Kambr 570(590)- 495(505) mln lat temu

FAUNA
Największe znaczenie stratygraficzne jako skamieniałości przewodnie mają morskie stawonogi – trylobity, będące w kambrze bardzo zróżnicowaną grupą zwierząt. Przedstawiciele szkarłupni odgrywają podrzędną rolę. Ze zwierząt jednokomórkowych tego okresu znane są otwornice zlepieńcowate, żyjące na dnie mórz. Niewielkie znaczenie stratygraficzne mają gąbki.

Archeocjaty odgrywają ważną rolę skałotwórczą i jako skamieniałości przewodnie mają dość spore znaczenie. W skałach dolnokambryjskich spotyka się ślady żerowania pierścienic. Licznie występują ramienionogi, głównie bezzawiasowe. Pewne znaczenie stratygraficzne z mięczaków mają jednotarczowce, hiolity i ślimaki.

-Trylobity- gromada wymarłych morskich stawonogów o owalnym i spłaszczonym grzbietobrzusznie ciele, z wyraźnie wyróżnioną częścią głowową, tułowiową i ogonową. Od strony grzbietu przykryte wapiennym pancerzem. Dwie głębokie bruzdy wzdłuż dłuższej osi ciała dzielą optycznie jego powierzchnię na trzy płaty (stąd nazwa gromady). Pojawiły się w połowie wczesnego kambru, a wymarły z końcem permu. Pancerz trylobita składa się z tarczy głowowej (cephalon), tułowiowej (thorax) i ogonowej (pygidium). Każda z tych części może być zaopatrzona w kolce (istniało stosunkowo mniej odmian z kolcami), u niektórych gatunków dłuższe niż sam osobnik. Formy o licznych i długich kolcach wykorzystywały je prawdopodobnie do życia na grząskich dnach. Większość trylobitów chodziła po dnie (bentos), choć były też nieliczne formy planktoniczne. Największe gatunki przekraczały 70 cm, ale zdecydowana większość miała niewielkie rozmiary, rzędu kilku centymetrów.

ORGANIZMY PLANKTONICZNE.

-Otwornice- Posiadają pancerzyki zbudowane z węglanu wapnia (CaCO3), lub ze zlepionych ziarenek piasku (otwornice aglutynujące). Pod względem trybu życia wyróżnia się otwornice planktoniczne oraz bentoniczne. Najstarsze otwornice pochodzą z kambru (era paleozoiczna) i żyją do dziś. W pancerzykach znajdują się małe otworki (apertura), przez które otwornice mogą wypuszczać nibynóżki. Otwornice mają duże znaczenie w oznaczaniu wieku skał.
*organizmy jednokomórkowe

*skorupka jedno- lub wielokomorowa

*komory łączą się ze sobą poprzez wewnętrzne otwory – foramen

*skorupka posiada co najmniej jedną aperturę (ujście)

*do miękkiej części ciała zaliczamy nibynóżki odpowiadające za:
-lokomocje

-oddychanie

-gromadzenie pożywienia

-udział w budowaniu skorupki

ORGANIZMY PLANKTONICZNE I BENTONICZNE.

-Archeocjaty- wymarła gromada gąbek, żyjąca w kambrze, ważne skamieniałości przewodnie w kambrze dolnym. Były to organizmy osobnicze lub kolonijne, kolonie tworzyły rafy wymagające wód morskich, płytkich i ciepłych. Szkielet stożkowy, wapienny, złożony prawie zawsze z dwóch ścianek oraz pionowych przegród i poziomych denek (tabule). Cechą charakterystyczną jest to, że zarówno przegrody jak i denka występują wyłącznie w przestrzeni międzyściennej, co odróżnia je od koralowców. Wszystkie elementy szkieletowe posiadają liczne pory. dzielą się na dwie nieformalne grupy: archeocjaty regularne i nieregularne.

