Zasady Stymulacji Mięśni
1
.
Rozciąganie włókien mięśniowych podczas każdego powtórzenia.
Podstawowym warunkiem stymulacji rozwoju mięśnia jest jego
całkowite rozciągniecie na początku każdego powtórzenia. Jeśli
skurcz mięśnia następuje po jego całkowitym rozciągnięciu,
uruchomiony zostaje mechanizm odruchowy, który zwiększa siłę
skurczu poprzez aktywizacje większej liczby włókien mięśniowych.
Mechanizm ten, zwany odruchem rozciągania albo miotatycznym, jest
częścią skomplikowanego procesu neurologicznego, sprawującego
kontrole nad poruszaniem się ciała.
Dlatego przez kulturystów
są tak cenione np. rozpiętki, które pozwalają na całkowite
rozciągnięcie mięśnia. Technika ruchu, która umożliwia
maksymalne rozciągnięcie mięśnia, jest trudna i aby ja
zrealizować niejednokrotnie trzeba zmniejszyć stosowany dotychczas
ciężar.
Wiemy,
że mięsień lepiej wzrostem reaguje na rozciągnięcie niż na
skurcz, wiec faza opuszczania sztangi (sztangielek) powinna być
powolna (2-4 s), dokładna i kontrolowana. Najlepiej byłoby
dodatkowo przytrzymać przez chwilę ciężar w momencie największego
rozciągnięcia. Taki sposób ćwiczenia kosztuje mnóstwo wysiłku,
ale daje maksymalne przyrosty masy.
2.
Uruchamianie wszystkich typów włókien mięśniowych. Podczas
ćwiczenia muszą być uruchomione wszystkie typy włókien
mięśniowych, tzn. włókna szybko kurczące się białe i czerwone
oraz włókna wolno kurczące się. Badania naukowe wykazują że o
rodzaju stymulowanych włókien decyduje wielkość obciążenia. Nie
ma natomiast znaczenia szybkość wykonywania ćwiczeń. Ustalono
również, ze zastosowanie ciężaru równego 60% maksymalnego
jednorazowego obciążenia (tzw. 1 RM) stymuluje niemal wszystkie
włókna. Przesada zatem nie ma sensu. Nie ma potrzeby stosować zbyt
dużych ciężarów, skoro właściwie wszystkie włókna mięśniowe
uruchomione zostają przy średnim obciążeniu.
Zwróćmy uwagę
na jeszcze jeden mechanizm. Ćwiczenie z ciężarem większym niż
60% maksymalnego jednorazowego obciążenia (1 RM) powoduje
zwiększenie częstotliwości pobudzeń w systemie nerwowym, czego
następstwem jest wzrost siły skurczu pobudzonych włókien.
Zjawisko to nie powoduje jednak stymulacji większej liczby włókien.
Wzrost siły wynika z tego, ze włókna zmuszone są do ponownego
skurczu, zanim jeszcze nastąpi pełne rozluźnienie. Stosowanie
obciążeń większych niż 70% 1 RM z pewnością przyczynia się do
wzrostu siły, nie ma jednak znaczenia dla budowy masy mięśniowej,
gdyż nie stymuluje wszystkich rodzajów włókien mięśniowych.60%
1 RM jest to takie obciążenie, które pozwala wykonywać (przy
odpowiedniej technice i realizowaniu zasad 1 i 3) w serii po 8-12
powtórzeń. W wielu systemach treningu preferowane jest stosowanie
maksymalnych obciążeń przy stosunkowo malej liczbie powtórzeń
(6-8). Tymczasem ćwiczenie z wielkimi ciężarami wcale nie powoduje
stymulacji większej ilości włókien mięśniowych. Obciążenie
powinno być umiarkowane. Warto przy tym pamiętać, ze wielkie
ciężary powodują zwiększenie częstotliwości pobudzeń w
systemie nerwowym, co zdecydowanie go obciąża i uszczupla zapasy
energii. W wyniku tego trudniej jest zregenerować siły i grozi nam
przetrenowanie.
3.
Uruchamianie podczas treningu w organiźmie przemiany z udziałem
kwasu mlekowego i tlenu - czas przerw między seriami. Źródłem
energii jest najpierw adenozynotrójfosforan (ATP) oraz fosfokreatyna
(PC). Podczas intensywnego wysiłku dopiero po upływie ok. 30 sek.
działają inne źródła energii, czyli przemiany kwasu mlekowego i
reakcje z udziałem tlenu. Odbudowanie przez organizm zużytych ATP i
PC nie trwa na ogól dużej niż 3 min. Dlatego, jeśli celem jest
szybkie rozbudowanie masy mięśniowej, powinno robić krótkie
(30-120 sek.) przerwy miedzy seriami, tak, aby w organizmie twoim
uruchomione zostały przemiany z udziałem kwasu mlekowego i tlenu.
Ćwiczyć należy rytmicznie i utrzymywać jednakowe tempo przez cały
czas. Zasady tej powinno się przestrzegać podczas każdego
treningu. Dzięki temu glikogen spalany będzie w obrębie przemian
kwasu mlekowego, glukoza natomiast, glikogen i tłuszcze - w
reakcjach tlenowych - a to oznacza szybki wzrost masy mięśniowej.
Trenując w ten sposób, postępować będziesz w pewnym sensie wbrew
prawom natury, gdyż kolejna seria ćwiczeń podejmowana będzie,
zanim jeszcze organizm w pełni zregeneruje się. Musisz jednak
podjąć ten wysiłek.Natomiast, jeśli zależy komuś na sile,
powinien odpoczywać dłużej miedzy seriami (2-10 min.), dać
organizmowi czas, aby odnowiły się podstawowe źródła energii:
ATP i PC. Wtedy będzie mógł dźwigać większe ciężary i stawać
się coraz silniejszy. Zbyt krótki okres relaksu oznacza
uruchomienie przemian kwasu mlekowego i reakcji z użyciem tlenu, co
obniża intensywność treningu i daje gorsze wyniki.Podstawowa
zasada treningu[na masę] jest stymulowanie i doprowadzanie do stanu
zmęczenia jak największej liczby włókien mięśniowych. Organizm
zmuszony jest wtedy do uruchamiania dodatkowych włókien".Odpoczynek
powinien trwać dłużej podczas ciężkich ćwiczeń angażujących
kilka stawów, np. przysiadów. Przerwy miedzy seriami unoszenia
przedramion (na biceps) lub ściągania linek wyciągu (na triceps)
mogą być krótsze. Jeśli celem jest budowanie masy i redukowanie
tkanki tłuszczowej, należy w pewnym momencie zrezygnować z dużych
obciążeń. Dotyczy to zwłaszcza okresu poprzedzającego konkursowe
starty. Przerwy pomiędzy seriami powinny być wtedy jak najkrótsze.
Jest to jeden z paradoksów kulturystyki: musisz być słabszy, aby
wyglądać na silniejszego. Nie ma innego wyjścia, trzeba
podporządkować się prawom fizjologii.
4.
Trening dużych grup mięśniowych. Nacisk
kładziemy na ćwiczenia, które uruchamiają więcej niż jeden
staw, np. przysiady, wyciskanie na ławce i wiosłowanie. Powodują
one rozrastanie się mięsni całego ciała. Nie warto poświęcać
wiele czasu na ćwiczenia izolowane, które tylko w niewielkim
stopniu stymulują metabolizm i nie dają dużych przyrostów mięsni.
Wykonujmy je, aby wypracować piękna rzeźbę, dopiero po
osiągnięciu odpowiedniej masy i siły.