23.03.2012

Rozpoczęcie II wojny światowej:

Grudzień 1941-dla USA

Czerwiec 1941- dla Rosji

Wcześniej dla Czechow niż dla polaków

Wybuch wojny miał swoje wcześniejsze przyczyny:

Dotychczasowa polityka Niemiec i Rosji

Polityka ustępstw wobec Niemiec

po anschlusie Austrii i rozbiorze Czechosłowacji nastepnym celem niemieckim będzie polska

w marcu 39 stalo się oczywiste ze do wojny musi dojsc; Hitler złamał postanowienia porozumienia w Monachium wiec Anglia i Francja zrozumialy ze kwestie fundamentalne dla ich interesow wymagaja postawienia tamy dotychczasowej ekspansji niemieckiej; wojna ta stala się swiatowa ponieważ panstwa wystąpiły w obronie swoich wlasnych interesow zagrozonych ta ekspansja

zmienia się sytuacja polski:

na 18 zjezdzie partii Stalin wyglasza przemowienie – Rosja nie pozwoli by obce panstwa prowadzily polityke wyciagania kasztanow z ognia cudzymi rekoma, rekoma zssr (aluzja adresowana do Berlina); od tego momentu intensywne rozmowy radziecko-niemieckie, najpierw na tematy gospodarcze (wymiana handlowa), a pozniej na kwestie polityczne

sprawa polska: upadek Czechosłowacji przynosi zmiany – polska zyskuje Zaolzie, a także wegry wzbogacaja się w rus zakarpacka i dochodzi do utworzenia wsolonej granicy polsko-wegierskiej co obydwie strony odebraly bardzo pozytywnie; na tym terenie ukraincy usilowali stworzyc wlasne panstwo ale dzieki wegierskim dziabani do tego nie doszlo (utworzenie tego panstwa wzmocniloby Ukraińców na ziemiach polski) --- dzieki tej granicy, już po wybuchu wojny, Polacy mogli uciekac.

Rosja latem 39 miał dwie możliwości – Stalin (glownie wojskowi z ministrem spraw zagranicznych Woroszczylowem na czele) prowadzil rozmowy ze sztabowcami brytyjskimi i francuskimi w sprawie ewentualnego utworzenia sojuszu antyniemieckiego; a drugi wariant to rozmowy z Niemcami – Stalin nie zamykal sobie zadnej drogi; problem powstal w praktycznej realizacji tego pomyslu: gdzie oddzialy radzieckie miałyby walczyc z Niemcami (polska nie zgodzila się na przejscie wojsk radzieckich przez swoje terytorium wiec dalsze rozmowy staly się bezprzedmiotowe); Niemcy ofiarowywali konkretne rzeczy – umowy gospodarcze były bardzo korzystne

W 1940 surowce z Rosji stawaly się wazne dla Niemiec

Armia czerwona i niemiecka armia mialy już pewne tradycje współpracy wojskowej z lat 20 (traktat wersalski zakazywal niemcom posiadania wojska – mimo ze chcieli to rozwijac) bo niemieccy żołnierze jechali na cwiczenia na poligony radzieckie bo tam byli bezpieczni – sluzby sledzce nie mialy wglądu w to co dzieje się w Rosji

Pozar Reichstagu i likwidacja partii komunistycznej – Rosja i Niemcy – ich stosunki staly się lodowate i ulegly odmrożeniu tuz przed wybuchem wojny

Ostatecznie zdecydowano się podmisac układ o nieagresji i w celu podpisania go Ribbentrop polecial do Moskwy na spotkanie z molotowem (23 sierpnia 39) – było to porozumienie jawne + tajne załączniki: podzial stref wpływów w Eu srodkowej (wazne! Dokladnie!) – granica wzdłuż rzek pisa Narew wisla san

Von harvat? – przekazal tego samego dnia tekst tych porozumien koledze z ambasady amerykańskiej w moskie, nastepnego dnia wiedziano już w Waszyngtonie –amerykanie nic nie zrobili, przed wybuchem wojny jedynie poinformowali brytyjczykow, nastepnie oni francuzow

25 sierpnia polska podpisala sojusz z Brytyjczykami

Wczesniej już polska wspolpracxowala z wb – np. enigma

Przypuszcza się ze dlatego wb i Francja nic nie zrobily bo gdyby Polacy wiedzieli wczesniej mogliby podjac decyzje w innym kierunku a nie w kierunku stawiania oporu Niemcom i mogloby nie dojsc do wybuchu wojny co byloby niekorzystne dla zachodnich interesow

Rosja cierpliwie czekala co się wydarzy, byli obserwatorami katastrofy polski bo widac było roznice w potencjalach i uzbrojeniu obu stron; już po kilku dniach wojska niemieckie dochodza pod warszawe i dlatego 6 wrzesnia woroszylow wydaje rozkaz o mobilizacji a 11 wrzesnia dwa fronty: białoruski i ukrainski, liczace ponad 670tys żołnierzy i jednostki te stanely za wschodnia granica polski; Stalin otrzymal pewna wiadomość ze Anglia i Francja nie rozpocznie ofensywy i to przeważyło decyzje o wejściu Rosjan do polski (14 wrzesnia wydano rozkaz o rozpoczęciu agresji 17)

Wb i Francja: wojskowi zawsze przy planowaniu posługują się doświadczeniami z wojen poprzednich i chcieli wojny pozycyjnej i majac linie Maginota czekali na niemcow; Niemcy natomiast z I wojny wyciągnęli inne nawyki – tworzyli oddzialy pancerno-motorowe i chcieli wojny manewrowej; już pierwsze dni wojny potwierdzily ze niemieccy sztabowcy mieli racje

17 wrzesnia agresja rosyjska, wschodnia granice polski przekracza Pol miliona żołnierzy wspartych czolgami samolotami i artyleria; byli należycie zaopatrzeni w sprzet techniczny; szacuje się ze ogółem w operacji agresji na polske wzielo udzial 1,5miliona żołnierzy rosyjskich; sowieci nie mieli przeciwnikow, zetknęli się z niewieloma polskimi oddziałami (raczej tylowe jednostki, zapasowe, zlozone z żołnierzy mniejszości narodowych)

Niemcy dotarli dalej niż było zaplanowe – aż do miast zaglebia naftowego np. Lwowa; wtedy dowiedzieli się ze trzeba się wycofac bo wkraczaja wojska rosyjskie – 21 wrzesnia; 22 lwow kapituluje wobec oddziałów radzieckich; sowieci twierdzili ze chca Bronic ludności ukraińskiej i białoruskiej; 28wrzesnia zostaje podpisane II porozumienie i jest to układ o przyjazni i granicach (Ribbentrop w Moskwie) - granica wzdłuż rzek pisa Narew Bug san, Niemcy w zamian za lubelszczyzne rezygnuja z Litwy, oraz wspolpraca w zwalczaniu polskiego podziemia – ale nie mieli do siebie zaufania wiec to się nie rozwijalo dobrze

17 wrzesnia w godzinach wieczornych granice rumuska przekraczaja najwyżsi przedstawiciele polskich wladz – wycofywali się z warszawy pod naciskiem niemieckim – licza na powtórkę precedensu belgijskiego czyli na przepuszczenie ich do Francji i Anglii, ale okazalo się to jednak trudniejsze: rydz-smigly (prawo miedzynarodowe przewiduje ze gdy żołnierze i oficerowie jednej ze stron walczacych znajda się na terytorium panstwa neutralnego to jest ono zobowiązane internowac ich do konca konfliktu) jako członek sil zbrojnych powinien zostac internowany, wszystko zalezalo od tego jakiej interpretacji uzyja Rumuni, ostatecznie zostal internowany ale po niedlugim czasie uciekl, przedostal się na wegry a potem przez zielona granice do polski co wywołało zaniepokojenie, zmarl jednak w grudniu 1940 pod nazwiskiem Adam Zawisza na powazkach w warszawie; reszta członków tez ostala internowana ale prezydent Mościcki wydostal się bo miał szwajcarskie obywatelstwo i ostatecznie tam wyjechal i tam zmarl; pozostali internowani w Rumuni i roznymi sposobami probowali uciec – udalo się to premierowi Składkowskiemu; Jozef Beck zmarl w 44 w Rumuni na gruzlice

Mościcki na mocy przepisow konstytucji najpierw na nastepce wyznaczyl ambasadora polski w Rzymie wieniawe-długoszowskiego? (znaczaca postac sanacji, adiunkt Piłsudzkiego) ale z nim nie chciano współpracować wiec nie przyjal prezydentury i kolejnym nastepca zostal Władysław Raczkiewicz który Sikorskiemu wyznaczyl zadanie sformowania rządu – gabinet na bazie stronnictw opozycyjnych – rzad ten miał 2 zadania: 1) utrzymanie uznania polski i jego rzadu wśród innych panstw neutralnych i sprzymierzonych – to się udalo, tylko rosja nie uznawala istnienia polski - jednak po kolei zrywano stosunki dyplomatyczne z polska, 2) cel wojskowy – utworzenie polskich jednostek z fr i wb aby walczyly u ich boku (z Rumuni i wegier można było ściągać duze ilości żołnierzy którzy byli tam internowani – powstal aparat przezucania polakow do tych jednostek – było to niezgodne z prawem miedzy narodowym ale Rumuni byli przekupni a pozatym nie chcieli wydawac pieniedzy na internowanych; z wegier przedostawali się do Jugosławii gdzie Polacy mieli dobre kontakty z serbami); udalo się stworzyc te jednostki + brygade na bliskim wschodzie + lotnictwo i marynarka wojenna; wiosna-lato 1940 i kleska Francji przyniosła rozpad tych jednostek – zarzuty wobec Sikorskiego za rozpad; polska mimo wszystko dysponuje pewnymi silami (odtwarzanie jednostek w wb, brygada na bliskim wschodzie, polskie podziemie)

01.03.2012

Jedynym człowiekiem który nie dowierzal w wybuch wojny był Stalin – nie dowierzal melsunkow wywiadowczym, mimo ze był o wszystkim informowany uważał ze jest to gra i usilowal jak najdłużej utrzymac stan pokoju gdyz wojna bylaby dla Rosji w tym momencie niekorzystna. Hitler wtedy był już zdecydowany, Niemcy były gotowe do uderzenia. Stalin podejrzewal prowokacje ze strony niemieckiej.

