenie dóbr.
Przewodniczący składu orzekającego kieruje rozprawą i czuwa nad jej prawidłowym przebiegiem.
Wszystkie istotne okoliczności powinny zostać ujawnione gdyż są one podstawą rozstrzygnięcia.
Policja sesyjna – reakcja na niewłaściwe zachowanie osób uczestniczących w postępowaniu
05-02-2019
Piotr Ochałek, postawa etyczna adwokatów w świetle orzecznictwa dyscyplinarnego. Rola sądu i rzecznika dyscyplinarnego
PoA od art. 80 odpowiedzialność dyscyplinarna
1998 kodesk etyki adwokackiej (poprzedni w 1961 r., nowoczesna adwokatura istniała w Polsce od połowy XIX w.)
Podsądni podnoszą czasem, że kodeks etyki nie ma umocowania prawnego w PoA
Wykładnia historyczna wskazuje, że adwokatura zawsze mianowała swoje organy dyscyplinarne, więc musi zachodzić odpowiedzialność dyscyplinarna.
TK 8-12-1998 – organy korporacyjne mogą dyscyplinować i wymierzać sprawiedliwość swoim członkom.
Adwokatura zorganizowana jest na zasadzie samorządu zawodowego m.n. posiada sądownictwo dyscyplinarne
Art. 17 konstytucji, adwokat jest zawodem zaufania publicznego. Wyjątkowo w roku 50 sąd dyscyplinarny nie był złożony jedynie z adwokatów, obecnie również zakusy odebrania samorządowi możliwości sądzenia dyscyplinarmego – przekazanie drugiej instancji sądom powszechnym.
Art. 80 PoA jest podstawą odpowiedzialności dyscyplinarnej, rodzaje deliktów:
Postepowanie sprzeczne z prawem
Sprzeczne z etyką i godnością zawodu, np. nieopłacenie składek korporacyjnych
Naruszenie obowiązków zawodowych
Brak umowy ubezpieczenia - norma pusta, ubezpieczyciela wybiera NRA
Kwalifikacja deliktów dyscyplinarnych musi zawierać odwołanie do 80 PoA, nie tylko do kodeksu etyki – niepowołanie się na {PoA narusza prawo materialne, jest podstawą do odwołania się
Kary dyscyplinarne art. 81 PoA (katalog zamknięty)
Upomnienie
Nagana
Kara pieniężna – nie może być orzeczona w stosunku do aplikanta
Zawieszenie 3 msc – 5 lat w czynnościach zawodowych
Wydalenie z adwokatury
Nie może być wpisany przed upływem 10 lat od skreślenia z listy, aplikant rzed upływem 5 lat
Wydalenie następuje dwustopniowo – decyzja o wydaleniu, potem ORA dokonuje skreślenia z listy
Jednocześnie zawieszenie w czynnościach art. 95 jest tymczasowe, fakultatywne lub obligatoryjne (co innego niż zawieszenia jako kary dyscyplinarnej)
Obligatoryjnie jeśli toczy się postepowanie karnei zastosowano tymczasowe aresztowanie (na czas trwania aresztowania)
Fakultatywne – w szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd dyscyplinarny może zawiesić np. zarzuca się popełnienie deliktu będącego przestępstwem albo zawiera w sobie dotkliwe naruszenie norm etyki
Upomnienie dziekańskie nie jest karą, jest środkiem dyscyplinującym – przysługuje zaskarżenie do ORA. Ostrzeżenie dziekańskie art. 48 ust 3 – przysługuje zażalenie do sądu.
Sądy dyscyplinarne
Izb adwokackich
Wyższe sądy dyscyplinarne
Wybierane z adwokatów przez adwokatów
Prezes sądu jest adwokatem
Krajowy zjazd adwokatury, raz na 4 lata. Wybiera
Wyższy sąd dyscyplinarny, prezesa tego sądu
Rzecznika dyscyplinarnego
Władze NRA, prezesa NRA
Najwyższa włądza adwokatury
Orzekanie
Na rozprawach i posiedzeniach, skłąd 3 osobowy
Orzeczenia sądów dyscyplinarnych rozstrzygają sprawy merytorycznie, postanowienia wydawane na posiedzeniach, również w wyższym sądzie dyscyplinarnym
Obrońcą może być tylko adwokat lub radca prawny
Sąd dyscyplinarny izby jest I instancją, działa na podstawie wniosku o ukaranie/ wszczęcie postępowania dyscyplinarnego złożony wyłącznie przez rzecznika dyscyplinarnego.
