1) Wzrost intensywności oddziaływania człowieka na środowisko

a) Wzrost liczby ludności

b) Postęp cywilizacyjny i techniczny

2) Globalne zagrożenia środowiska przyrodniczego

a) Efekt cieplarniany

b) Niszczenie warstwy ozonowej

c) Niszczenie lasów

d) Zagrożenie różnorodności gatunkowej

e) Degradacja gleb

f) Deficyt wody pitnej

g) Substancje toksyczne

3) Historia degradacji środowiska (w skrócie)

a) Pozyskiwanie dóbr natury (łowy, karczowanie lasów, sztuczne nawadnianie)

b) Rabunkowa gospodarka gruntów

c) Bezplanowa urbanizacja

d) Rewolucja przemysłowa II Pol. XIX w.

e) Rozwój emitorów lokalnych (smogi)

f) Wojny światowe XX wieku i wojny lokalne

g) Nadmierna eksploatacja zasobów

h) motoryzacja

4) Zachowania demograficzne są wynikiem:

a) Kompleksowych uwarunkowań społecznych, środowiskowych, politycznych,

religijnych, kulturowych

5) Demografia – ustala prawidłowości zjawisk ludnościowych w określonych

warunkach historycznych

a) Bada zjawiska ludnościowe

b) Określa populacje (ludność zamieszkującą określony region)

c) Bada zmiany demograficzne

d) Bada strukturę ludnościową

e) Określa „ruchy wędrownicze”

f) Bada warunki reprodukcji ludności

6) Zjawiska ludnościowe

a) Społeczno-biologiczne (urodzenia zgony)

b) Zachowania ludzkie (planowanie rodziny)

c) Zawiązane z charakterem zamieszkania

d) Poziomem wykształcenia

e) Wyznaniem

f) Aktywnością zawodową

g) Zamożnością

h) Wynikające z „ruchów wędrowczych”

7) Demograficzne problemy globalne

a) Uwarunkowania płodności

b) Mobilność przestrzenna

c) Starzenie społeczeństw

d) Globalizacja gospodarki

e) Plagi społeczne

f) Powszechność opieki zdrowotnej

g) Sprawiedliwa dystrybucja Żywności

h) Stan środowiska

8) Demograficzne instrumenty badawcze

a) Spis ludności

b) Ewidencja ludności

c) Krajowe bazy statystyczne

d) Analizy demograficzne

e) Ocena stanu zdrowotności

f) Badania socjologiczne

9) Granice wzrostu – zmieniające się uwarunkowania

a) Przeludnienie powoduje zubożenie zasobów i degradację środowiska (MALTHUS)

b) Ludzka inteligencja i technologia pozwala jednak przezwyciężyć skutki

przeludnienia

c) Zasoby są wystarczające dla zaspokojenia wszystkich potrzeb – niedostatek to

wynik ucisku, zachłanności i wyzysku (MARX)

10) Thomas Malthus (1766 – 1834)

a) Populacja ma tendencję do wzrostu ekspotencjalnego

b) Nie podlegający restrykcjom rozwój demograficzny przewyższa zdolność

wyżywienia globu

11) Teorie demograficzne

a) Katastroficzna wizja zaludnienia (Boter 1885)

b) Doktryna ludności optymalnej (adaptacyjność, H. Sidwick 1883)

c) Teoria wzrostu populacji (Malthus 1798)

d) Teoria demograficznego przejścia (Notestein 1945)

12) Proces demograficznego przejścia

a) Proces zmian reprodukcji ludności związany z modernizacją społeczeństw,

polegający na radykalnym obniżeniu współczynnika urodzeń i współczynnika

zgonów, czemu towarzyszy początkowo przyrost demograficzny, a następnie jego

systematyczny spadek

13)Modele rozwoju demograficznego

a) Model adaptacyjny

Uzależnienie rozwoju od możliwości eksploatacji środowiska (regulacja

poprzez emigrację, czynniki biologiczne)

b) Model dostosowawczy

Limitowane korzystanie z zasobów, konserwacja środowiska, niska

umieralność, kontrola urodzeń, przemienne falowanie liczebności generacji

wyżowych

14)Rozwój demograficzny

a) Dwa demograficzne światy:

Mniej rozwinięte kraje stanowią 80% światowej populacji w perspektywie

czasowej (15 – 20 lat) osiągną udział 90%

Kraje bogatsze wykazują tendencje do ujemnego wzrostu populacji

15) Indykatory rozwoju cywilizacyjnego

a) Przeciętna długość życia

b) Umieralność (szczególnie dzieci <5 lat)

c) Populacja absolwentów szkół średnich

d) Stopień zatrudnienia kobiet

16)Niesprawiedliwości demograficzne

a) Przy technologicznej zdolności wyżywiania ludności Ziemi, około 800 mln ludzi

jest niedożywionych

b) 1,3 mld ludzi ma przychody poniżej 1$

c) 4 na 5 ludzi żyje w warunkach, które w USA uznawane są za stan ubóstwa

17)Międzynarodowe organizacje:

a) 1928 Międzynarodowa Unia Demograficzna

b) 1945 Instytut Badań Demograficznych w Paryżu

c) 1995 Roczniki Demograficzne ONZ

18)Rozrodczość i wskaźniki urodzeń

a) Płodność – fizyczna możliwość do reprodukcji

b) Rozrodczość – aktualna produkcja dzieci

c) Liczba urodzeń – liczba urodzeń na rok na 1000 osób

d) Średnia liczba narodzonych dzieci przez statystyczną kobietę

e) ZPG (zero population growth) – zerowy przyrost naturalny, występuje wtedy gdy

liczba urodzeń i imigrantów jest równa liczbie zgonów i emigrantów

19)Czynniki pozwalające prognozować rozwój demograficzny

a) Liczba narodzin

b) Liczba zgonów

c) Średni wiek kobiet pierwszy raz rodzących

d) Wiek zawarcia małżeństw

e) Struktura wiekowa społeczeństwa

f) Tradycje kulturowe

20)Nowe czynniki demograficzne

a) Starzenie populacji – w XVIII w ludzie w wieku powyżej 65 roku życia stanowili

mniej niż 1% populacji, a obecnie powyżej 15%, w krajach Unii Europejskiej

powyżej 30%

b) Emigracja do miast – na początku X (?) wieku w miastach mieszkało 10%

populacji, a obecnie około 50% w miastach, 24% w miastach powyżej 100tyś.

mieszkańców

21) Justus von Liebig

a) 1840 – opublikowanie teorii mineralnego odżywiania roślin, tym odkryciem

zapoczątkował rozwój współczesnego rolnictwa bazującego na wspomaganiu

wzrostu

22)Nawozy

a) Według A. Finka

„nawozy mineralne, to substancje chemiczne przeznaczone bezpośrednio lub

pośrednio do dokarmiania roślin dla promowania wzrostu, zwiększania plonów oraz poprawy ich biologicznej jakości”

b) Według Fertilizer Institute

Nawozy to po prostu pokarm dla roślin