22 czerwca (niedziela) rozpętała się wojna.

Stalin zniknął na dosc dłuższy czas i dopiero po kilkunastu dniach zjawil się i wygłosił przemowienie do narodu („bracia i siostry” … stawcie opor najeźdźcom). Był to poczatek nowego ZSRR i nowego Stalina który rozgrywal te wojne do wyciśnięcia maksymalnych korzyści militarnych i politycznych. Nie chodzi o to by go chwalic czy ganic ale stojac na czele panstwa on musial to robic. W ten sposób ZSRR stal się jednym z głównych mocarstw. W ten spoob wpływał czy to w okresie wojny czy w okresie powojennym na losy polski. Na losy polski zaczal wpływać już wczesniej (układy niemiecko sowieckie i agresja z 17 wrzesnia).

Co dzialo się na terenach zajetych przez ZSRR. Polityke radziecka na tych terenach charakteryzowala polityka inkorporacyjna wlaczania tych ziem do ZSRR. Proby uprawomocnienia najazdu dokonano 22 padziernika 39 roki zostaly przeprowadzone na terenach Zach Ukrainy i Zach Białoruś (na wschod od granicy wyznaczonej układami niemiecko radzieckimi) wybory do zgromadzenia ludowego Zach Ukrainy i Zach Białorusi, przy czym po 1 były to wybory gdzie glosowano na tych kandydatow który już zostali ustaleni przez wladze radzieckie i partyjne i sprawdzeni przez NKWD, nie było możliwości dokonania wyboru czyli były to wybory o charakterze plebiscytowym, glosowalo się na tych którzy figurowali na liscie; po 2 wladza dbala o jak najbardziej masowy udzial obywateli wiec jak ludzie nie przychodzili do komisji wyborczej to komisja wyborcza przychodzila do mieszkania obywatela.

26-27 pazdziernika zebralo się we Lwowie a 29 w bialymstroku zgromadzenie ludowe Zach Ukrainy, w tym drugim zgromadzenie ludowe Zach Białorusi, podjeto wazne uchwaly, z których najwazniejsza była uchwala (zgromadzenie ludowe Zach Ukrainy/zach Białorusi zwraca się z prosba do rady najwyższej ZSRR o przyłączenie Zach Ukrainy,Zach Białorusi o przyłączenie do ZSRR), nastepniedelegacja pojechala do Moskwy ½ listopada, i rada najwyzsza wydala dokument ze rada najwyzsza postanowila przychylic się do prosby zgrom ludowego Zach Ukrainy/zach bialorusi i wyrazic zgode na wlaczenie w sklad ZSRR). Powstaly ukrainska/bialoruska republika radziecka.

Już pare lat pozniej zaczely się rozmowy i dywagacje na temat przebiegu polskiej granicy wschodniej, jako argument przedstawiano dokumenty mówiące o udziale miejscowej ludności w wyborach oraz stwierdzenie ze miejscowa ludność prawie jednogłośnie opowiedziala się w tej sprawie. Był t poczatek wydzarzen o charakterze inkorporacyjnym, formalnie te tereny zostaly wlaczone do ZSRR. Nastepnie należało cos zrobic z ludnością. Ziemie te zamieskziwalo kilkanaście milionow polskich obywateli. Rada najwyzsza wydala dekret na mocy którego miesxkancy tych terenow i przybysze z ziem polski centralnej i zachodniej w 22 pandziernika (dzien wyborow) uzyskaly obywatelstwo sowieckie. Kolejnym krokiem władzy sowieckiej w 1940 ostala przeprowadzona akcja paszportyzacji ( w jez rosyjskim paszport to dowod tożsamości, nie był to dokument uprawniajacy do przekraczania granicy państwowej) – akcje te przeprowadzalo NKWD (odebrano dokumenty polskie, przeprowadzono wywiad, kazano spisac życiorys). Dekret ten nawet nie dotarl do głębokiej prowincji, ale wtedy i tak była gdzies blisko Komorka NKWD. Dekret ten spowodowal wiele perturbacji bo po układzie Sikorski-majski Polacy nie mogli służyć w wojsku Andersa bo byli obywatelami rosyjskimi wiec znowu musiano wyrabiac nowe dokumenty, jeśli ktos nie zdążył ewakuowac się do Iranu bo zostali zatrzymani przez NKWD to potem zabrali mu polski i ponownie wreczyli radziecki paszport po czym trafil do odziaow Berlinga i znow dostal polski. Rada najwyzsza natomiast wydaje dekret ze ci którzy chca wrócić do polski zostaja pozbawieci obywatelstwa rosyjskiego. Taka kołomyjka służyła to dreczenia ludzi.

Polityka na tych terenach to polityka sowietyzacji. 24 marca 1940, wybory to sowiet/rad. (sowiecka to nie jest okreslenie pejoratywne). Wybory te były czescia procesu sowietyzacji tych ziem który składał się z po 1 likwidacji wszelkich instytucji, organizacji, stowarzyszen itd. Związanych z przedwojennym państwem polskim, likwidacji ulegaja instytucje administracyjne, samorządowe, gminy żydowskie, partie, związki zawodowe, stowarzyszenia, a na ich miejsce powstaje instytucje, organizacje związane z państwem radzieckim i jest to 2 krok sowietyzacji, tworzona jest administracja tworzona na wzor radziecki (wiele osob przybylych ze wschodu), partia radziecka, radzieckie związki zawodowe, komorki organizacji młodzieżowej ????. jednak j3est to dopiero poczatek, oprocz tego proces sowietyzacji obejmuje Zycie gospodarcze, mianowicie zgromadzenia ludowe Zach ukr i Zach Białorusi (zebraly się tylko raz) i uchwala o nacjonalizacji srodkow produkcji, komunikacji, a także przejeto majatki należące do ziemian, majatki ziemskie należące do kościołów i do panstwa polskiego. Dokument stal się podstawa do przemian w duchu gospodarki komunistycznej. Wiosna 1940 rozpoczeto proces kolektywizacji – kołchozy. Ludnosc na wsi była przede wszystkim ukrainska i im się to nie podobalo co spowodowalo ze zaczely gwałtownie rosnac wpływy ukr organizacji nacjonalistycznych a glownie organizacji ukraińskich nacjonalistow i coraz silnej mnożyły się akty sabotażu i dywersji; dlatego tez w czerwcu 1941 czwarta faza deportacji w zalozeniu swoim jest wymierzona przeciwko ukraincom bo okazuje się ze ukraincy SA wlasnie tym przeciwnikiem który zaczyna stawiac opor.

Reformowano szkolnictwo na wzor radziecki wprowadzając szkoly 10klasowe. Druga sprawa jest kontrowersyjna rzecz która polegala na tym ze na tych terenach (tzw polska B zacofana pod wieloma wzgledami – miedzy innymi skrajny analfabetyzm; na ter woj. Poleskiego jak wyniklo ze spisu powszech z 1931 liczba analfabetow wynosila 47%) sowieci podjeli walke z analfabetyzmem. Jeszcze Lenin powiedział ze 1 rzecza to należy zapewnic książkę i gazete w jezyku czy to rosyjskim czy danej narodowości. Chodzilo o to żeby do ludzi docierac z sowiecka propaganda i żeby w ten sposób ich przekonac.

Na kształt sowiecki przekształcało wszystkie instytucje bądź je likwidowano. W wielu przypadkach istniała gleboka przepasc miedzy przybyszami ze wschodu a mieszkancami tych terenow, utrzymalo się to do czerwca 1941. Armia czerwona weszla na ten teren pod haslem wyzwolenia ukraińskiego i białoruskiego chlopa i robotnika – był to chwyt propagandowy w którym polakow utożsamiono z wyzyskiwaczami i burzuazja, chodzilo o stworzenia antagonizmu i stereotypu ze polak wyzyskuje bialrorusinow i Ukraińców, i stereotyp ten utrzymal się Az do lat 70. Były jednak pewne przeslanki które pozwalaly na powstanie tego stereotypu podajac przykład ziemiaństwa i dlatego tez starano się pozyskac społeczność ukr i bial przeciwko polakom ( Białorusi byli raczej bierni, ukraincy wlaczali się bo wpływu nacjonalizmu były bardzo silne). Lato/jesien 1940 zoeirntowano się ze nie udalo się pozyskac Białorusinów, nacjonalisi orientuja się w stone niemiecka. Jesienia we Lwowie SA huczne obchody 85 rocznicy śmierci Mickiewicza, a w teatrze wielkim odbywa się akademia a wiceprezes związki lit radzieckich wyglasza przemowienie w trakcie którego mowi ze jak niesmiertelna jest poezja Mickiewicza tak nieśmiertelny jest narod polski. Sala zamarla bo wszyscy wiedzieli ze kazano mu z gory tak powiedziec, nie ulega wątpliwości zaczetro się zastanawiac nad jakims ewentualnym zmiana kursu w stosunku do polakow, być może zaczely się pojawiac jakies koncepcje, jednak nie SA to kwestie do konca przebadane przez historykow, wiemy jedynie co ten urzednik powiedział.