Sąd dyscyplinarny jako II instancja – podsądni odwołują się w sprawach toczących się wcześniej przed rzecznikiem dyscyplinarnym
Rzecznik dyscyplinarny postanawia:
Odmawia wszczęcia postepowania dyscyplinarnego gdy zachowanie nie jest deliktem dyscyplinarnym
Wszczyna postepowanie i je umarza 17 KPK
Na postanowienie przysługuje zażalenie lub odwołanie, które rozpoznaje sąd dyscyplinarny i:
Utzrymuje w mocy postanowienie
Uwzględnia i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznaniarzecznikowi
Rzecznik może ponownie odmówić wszczęcia postępowania
Lub umorzyć postępowanie – nie ma subsydiarnych aktów oskarżenia (inaczej niż KPK) ponieważ stronami może być tylko pokrzywdzony, rzecznik i obwiniony, nie ma oskarżyciela posiłkowego i subsydiarnego
W postepowaniu dyscyplinarnym nie jest możliwe dochodzenie odszkodowania, nie wydaje się orzeczeń co do naprawienia szkody – to robi sąd powszechny
Art. 88a. [Uzasadnienie orzeczeń; odwołanie]
2. Uzasadnienia nie sporządza się z urzędu w sprawach, w których uwzględniono wniosek rzecznika dyscyplinarnego o wydanie orzeczenia i wymierzenie uzgodnionej z obwinionym kary dyscyplinarnej bez przeprowadzenia rozprawy oraz wniosek obwinionego o wydanie orzeczenia i wymierzenie mu określonej kary dyscyplinarnej, ani w sprawach, w których wymierzono karę upomnienia. Orzeczenie doręcza się z urzędu stronom oraz Ministrowi Sprawiedliwości.
Środkiem odwoławczym jest odwołanie w terminie 14 dni do wyższego sądu dyscyplinarnego
Delikt dyscyplinarny:
Czyn, bezprawność – jak w KPK
Stopień społecznej szkodliwości – szkodliwość korporacyjna przewinienia dyscyplinarnego
Nullum crimen sine lege nie ma zastosowania do odpowiedzialności dyscyplinarnej
Przykłady: prawnicy zagraniczni zobowiązani są przestrzegać norm etycznych kraju goszczącego i macierzystego; jeżeli adwokat pozwala na prowadzenie przeciw niemu postepowania egzekucyjnego dopuszcza się deliktu, nawet jeśli dotyczy to jego życia prywatnego; każdy delikt prawa karnego i cywilnego jest deliktem dyscyplinarnym; przestępstwa nieumyślne w ruchu drogowym nie są deliktami
Zbieg postepowania dyscyplinarnego z karnym art. 86 PoA - Postępowanie dyscyplinarne toczy się niezależnie od postępowania karnego o ten sam czyn, może być jednak zawieszone do czasu ukończenia postępowania karnego.
Sąd dyscyplinarny jest niezawisły, ma swobodę oceny dowodów
Nie każdy wyrok karny skazujący skutkuje skazaniem w post. Dyscyplinarnym
Uniewinnienie w sądzie powszechnym nie oznacza uniewinnienia w postepowaniu dyscyplinarnym
Właściwość rzeczowa wyższego sądu dyscyplinarnego:
3 os jako sąd odwoławczy
3 os jako sąd pierwszej instancji w stosunku do niektórych osób, członków NRA, ORA, odwołanie do składu 5 os.
Kasacja
Rozpatruje SN
Od prawomocnego orzeczenia II instancji wyższego sądu dyscyplinarnego
30 dni od doręczenia z uzasadnieniem orzeczenia
Prezes NRA może wnieść
Podstawy szersze niż w KPK np. rażąca niewspółmierność kary dyscyplinarnej
Wniesienie kasacji wstrzymuje wykonanie orzeczenia dyscyplinarnego
08-02-2019 – tajemnica zawodowa
178 KPK nie można przesłuchiwać obrońcy/radcy prawnego
Uprawnionym do obrony jest również aplikant upoważniony przez adwokata lub radcę prawnego, nie można go zwolnic z tajemnicy obrończej.
Tajemnica nie wygasa nawet po skreśleniu z listy.
225 KPK dokumenty objęte tajemnicą obrończą pozostają u obrońcy jeśli podczas przeszukania powoła się na tę tajemnicę, tajemnica zawodowa – opieczętowane dokumenty przekazuje sądowi
179 KPK tajne lub ściśle tajne po zwolnieniu z tajemnicy przez organ przełożony, organ może odmówić tylko jeśli ujawnienie tajemnicy groziłoby bezpieczeństwu państwa
180 KPK zastrzeżone lub poufne lub zawodowa, prokurator lub sąd może dla dobra wymiaru sprawiedliwości zwolnic z tajemnicy
Ustawa o ochronie informacji niejawnych 2010 r.
Organizacja i funkcjonowanie kancelarii tajnych 2011 r.
