Teoria obrazu 11.03

- poprzedni wykład – wstęp historyczny - nowa historia sztuki dryfującej w stronę antropologicznych ujęć.

David Freedberg – czym jest obraz ?

D.F. – profesor Columbia University, rozeznany w europejskiej historii sztuki, od 90’ studia nad rysunkami obiektów świata naturalnego (obrazkowa encyklopedia) – Freedberg wydobywa z tych obrazków sposób myślenia ówczesnych ludzi. Monografia – The power of images (potęga wizerunku- studia z historii i teorii oddziaływania/ moc obrazu).

- „nie jest to książka o historii sztuki, dotyczy związku ludzi z wizerunkami na przestrzeni wieków”. Opisuje wszystkie dające się pomyśleć wizerunki (nie tylko te uznane przez sztukę), np. grafika dewocyjna. Chciał nie tylko poszerzenia studiów, ale tez zasugerował, że bez uwzględnienia tej pogardzanej ‘sztuki’ – nie zrozumiemy naszych reakcji na tzw. sztukę wysoką.

Zarzuca historii sztuki, że ta nie potrafi sobie poradzić z nadzwyczaj bogatym materiałem reagowania ludzi na różne zjawiska. Może to być reakcją lękową – chciano okroić różne wizerunki i ich wpływ.

Zajmuje go relacja między wizerunkiem, a tym co z nim ludzie robią.

Pomija ostentacyjnie znaczenie kontekstu. Bierze przykłady z różnych kultur, czasów, zakłada pewne uniwersalia. Zakłada podobieństwo relacji.

Zarzuca historii sztuki pomijanie oddziaływania obrazu – różne w różnych krajach, czasie. Analizuje się tylko detale, pisze o roku, autorze… A przecież te obiekty zajmowały inne miejsca niż muzea, w których obecnie leżą i wywoływały reakcje. Klasyczna historia sztuki tłumi niektóre reakcje jako prostackie… a tak naprawdę te reakcje prezentują poczucie wspólnoty.

Postuluje stworzenie nowej dyscypliny zajmującej się obrazami, lub poszerzenie pakietu pytań klasycznej historii sztuki. Filozofia potęgi wizerunku - aspekt zachowania się wobec wizerunku. Postuluje sprzymierzenie z psychologią, kognitywistyką, etnologią, antropologią, neurofizjologią…

Założenia książki:

- w naszych reakcjach na ‘dzieła sztuki’ tkwi wyuczony dystans, nieszczerość. Jesteśmy niewolnikami konwencji. A gdyby zmienić konwencję – postawić figury woskowe, bilboardy, plakaty, pornografię – zobaczylibyśmy prawdziwe, spontaniczne reakcje. Widz w takich sytuacjach tłumi swoje reakcje. Nie twierdzi, że ludzie nie potrafią oglądać dzieł.

- uczynienie czymś drugorzędnym dystansu między sztuką zachodnią, a prymitywną… przeciwstawia się temu, że pewne reakcje są zarezerwowane tylko dla określonej grupy. Zachód po prostu nie chce widzieć i dopuszczać do siebie prymitywnych reakcji… wiele dzieł „prymitywnych” spokojnie mogłoby być arcydziełami, mamy do czynienia z wypracowanym językiem opisu u prymitywów (nie tylko u nas tak jest).

Jak czegoś nie rozumiemy to jest to magiczne  Obala różnicę miedzy sztuką estetyczną a tą co wywołuje reakcje prymitywne.

Próba obalenia animizmu, by dowiedzieć się o realnym używaniu wizerunku. Ambicją F. jest sprawienie byśmy przezwyciężyli stereotypy w myśleniu nad obrazami i zmienili język opisu.

Krytyka: książka posiada katalog przykładów, bez konkluzji.

Zależy F. na wydobyciu obrazu z niebytu, gdzie go umieściła historia sztuki; setki przykładów mają ukazać skalę tego zjawiska, dlatego jego rozważania są współczesne - to jest wyzwanie. Pokazuje nam że w swoich reakcjach jesteśmy całkowicie prymitywni.

Wspomina też o roli rewolucji informatycznej – niezwykle istotna. Pokazuje przykłady opierania się wizerunkom (przez milczenie i walkę).