Mówiąc o tych wydarzeniach byly 4 ??? fale deportacyjne kwiecień, czerwien 1940 oraz czerwiec 1941 (315-330 tys ludzi), wieksza czesc depotowanych stanowili Polacy. Czerwiec 40 – deportacja objela zydow, tych którzy uciekli wczesniej z terenow Zach i centralnej polski, zostani wywiezieni dalej na wschod, w ten sposób niechcacy NKWD ratowalo im Zycie bo gdyby okazalo się pozniej ze gdyby nie zostali wywiezieni to w znakomitej większości padliby by ofiara holocaustu, spora czesc z nich trafila do oddziałów Andersa, wyszla z ZSRR i nastepnie w Palestynie po dezercji budowala panstwo Izrael. Ostatnia deportacja – czerwiec 41 – objela w dyzym stopniu Ukraińców, glownie ludność mieszkajaca wzdłuż granicy, chodzilo o deportowanie tych którzy stanowili element niebezpieczny w perspektywie bliskiej wojny z rzesza. Ok. 300n tys osob zostalo aresztowanych, od samego początku ma miejsce zwalczanie tworzącego się polskiego podziemia i tutaj NKWD odnosi szybko dobre sukcesy, przejmuje szyfry, łączników, drogi łączności z bazami za granica i wprowadza swoich agentow w czolowe miejsca w organizacjach konspiracyjnych zwz, lacznie z tym ze puł macielinski stojacy na czele jednej z organizacji okazal się agentem NKWD (kontrowersyjna kwestia). Można poczynic wniosek ze wszystkie organizacje zostaly infiltrowane. NKWD patrzylo z ogromna podejrzliwością i prowadzilo aresztowania wśród polakow, Ukraińców, ale wogole wśród ludzi aktywnych (slynna sprawa z aresztowaniem Broniewskiego – polski poeta; „bagnet na bron”).

Walka Wasilewska - ??

18 wrzesnia oddzialy radzieckie wkroczyly do Wilna, otoz sowieci proponuja Litwinom ze ZSRR przekaze Litwie Wilno oraz pas ziemi wzdłuż dawnej Grabnicy polsko-litewskiej w zamian za to Litwa wyrazi zgode na zainstalowanie na jej terenie 3 baz wojskowych radzieckich – liwini nie mieli możliwości odrzucenia tej propozycji. Przez caly okres powojenny Litwini dazyli do odzysknia Wilna jako swojej prastarej stolicy wiec było to dobre zagranie ze strony radzieckiej, jednak te bazy wiele ich kosztowaly - układ w 10.10.1940, pare miesięcy pozniej zabrano Litwie niepodległość, zostala wlaczona do ZSRr.

08.03.2012

Polityka niemiecka: Niemcy wogole nie planowaly utworzenia kolaboracyjnego panstwa polskiego mimo ze mieli doświadczenia np. ze slowacja. To była decyzja Hitlera podyktowana zalozeniami ideologicznymi wynikającymi z założeń ideologi nazistowskiej. Byli w Polsce pewni politycy którzy zastanawiali się nad podjeciem rozmow i nawiązaniem współpracy z Niemcami (Władysław Studnicki), byli ton politycy którzy uwazali ze w 39 r polska już przegrala wojne wiec trzeba zawrzec traktat pokojowy i w ten sposób sprawa jest zakonczona, polska funkcjonuje dalej po zaplaceniu pewnych kosztow politycznych przegranej wojny. Okazalo się szybko ze te pomysły trafily w proznie bo ich memoraily które były przesylane do Berlina i do najwyższych urzędów niemieckich nie spotykaly się z odpowiedzia, Niemcy nie udzielali odpowiedzi, trafialo to do szafy na zasadzie dokumentow które zostaly przyslane ale nie zasługują na odpowiedz ponieważ zamierzenia i polityka niemiecka w stosunku do polski nie przewidywala powstania jakiegokolwiek panstwa i wiazania sobie rak rozmowami z polakami. Zrobiono w ten sposób ze duza czesc ziem od razu wlaczono do rzeszy (Gdańsk, pomorze, wielkopolska, lodz, slask i zaglebie dabrowskie, czesc Mazowsza), z pozostałych terenow utworzono pazdzirniku 39 generalne gubernatorstwo (Hans frank był gg którego rezydencja mieściła się na Wawelu a druga taka pozamiejska w Krzeszowicach a siedziba zarządu gg w budynkach AGH). Gg mialo charakter kolonii oddana intensywnej i grabiezczej eksploatacji i gg administracyjnie podzielone na 4 dystrykty (krakowski, lubelski, kielecko-radomski i warszawski), po agresji na ZSRR 1 sierpnia 41 doszedl 5 dystrykt (lwowski/galicyjski obejmujący dawne przedwojenne województwa tarnopolskie, stanisławowskie i wschodnia czesc woj. Lwowskiego). Była diametralna roznica w polityce w stosunku do polakow na terenach wlaczonych do rzeszy i gg. Na ziemiach wlaczonych podjeto dzialania zmierzające do wysiedlenia stamtąd do gg osob które uznano za nienadające się do germanizacji, w ciagu roku wysiedlono ok. miliona osob; Polacy zostali tam pozbawieni wszelkich nieruchomości, na miejsce wysiedlonych przesiedlano niemcow z glebi rzeszy bądź niemcow z krajow baltyckich bo umowy z ZSRR przewidywaly ze Niemcy z terenow Rosji mogli przesiedlic się do Niemiec, oraz niemcow z Rumuni tez przesiedlano. Pozostala ludność polska przymusowo wpisywano na niemieckie listy narodowościowe (były 4 kategorie i w ten sposób czy chcieli czy nie ludzi ci zostawali zapisywani na niemiecka liste narodowosciowa – okazalo się ze konsekwencja jest m.in.sluzba w niemieckiej armii, brak jakichkolwiek srodkow masowego przekazu w jezyku polskim, brak szkol w jezyku polskim, Polacy zostali sprowadzeni do roli sily roboczej ponieważ to były tereny poddane gwaltownej germanizacji i tereny na których rozwijalo się podziemie ale to już jest inna sprawa). W gg Polacy byli tolerowani jako sila robocza dla ktorej przewidziano szkoly najniższego szczebla (zawodowe i handlowe – prowadzone było pod przykrywka innych przedmiotow tajne nauczanie), gospodarka znalazla się pod zarządem niemieckim i nawet jeśli przedsiebiosrtwa działały w rekach polskich właścicieli to mialy narzuconych sobie zarządców, zupełnie inna sprawa była z majatkiem żydowskim które automatycznie przechodzilo w rece panstwa niemieckiego, polacy byli wywozeni na roboty do Niemiec, polityka o charakterze ludobójczym (chciano zmniejszyc liczebnosc narodu polskiego o 80% - koncepcje jeszcze sprzed wojny), rabunkowa gospodarka (na rzecz Niemiec pracowala cala gospodarka), wydawano prase jest okreslana jako niemiecka prasa polskojezyczna i była to prasa w jezyku polskim adresowana do polakow o charakterze propagandowym i praca w redakcji była uwazana przez podziemie za kolaboracje (np. Alfred szklarski, Jozef Mackiewicz,), zakazane było posiadanie radia. Nawet w mapach wydawanych przez niemcy gg było jako czesc Niemiec.

