PEDAGOGIKA NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE

Dr T. Kott

• Sękowska ‘’Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej’’

• K. Kirejczyk ‘’Upośledzenie umysłowe

• W. J. Pileccy’’ Wychowanie o obniżonej sprawności umysłowej w internacie’’

• WPROWADZENIE DO PEDAGOGIKI NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE

Podmiotem jednostki upośledzonej umysłowo jest proces rehabilitacji lub rewalidacji obejmujący optymalny i wszechstronny rozwój i przystosowanie do życia społecznego.

Upośledzenie umysłowe rozumiane jako brak, utrata możliwości uczestnictwa w życiu społecznym.

Upośledzenie odnosi się :

• Motoryka

• Zachowanie

• Upośledzenie

• Emocjonalność

• Obejmuje całą osobowość

Upośledzenie umysłowe- istnienie niższej od przeciętnej poziom rozwoju, łączy się to z upośledzeniem do środowiska oraz zmianą układu nerwowego.

Niedorozwój umysłowy- w okresie rozwoju charakteryzuje się zaburzeniem inteligencji

-praktyczny

-społeczny

-teoretyczny

Trzy kategorie rozpoznawania upośledzenia umysłowego

• Niższy niż przeciętny poziom inteligencji

• Ograniczone zdolności przystosowawcze ( przynajmniej dwa- np. mowa, czynności codzienne)

• Niższy poziom funkcjonowania intelektualnego w zachowaniu od 0-18 r.ż

Etiologia upośledzenia umysłowego

Cztery kategorie czynników

• Czynniki działające przed poczęciem( wady chromosomalne, nieprawidłowości genowe)

• Czynniki działające w okresie rozwoju( bakterie, wirusy, pasożyty,niezgodności immunologiczne, działania chemiczne i fizyczne)

• Czynniki działające w okresie porodu( zamartwica, mechaniczne uszkodzenia mózgu)

• Czynniki działające po urodzeniu dziecka( zatrucia, zaburzenia żywienia, urazy czszki i mózgu)

Profilaktyka w zakresie upośledzenia umysłowego to: zdrowie psychiczne i fizyczne rodziców, poradnictwo genetyczne

Walka z chorobami zakoźnymi, zwłaszcza w okresie ciąży: zwalczanie urazów okołoporodowych

Różnica między lekkim, a głębokim

Lekkie- rzadko uszkodzenia neurologiczne

Głębokie- uszkodzenia neurologiczne

Od 1968 nowa klasyfikacja U. U – Światowa organizacja zdrowia

Podstawą klasyfikacji jest skala inteligencji 4 stopnie:

• Lekkie-do 70 ilor. Intel.

• Umiarkowane-52-55

• Znaczne-25-51

• Głębokie- 0-25

Różnice występują w zależności od skali Cattel’a i Wekslera

Inteligencja emocjonalna

• Zdolność do okazywania własnych uczuć

• Kierowanie emocjami ( zdolność)

• Rozpoznawanie uczuć u innych( zdolność)

• Sztuka nawiązywania kontaktów społecznych ( zdolność)

Do badania poziomu umysłowego stosuje się 4 grupy testów:

Podstawą pracy terapeutycznej jest diagnostyka stosuje się: testy inteligencji, osobowości, społecznego przygotowania, specjalnych uzdolnień.

Zespół orzekający w poradni psych- pe dag

• Psycholog

• Pedagog

• Lekarz( najczęściej pediatra)

• Logopeda, laryngolog

Gdzie mogą się uczyć

• Klasy specjalne w szkołach ogólnodostępnych

• Nauczanie w szkołach i klasach integracyjnych

• Indywidualne nauczanie

• Szkoły specjalne: podstawówka, gimnazjum, szkoła zawodowa

Decydują rodzice gdzie dziecko ma się uczyć w jakiej szkole

Cele wychowania i kształcenia osób N. I przy uwzględnieniu charakteru i stopnia odchylenia winny zmierzać do:

• Zapewnienia optymalnego rozwoju dziecka

• Ukształtowanie postaw i przekonań

• Wychowania pozwalającego na udział w życiu kulturalnym

• Wychowania fizycznego gwarantującego zdrowie i siły fizyczne

Właściwa realizacja celów jest jedynym z czynników decydujących o skuteczności:

• Kształtowania uczuć

• Szacunku do pracy

• Rozwijania uczuć i przekonań patriotycznych

• Wdrążania do działalności pracy zespołowej

Zasady określa się jako ogólne formy, których [przestrzeganie umożliwia rozwój i przygotowanie do życia, nie przestrzeganie tych zasad zaburza…..

Zasady N. I

1. Zasada gruntownej znajomości upośledzonych oraz przychodzenie im z pomocą ( diagnoza psych- pedagog)

2. Dostosowanie poczynań pedagogicznych do możliwości i potrzeb U.

3. Aktywnego udziału w pracy pedagogiczej

4. Zintegrowanego oddziaływania pedagogicznego

5. Wszechstronnej poglądowości

6. Trwałości osiągnięć i korzystanie z wiedzy

Nauczanie polega na sprzężeniu zwrotnym między uczniem a nauczycielem.

W procesie nauczania- zaburzenia mogą dotykać:

• Odbierania informacji

• Przeróbki informacji w centralnym układzie nerwowym

• Prawidłowości zastosowania wiedzy w praktyce

Nauczanie twórcze ( aktywizujące)

• ukierunkowuje ucznia w działaniu

• kształtuje jego postawę wobec siebie i innych

• kształtuje świadomość, pracę nad własnym rozwojem

Ze względu na dobór treści możemy wyróżnić nauczanie

• przedmiotowe- treści nauczania są dobrane i ułożone oddzielnie dla każdego przedmiotu

• całościowe – treści są dobrane i ułożone według zagadnień występujących w otaczającym dziecku świecie

W dydaktyce wyróżnia się 3 postawowe układy treści nauczania

• liniowy( nowe treści w połączeniu z poprzednimi)

• koncentryczny

• spiralny

Podstawowe kryteria doboru treści

• stopień U. U

• potrzeby społeczne

• wiek dziecka

• odchylenia rozwojowe

• wiązanie nauczania ze zmianami zachodzącymi w życiu i rozwoju dziecka

W zakresie klasyfikacji metod zajęć pozalekcyjnych wyróżniamy:

• metody oparte na działalności praktycznej

• metody oglądowe oparte na obserwacji i pomiarze

Wśród metod wychowania wyróżnia się następujące grupy:

• wpływu osobistego ( sugestia, perswazja,)

• wpływu sytuacyjnego ( nagrody, kary)

• wpływu społecznego( wpływ grupy na jednostkę)

• kierowania samowychowaniem