Pojęcie AURY.

Wprowadzone przez Waltera Benjamina – 1936r. , esej o dziele sztuki w dobie reprodukcji technicznej. Na jednym przykładzie opisuje jak zgubne jest przywiązanie do pewnych tez. „Wraz z eksplozją środków technicznych, możliwością nieograniczonego kopiowania, reprodukcji, znika aura właściwa wielkim dziełom sztuki, ginie jednostkowość. Nie ma już obrazu, ale kopia pozbawiona ‘ciężaru’. Dzieło przestaje oddziaływać magicznie. Znika ta quasi - sakralna aura. TO mityczne kiedyś miało aurę, a to płaskie dziś jest jej pozbawione.

- „coś tu nie gra” ;) - przykład fotografii, aura nie znikła. Siła obrazów nie znika.

Paradoks – manipulacja obrazem za pomocą programów. Zatem obraz jest chybotliwy, jego przekaz jest niebezpieczny. Aura takich obrazków nie blednie – a wręcz przeciwnie – rośnie. Moc wizerunków zaczęła się objawiać nawet w kulturach, gdzie nastawienie do nich było wrogie - Iran, Bośnia - zdjęcia zmarłych, zdjęcia wotywne wdzięcznych - którzy przeżyli, zachęcanie do walki, palenie wizerunków wrogów.

Aura obrazów istnieje – w wielu dziełach.

II TEZA - pojęcie Maxa Webera – odczarowanie

Przykłady … „widz będzie się cudować obrazem, rozkocha się w pannie, będzie współczuć, będzie głodny, śpiący, rozgniewany” – XVII wiek. „skłania ku nienawiści” – XVI wiek.

Teoria obrazu 29.04

Hans Belting cz.2 – szczegółowa 

Obraz i kult – świat chrześcijański

Odróżnia historię obrazu od historii sztuki – obrazu jest poprzedzająca…

Magia, cudowność obrazów – aheiropoetos (?)– nie ręką ludzką malowane…, pisze o doktrynie obrazów w kościele, zjawisko prawdziwego obrazu (vera ikon) – np. Chrystusa…

Problem książki: Wzajemne uwikłanie obrazu i religii, teorii, kultu (obraz w kontekście wyłącznie religijnym). – ale przecież tylko takie były… obraz występował tylko jako religijny, kultowy – nie do podziwiania, oglądania. Występuje jako znawca z różnych dziedzin – teologii, historii, antropologii…

Do odtworzenia życia obrazu trzeba znać te dziedziny… (wspomaganie innymi naukami) – natomiast wg Beltinga są prymarne, niezbędne…

Wizerunek MB

Początkowo ikona nie nosiła w sobie żadnego tytułu – jedynie imię świętego, którego przedstawiała…

Sytuacja zmieniła się po VIII w – ikonoklazm - Nadanie Maryji statusu Matki Bożej – Teheo topos – nie tylko słowny gest – ale tez na poziomie wyższym – zrównanie Matki z Bogiem – nie matka Chrystusa, ale Boga. – nadanie tytułów - orędowniczki, pocieszycielki, miłościwej matki. Od tej pory rozszerzyło się pole malowania, przedstawiania MB – gesty, otoczka.

Wymiar estetyczno kultowy : Grecja , Rzym , Bliski Wchód – linia politeizmu

Kim jest Maria – Matka Boga na tle politeizmu? – wielka macierz (dziewica u boku Zeusa)

431 - teologowie z Aleksandrii nadali jej tytuł Bożej rodzicielki… Teologowie wczesnego czasu mieli problem z postacią Marii… Lęk – przed wykreowaniem nowej Bogini. (już jest 3 bogów)… Zamykanie świątyń Izydy – przemienianie ich w kościoły maryjne, wchodzenie Marii na miejcie innych bogiń. Ustanowienie kultu Maryji.

Nowa teologia Maryjna.