Sposób oznaczania materiałów i umieszczania klauzul tajności:
00 ścisle tajne
01 tajne
PF poufne
Z zastrzeżone
11-02-2019 ochrona danych osobowych
Pełnomocnik procesowy przetwarza dane osobowe i jest administratorem DO na podstawie umowy z klientem lup rzep. Prawa jeśli klient z urzędu. Dane dot. skazań to dane zwykłe przetwarzane pod nadzorem władz adwokatury.
Tajemnica adwokacka ma charakter bezwzględny i nadrzędny względem RODO.
Wymogi formalne, dokumenty:
Obowiązek informacyjny art. 13 RODO
Upoważnienie do przetwarzania DO
Rejestr czynności przetwarzania
Rejestr naruszeń
Umowa powierzenia przetwarzania DO – odpowiedzialność administratora i procesora
Obowiązek informacyjny:
Kto jest administratorem
Kategorie osób
Cel i podstawa prawna
Okres przetwarzania
Udostępnianie, powielanie i sposób przetwarzania
Przekazywanie do państw 3
Zautomatyzowane podejmowanie czynności – na podstawie algorytmu np. zdolność kredytowa, można zgłosić sprzeciw żeby człowiek to sprawdził.
Umowa powierzenia art. 28 – odpowiedzialność odszkodowawcza lezy na administratorze dlatego powinna być dobrze przygotowana: podpowierzenie, klauzule poufności, audyt u procesora
Usuwamy dane po 10 latach od zakończenia postępowania.
RODO nie stosuje się do organów ścigania i postępowania przygotowawczego
12-02-2019 Paweł Gieras
Kompetencje zgromadzenia Izby adwokackiej
Wybiera delegatów na KZA
Wybiera władze , organy izby
Zatwierdza budżet, ustala składkę
Zatwierdza bilans
Wszystkie akty prawa wydawane przez samorząd adwokacki podlegają KPA.
KPK – tajemnica adwokacka 187, postepowanie dyscyplinarne adwokatów na podst. KPK
Prawo o adwokaturze:
Udzielanie pomocy prawnej, współdziałanie w ochronie praw i wolności , kształtowanie prawa
Zadania samorządu adwokackiego
Minister sprawiedliwości sprawuje nadzór nad samorządem: art. 8a ust. 4, 13a, 14 ust 1, 15, 69 ust 1, 77a, 88a, 90 ust 2, 91, 91 a, 95b, 75a
Jeżeli przenosimy się na listę niewykonujących zawód dziekan musi wyznaczyć zastępstwo
Adwokata niewykonującego zawodu nie można uznać za niezdolnego do wykonywania zawodu
Tajemnica adwokacka jest nieograniczona w czasie, bezwzględna, nie dotyczy prania brudnych pieniędzy, finansowania terroryzmu
Wolność słowa adwokata chroni przed postępowaniem karnym, ale nie odpowiedzialnością cywilną za naruszenie dóbr osobistych
NRA grupowo ubezpiecza adwokatów od OC, aplikanci nie mają obowiązkowego ubezpieczenia, ale i tak są ubezpieczeni
Organy adwokatury: KZA, NRA, Wyższy sąd dyscyplinarny, rzecznik dyscyplinarny adwokatury, wyższa komisja rewizyjna
Członkami organów mogą być tylko adwokaci.
NRA:
Dziekani 24 izb
24 adwokatów wybranych na KZA – tu prezydium, prezes, 2 wice, sekretarz, skarbnik, 2 członków
Prezes NRA wybrany na KZA
Skreślenie z listy aplikantów – odwołanie do prezydium NRA.
Organy izby adwokackiej: zgromadzenie izby, ORA, sąd dyscyplinarny, rzecznik dyscyplinarny, komisja rewizyjna
Art. 65 Na listę adwokatów może być wpisany ten, kto:
1) jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata;
2) korzysta w pełni z praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych;
3) ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej;
4) odbył w Rzeczypospolitej Polskiej aplikację adwokacką i złożył egzamin adwokacki, z zastrzeżeniem art. 66 ust. 1 i 2.
Art. 66 – zwolnienie z wymogu odbywania aplikacji, zwolnienie z wymogu zdawania egzaminu
Przeniesienie do innej izby – tryb i procedura
Regulamin wykonywania zawodu:
Filia w izbie lub poza izbą
Spółka adwokacka – sąd polubowny przy NRA
Wspólnota biurowa
Zachowanie tajemnicy adwokackiej, umowa z klientem na piśmie
Rozliczenie się z klientami, jasno określona wysokość wynagrodzenia, zapłata honorarium może być podzielona na raty, może być rozliczana godzinowo, success fee nie może być jedynym wynagrodzeniem adwokata
19-02-2019 Historia adwokatury, Jaźwiecki
1849 r. monarchia austriacka pozwoliła na powstanie samorządu adwokackiego na terenie Galicji
Napoleon rozwiązał adwokaturę we Francji, w 1810 r. przywrócił ją. Francja najwięcej karykatur adwokackich.
