”Studium przypadku mieszkańca Domu Pomocy Społecznej”
Jan Kowalski* urodzony w 1968 roku, do Domu Pomocy Społecznej w Nowogardzie trafił w 1990 roku ze Specjalnego Szpitala Psychiatrycznego w Szczecinie. Do szpitala psychiatrycznego trafił po ucieczce z rodziny zastępczej i nieudanej próbie samobójczej.
Na podstawie badań psychologicznych przeprowadzonych na terenie DPS-u w Nowogardzie stwierdzono, że ogólny poziom umysłowy mieszkańca jest obniżony w stopniu odpowiadającym upośledzeniu stopnia umiarkowanego. J. Kowalski jest pod stałą opieką psychologa i psychiatry. W przypadku pogorszenia zdrowia psychicznego mieszkaniec okresowo przyjmuje leki psychotropowe i doraźnie leki uspakajające. Mieszkaniec posiada status osoby zdolnej do czynności prawnych. Jego źródłem utrzymania jest renta socjalna.
U mieszkańca J. Kowalskiego najlepiej rozwinięta jest zdolność do samoobsługi. Jej poziom jest odpowiedni dla upośledzenia stopnia lekkiego. Mieszkaniec potrafi wykonać proste prace domowe, umie dbać o swoje otoczenie, z pomocą opiekuna przyrządzi prosty posiłek. Przejawia aktywność ekonomiczną, pomimo iż nie umie czytać, zna wartość pieniądza. Potrafi rozplanować swoje wydatki. Udając się na przepustkę, sam zakupuje sobie produkty spożywcze i chemiczne z wypiski gotówkowej. Z racji, iż J. Kowalski miewa problemy z nadmiernym wydawaniem swoich środków finansowych, w ramach planu ogólno-usprawniającego realizuje zadanie: „Planowanie wydatków i oszczędzanie”.
J. Kowalski ogromną wagę przykłada do rzeczy jakie posiada. Jeśli decyduje się na zakup to ową decyzję może podjąć pod wpływem chwili, ale nigdy nie będzie to rzecz złej jakości. Jeśli zakupuje odzież to tylko markową, jeżeli decyduje się na zakup sprzętu elektronicznego to wybiera sprawdzone marki. Dobrze orientuje się w nowinkach elektronicznych, Posiada i umie samodzielnie obsłużyć telewizję cyfrową, odtwarzacz DVD, konsole PS 3 oraz telefon komórkowy.
Mieszkaniec realizuje się zawodowo w ramach przyjaźni z p. Janem Nowakiem* – właścicielem hurtowni ze sprzętem sportowych. W czasie pobytu na przepustce, mieszkaniec wykonuje pracę wymagającą podstawowego wykształcenia zawodowego. Funduszami zebranymi z tej działalności, mieszkaniec dysponuje według swojego uznania.
J. Kowalski cechuje się dużą otwartością wobec innych, bez przeszkód nawiązuje kontakty interpersonalne, potrafi te kontakty podtrzymać, pozostaje w relacjach przyjacielskich i koleżeńskich z dość liczną grupą osób. Jest z stałym związku z podopieczną Domu Pomocy Społecznej w Starym Czarnowie. J. Kowalski poprawnie interpretuje relacje damsko-męskie. Zabiega o uznanie, przyjaźń i miłość. Orientuje się w sytuacjach społecznych. Zna zasady co do których jest zobligowany i konsekwencje ich nieprzestrzegania.
Mieszkaniec współpracuje z terapeutą sportowym w ramach terapii i aktywnie reprezentuje Dom Pomocy Społecznej w Nowogardzie na zawodach sportowych, odnosząc sukcesy(I-wsze miejsce na etapie ogólnopolskich rozgrywek drużynowych „Seni Cup 2012”). Uczęszcza również na terapię aktywizacji ruchowej i rekreacji, uczestniczy w teatrzykach i warsztatach plenerowych.
W kontaktach z innymi mieszkańcami J. Kowalski jest koleżeński, aczkolwiek często powoduje konflikty, szczególnie w kontaktach z tymi podopiecznymi, którym imponuje i pośród których z premedytacją wzbudza zazdrość. Działa pod wpływem chwili, nagłego impulsu. W swym zachowaniu kieruje się zasadą osiągnięcia natychmiastowej przyjemności, nie zawsze uwzględniając przykre następstwa swych decyzji.
Z powodu braku zdyscyplinowania dość często przeprowadzane są z mieszkańcem rozmowy przez opiekuna pierwszego kontaktu oraz pracownika socjalnego. W trakcie takich rozmów mieszkaniec potrafi być nieprzewidywalny, pod wpływem emocji nie liczy się z przytaczanymi argumentami, niejednokrotnie płacze bądź wychodzi, trzaskając drzwiami. Kiedy opadają emocje sam wysnuwa logiczne wnioski, poprawnie ocenia sytuację, Potrafi przeprosić. Niejednokrotnie składa obietnice poprawy i przez dość krótki okres czasu potrafi się zmobilizować i dotrzymać słowa.
W stosunku do opiekunów J Kowalski jest przyjacielski, spontanicznie ofiaruje swoją pomoc, rzadko odmawia. Kiedy zachodzi taka konieczność bez zastanowienia staje w obronie opiekunów. Mieszkaniec odnalazł się w środowisku Domu Pomocy Społecznej i traktuje go jako zrekonstruowaną rodzinę,
Z biologiczną rodziną mieszkaniec obecnie nie ma kontaktu. J. Kowalski urodził się ze związku kazirodczego pomiędzy ojcem a córką. Mieszkaniec przez krótki okres kontaktował się z biologiczną matką Ewą Kowalską*, aczkolwiek nie posiadał wiedzy na temat jej prawdziwej tożsamości, w jego mniemaniu utrzymywał kontakt z siostrą. Pani E. Kowalska po krótkim czasie zerwała wszelkie kontakty z synem, gdyż jak tłumaczyła osoba jej syna ponownie ożywia traumatyczne wspomnienia. Wiele lat temu opuściła rodzinne strony, zaczęła życie od nowa, poświęcając mnóstwo pracy aby dojść do zdrowia psychicznego. Wyjawiła, iż nie czuje się na siłach ponownie zmierzyć się z koszmarem z przeszłości, jakim było molestowanie przez ojca. Pan J. Kowalski nie poznał prawdy o swoim pochodzeniu, a sprawa ta jest trzymana w ścisłej tajemnicy.