- trzeba dopisać nową biografię Maryji (niewiele w Ewangelii)

- spopularyzować misterium kosmiczne

- podkreślenie jej szczególnej roli w Zbawieniu

Konstantynopol – cesarzowa – przyjecie. Cesarz Justynian (mecenas) propaguje kult maryjny - ataki Islamu, Persów… Potrzeba figury do której można się zwrócić o pomoc, wokół której wspólnota się scali. Oblężenie miasta

Z lokalnej matki do matki uniwersalnej. Staje się bóstwem z wieloma przymiotami. Rzeczywisty suweren, do którego zwraca się nawet cesarz.

Promowanie obrazów związanych z osobą Marii. Przedstawienie nadal spotykało się z niechęcią, ale obraz – ikona, toruje sobie drogę w myśleniu i chrześcijańskiej praktyce… przełożenie wiary na coś co się da dotknąć. Jest przykładem ciągłości – przykład używania obrazu – odnosi się do sfery publicznej i prywatnej. Publicznie – Konstantynopol rok 600 – objecie władzy z pomocą wizerunku, 626 – oblężenie – malowanie wizerunków na bramach miasta. Prywatnie – ołtarzyki w domach, w celach mnichów, świece, cudowne uzdrowienie.

Dlaczego mimo sporów i oporów Chrześcijaństwo przyjęło kult obrazów? Kto miał tym interes i jaki?

- zleży jak spojrzymy – z jakiej dziedziny

Teologia: praktyka którą już zastali

Państwo: forma praktyk publicznych

Dlaczego obrazy??? – dzięki nim można wyrobić sobie obraz tego co reprezentują… żeby sprowadzić to czego z definicji nie widać (bóg, duch) – bo nie można, na ziemię.

Monoteizm rywalizował z innymi kultami. Do tej pory – lokalnie – potrzebę kultu zaspakajali święci, ale tylko Maryja mogła globalnie. Uobecnianie i reprezentacja w obrazie.. Belting dowartościuje wymiar ziemski – obraz wzmacnia, jednoczy, konsoliduje wspólnotę, daje sens na poziomie lokalnej i globalnej. Przenosi się na niego funkcje których społeczeństwo nie wypełnia sobą.

Teoria obrazu 6.05

„Obraz i śmierć” Belting (mocne i słabe strony jego postulatu stworzenia nowego podejścia badacza)

- mętny język rozmycie głównych wniosków

- intrygujące próby poszerzania pola walki - czy odpowiedzi których udziela są na tym samym poziomie

punkt wyjścia - 2 obserwacje - symboliczna siła obrazów zdaje się gasnąć... Śmierć stała sie tak abstrakcyjna, że nie pociąga juz pytań o sens (ryzykowne)

- nie dysponujemy juz obrazami śmierci, które by nas zobowiązywały, przywykliśmy

- w zapomnienie popada analogia miedzy obrazem a śmiercią, intuicja

historia obrazu utwierdza nas, że obrazy prowadzą w trudną, charakterystyczną przestrzeń nieobecności... (obecność w obrazie) - której innym imieniem jest śmierć.

doświadczenie śmierci innego - obrazy stają przed oczami, jak zmarli - których juz nie ma. Pytanie - jaką rolę odegrała śmierć w decyzji naszych przodków by w ogóle tworzyć i pokazywać obrazy. (te?) prowadzi nas w pytanie w ontologię obrazu - (Freedberg) - sens dzisiejszy, a to, po co je namalowano

- zrozumienie statusu obrazu dzisiaj

uobecnianie, zyskanie ciała, martwa osoba w obrazie

- zanalizować anachroniczne pojęcie animizacji - wizerunek ma moc, życie, siłę, choć jest nieżywy.

obraz zwłok:

Moriis Blanchot - czego dowiadujemy się sie o śmierci, kiedy na śmierć patrzymy (niby patrzymy na coś, co nie jest obecne). Prawdziwy sens obrazu polega na przywoływaniu czegoś, co jest nieobecne - obraz wydobywa na jaw to, co w obrazie nie istnieje, ale tylko w nim może sie zjawiać... czym obraz jest i jak istnieje?