-Ramienionogi- typ drobnych morskich bezkręgowców, podobnych z wyglądu do małży.
Ramienionogi są osiadłymi, dennymi filtratorami. Ich ciało składa się z części miękkiej otoczonej dwiema skorupkami: brzuszną i grzbietową. Zwierzęta te przymocowują się do podłoża za pomocą umieszczonej w tylnej części ciała nogi lub – w przypadku niektórych gatunków pozbawionych tej jakże przydatnej części ciała – przy pomocy brzusznej skorupki. Za sterowanie skorupkami odpowiedzialny jest złożony system mięśni; system mięśniowy szczególnie rozbudowany jest w przedniej części ciała, gdzie służy również do poruszania otaczającymi otwór gębowy czułkami. Zdecydowana większość gatunków jest rozdzielnopłciowa, ale ramienionogom brak dymorfizmu płciowego. Dorosłe ramienionogi osiągają rozmiar 9 centymetrów i są spotykane przede wszystkim na dnie płytkich stref mórz i oceanów.

-Gąbki- typ prymitywnych, bez tkankowych zwierząt wyłącznie wodnych (najczęściej morskich), osiadłych, zwykle kolonijnych, o nieregularnym i najczęściej zmiennym kształcie. Gąbki należą do najstarszych organizmów wielokomórkowych. Gąbki są przedstawicielem nibytkankowców. Są to wielokomórkowce, których komórki charakteryzują się wysoką specjalizacją pod względem funkcji. Tworzą one wyraźną warstwę zewnętrzną i wewnętrzną. W ich ciele nie występują właściwe organy, ani tkanki. Brak komórek nerwowych i mięśniowych.
Gąbki występują w wodach całej kuli ziemskiej, przeważnie w morzach i oceanach. Wchłaniają szczątki organiczne przez co pełnią rolę biofiltrów. Nie są chętnie spożywane przez inne zwierzęta ze względu na obecność szkieletu wewnętrznego i zdolność produkcji biotoksyn.

-Hiolity- gromada wymarłych zwierzą, żyjących od kambru do permu, należały do mięczaków.

W kambrze i ordowiku grupa ta stanowiła ważny składnik fauny morskiej. Hiolity miały wydłużone, stożkowate, dwubocznie symetryczne muszle, spłaszczone z jednej strony. Muszla była zamknięta wieczkiem. Hiolity żyły tylko w środowisku morskim i prowadziły bentoniczny tryb życia. Prawdopodobnie były mułożercami

-Jamochłony- tradycyjna nazwa grupy bezkręgowców wodnych.
Brak u nich jakichkolwiek śladów szkieletu – z wyjątkiem korali, których miękkie ciała otoczone są twardą, wapienną osłonką. Jamochłony mają komórki nerwowe i mięśniowe. Największe okazy znajdują się wśród meduz, z których prawie wszystkie są zwierzętami o kształcie parasola lub dzwonu, z otworem gębowym na spodniej części ciała. Większość meduz nie jest większa od spodka, jednak zdarzają się też prawdziwe giganty, o średnicy ciała do 2 m i czułkach długości nawet 70 m. Większość jamochłonów do chwytania zdobyczy używa czułków, na końcach których znajdują się parzydełka. Obezwładnia ofiarę i umieszcza pokarm w jamie gębowej, gdzie jest częściowo trawiony przez enzymy, a następnie w wodniczkach pokarmowych. Jamochłony wydalają zbędne składniki tą samą drogą, jaką pobierają pokarm. Korale to drapieżcy, wykorzystujący komórki parzydełkowe na swych czułkach do paraliżowania mikroskopijnych żyjątek wodnych. Parzydełka niektórych meduz są bardzo niebezpieczne dla pływaków. Jad australijskiej meduzy zwanej "osą morską" może zabić człowieka w ciągu kilku minut.

FLORA

Świat roślinny reprezentowany jest tylko przez glony, grzyby, bakterie, sinice.