Bolesław Chrobry wydał przepisy chroniące wdowy i sieroty po wojach, aby łupy zdobyte przez mężów trafiły do ich rodzin, utworzono zastępcę, który reprezentował te osoby.
Statuty wiślickie (Kazimierz Wielki, XIV w. ) wprowadzono pierwsze zastępstwa przed sądem.
Jadwiga Śląska zastępowała biedotę przed sądami
Od królów elekcyjnych zezwalano na zastępstwo sądowe
Jan Kochanowski występował przed sądem w izbie świętokrzyskiej
Kodeks Zamojskiego – nie wszedł w życie bo rozpoczęły się zabory
Józef Wybicki – adwokat. dążył do reform państwa polskiego, autor hymnu
Konstytucja 3 maja 1791r. przewidywała utworzenie adwokatury, trójpodział władzy
Jan Lesman (Brzechwa) adwokat, poeta
Bolesław Leśmian znawca prawa autorskiego w dwudziestoleciu międzywojennym
Brass- przedstawiciel Tadeusza Kościuszki we Francji, miał uzyskać pomoc dla Polski
Franciszek Smolka 1810-1899 adwokat, spiskowiec, polityk galicyjski i austriacki
Pol
1932 ustawa Prawo o Adwokaturze, unifikacja przepisów dotyczących adwokatury z terenów byłych zaborów
Trąmpczyński Witold
Traktat brzeski, Proces brzeski odbył się między 26 października 1931 a 13 stycznia 1932 r. Obrońcą Witosa był adw. Stanisław Szurlej.
Zasada nieprzesiedlności – adwokaci z terenów byłych zaborów np. Galicji nie mogli się przenieść na inny teren np. do warszawy
Getto ławkowe – Żydzi siedzieli oddzielnie na zajęciach, napięte stosunki między adwokatami polskiego i żydowskiego pochodzenia
Witold Bayer – ośrodek badawczy adwokatury jego imienia, polski prawnik, adwokat, narodowiec. Był działaczem, a następnie prezesem Koła Prawników (ta aktywność spotkała się w 1928 z uznaniem dziekana Wydziału Prawa). Współuczestniczył w powołaniu do życia Międzynarodowej Konfederacji Studentów i Międzynarodowego Komitetu Studentów Prawa
dr Karol Stach – wybitny adwokat i działacz samorządowy, człowiek wielkiej godności i honoru, patriota. Funkcję dziekana pełnił od listopada 1936 r. i pozostał na tym stanowisku do wybuchu II-giej wojny światowej. Po zakończeniu kampanii wrześniowej i po powrocie z ewakuacji do Katowic, podjął on usilne starania, aby zabezpieczyć akta Izby Katowickiej.
Wisłocki
Tajna rada adwokacka - W Komisji Dyscyplinarnej Tajnej Rady w Krakowie działał dr Włodzimierz Kowal, przed wojną członek Okręgowej Rady Adwokackiej w Katowicach. Mimo terroru i niezwykle trudnych warunków pracy wymagających głębokiej konspiracji, Rada prowadziła także szkolenie aplikantów.
W 1943 r. dziekan Stach po złożonym przed Tajną Radą egzaminie adwokackim odebrał od części z nich ślubowanie. Po wojnie wpisano ich na listę adwokatów Izby Katowickiej
Jerzy Wokulski
Aplikanci adwokaccy w 95% byli w konspiracji, większość została uwięziona lub stracona
Stanisław Rowiński – ostatni dziekan przed wojną i pierwszy po wojnie w Krakowie, działacz towarzystwa Sokół, jego szczątki wnuk przeniósł na cmentarz w Krakowie
PRL, NKWD walczyło z trzema frakcjami: chłopstwem, kościołem i adwokaturą
Rotmistrz Pilecki – dobrowolny więzień Auschwitz, z którego uciekł, zbierał tam dowody dla polskiej konspiracji
Warcholik
Zbigniew Dyka polski polityk, adwokat, poseł na Sejm I kadencji, minister sprawiedliwości w latach 1991–1993. Walczył w szarych szeregach. Jego spóźnienie na głosowanie w sprawie wotum nieufności dla rządu Hanny Suchockiej przyczyniło się do przegłosowania tego wotum jednym głosem w dniu 28 maja 1993. Według oficjalnej wersji miał podczas głosowania przebywać w toalecie.