- zmarły zawsze jest juz nieobecny - śmierć jest obecnością nie do zniesienia - chce się te nieobecność wypełnić obrazem , tak by można ją było znieść. Dlatego ludzie wyganiają swoich zmarłych, których już nie ma, dając im w obrazie nieśmiertelne już ciało symboliczne, dzięki któremu zmarłych na powrót włączamy jako żywych do wspólnoty (tych co jeszcze pozostali), a ich ciało rozpuszcza sie w proch. W ten sposób obraz WCIELAJĄCY zmarłego staje się przeciwieństwem obrazu, w którym prezentują się same zwłoki. W chwili śmierci zwłoki stają się zastygłym obrazem - podobnym do ciała - nie są juz ciałem, ale obrazem ciała, nikt nie może sie tak oglądać.

soma-= sarx (gr)

body = flesh

mięso - psyche

(cos drastycznie innego miedzy ciałem żywym a martwym)

czy martwe ciało jest przeciwieństwem życia? Ciało należy do życia tak samo jak obraz, który je reprezentuje ... należy tez do śmierci - obojętnie czy j antycypuje, czy ją przyjmuje jako wydarzenie, które wystąpiło...

Coś, co jest oddychającym ciałem, w jednym momencie zmienia się w obraz - niepewny, niestabilny... życie, które umiera zmienia się we własny obraz... zbliża nas to do paleolitu - nic tu nie wymyśliliśmy - tracimy zmarłego na rzecz zwykłego obrazu. By sie bronić wobec nieuchronności śmierci, wytwarzamy innym obraz, obłaskawiający śmierć. Zagadka, która otacza obraz staje się zagadką obrazu... polega na paradoksalnej nieobecności. dialektyka obecnego, nieobecnego nie przestaje nas fascynować

rozdział empiryczny -

najstarszy artefakt geologiczny - 7000 pne, czaszki - wapien i malowanie - same juz były obrazem - pytanie - nie czego są obrazem, ale po co są obrazem... mumie, urny, kukły itp. - nie należy tego rozumieć w kontekście artystycznym. - otrzymywały na powrót twarz, którą traciły po śmierci właścicieli - za pomocą barwy (czerwień) - obraz życia - symboliczne ciało ze znakami żywego ciała.

figury woskowe, manekiny, maski, - obraz jako zapora chroniąca zmarłego przed utratą tożsamości (to ktoś umiera) tancerze przywoływali zmarłych do życia (początki teatru?)

- zdjęcie - obraz jak w antyku (na negatyw - cień na ścianie) reklama fotografia - uwiecznia to, co przeszłe, to, co było... Człowiek zastyga nieruchomo na zdjęciu (dokładnie tak, jak zmarły - stawał sie mu równy)...

poprzez obrazy zmarły włączany jest do pamięci kolektywnej.

ZAKONCZENIE

pomysł by zaprojektować nową dziedzinę - obok etnografii - bo jest fascynująca.

21.05.13

Nowe tropy w odniesieniu do obrazu-jak obraz istnieje oraz jak go interpretować( to chyba jest ze wstępu do Didi Hubermana Przed obrazem)

Balzak „Nieznane arcydzieło”

Jak została ukonstytuowana historia sztuki-archeologia sztuki/wiedzy-punkt wyjścia D-H

Arche (greka) początek ,punkt wyjścia ,zasada fundamentalna

Typy dyskursu w dyscyplinie historii sztuki-projekt krytyczny ,alternatywny do klasyki

Rozproszenie zdarzeń vs poczucie ciągłości

Archeologia 1) analiza krytyczna jako metoda krytyczna opisujaca relacje ,między dyskursami , granice pola sztuki –co można a czego nie można(moja własna inwencja –w oparciu o teorię pola wg Bourdieu ,ale z grubsza chodzi o to samo)

2) analiza geneologi –pochodzenia dyskursu (Foucault)

Akonstrukcjonizm metod poznawczych –reguły sztuki historii sztuki ,archologogia ect (Bourdieu Cd)

Antynaturalizm ,zaprzeczenie niewinności ,przeźroczystosci badacza(jak u Tokarskiej Bakir z testu na hermeneutykę)

Louis Marin –„Przyczynki do piktogramów…”anatomia wizualności –rózne podejścia do rodzajów reprezentacji obrazowej /dyskursywnej(?)