Kwestia wladz polskich i tego co siedzialo na zachodzie: już jesienia 39 polski minister spraw zag August Zalewski ( w rzadzie Sikorskiego) w czasie swojej wizyty w Londynie dowiedział się od swojego bryt odpowiednika ze wb wywiaze się ze swoich zobowiązań sojuszniczych co do polski względem Niemiec, ale wb nie będzie prowadzic wojny z ZSRR i sprawa odzyskania przez Polsce terenow na wschod od Bugu to jest klopot nad którym już rzad polski powinien się zastanowic; bo już w 20 wb miala plan rozgraniczenia który nie przewidywal przynależności tych terenow do polski (linia Curzona) co spotkalo się z protestem Zalewskiego ale Brytyjczycy wydobyli w ten sposób linie Curzona i ta koncepcja zaczela znow funkcjonowac. Sprawa stala się aktualna i drazlia gdy doszlo do wybuchu wojny radziecko niemieckiej. Churchill w czerwcu 41 powiedzial żeby nie budzic go w zadnycm wypadku chyba ze Niemcy uderza na ZSRR i zostal obudzny, wypil alko, po czym zasiadl do przygotowywania przemowienia w którym powiedział ze wb udzieli pomocy ZSRR co leglo u podstaw sojuszu obu panstw przeciwko rzeszy, w konsekwencji to również stalo się podstawa i przyczyna układu Sikorski-majski (30 lipca 41), po rozmowach dosc zmudnych (majski był ambasadorem radzieckim w Londynie) zostal podpisany układ: oba panstwa nawiaza stosunki dyplomatyczne, będą wspolnie prowadzi wojne przeciwko rzeszy, ze nie będą występować przeciwko sobie i nie zawra traktatu pokojowego odrębnie z Niemcami. Nastepnie ZSRR stwierdzal ze układy radziecko niemieckie dotyczące polski stracily swa moc. Nie można było się dogadac aby uznali przedwojenna granice polska oparta na traktacie pkojowym w rydze (wychodząc z zalozenia ze skoro umowy niemiecko radzieckie stracily swoja moc tzn ze wazne SA dokumenty wcześniejsze i ustalenia wcześniejsze ale sowieci tak nie mysleli). Sikorski był atakowany za ten układ, ze nie wymogl tej granicy, a także ze był tam punkt (i kolejne porozumienia) który przewidywal sformowanie wojska polskiego w rosji podleglego rzadowi polskiego pod rzadem operacyjnym a dowództwu radzieckiemu a będą wspolnie walczyc na froncie wschodnim a wladze radzieckie udziela polakow amnestii (amnestia oznacza ze osoba skazana nadal jest winna tylko jest to akt laski i przestaje odbywac kare) - w Londynie podniosly się glosy protesty, przestępstwem polakow było przeciez tylko wierność ojczyznie wiec nie powinna być to amnestia a rehabilitacja, ale strona radziecka uparla się przy amnestii i nie można było wprowadzic innej formuly – Sikorski tłumaczył się ze nie wazna formula a wazne to żeby wydobyc polakow z lagro i wiezien; i od tej pory wydarzenia toczyly się lawinowo; ambasadorem polski w moskwie zostal Stanisław Kot, dowodca wojsk polskich w Rosji gen Władysław Anders, i w szybkim tempie zaczely powstawac oddzialy polskie mimo problemow, powstaly delegatury ambasady (ponad 20) które zajmowlay się ochrona polskiej ludności co było ewenementem w tym kraju; Polacy podazali do miejsc koncentracji i tworzenia się armii Andersa ale było to trudne bo po 1 były to setki i tysiące km i ludzie nierzadko musieli jechac bardzo daleko, po 2 nie było latwo wyjechac im z miejsc w których przebywali dlatego ze na ogol tam gdzie byli na zesłaniu pracowali w tamtejszych przedsiębiorstwach a system gospodarki komunistycznej zakładał ze wszystko jest państwowe w związku z czym powstala sytuacja w ktorej ludzie chca pojechac do armi ale zarazem stwarza to sytuacje klopotliwa dla kierownikow tych firm bo maja narzucone zadania do wykonania w obliczu faktu ze kraj prowadzi wojne i wszytsko jest produkowane dla frontu i przerażony kierownik czy dyrektor widzi ze on nie wykona bo pracownicy chca wyjechac wiec utrudnia to ze wszystkich sil bo jest rozsadny i wie ze jak nie wykona zadan to będzie miał klopoty; do tego dochodza kwestie dokumento i szereg innych spraw. Do tego dochodzi oficerow którzy gdzies się zapodziali i nikt nie wiedział gdzie, my już wiemy ale wtedy nikt nie wiedział co się stalo w dosc pokazna liczba polskich oficerow, Stalin oświadczył Andersowi ze uciekli do Mandżurii, ale tam tez ich nie znaleziono; kwestie finansowania, jedzenia, ludności cywilnej przy jednostkach – ma to rozwiązać wizyta Sikorskiego w Moskwie (4 grudnia 41 – deklaracja o przyjazni i pomocy wzajemnej ) ale i tak pojawialy się trudności, w delegaturach zlapano pracownikow na prowadzeniu dzialanosci wywiadowczej wobec ZSRR co było glupota bo wiadomo było ze te placowki będą obserwowane przez NKWD; ostatnie marzec/kwiecień 42 nastepuje ewakuacja armi Andersa wraz z ludnością cywilna do Iranu a nasteonie do Iraku i na bliski wschod -był spor jak wykorzystac te jednostki. Przyczyny ewakuacji: Stalin zorientowal się dosc szybko ze karte poslka należy rozegrac przy pomocy komunistow polskich wiec zaczal wspierac dzialania w tym kierunku a w kraju powstala kom partia robotnicza i rozwijaly się struktury komunistyczne polskie w związku radzieckim; Anders i oficerowie z jego sztabu nie wierzyli w to ze ZSRR się utrzyma, sadzili ze kolejne uderzenie niemieckie spowoduje rozpad ZSRR i poniesie klęskę militarna i należy wycofac stamtąd sformowane już jednostki i ocalic je w ten sposób; nacisk na dowództwo ze strony ludności cywilnej; Brytyjczycy potrzebowali wojska na bliskim i srodkowym wschodzie dlatego ze w Iranie i panstwach arabskich (Irak, Syria, Palestyna) były bardzo silne nastroje proniemieckie wypływające z niechęci do brytyjczykow jako kolonizatorow - a Niemcy chcieli to wykorzystac i sprawa była powazna bo po 1 w tym czasie w Afryce polnocnej maszerowal na wschod Africa Corps gen Romla który chciał zajac egipt i isc dalej na wschod, wybuch zamieszek na zapleczu brytyjskim spowodowalby ze Niemcy osiągnęli by sukces w afryce polnocje i ja opanowali, a co wiecej niekotre z tych terenow były bogate w rope a już wtedy była wazna do prowadzenia wojny, wiec ktos musial tej ropy pilnowac wiec churchil ucgodnil ze Stalinem przyslanie dywizji; i taki był poczatek drogi wojsk Andersa do wloch gdzie pozniej walczyli. To wszystko spowodowalo jeszcze wieksze pogorszenie wzajemnych stosunkow polsko radzieckich bo nie było mowy ani o tworzeniu polskich odzialow w ZSRR ani o działalności delegatur; jednoczesnie aktywizuje swoja działalności Związek Patriotow Polskich w ZSRR kierowany przez Wande Wasilewska. I teraz tak, 13 kwietnia 43 radio niemieckie oglasza komunikat o odkryciu w Katyniu grobow oficerow polskich pomordowanych przez NKWD, rzad polski zwraca się do miedzynarodowego czerwonego krzyza o zbadanie tej sprawy, jednak tego samego dnia z taka sama prosba zwrócili się Niemcy i to posłużyło rzadowi radzieckiemu za pretekst do zerwania stosunkow co argumentowano ze w tym samym dniu polska i Niemcy wystąpiły itd. Itd. Lamiac w ten sposób układ Sikorski-majski – była to bzdura ale Stalinowi układ Sikorski majski już nie był potrzebny, układy działają tak dlugo jak dlugo lezy to w interesie ich sygnatariuszy i dlatego 25 kwietnia 43 nastapilo zerwanie stosunkow ZSRR-polska i teraz pelnie spraw polskich w ZSRR przejmuje związek patriotow polskich i 14 maja 43 rozpoczeto formowanie 1 dywizji piechoty – rzad radziecki przychylil się do prosby związku, uformowanie tej jednostki było atutem politycznym i wazna polityczna rozgrywka, dawalo związkowi i komunistom polskim argument do reki, było to politycznie wymierzone w rzad polski na obczyźnie i 12/13 pazdziernika 43 ta dywizja stoczyla 1 bitwe pod Lenino.

22.03.2012

Wladze radzieckie zsyłały w glad ZSRR, aresztowali – ludzie którzy przed wojna byli obywatelami polskimi narodowości białoruskiej, żydowskiej i rosyjskiej. Kwestia sporna w stosunkach polsko radzieckich – kogo uwazamy za polakow i kto może wstąpić do armii Andersa, czy za polaka uwazamy człowieka który był obywatelem polskim (stanowisko wladz polskich) czy człowieka narodowości polskiej (stanowisko wladz radzieckich) – istotna roznica bo w gre wchodzily tysiące osob który w takim uklafdzie nie mogly znaleźć się w szeregach armii polskiej w ZSRR i które w wyniku interpretacji radzieckiej nie znalazly się bo dopuściła jedynie do tego ze tylko obywatele polscy narodowości polskiej i żydowskiej. Wybiegne troche do przodu – po ewakuacji na bliski wschod w sposób dosc masowy zdezerterowali, ale Andres wydal rozkaz by specjalnie nie szukac ich i nie ściągać ponieważ w czasie wojny dezercja z wojska jest to perzesteostwo bardzo ostro karane, Turaj wydano taki rozkaz dzieki czemu szereg tych osob na terenie Palestyny włączył się do zakonspirowanych organizacji paramilitarnych żydowskich i zaraz po zakończeniu wojny podleili walke w szeregach tych organizacji używając metod dzis uwwaxzanych za terrorystyczne o utworzenie panstwa Izrael. Wielu wysokiej rangi oficerow i politykow na czele z np. menach en Begin, to byli ludzie którzy zeslani w glad ZSRR wyszli z Andersem, zostali w Palestynie i działały na rzecz budowy panstwa Izrael i jego funkcjonowania. Anders wydal taki dyskretny rozkaz żeby ich nie ścigać.