Kosiński
Kazimierz Ostrowski:jeden z prezesow Stowarzyszenia Kandydatow Adwokackich-pierwszego stowarzyszenia tego rodzaju, ktore wywalczylo np zniesienie obowiazku zlozenia egzaminu z doktoratu praw w 1929, syndyk miasta Krakowa, cywilista przed wojna, bierze udzial w Powst.Warszawskich , ze wzgledu na przyjazn z Wl.Bartoszewskim, ktorego zna od Powst.Warszawskiego-tam Ostrowski byl komendantem placowki radiowej Anna-Mecenas na Podsluchu. po wojnie obronca w procesach politycznych-m.in.ksiedza Gurgacza kapelana AK.
Mikołaj Zyblikiewicz: prezydent m.Krakowa 1823–1887) – poseł i marszałek krajowy, wieloletni prezydent Krakowa
Jozef Skąpski-- profesor nauk prawnych, adwokat, cywilista, Był członkiem Rady Legislacyjnej i Komisji ds. reformy prawa cywilnego, pochodzi z rodziny chlopskiej, bral udzial w koncowym etapie procesu o Morskie Oko, jego klientami byl Sienkiewicz, Reymont, Wyspianski, zywieccy Habsburgowie, przyjaznil sie w Wyspianskim , ktorego sprawy majatkowe prowadzil, czlonek Komisji Kodyfikacyjnej II RP, publikowal takze
Tadeusz Józef de Virion (ur. 28 marca 1926 w Warszawie - zm. 25 października 2010 w Warszawie[1]) – polski prawnik, adwokat, dyplomata. Był pierwszym po II wojnie światowej niekomunistycznym ambasadorem Rzeczypospolitej Polskiej w Wielkiej Brytanii w latach 1990-1993, członek Trybunału Stanu w latach 1989-1991 i 1993-2005.Był obrońcą w procesach powojennej Polski. W 1965 bronił skazanego na śmierć w tzw. aferze mięsnej Stanisława Wawrzeckiego. Występował też jako adwokat w procesach opozycjonistów w stanie wojennym. W III RP był obrońcą w procesach m.in. członków gangu pruszkowskiego, gangu "Rympałka", był polskim obrońcą Jeremiasza "Baraniny" Barańskiego. Reprezentował prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego w procesie z gazetą "Życie". Ostatnią głośną sprawą, w której występował, było wydanie Belgii na mocy Europejskiego nakazu aresztowania Adama G., który zamordował w Brukseli belgijskiego nastolatka.
Edward Joachim Wende (ur. 16 sierpnia 1936 w Warszawie, zm. 28 maja 2002 w Warszawie) – polski prawnik, adwokat, polityk, senator I i II kadencji, poseł na Sejm III kadencji. Wnuk pastora Edwarda Wende. Przez wiele lat praktykował jako adwokat. W latach 70. i 80. bronił działaczy opozycji w procesach politycznych m.in. Bronisława Geremka i Klemensa Szaniawskiego. Był także pełnomocnikiem oskarżycieli posiłkowych w procesie zabójców księdza Jerzego Popiełuszki. W latach 1993–1997 i od 2001 do śmierci pełnił funkcję sędziego Trybunału Stanu.W latach 1989–1993 zasiadał w Senacie I i II kadencji, uzyskując mandat z ramienia Komitetu Obywatelskiego i Unii Demokratycznej, reprezentując województwo kaliskie. W Senacie m.in. przewodniczył Komisji Spraw Zagranicznych. W latach 1997–2001 sprawował mandat posła na Sejm III kadencji z listy Unii Wolności.
Władysław Siła-Nowicki (ur. 22 czerwca 1913 w Warszawie, zm. 25 lutego 1994 w Warszawie) – polski adwokat, działacz polityczny, opozycjonista antykomunistyczny. Uczestnik wojny obronnej Polski w 1939, członek Armii Krajowej. Współpracownik KOR. Sędzia Trybunału Stanu w latach 1992–1993. Po wyjściu z więzienia był obrońcą w procesach rehabilitacyjnych żołnierzy AK i WiN. Był obrońcą w procesach politycznych m.in. KOR, KPN a także członków "Solidarności" w okresie stanu wojennego. Był doradcą NSZZ "Solidarność". Od 1986 był członkiem Rady Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Wojciechu Jaruzelskim. Wchodził w skład władz Chrześcijańsko-Demokratycznego Stronnictwa Pracy (w latach 1989–1992 prezes), które reaktywował w lutym 1989. Mecenas Siła-Nowicki brał udział w obradach Okrągłego Stołu (od 6 lutego do 5 kwietnia 1989) po stronie koalicyjno-rządowej. Pracował jako osoba niezależna w Zespole do Spraw Reform Politycznych. Jako kandydat niezależny brał udział w wyborach do Sejmu kontraktowego.