Należy użyć innych narzędzi analizy poprzez historię sztuki w/w analizy .Pytania o możliwość analizy przez historię sztuki reprezentacji obrazowej

Problem referencji ,znaczenia obrazu-symbol w obrazie ,nie jak w semiologii na zasadzie analogii ,ale inaczej –krytyczna teoria reprezentacji

Dwa typy tego co na obrazie- 1)przechodność(przejrzystość) 2) nieprzechodnośc

Przejrzystość jest zagrożona przez nieprzejrzystość

Konflikt sfer –niekonkluzywność interpretacji (to już zdecydowanie wstęp do książki Przed obrazem) –bo sam obraz zawsze odsyła do rzeczywistości ale też do samego siebie ,co już należy wydobyć poprzez przemoc interpretacyjną (tak tak ,to wstep )

Didi Huberman zastosował procedury analityczne Foucaulta plus ich aplikacja

Archeologia wiedzy o obrazie –analiza tego w jaki sposób tworzyły się kategorie współczesne do opisy wizualności-poetyka ,retoryka historia pojęć

Związek historii sztuki z innymi dyscyplinami .Stopień roszczenia do prawdy naiki o obrazach wobec instytucji historii sztuki

1)hist sztuki to dyscyplina uniwersytecka ,która się przeobraża ,ma dostarczać wiedzy

2) instytucja zawiadujaca muzeami i ekspozycjami sztuki

3) część mechanizmu i gwarant rynku sztuki-pieniądze ,biznes dzieł sztuki

KOnserkacja autorytetu historii sztuki, czyli wiedza =władza (Foucault)

Postulat zmiany paradygmatu

Fiktor –czyli historyk sztuki-ten co modeluje ,urabia ,jest autorem przeszłości ,wynajduje ją ,dzięki niemu staje się ona możliwa

Obraz jak chmura –tylko zgadujemy czym jest

Widzialność ,rozpoznawalność –to kwestionuje Didi Huberman

Należy spojrzeć wg niego jeszcze raz na obrazy ,nie widziec i patrzyć ale zdziwić się obrazem ,zakwestionować pewność wiedzy o obrazie

Wksfraza –opis ,charakterystyka obrazu, na ile obraz da się przełożyć na słowo ,na ile słozo można przełożyć na obrazy?

Jak to,co widzialne zostało ograniczone do tego co czytelne?

Paradygmat ograniczający

Dogmaty, aksjomaty –to tworzy historia sztuki, ale nie sprawdza wyników tego co ustaliła po latach

Walka z paradygmatami pewności o niepewność widzenia

Odnowa spojrzenia ,języka,przemycie oczu-nowa strategia projektu wd DH.

SUM UP:wszystko to można znaleźć we wstępie do Przed obrazem pt Pytanie

Antropologia obrazu 27.05 - Odcinek 2

Archeologia wiedzy o obrazie - zależność koncepcji antropologii o Foucault, nowe pomysły odczytania obrazu - kontynuacja(2 nazwiska) ‘Lujmajer’, sprzeciw wobec twardej koncepcji obrazu.

"przed obrazem" - dziwna osobliwa wada nieoczywistości obrazu, niewiedzy, jaką zawiera obraz. Konieczność przedefiniowana dzieł sztuki. Od naukowości - złudnej wiedzy badacza - poskromić oczekiwania wobec obrazu, odczytać to, co nie wprost - zakodowane, niepewne, anachroniczne, marginesy. Trzeba nowego widzenia + nowego języka / słownika, mówienia o obrazie. Czasem nawet zamilknięcia wobec obrazu - bez gadulstwa. Przewrót Kopernikański w teorii - żaden z badaczy tak daleko nie poszedł.

Aby Warburg - historyk sztuki, antropolog, autor konceptów budowania obrazów przez montaż, zestawianie pewnych wizerunków - tablice z fotografiami znalezionymi w prasie, książkach - zestawianie kolaży i budowanie nowych obrazów. - Naleciałości pozytywizmu, cały czas wraca w rozmaitych dyscyplinach humanistycznych.. Nie ma lepszego prawodawcy niż Warburg - bo przekracza sztywne dyscypliny naukowe.

Wykład:

Swoje rozumienie obrazu wykłada w tekście "obraz jak rozdarcie i śmierć Boga wcielonego". - Obszerny, gęsty tekst. Tytułowe rozdarcie i koncept anachronizmu.