Oprocz tego zasadniczego problemu który dopiero teraz zaczal się rozwijac bo na terenie ZSRR powstaje związek patriotow polskich i tworzy się pierwsza dywizja i Stalin zaczyna rozgrywac te sprawe rekami komun istow używając karty komunistyczne, ale to jest dopiero od 43 – natomiast wczesniej jeszcze jednym z głównych celow i głównych założeń w polityce zagranicznej rzadu Sikorskiego jest sprawa federacji polsko-czechoslowackiej. Właściwie od samego początku gdy powstal rzad emigracyjny Benesza w Londynie, od samego początku zostal on uznany - 29 lipca 1940 przez rzad Sikorskiego, i zaczeto prowadzic rozmowy na temat utworzenia federacji obu panstw po wojnie, federacji która bylaby w tym przypadku jakims wspolnym oparciem przeciwko Niemcom i Polacy mieli tez na widoku ewentualna jeszcze zagrozenie ze strony ZSRR i pierwsze pociągnięcia obu rządów były bardzo pomyślne, 11 listopada 40 zostala ogloszona deklaracja polsko-czechoslowacka która głosiła iż oba panstwa po wojnie utworza bliższy związek polityczno-gospodarczy do którego mogą tez przystąpić inne panstwa (to wyszlo od polakow o innych panstwach) i przewidywala strona polska ewentualne utworzenie 3 federacji: dunajskiej (wegry i rumunia), baltyckiej (litwa lotwa Estonia i polska), bałkańskiej (jugoslawia bulgaria rumunia) – te plany były bardzo fantastyczne i snute bez porozumienia z przedstawicielstwami tych panstw, nie brano pod uwage faktru ze niektóre panstwa wchodzilyby jako przeciwnicy lub sojusznicy niemiec, były tez w wielu przypadkach tradycyjne antagonizmu np. wegiersko-rumunski. Najbardziej istotne było to ze w roku nastepnym podpisano porozumienie po czym zaraz potem drogi obu panstw zaczely się rozchodzic dlatego ze zaczely się ujawniac ogromne rozbieżności i to rozbieżności zarówno od malenkich i drugorzędnych do ogromnych, mianowicie znow pojawila się sprawa Zaolzia (nie wiadomo było czy Zaolzie ma wejsc w sklad federacji jako czesc polski czy czesc Czechosłowacji), przeciwko polskim pomysom opowiedział się Stalin i było to zrozumiale bo w swojej polityce dazyl do rozciągnięcia wpływów i podporządkowania sobie Eu srodkowej i to jestw pelni zrozumiale bo był dyktatorem panstwa którego interesy realizowal i staral się wpływy tego panstwa rozszerzac jak najbardziej – powstanie takiej federacji utrudniloby mu realizacje tych palnow ale tutaj pojawia się jeszcze jedna sprawa, mianowicie okazalo się ze inne podejście do ZSRR ma Benesz a inne Sikorski i oba te podejścia wynikaja z najświeższych doświadczeń historycznych (Benesz widzial owczesny ZSRR tak ze czechoslowacja odzyska niepodległość dzieki ich pomocy – należy pamiętać ze cale swoje Zycie był jak najdalszy od komunizmu; natomiast Sikorski widzial role federacji jako pewnego sposobu przeciwstawienia się ekspansji radzieckiej; doświadczenia Czechosłowacji to doświadczenia Monachium gdy Anglia i Francja wyrazily zgode by powazne czesci oddac Niemcom i w tym samy czasie ZSRR deklarowal ze gotow jest przystąpić do wojny w obronie Czechosłowacji przeciwko Niemcom, nie bardzo mogl to uczynic bho nie było wspolnej granicy radziecko-czechoslowackiej ale owczesna siec układów miedzynarodowych mówiła ze jak Francja wystapi to ZSRR tez wystapi przeciwko Niemcom wiec postawa radziecka jest diametralnie inna od postawy Anglii i Francji; polskie doświadczenia były inne: Anglia i Francja które wypowiedzialy wojne 3rzeszy wywiązujac się z planow sojuszniczych o doświadczenia z 17wrzesnia o agresji ZSRR na polske; roznica była istotna; przeciwko tym koncepcjom opowiedzieli się amerykanie – Roosvelt: nie po to zolniez USA przelewa krew żeby o kształcie Eu decydowaly Male państewka – sojusznikiem USA jest ZSRR). Z tym wszystkim laczy się kwestia pewnych koncepcji wojskowych polskiego podziemia – za poczatek uwaza się powstanie służby jakiejstam i powolanie związku walki zbrojnej (daty powstania) i dosc dynamiczny rozwoj te organizacji, na terenach okupowanych przez sowietow sprawna działalność służb bezpieczesntwa sowieckich uniemożliwiła rozwoj polskiego podziemia, tam rozwinęło się dopiero po przyjsciu niemcow, i wreszcie w 42 w lutym nastepuje przemianowanie związku walki zbrojnej na armie krajowa, istonym problemem była kwestia uzbrojenia ponieważ uzbrojenie polskiego podziemia właściwie do 44 roku było bardzo kiepskie, bron pochodzila z resztek z kamani wrześniowej, z tego co zrobiono, co skradziono i ze zrzutow (600 ton uzbrojenia zrzucily alianci). 3 etapy: konspiracja, partyzantka i powstanie powszechne które będzie udane, wybuchnie w centrum kraju i będzie się rozszerzac coraz bardziej ale żeby było udane musi być skoordynowane z dzialaniami wojsk alianckich a niebardzo było wiadomo jak oni maja zamiar działać, zaczeto namawiac brytyczykow by ladowali na balkanach i posuwali się na polnoc, ostatecznie nawet przy przychylnych Brytyjczykach to amerykanie nie chcieli walczyc na balkanach; kompromis-ladowane we Włoszech w 43. Przy tak pomyślanych koncepcjach koncepcja powstania powszechnego wraz ze współudziałem sojusznikow nie miala szans realizacji, malo tego pamiętać należy o ogrmnych problemach polakow z zaopatrzeniem żołnierzy w bron zrzutowa (Mitkiewicz który był przedstawicielem poslki w Waszyngtonie dopominal się o zwiekszenie zrzutow jednak odpowiedz była taka ze polska lezy w radzieckiej strefie operacyjnej i trzeba się porozumiec z Rosjanami i kolo się zamykalo. Robione zrzuty na zachod od lini Curzona. Linia Curzona to pewna koncepcja polityczna, w Teheranie doszli do porozumienia oparcia wsch granicy polski na tej lini, linia ta to była linia demarkacyjna miedzy walczacymi oddziałami polskimi i radzieckimi w 1920 – lord g, Curzon minister spraw zagranicznych wb zaproponowal żeby linia ta biegla wzdłuż Bugu, była to koncepcja do ktorej właściwie do wyrażenia zgody na te koncepcje lini demarkacyjnej w lipcu 1920 w Spa zmuszono premiera Grabskiego, wyrazil on zgode po czym jako propozycje do rozpoczęcia rozmow pokojowych wyslano to do Moskwy do Cziczerina (ludowego komisarza spraw zagranicznych) ze ta linia biegnie wzdłuż Bugu ale Brytyjczycy dokonali pewnego fałszerstwa dokumentu który podpisal Grabski i dopisali slowa na wschod od przemysla nie określając jak daleko na ten wschod i na polnoc od Karpat (tak żeby było jak najbardziej do przyjecia dla strony radzieckiej), akurat w tym czasie oddzialy ZSRR maszerowaly na zachod wiec cziczerin wyrzucil te propozycje do kosza bo wiązałoby to się z zatrzymaniem wlasnych wojsk a nie mogl przewidzieć ze armia ta dostanie lanie nad wisla, i na tym dzieje tej koncepcji się zakończyły. Teraz to wróciło dlatego ze Stalin prezentując swoje pretensje do tych ziem nie mogl powoływać się na porozumienia z 3rzesza z sierpnia i wrzesnia 39 bo te dokumenty o strefach wpływów były tajne, w zwiakzu z czym linia Curzona to było cos co istnialo i odpowiadalo akurat terytorialnie mniej wiecej temu przebiegowi zawartym w pakcie robentrop-molotow wiec można się powoływać ze już wczesniej Anglicy wyrazali zgode na takie ustalenia i dlatego w Teheranie podobne ustalenia zapadly choc z drugiej strony terzeba powiedziec ze Roosvelt dopominal się aby szereg spraw zostawic w dyskrecji bo za chwile były wybory w USA i zależało mu na glosach polonii.

Doczytac: katastrofa gibraltarska, kto objal urzedy po Sikorskim

Po bitwie pod Kurskiem wygranej przez armie czerwona widac ze inicjatywa strategiczna przechodzi w rece radzieckie w sposób nieodwołalny i wiadomo już ze polska zostanie zajeta przez Rosjan i ze na teren polski jeśli chodzi o wosjka panstw koalicji wkrocza wojska radzieckie, i z tego zdawano sobie sprawe także w okupowanej warszawie i w kierownictwie polskieo panstwa podziemnego, i 20 listopada 43 wszystkie plany powstańcze które już były szeroko zakrojone, sprecyzowane i rozplanowane – zostalo to wszystko odlozono bo wiadomo było ze to powstanie powszechne ma być udane a to by się nie udalo a na nieudane poslki nie stac. Z 20.11.1943r. pochodzi plan burza a wiec plan zakładający uderzenie na straze tylne niemieckich strazy tylnych i nastepnie wystapienie w roli gospodarza na opanowanym przez siebie terenie wobec wkraczających oddziałów radzieckich, a wiec naprzeciwko oficera radzieckiego ma wyjsc dowodca oddzialu AK i powiedziec ze on dowodzi oddzialem który zajal ten teren.

29.03.2012

5 stycznia 42 w warszawie powstala Polska Partia Robotnicza. Na bazie istniejeacych w Polsce grupek komunistycznych powstawala sila polityczna która nastepnie rządziła krajem przez Pol wieku. W wielu tekstach znajdziemy stwierdzenie ze ta partia była sowiecka agentura, jest to prawda ale takie stwierdzenie jest zarazem daleko idącym uproszczeniem bo nie wyjasnia tego w jaki sposób doszla do władzy, czy miala poparcie i jakie, i jakie były mechanizmy i stopnie zależności od związku radzieckiego. Powstala zorganizowana przez grupe inicjatywna Przybyla ze wschodu z poparciem międzynarodówki komunistycznej. Partia komunistyczna w mysl zasad międzynarodówki mogla być powolana jedynie z jej inicjatywy. Czy możliwe byloby utworzenie tej partii nie oglądając się na międzynarodówkę i na jej mandat? – byloby to niemożliwe, zostaloby to potraktowane jak dzialanosc prowokatorska a jej inicjatorzy zostaliby zabici. Po rozwiązaniu Komunistycznej Partii Polski w Polsce istniały tylko nieliczne grupki komunistow którzy czekali na sygnal taki jak przyjazd emisariuszy międzynarodówki i umożliwienie w ten spsoob utworzenia partii i ponowne rozpoczecie działalności. Tuz przed wybuchem wojny KPP zostala rozwiazana pod pretekstem obecności w jej szeregach licznych prowokatorow i agentow policji i polskich służb policyjnych i kontrwywiadowczych – prawde powiedziawszy spora liczba działaczy komunistycznych była także współpracownikami naszych służb ale nikt tego watku nie przebadal. Inna ciekawa rzecz to to ze skoro zostal postawiony taki zarzut to duza liczba komunistow zostala sciagnieta do ZSRR i tam stracona na czele z calym biurem KC KPP (ocalal tylko Alfred Lange) z rozkazu stalina. Wielu z nich zostalo pozniej zrehabilitowanych.

