August III

August III (1696–1763), elektor saski, król polski od 1733 r., z dynastii Wettinów, syn Augusta II Mocnego. W latach młodzieńczych dużo podróżował po Europie. Po śmierci ojca (1733) miał niewielkie szanse na uzyskanie tronu polskiego, szlachta zdecydowanie opowiedziała się za kandydaturą Stanisława Leszczyńskiego i jego wybrała na króla Polski. Jednak Rosja, coraz częściej ingerująca w wewnętrzne sprawy Rzeczpospolitej, podjęła interwencję zbrojną, by tron polski objął August III. Wojska rosyjskie i oddziały saskie zmusiły prawowitego króla, Stanisława Leszczyńskiego, do opuszczenia Warszawy i pokonały popierających go konfederatów dzikowskich. Doszło do wybuchu wojny sukcesyjnej polskiej (1733–35), która zakończyła się zrzeczeniem się korony polskiej przez Leszczyńskiego. Objęcie tronu przez Augusta III w takich okolicznościach nie przysporzyło mu w Polsce popularności. Trudno było zdobyć szersze poparcie. Sam król zresztą przebywał głównie poza granicami Rzeczpospolitej i jej sprawom nie poświęcał wiele czasu. Swe rządy w Polsce opierał na zaufanych doradcach, wśród których prym wiódł minister saski Henryk Brühl. Okres panowania Augusta III to czas coraz mniejszego znaczenia władzy królewskiej, pogłębiania się anarchii i wewnętrznego rozprzężenia. Sejmy były zrywane albo nie podejmowały żadnych uchwał. Nawet nieśmiałe próby reform ustrojowych, podejmowane przez stronnictwo dworskie Czartoryskich zwane Familią, były utrącane przez szlachtę i magnaterię. W polityce zagranicznej August III współpracował z Rosją. W czasie wojny siedmioletniej (1756–63), przez terytorium Rzeczpospolitej przemieszczały się obce wojska – pruskie, austriackie a w szczególności rosyjskie, które już niemal stale stacjonowały w jej granicach. Za panowania Augusta III zupełnie upadło znaczenie Rzeczpospolitej na arenie międzynarodowej i pogłębił się kryzys wewnętrzny państwa. Był to również czas pewnego odrodzenia gospodarczego Polski a także rozwoju kultury i sztuki. Szkolnictwo pijarskie i jezuickie osiągnęło bardzo wysoki poziom.

WAŻNE DATY: 1733–początek panowania Augusta III w Polsce 1733-35–wojna sukcesyjna polska 1736–zrzeczenie się tronu polskiego przez Stanisława Leszczyńskiego 1756-63–wojna siedmioletnia