Tekst zaczyna się (cytat: ) otwarcie oznacza rozbicie czegoś, a przynajmniej rozcięcie lub rozdarcie. Polega to na tym by dyskutować w ramach sieci, którą narzuca każde poznanie i by nadąć tej dyskusji wartość ponadczasowości lub cięcia. Życzeniem jest nadanie temu cięciu wartości i krytyki.

OPIS - troska o język. Otwarcie przedstawia, jako naruszenie pewnego porządku. Ta czynność nie jest 'taka sobie' - to przeciwnie czynność intensywna, bolesna, związana z materialnością, związana z konkretnym polem - w ramach, której zmylenie o wizualności ma wystąpić. Ta przestrzeń tej pewnym rusztowaniem teoretycznym, którego dostarczył model poznania Kantowskiego. (Kategorie apriori form poznania, pojęcie systemu) - dlatego Kant, że jego systemowość (rama pojęciowa) ma decydujący wpływ na to jak się kształtują nowoczesne dyskusje o obrazie. Reprezentacja, podmiot wiedzy i lustrzane odbicie wyznaczają granice, poza którymi obraz nie moze funkcjonować - znika niezauważony. Nasze myśli - obraz zawsze jest odniesiony do przedstawiania wytworzonego przez podmiot. Jest zamknięty w granicach refleksji, dzięki której ustala się prawomocność wiedzy. Spekulatywność - dyskusje, o sekularność - lustra, zwierciadła. Praca myśli i praca lustra - podstawowe i wzajemnie się uzupełniające pojęcia przy obrazie. - Nowoczesne pojecie przedstawienia nie pozwala wyjść poza ten obszar (zastosowanie innego języka). Integralność obrazu, pewność wiedzy (opisujące odpowiada opisywanemu)

Rozdarcie kwestionuje ostateczny, systemowy charakter. Sensem tego posunięcia - wprowadzenia kategorii rozdarcia w myśleniu o obrazie jest wprowadzenie rysy, która poruszy jak myślimy o obrazie. Próbuje pokazać, że wcześniejsze dyskursy to... Nie mówią prawdy (?) Figura otwarcie jest wieloznaczna. Odnosi się do ten model nie toleruje żadnych rys, szczelin. Jako oczywiste staje się podstawą wiedzą i fundamentem tożsamości? Daje poczucie pewności, adekwatności myśli i rzeczywistości.

Otwarcie - ( w głębokim sensie) - oznacza bardzo solone naruszenie modelu wiedzy opartego na kat.

projektowanego, nadchodzącego i przyszłego pola, jak i dezintegracji całości. Gest nacięcia komplikuje

Trzeba się zmagać dalej i wbrew Kantowi naruszyć ściankę, znaleźć szczelinę. Podkreśla możliwość innego kształtowanie wiedzy. Krytyka nowoczesnego modelu wiedzy - opartego na reprezentacji i łączenia myśli odbicia. Spekulatywnosci i spekularnosci.

Prowadzi do radykalnego przemyślenia statusu wiedzy o obrazie. Wiedzy, która juz nie tworzy stabilnej struktury badawczej. Jej granice stają się płynne. Są zagrożone niewiedzą. (Przewrót) wiedza jest zmienna, nie ma w niej stałego punktu, rozdarcie odnosi się do wiedzy, do dyscypliny, do pojęć, które fałszują naszą wiedzę o obrazie. Rozdarcie oznacza otwarcie się na niepewność, na nieracjonalność, nie-wiedzę. Stoją przed obrazem trzeba myśleć o sile negatywności samego obrazu. Dochodzi do pracy negatywności, mrocznego oddziaływania - widzialności - i zabijania czytelności. To nie jest regresja - negatywność nie jest rozumiana, jako brak, niewiedzę (słownikowy)

Chodzi o spojrzenie na pewien rodzaj paradoksu - 'uczona niewiedza' Dota ignoranta - o niej zmuszają nas same obrazy. Są pewne obrazy, które domagają się pewnej interpretacji - uczciwością z naszej strony jest ujawnienie tych szczelin. Ten ruch idzie od obrazu - to w nim tkwi ta niejasność. Nie chodzi o wybór - wiedzieć/widzieć - to jest za proste. Chodzi o pozostanie wewnątrz dylematu - pomiędzy, z tym dylematem. Wiedzieć cos nie widząc czegoś innego, i widzieć nie wiedząc czegoś innego. Być w środku, nie wychylać się w żadną stronę.