PPR tworzy swoja formacje wojskowa (gwardie ludowa). Na czele staja kolejno Marceli Nowotko, Paweł Finder, Władysław Gomułka. Pierwszy zginal w wyniku porachunkow partyjnych – dokładne tlo i okoliczności nie zostaly dokladnie wyjaśnione. Finder zginal z rąk niemieckich. PPR się rozwijala przez caly okres okupacji i w noc sylwestrowa 43/44 powstala Krajowa Rada Narodowa która miala pelnic role parlamentu podziemnego, z tym ze był to parlament kadłubowy składający się z przedstawicieli PPR i innych ugrupowan prokomunistycznych, na czele stanal boleslaw Bierut. O ile gomulka był raczej działaczem KPPowskim to Bierut był działaczem Kominternu który działał w roznych krajach skad tez miał o wiele bliższe związki z towarzyszami radzieckimi. Zaraz potem partie polskiego podziemia tworza Rade Jedności Narodowej która tez ma być czyms w rodzaju parlamentu, na czele Kazimierz Kużak. Inne wazne postacie Bór Komorowski, Jan Stanisław Jankowski. Jendoczesnie 14 maja 43 w ZSRR rozpoczęto formowanie I dywizji piechoty, pozniej 12,13 poazdziernika bitwa pod Lenino. W ten sposób tworza się alternatywne wobec struktur w Londynie. Latem 20.07.1944r. – w Moskwie powstal Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego. PKWN rzadem nie był, na czele Osóbka Morawski który nigdy nie należał do partii komunistycznej ale zawsze do PPS, tu był przedstawicielem czesci malej partii Robotniczej Partii Polskich Socjalistów, PKWN obejmuje wladze na terenach miedzy Bugiem narwia i wisla, na terenach zajetych w lipcu przez armie czerwona w wyniku ofensywy.

Akcja burza najpierw realizowana wiosna 43 na wolyniu przez 27 dywizje wolynska dywizje piechoty AK i walczyla z Niemcami, z ukrainska powstancza armia a także zdarzaly się starcia partyzantka radziecka. Wolyn był terenem na którym wszyscy walczyli ze wszystkimi. Ukrainska Powstancza Armia doszla do wniosku ze teren ten powinien być terenem walki powstańczej który ma być wyzwolonu przez UPA i te dzialania rozszerzalyby się na inne tereny, podjeto uderzenia na polskie wsie i osady latem 43, były to uderzenia przeciw ludności cywilnej, rozpoczęła się czystka etniczna, ale oprocz tego upa walczyla z partyzantka radziecka bo sowieci wiedzeli ze jak chca tam panowac to musza to towarzystwo zlikwidowac, ponadto upa podejmowala dzialania przeciwko Niemcom co powodowalo ze Niemcy podjeli ogromna pacyfikacje wolynia. Wokół toror kolejowych na 100-200m wszystkie domy były zniszczone, ludność wymordowana, lasy wyciete bo pociagi musialy jechac na wschod dla zwycięstwa na froncie wschodnim. O działaniach w ramach burzy malo kto wiedział. Zweryfikowano pierwotne plany i podjeto dzialania w takim kierunku aby odzialy AK podjely probe zajecia duzych miast. Lipiec 43 – Wilno, Lwow, Rzeszow, Debica, Lubartow, Zamość, a ostatnim akrodem burzy było powstanie warszawskie czyli proba opanowania Warszawy. Przenieg wydarzen: odzialy włączyły z Niemcami, dochodzilo do współpracy bojowej z oddziałami radzieckimi czasami (np. we Lwowie) po czym przychodzilo NKWD i KGB które rozbrajaly aresztowaly i internowaly żołnierzy AK, w ten sposób dosc szybko polskie podziemie tam zostalo zlikwidowane a burza nie spełniła swoich celow. Ok. 27 tys polakow było wiezionych przez sowietów. Wedle polskich szacunkow liczba ta wynosila 50tys, roznica mogla polegac na tym ze czesc których uwieziono traktowano jako obywateli radzieckich. Burza się konczyla, zadano Niemcom pewne straty – bilans wojskowy; bilans polityczny – powstanie warszawskie było przegrane i skutki polityczne rownie były w owym czasie negatywne.

26 Lipiec 1944r. –porozumienie miedzy PKWN a rzadem radzieckim które mówiło ze zabezpieczeniem na Tylach walczacej armi będą zajmowac się organy radzieckie, ale nie określono wielkości strefy przyfrontowej. W ten sposób NKWD moglo działać na terenach calej polski. 18 stycznia wojska radzieckie wkroczyly do Krk wypędzając niemcow, w slad za nimi wkroczyly ekipy NKWD które po pewnym czasie rozpoczęły aresztowania wśród czolowych działaczy podziemia i delegatuy rzadu i ci ludzie trafili do obozow w ZSRR z których wracali w Polowie lat 5o. 27 lipca zostalo podpisane kolejne porozumienie o granicy (wzdłuż rzeki Bug). Dopiero 1 sierpnia ze strony radzieckiej nastpila formalna notyfikacja PKWN – „bardzo smieszne”. 30lipca-9 sierpień 1944 – wizyta premiera Mikołajczyka w moskwie – rozmowy z czynnikami radzieckimi na temat ponownego nawiązania stosunkow – liczyl on ze wybuch powstania w warszawie da mu argument do reki, jednak nie udalo opanowac się warszawy, musial nawet prosić o pomoc dla warszawy bo powstańcy byli za slabo uzbrojeni i nie mogli sami zdobys stolicy. Zaraz po powrocie mikolaczyk podal się do dymisji. Komuniści natomiast rosli w sile – 1 stycznia 1945 PKWN zostal przekształcony w Rzad Tymczasowy – Osobka Morawski premierem – za wyjątkiem kilu panstw nie był uznawany ale prognozy były dobre. Polske reprezentuja dwa rzady – jeden rzadzi w kraju ( po ofensywie styczniowej wladza PKWN rozszerza się na caly kraj) a drugi uznawany jest na emigracji. Konferencja w Jałcie – sprawa polska: granice i rzad – granice już czesciowo załatwione w Teheranie a teraz zostalo to ustalone: wsch gran wzdłuż lini Curzona z ewentualnym odchyleniem 3-5km na korzysc polski (nierealny zapis, sowieci sami wytyczyli granice bo nie było dokladnie wiadomo gdzie to odchylenie), granica zachodnia będzie biec wzdłuż odry i nysy (granica Zach to kwestia konferencji poczdamskiej – w jalcie: Roosvelt nie miał pojecia o geografii, w Poczdamie wyszlo to ze są dwie rzeki o nazwie nysa – klodzka i luzycka, roznica jest ogromna – kwestia przynależności duzej czesci gornego slaska; w Poczdamie ogromna klotnia o to która z tych rzecz, amerykanie wysunęli propozycje Kwisy ale sami w to zwątpili i ostatecznie zgodzili się na nyse luzycka co było uściśleniem ustalen na temat gran Zach, i ustalono tez przebieg na polnoc od szczecina; w jalcie było tylko prowizorycznie; Należy powiedziec ze to nie była koncepcja sowietow czy anglosasow, koncepcje te pojawialy się w polsce już wczesniej, po samym wybuchu wojny, zwłaszcza w kregach skrajnie endeckich, nad tymi koncepcjami również zastanawiano się w podziemu a także rzad Sikorskiego). Druga sprawa w jalcie to sprawa rzadu – zdecydowano ze rzad tymczasowy zostanie uzupełniony o demokratycznych działaczy z kraju i emigracji – dla realizacji utworzono komisje dobrych usług w moskwie skladajaca się z molotowa i 2ambasadorow USA Harimana i wb Clarkera którzy mieli zdecydowac którzy to polscy działacze polityczni SA demokratyczni i można uzupełnić nimi sklad rzadu tymczasowego – trwalo to do 26 czerwca – podpisano w moskwie umowe o utworzeniu Tymczasowego Rządu Jendosci Narodowej i miał szybko przeprowadzic wybory i jednoczesnie zostanie cofniete uznanie dla polskiego rzadu na obczyźnie i tak tez się stalo. Tymczasowy rzad jedności narodowej powstal w tym samym dniu gdy zapadal wyrok w procesie Okulickiego i jego towarzyszy – przywódców podziemia – z osob sadzonych Okulicki zmarl w wiezieniu radzieckim, Jan Stanisław Jankowski i Jasiukowicz tez zmarli w wiezieniu, pozostali podsadni zostali skazani na rozne kary, kilu uniewinnionych (dywersja i sabotaz na Tylach walczacej armii – zarzut) – wszyscy wrocili do polski za wyjątkiem tych 3 co zmarli, niekotorzy zostali potem w Polsce aresztowani (Pużak który zmarl w wiezieniu w Rawiczu), inni wyemigrowali na zachod lub zyli w Polsce. 19 stycznia 45 Okulicki rozwiazuje AK, sam w marcu udal się na rozmowy z Rosjanami których final odbyl się w Moskwie, a kierownictwo nad podziemiem dostal Rzepecki – próbował ich wyprowadzic z konspiracji – we wrzesniu założył organizacje „wolność i niezawisłość”.

To ze polska miala 2 rzady zaowocowalo to ze na konferencji założycielskiej ONZ nie było przedstawiciela polski bo nie wiadomo było kto ma przyjechac, ale polska i tak znalazla się w gronie członków założycieli ONZ bo wczesniej podpisala karte atlantycka.