Hejmowski-wyglasza przemowienie w obronie uczestnikow wydarzen z 1956 z Poznania, krytykuje Maly Kodeks Karny-przest.przeciw ustrojowi
SMOLEŃSK
Adwokat Joanna Agacka-Indecka (1964–2010) Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej (2007–2010). Członkini Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego przy Ministrze Sprawiedliwości (2010), wieloletnia działaczka samorządu adwokackiego, bezgranicznie oddana służbie publicznej,promotorka inicjatyw bezpłatnej pomocy prawnej pro bono. Odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Wielką Odznaką „Adwokatura Zasłużonym” oraz Medalem Adwokatury Krakowskiej Pro Lege et Libertate. Pośmiertnie odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2011 Jej imieniem nazwano plac przed Sądami Apelacyjnym i Okręgowym w Łodzi. Imię Jej nosi sala posiedzeń Naczelnej Rady Adwokackiej przy ul. Świętojerskiej 16 w Warszawie. Spoczywa na Starym Cmentarzu w Łodzi.
Adwokat Stanisław Mikke (1947–2010) Redaktor naczelny miesięcznika „Palestra”, działacz samorządu adwokackiego, wiceprzewodniczący Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, uczestnik prac ekshumacyjnych w Katyniu, Charkowie i Miednoje, wybitny prawnik i humanista, człowiek wielkiego serca i wrażliwości, pisarz, autor licznych felietonów, opowiadań oraz kilku książek, m.in. Dopóki żyję, nie nadejdzie (1983), „Śpij mężny” w Katyniu, Charkowie i Miednoje [1998, 2001 (wersja rosyjska), 2010, 2011] i Bez togi (2011). Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Jego imię nosi Ogólnopolski Konkurs Krasomówczy Aplikantów Adwokackich oraz gabinet redaktora naczelnego „Palestry”. Spoczywa w Kwaterze Smoleńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
Adwokat Jolanta Szymanek-Deresz (1954–2010) Posłanka na Sejm RP V i VI kadencji. Wiceprzewodnicząca Komisji Spraw Zagranicznych. Członkini Sejmowej Komisji Konstytucyjnej. Wiceprzewodnicząca Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Wrażliwa na sprawy społeczne, ciesząca się powszechną sympatią. Z zamiłowania tenisistka i narciarka. W latach 2000–2005 Szefowa Kancelarii Prezydenta RP. Pośmiertnie odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. 16 listopada 2010 przy Starym Rynku 27 w Płocku odsłonięto poświęconą Jej tablicę pamiątkową. Spoczywa w Kwaterze Smoleńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Adwokat Stanisław Zając (1949–2010) Senator RP VII kadencji. Wiceprzewodniczący Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości. Przewodniczący Komisji Obrony Narodowej Senatu RP. Poseł na Sejm RP I, III, V i VI kadencji. Wicemarszałek Sejmu RP (1997–2001). Inicjator wielu akcji charytatywnych. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Jego imieniem nazwano Małą Aulę Uniwersytetu Rzeszowskiego, a także Park Rekreacji i Edukacji Ekologicznej w Foluszu. Poświęcono Mu też głaz pamięci koło kościoła parafialnego św. Anny w Święcanach. Spoczywa na nowym cmentarzu przy ul. Mickiewicza w Jaśle
KOBIETY
Kobiety pojawiły się dopiero w początku ubiegłego wieku, wcześniej studiowanie prawa zarezerwowane było wyłącznie dla mężczyzn. Najwcześniej pojawiły się we Francji i we Włoszech, w samej końcówce XIX w. W Polsce pierwsza wpisana na listę adwokatów w roku 1925 (1 kwietnia przysięga) była Helena Wiewiórska [współzałożycielka Zrzeszenia Kobiet z Wyższym Prawniczym Wykształceniem, członek Międzynarodowego Zrzeszenia Prawa Karnego, w czasie II WŚ, aresztowana przez gestapo i więziona na Pawiaku, po II wojnie światowej, weszła w skład NRA i była I wszym Rzecznikiem Dyscyplinarnym 46-48], choć już wcześniej obrony jeszcze jako aplikantka w 1920 podjęła się (skutecznie) Bolesława Rappaportówna – z wyboru, w sprawie kradzieży przez siedemnastolatka. Wanda Grabińska – pierwsza sędzia 1929. Elżbieta Witkowska – pierwsza Dziekan ORA w Krakowie [w Polsce również] 1953, w tym samym roku w Opolu – Irena Stelmach.