Idzie o to, by napotkać obraz w całej jego dialektycznej widzialności. TO, co robiła historia sztuki - co obraz pokazuje - ale też to, co skrywa. Historyk Sztuki musi czytać marginesy, to, na czym nie była skoncentrowana uwaga samego malarza - nie jest to pochwala ignorancji. Cala trudność polega na tym, by się, nie lękać - ani wiedzieć ani widzieć...

Jakich narzędzi użyć do nowej Nauki o obrazie? - Zaskakujące wyobrażenie - spotyka Freuda:)

Wydobywa jeszcze z niego cos nowego. 'Objaśnianie Marzen sennych'- wydobywa właściwości krytyczne. Psychoanaliza zrywa ze stabilnym pojęciem podmiotu. Pokazuje że pod obywa się niejasna praca podświadomości - i to się tak burzy;)

2 kategorie: marzenia sennego i symptomu. Obie są bliskie przez ich złożoności i zdolność do rozchwiania obrazu, jako tego, co jest oparte na pojęciu reprezentacji. Za ich pomocą otworzył - rozdarł i ukazał pojecie obrazu. Kładł nacisk na wartości deformującą. W śnie - gra nieciągłości, załamań, - jego właściwości. Marzenie jak symptom załamuje powierzchnię obrazu, jego praca utrudnia interpretację. Komplikuje, zaburza interpretację. Bazuje na nieprzejrzystość i niejednorodność (krytyczne spojrzenie na obraz - spójrzmy jeszcze raz, jeszcze raz... - Jak po przebudzeniu przypominamy sobie sny?. źaden z efektów poznawczych/Inter nie jest ostateczny. Proces kształtowania się, obiekty są cały czas w ruchu. Samo przedstawienie sen jest rozdarte, płynne. Zwrócenie uwagi na pracę obrazu - na jego niestabilność. Marzenia senne są obrazem - ale innego rodzaju. Freudowskie pojecie obrazowania, tworzenia marzeń sennych kwestionujących przedstawialność. Zależy mu na zestawieniu marzenia sennego i obrazu z powodu: oba są niejasne, nieprzejrzyste, a ta niejasność w prostej iii wynika z fragmentaryzacji, zmuszają do konfrontowania roznych punktów odczytu.

2...

Pojęcia anachronizmu

- niemożliwość mówienia o obrazie, kłopoty w analizie. Jednym z problemów jest twierdzenie w obrazie pewnej niestosowności - elementu, który nie pasuje (słowo,..) Analizował jakiś ulubiony obraz i wpadł na to - freski XIV wieczne, myślał, że go już nic nie zaskoczy, a tu się zdziwił:) - jakiś czerwony fresk, naruszona farba, jakby pryskał... Podobieństwo praktyki z XX wiecznego malarstwa - (J. Polocka) - i teraz, co z tym fantem zrobić - czy to olać, czy myśleć o tym...? Zwrócił uwagę na relacje – uznał, że ten fresk się z nie zmieścił w epoce, należy do innego czasu, jest anachroniczny. Przez to uniknął milczenia o tym obrazie. Historycy sztuki unikają gadania o takim obrazie - nigdy nie szukali, co było Polockowego przed Pollockiem. A trzeba nie brać tylko tego, co łatwe...

TRZEBA NAUCZYC SIE PATRZYC NA OBRAZY NA NOWO. Historia obrazu jest historią przedmiotów czasowo nieczystych - przedmiotów polichronicznych, heterochronicznych, anachronicznych. Anachroniczna historia sztuki mówiłaby o tym, co przemilczane., O tym, co sie nie mieści w tradycyjnie pojmowanej - bo to jest klasyfikowane, jako błąd dowyeliminowania. Patrzmy szerzej, głębiej.. Statyczność jest złudzeniem.