12.04.2012

W Londynie sytuacja się zmienia – pozycja polski slabnie, rzad Mikołajczyka nie może sobie poradzic. Ostatecznie 29 listopada 44 premierem zostal Arciszewski (reprezentant polskiej partii socjalistycznej). Ta zmiana nic nie zmienila, był on o wiele bardziej nieugięty, wypowiadal się bardziej radykalnie za utrzymaniem granic wschodnich przedwojennych czyli tych które zostaly ustalone w pokoju ryskim. Nie było możliwości porozumienia się. Jedyny polityk z którym można było się porozumiec był Mikołajczyk wiec wszedł on do Tymczasowego Rzadu Jedności Narodowej jako premier. Inn a wazna sprawa to to ze nastapila zmiana na innym stanowisku (jeszcze we wrzesniu 44), Sosnkowski wygłosił przemowienie w którym nawiązując do powstania mowil ze Polacy SA opuszczeni przez wszystkich i samotnie walcza z agresorem. Anglosasi chcieli pozbyc się Sosnkowskiego, uznali ze general obrazil wb i zaczeli domagac się jego odejścia i po dłuższym czasie naczelnym wodzem zostal gen Tadeusz Komorowski (przebywal on wtedy w walczacej warszawie, tuz przed kapitulacja; zareagowal: „cholera” – wiedział ze za pare dni Pojdzie do niewoli co tez się stalo) a pełniącym obowiązki naczelnego wodza był Anders (dowodzil 2 korpusem we Włoszech). Dopiero po zakończeniu wojny Komorowski objal obowiązki naczelnego wodza.

Nowe wladze na ziemiach polskich tworzyly swoje struktury powiatowe, wojewodzkie, administracyjne i inne. Po ofensywie styczniowej 45 obejmowano wladze nad dalszymi terenami polski (bo od 1 stycznia istnial rzad tymczasowy) i dosc szybko i sprawnie to czyniono aczkolwiek w resortach silowych znajdowalo się mnostwo oficerow radzieckich (oddelegowani często z racji polskiego pochodzenia) ale także byli doradcy radziecki posiadajacy określone specjalistyczne kwalifikacje w ministerstwie bezpieczeństwa publicznego (Sierow; seliwanowski) i ministerstwie administracji publicznej i osoby te kierowaly akcjami podziemia antykomunistycznego na ziemiach polski. Aparat bezpieczeństwa błyskawicznie się rozrastal, poczattek - w lipcu 44 roku do lublina przybyła 200osobowa gruba absolwentow szkoly nkw w Kulbyszewie? I oni tworzyli ten aparat. W grudniu 44 stan resortu bezpieczeństwa liczy ponad 20tys osob z czego 3 tys to pracownicy UB, 13 tys milicji obywatelskiej, tysiac więziennictwa i 4tys wojska wewnętrznego. A w rok pozniej (grudzień 45) ub- 24tys, Mo – 70tys, wojsko wewn – 32tys, więziennictwo – 7tys; a w lutym dochodzi ochotnicza rezerwa MO – 100tys. Rozwoj był błyskawiczny; w duzym stopniu na zasadzie ochotniczej.

Delegatura sil zbrojnych na czele z Rzepeckim, a po jej rozwiązaniu zrzeszenie Wolność i Niezawisłość również z nim na czele (zrzeszenie cywilne; po pary miesiącach on i wiele osob aresztowanych). Powstala tez delegatura WiN za granica. Amerykanie wysylali bron dla WiN do ministerstwa bezpieczeństwa publicznego – zal. Trwalo to do grudnia 52.

Były tez inne organizacje podziemne, niezwiązane z zadnymi ugrupowaniami i obowazami. Do 48 roku ich działalność zostala przez służby bezpieczeństwa zakonczona.

9 wrzesniu 44 PKW podpisal z rzadem rep ukraińskiej i rep białoruskiej umowy o przesiedleniu ludności polskiej do polski i odwrotnie. W pare tyg pozniej podobna umowa z rzadem rep litewskiej. Ludność przenioseiona po zaakceptowaniu wyjazdu przez wladze traci obywatelstwo. Dazono do tego żeby zrobic to szybko; przesiedlano na ziemie odzyskane. Wladze ukraińskie itd. chcialy aby te tereny kresowe mieszane narodowościowo jak najszybciej odpolaczyc. W 45 zostala podpisana kolejna umowa tym razem z radzieckim rzadem dot powrotu polakow znajdujących się w glebi ZSRR. W ten sposób reszta polakow, ci którzy zostali deportowani , mogli wrócić do polski. Tam gdzie wchodza w gre tak olbrzymie przemieszczenia ludzi nie ma możliwości żeby cos odbywalo się wedle jakis regul od których nie ma wyjątków. Nie objęło to wszystkich polakow,wielu osobom odmowiono zgody na wyjazd, niektórzy byli w lagrach, dlatego czesc wróciła w Polowie lat 50 (druga repatriacja; objela ok. 250tys ludzi). Z polski byli wysiedlani ukraincy z lubelszczyzny i rzeszowszczyzny i skrawka nowosądeckiego ok. 480tys ludzi przesiedlono po calej ukrainie. Ok. 140 tys przesiedlonych na ziemie odzyskane w 47 – pretekstem był zamach na świerczewskiego- był to sposób na likwidacje siatki konspiracyjnej organizacji ukraińskiej i konspiracyjnej powstańczej armii.

Na ziemiach polski maja miejsce Inn e przemiany: reforma rolna i nacjonalizacja przemyslu i transportu. Na własność panstwa przechodza nieruchomości, zakłady przemysłowe, niezależnie od wielkości stanowiace majatek poniemiecki i porzucony. Często były to majtki żydowskie. Jeśli w ciagu lat które minely od zakończenia wojny zjawili się właściciele lub spadkobiercy to mogli powrotem to przejac. Problem był gdy nie było spadkobiercow, domagano się żeby przekazac wtedy na rzecz organizacji i banku zajmującego się emigracja zydow do Palestyny. Strona polska stala na stanowisku ze oddaje tylko osobom fizycznym.

Przed wojna mniejszości to około 1/3, po tych wydarzeniach tylko kilka procent.

Nowa wladza dazyla to jej zachowania, utrzymania, poszerzenia jak najbardziej.

Referendum 3xTAK. – ogarnąć. PSL za utrzymaniem senatu; blok demokratyczny z PPR na czele (PPS,stronnictwo ludowe, stronnictwo demokratyczne) chcialo 3xtak. Wynik miał pokazac rządzącym jak silni SA w Polsce. Wyniki zostaly sfałszowane.

Wybory do sejmu niewiele pozniej do sejmu ustawodawczego. Tez zostaly sfałszowane. Jedynie garstwa posłów z PSL. Bierut prezydentem RP. Premierem Cyrankiewicz który od tej pory był nim wiele lat. PPR zaczyna rosnac w sile. W koncu grudnia 45 liczy 235 tys członków. PPS ok. 150tys, stronnictwo ludowe ok200tys, SD ok. 50tys. W Polowie 46 psl 800tys ludzi. Nie miala jednak szans wygrania mimo ze była najliczniejsza.

16 sierpnia 45 zostaje podpisany polsko radziecki układ graniczny który sankcjonowal ostatecznie przebieg granicy. Pozniej tylko niewielka korekta (polska dostala kawalek Bieszczad w zamian za kawalek Lubelszczyzny). We wrzesniu 45 mialo miejsce jeszcze jedno istotne wydarzenie, doszlo do zerwania konkordatu; jako powod podano fakt iż Watykan mianowal administratorem diecezji chełmińskiej niemieckiego biskupa (Splitt), co było zlamaniem postanowien konkordatu; jednak rzad polski na obczyźnie się tym nie zajmowal a komuniści uznali ze ta sprawa jest znakomitym pretekstem. Konkordat uznano za niewazny. Splitt wyladowal w wiezieniu za prowadzenie działalności antypolskiej wobec polskich katolikow (np. zakazywal korzystac z polskich książeczek do nabożeństwa), po kilku latach wyszedl i wyjechal do Niemiec zachodnich. To rozwiązało władzom rece do postepowania z polskim kościołem.

19.04.2012

Józef Kuraś „ogień”. ?

W prl falszowano nagminnie wybory.

Gomułka: „władzy raz zdobytej nigdy nie oddamy”.

W 1948 – koniec podziemia czyli opozycji nielegalnej. Opozycja legalna – PSL i Stronnictwo Pracy.

Po przegranych wyborach w 1947 – 27 X 47 – Mikołajczyk ucieka przez trójmiasto do Szwecji, stamtąd do USA, inna grupauciekala przez czechoslowacje, wpadla w rece bezpieki i zostala przekazana do polski - wtej grupie ciekawa postac Maria Hulewicz (sekretarka Mikołajczyka) – zostala ona z cala grupa w prace i przekazana do polski, a już w Polsce maltretowana przez UB, w 56 wyszla z wiezienia i rozpoczęła prace jako redaktor/tłumacz; poznala wtedy Janusza Przymanowskiego –swojego przyszłego meza- razem nim tworzyla scenariusz „4 pancerni i pies”.

Ucieczka Mikołajczyka spowodowala ze PSL zaczal się zmieniac – zaczeli brac gore ludzie którzy ze dalsza działalność antykomunistyczna nie ma racji bytu i należy pogodzic się z obecna rzeczywistością, w ten sposób na czele tego nurtu stal Czesław Wycech; w konsekwencji doszlo w dniach 27-29 listopad 49 do Kongresu Jedności Ruchu Ludowego (PSL, SL) i powstala partia Zjednoczone Stronnictwo Ludowe – jest to partia satelitarna i funkcjonuje tak bardzo dlugo, po zmianie systemu zmienia nazwe na Polskie Stronnictwo Ludowe i powraca do starych wartości i tradycji, odwoluje się do dawnych słynnych działaczy jak Witos Mikołajczyk Rataj.