MARIA BUDZANOWSKA (1930 – 1988)
prezes Naczelnej Rady Adwokackiej w latach 1983 – 1985
– urodzona w dniu 16 kwietnia 1930 roku w Grodnie jako Maryla Budzanowska19, córka Teofila Budzanowskiego, przedwojennego posła z ramienia Obozu Zjednoczenia Narodowego,
– w czasie Powstania Warszawskiego była łączniczką o pseudonimie „Gnom”,
– w 1948 roku ukończyła gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim, w 1954 rok ukończyła studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Łódzkiego,
– w 1954 roku rozpoczęła aplikację adwokacką, w 1957 roku zdała egzamin adwokacki i została wpisana na listę adwokatów Izby Łódzkiej z siedzibą Piotrkowie Trybunalskim, do 1978 roku wykonywała w tym mieście zawód adwokata w zespole adwokackim,
– w czasie studiów angażowała się w ZMP, w 1965 roku wstąpiła do Stronnictwa Demokratycznego, w latach 1973 – 1976 była radną Miejskiej Rady Narodowej w Piotrkowie, pełniła wysokie stanowiska w Stronnictwie Demokratycznym,
– w latach 1976 – 1984 była posłanką na Sejm PRL VII i VIII kadencji z ramienia SD, była wiceprzewodniczącą Komisji Praw Ustawodawczych, wraz z innymi posłami-adwokatami inicjowała projekt u.p.a., w głosowaniu o zatwierdzeniu dekretu o wprowadzeniu stanu wojennego wraz z dwiema posłankami wstrzymała się od głosu, łamiąc dyscyplinę klubu SD, podobnie sprzeciwiła się w Sejmie delegalizacji NSZZ „Solidarność”20,
– w latach 1979 – 1983 wiceprezes NRA, w latach 1983 – 1985 prezes NRA – pierwsza kobieta na tym stanowisku w historii polskiej adwokatury,
– zrezygnowała z funkcji Prezesa NRA wskutek nacisków politycznych, ataków w prasie i na konferencjach rzecznika prasowego rządu, oraz na skutek uchwały NRA wzywającą ją do ustąpienia – jedyny w historii adwokatury polskiej przypadek politycznego wymuszenia rezygnacji z funkcji prezesa NRA,
– zmarła w dniu 23 lutego 1988 roku,
- w 1988 roku NRA podjęła uchwałę, iż adwokat Maria Budzanowska dobrze zasłużyła się Adwokaturze Polskiej, w 2010 roku otrzymała pośmiertnie Srebrny Medal Pamiątkowy MS, jej imieniem nazwany jest Ogólnopolski Rejs Adwokacki.
Janina Ruth Buczyńska (ur. 1926 w Podwołoczyskach, zm. 30 sierpnia 2012 w Krakowie) – polska adwokat żydowskiegopochodzenia, działaczka społeczna, ocalona z Holocaustu, po II wojnie światowej blisko związana z krakowskim środowiskiem artystycznym i naukowym. Urodziła się na Kresach Wschodnich, w Podwołoczyskach koło Tarnopola. Była córką Emila Ertheima, inżyniera architekta, i Anny, asystentki farmacji. W czasie okupacj hitlerowskiej Ruth przebywała wraz z rodzicami w getcie w Tarnopolu, następnie w obozie w Czystyłowie obok Tarnopola. 2 lipca 1943 zginął jej ojciec. Przez wiele miesięcy przebywała w ukryciu w bunkrze, dzięki czemu przetrwała wojnę. Po zajęciu Tarnopola przez wojska radzieckie w kwietniu 1944 wyjechała do Zbaraża, a stamtąd do Czortkowa. W ramach repatriacji znalazła się najpierw w Rzeszowie, a potem w Krakowie, gdzie ukończyła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego[1].
Współtworzyła środowisko Piwnicy pod Baranami. Udzielała pomocy prawnej osobom związanym z Piwnicą. Publikowała teksty na łamach „Przekroju”. Występowała jako obrońca działaczy opozycji[1]. Jej mieszkanie przy ul. Pawlikowskiego było miejscem spotkań krakowskich artystów i naukowców; stałymi gośćmi Buczyńskiej byli m.in. Andrzej Wajda iKrystyna Zachwatowicz, Andrzej Szczeklik, Sławomir Mrożek i Zbigniew Preisner[2].
Od początku działalności wspierała i utrzymywała bliskie kontakty z Centrum Kultury Żydowskiej w Krakowie. W 2010 otrzymała Statuetkę Felka.
Zmarła 30 sierpnia 2012. 4 września została pochowana nowym cmentarzu żydowskim w Krakowie. Adam Zagajewski poświęcił jej elegię pod tytułem Ruth[3]. Od 2012 co roku w grudniu w Centrum Kultury Żydowskiej odbywa się koncert upamiętniający mecenas Buczyńską.
Andrzej Rozmarynowicz 23-99
• Wybitny adwokat,
• Brał udział w II wojnie światowej,
• Działał w Kierownictwie Dywersji – kedyw,
• Studia na UJ,
• Za działalność konspiracyjną spędził rok w więzieniu
• W połowie lat 50’ wpisany na listę adwokacką,
• Doradca prawny Karola Wojtyły,
• Członek NRA,
• Reprezentował rodzinę Stanisława Pyjasa
• Reprezentował liczne zakony i kościoły
• W latach 80’ działał w solidarności, brał udział w obradach okrągłego stolu,
• Senator I kadencji – komitet Obywatelski
• Współzałożyciel Klubu Inteligencji Katolickiej
Czesław Jaworski
• Członek NRA, prezes NRA, wiceprezes, ORA
• Redaktor naczelny Palestry przed Mikke i po nim też
• Wchodził w skład komisji kodyfikacji prawa karnego
Mikołaj Kański 1818-1898
• Studiował prawo we Lwowie, Krakowie i Wiedniu
• Zaangażowany w działalność niepodległościową związany z Edwardem Dembowskim (przywódcą powstania krakowskiego 1846 roku), za udział w powstaniu skazany na karę śmierci, zmienioną w karę 18 lat więzienia,
• Poseł pierwszego parlamentu austriackiego,
• Razem z Zyblikiewiczem podją walkę o możliwość korzystania z języka polskiego przed sadami w galicji
• Podczas powstania styczniowego występował przeciwko represjom w stosunku do Polaków , ponownie aresztowany
• PIERWSZY prezydent Izby Adwokackiej w Krakowie 1869
Wyznaczenie adwokata z urzędu przez radę
- strona zwolniona od kosztów może wnosić również o ustanowienie dla niej pełnomocnika, niezwolniona również jeśli wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów reprezentacji.
Wniosek wolny od opłat, można złożyć w SR (niezależnie od instancji zawsze rozpatruje SR) właściwym miejscowo dla siebie, który ewentualnie przesyła sądowi właściwemu. Jeżeli sąd uzna wniosek za zasadny (stan rodzinny i majątkowy) i zauważy potrzebę wyznaczenie, zwraca się do ORA o wyznaczenie adwokata (ORA ma na to 14 dni, wskazują imię i nazwisko oraz adres do doręczeń). Na postanowienie o odmowie przysługuje zażalenie. Wyznaczenie równoznaczne z pełnomocnictwem.
Ustanowienie obrońcy bez składania wniosku:
jest nieletni;
jest głuchy, niemy lub niewidomy;
jest niepoczytalny;
zarzucono mu zbrodnię (przestępstwo zagrożone karą od 3 lat pozbawienia wolności);
jest pozbawiony wolności (w post. przed SO jako sądem I instancji);
nie włada językiem polskim (w postępowaniu wykonawczym);
jest pozbawiony wolności i nie uczestniczy w rozprawie apelacyjnej przed sądem odwoławczym.
Zmiana siedziby zawodowej przez adwokata
Adwokat może przenieść siedzibę do okręgu innej izby
nie może, jeżeli wszczęto przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne.
zawiadamia ORA właściwą dla izby adwokackiej, w której obrał siedzibę, oraz ORA w okręgu izby adwokackiej, w której dotychczas był wpisany na listę adwokatów.
Zawiadomienia dokonuje w formie pisemnej, nie później niż w terminie 30 dni przed dniem rozpoczęcia, podaje miejsce nowej siedziby oraz datę rozpoczęcia
Nowa ORA wpisuje adwokata na listę adwokatów w terminie 30 dni od zawiadomienia o przeniesieniu siedziby oraz zawiadamia o dokonaniu wpisu w terminie 14 dni STARĄ ORA
Po otrzymaniu zawiadomienia o wpisie na listę adwokatów, skreśla adwokata z listy adwokatów oraz przekazuje jego akta osobowe i dyscyplinarne NOWEJ ORA
Przeniesienie aplikanta do innej izby (Ew. przeszkody)
1.
Na wniosek aplikanta
Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej wszczyna postępowanie w sprawie
przeniesienia aplikanta do innej Izby Adwokackiej. Warunkiem
wyrażenia zgody na przeniesienie do innej Izby Adwokackiej jest
zaliczenie przez aplikanta kolokwium rocznego oraz innych kolokwiów
objętych planem szkolenia danej Izby.
2. Przeniesienie w
trakcie trwania
roku szkoleniowego może nastąpić wyłącznie w wyjątkowych
przypadkach.
Różnica między upomnieniem a naganą, kto może wymierzyć, gdzie odwołanie
W przypadku upomnienia dziekańskiego odwołanie jedynie do sądu dyscyplinarnego, a gdy upomnienie, przez SD to normalne droga postępowania i przysługująca kasacja