Druga partia opozycyjna to Stronnictwo Pracy które powstalo tuz przed wojna i było partia w czasie wojny niewielka ale wplywowa bo był z nia związany sam premier Sikorski. Nie miala takiej sily jak PSL wiec nie była Az takim zagrozeniem dla komunistow, nie była istotnym przeciwnikiem. W jej kierownictwie znalazlo się pare osob związanych z partia komunistyczna, tak jak w PSL – komuniści delegowali do partii swoich przedstawiciele. 9 lipca 50 rada naczelna Stronnictwa Pracy podjela decyzje o rozwiązaniu partii i zalecila swoim członkom wejscie do Stronnictwa Demokratycznego. A stronnictwo demokratyczne – powstala tuz przed wojna, grupowala glownie inteligencje liberalna; wkoncu wojny tez miala dylemat co zrobic w tej sytuacji, ostatecznie weszlo w sklad bloku demokratycznego i poparlo PPR.

W ruchu robotniczym sytuacja jest nastepujaca: coraz bardziej staje się nabrzmialy, coraz silniejszy konflikt pomiedzy dwoma czolowymi osobami w poslce –Bierutem (prezydent) i Gomulka (sekretarz generalny); Bierut wysyla donosy na Gomułkę do Moskwy (pierwsz i zasadnicza metoda), pyzatym gomulka ma na sumieniu kilka wypowiedzi które zdecydowanie go obciążają (w 47 zaczyna się konflikt miedzy Stalinem a Tito, nadebraniu we wrzesniu w szklarskiej porebie zostal powolany do zycia Kominform [biuro informacyjne], gomulka uwaza ze należy pozostawic Jugosłowianom prawo do wyboru wlasnej drogi, w Polsce w owym czasie pojawiaja się osoby które uważają ze należy całkowicie stosowac wzor radziecki czyli skolektywizowac polska wies, gomulka wywodzil się ze wsi i uważał ze to jesty absolutnie niedopuszczalne, fakt ze gomulka sprzeciwial się zastostosowaniu wzoru radzieckiego był elementem dostatecznie obciążającym i gomulka zrobil tez druga niewybaczalna rzecz, powiedział publicznie ze należy siegnac oprocz tej komunistycznej tez do tradycji wkładu socjalistow polskich w walke o niepodległość polski.). W 48 odbywa się wiec plenum sierpniowo-wrzesniowe KCPPR na którym gomulka zostaje usuniety ze stanowiska sekretarza generalnego i oskarżony o odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne (nowym Bierut), wraz z nim SA usuwani tez ludzie związani z PPR i armia ludowa w Polsce czyli jego potencjalni zwolennicy i współpracownicy, inni na wszelki wypadek składają samokrytyki i oświadczenia ze są superlojalni jak np. Mieczysław Moczar („dla nas członków partii ojczyzna jest ZSRR”), zaczynaja się czystki w PPR, trwaja tez czystki w PPS żeby usunac prawicowe skrzydlo, bo zbliza się kongres zbliżeniowy – i tak obie partie dochodza do grudnia 48 a wiec do kongresu zjednoczeniowego; 15 -21 grudnia 48; podjeto decyzje o powstaniu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, na jej czele jako przewodniczący Bierut, w sklad biura politycznego weszli członkowie PPR i PPS stosunkiem 2:1 (prawde powiedziawszy było to wchloniecie pps przez PPR), gomulka odmowil uczestnictwa; przez ok. 30 lat odgrywala czolowa role w Polsce, ale należy pamiętać ze partia która powstala a ta która przestawala istniec w 89 to były absolutnie rozne partie pod każdym względem .

Mamy system składujący się z 3 partii: PZPR –sprawujaca wladze i 2 satelitarne - SD i ZSL, brak opozycji – ewentualnie kościół ale na razie jednaka maja miejsce posuniecia aby to wszystko hajc w jednym nircie; w czerwcu 49 powstaje centralna rada związków zawodowych, we wrzesniu 49 jednolita organizacja kombatancka (związek bojownikow o wolność i demokracje) grupujaca jedynie ludzi z armi ludowej czy tez z 1 czy drugiej armi wojska polskiego; jednoczesnie prowadzono dzialania wprowadzajace system komunistycznego: 26kweitnia 50 – ustawa o 1 maja jako swiecie państwowym ( święto obchodzone w Polsce jeszcze przed II wojna i było to święto PPS) i była to swoista kradzież swieta robotniczego i od tej pory to swieto było w sposób państwowy z ogromna pompa obchodzone; nastepnie w lipcu 49 zostaly wprowadzone miedzy innymi odznaczeniami dwa odznaczenia „order budowniczego polski ludowej” i „order sztandaru pracy” 1 i 2 klasy (tworca był Włodzimierz Jastrzębowski); nastepnie 22 lipca 52 – uchwalenie konstytucji PRL (Stalin osobiście wprowadzal poprawki); od tego momentu mamy do czynienia z nazwa panstwa PRL.

Jeszcze przed zjednoczeniem PPR i PPS w październiku 48 zostal aresztowany Wlodzimierz Lechowicz (?), był wtedy poslem i ministrem aprowizacji a bedac wczesniej w armii ludowej był w wywiadzie (wywiadem kierowal Spychalski – bliski współpracownik Gomułki); dopiero pare tygodni po aresztowaniu uchylono mu immunitet poselski; 17 maja 50 zostaje aresztowany Spychalski, a 2 sierpnia 51 zostaje aresztowany Gomulka. Gomułkę aresztowal Józef Światło (vicedyrektor 10 departamentu który zajmowal się inwigilacja najwyższych szeregow partyjnych).

26.04.2012

Po rozbiciu opozycji legalnej i podziemia i sil które podejmowaly walke z wladza w owym czasie to jedyna sila która pozostala mogaca się przeciwstawic był kościół. Z kościołem sytuacja była taka: w 45 zostal zerwany konkordat, poczatkowo stosunki były poprawne (były nierzadkie przypadki udzialu dygnitarzy komunistycznych w procesjach bozego ciala, podtrzymywali duchownych niosących monstrancje, w latach 70 szukano zdjęcia premiera Jaroszewicza który zaraz w latach 40 miał jako general brac udzial w takiej procesji i ze zdjecie takie gdzies się pokazalo w prasie) ale tego typu dzialania szybko się skończyły), i rozpoczął się stan wojny przeciw kościołowi, do tej wojny wladza używała tzw niektórych ugrupowan katolickich swieckich (stowarzyszenie „dzis i jutro” - teraz PAX) na czele którego stal wybitny przedwojenny działacz obozu narodowego Boleslaw Piasecki (myślał on o stworzeniu ugrupowania które by budowalo pomoc pomiedzy katolikami a wladza a realnie pełniło role dywersyjna w stosunku do kościoła), skupil on grupe osob które znal sprzed wojny, po październiku 56 doszli do tego oficerowie AK i kolejne pokolenia działaczy i stowarzyszenie to posiadalo wlasna baze materialna (piasecki dobral sobie na współpracownika tez endeka Jerzego Rutkowskiego – był bardzo inteligentny, studiowal prawo przed wojna, był menagerem, przed wojna zorganizowal u franciszkanow w Niepokalanowie wydawnictwo „rycerz niepokalanej”, w czasie wojny był oficerem AK, po wojnie organizowal odbior w Polsce pomocy zagranicznej, jak to się skończyło to zaczal się nudzic i piasecki wydal mu polecenie zorganizowania tzw koncernu paxowskiego Inco-veritas i w to wchodzilo: chemia gospodarcza, pierwsze długopisy w Polsce, plaszcze przeciwdeszczowe – pod względem finansowym to była potega, pod względem politycznym to karzel bo partia dbala o to, a kościół uważał ze nie należy ich popierac; piasecki miał niezwykla charyzme.

14 kwietnia 50 podpisano umowe miedyz państwem a kościołem i była to umowa kościołowi narzucona, z tym ze zaraz po podpisaniu wladze zaczely to porozumienie łamac. Sytuacja kościoła była trudna, 22 pazdziernika 48 zmarl prymas i nastepnym zostal Wyszynski który w wyniku tej sytuacji po podpisaniu porozumienia, w sytuacji gdy wladza występowała coraz bardziej agresywnie powiedzialn non posumuj, kościół już nie miał gdzie się cofac. Najtrudniejsze dni dla kościoła dopiero nadeszly, 14 wrzesnia 53 rozpoczął się proces biskupa Kaczmarka (za wpolprace z obcym wywiadem), zostal skazany na kilka lat wiezienia; tego samego miesiąca (kiedy?) zostal aresztowany wyszynski – wladza powierzyla urzad prymasa klepaczowi, zaczal on w tej sytuacji pelnic obowiązki prymasa czyli administrowac kościołem w Polsce, niedlugo potem bo w 54 w wiezieniach ogółem znalazlo się 8 biskupow; oznaczalo to ze skończyła się nauka Religi w szkolach, i wreszcie 12 lipca 53 zostal Tygodnik Powszechny odebrany krakowskiej kurii i przejety przez PAX, kulisy tego wydarzenia były jednak troche inne i warto o nich powiedziec szerzej (TP miał klopoty już od dłuższego czasu, kłopoty z cenzura przede wszystkim, był to jedyny niezależny tygodnik i to drażniło wladze; przejecie wiazalo się ze śmiercią Stalina, nastapila ogromna zaloba, w każdym miescie była ulica imienia Stalina, i przy okazji roznych pochodow noszono jego portrety; 7 marca Katowice przemianowano na stalinogrod, na posiedzeniu biura politycznego gdzie debatowano nad tym jakie miasto ma zmienic nazwe proponowano czestochowe, w 56 nastapila odwilż i wszystkie nazwy wróciły do poprzednich; skoro umarl Stalin to należało zamiescic jego portret i wspomnienie pośmiertne a redakcja tygodnika powszechnego odmówiła, zmienily się wladze pisma – kilka lat pozniej zostalo pismo zwrócone kurii.

Kolejne elementy relacji kościoła z państwem: 1) nauka religi wróciła w 56 i znowu wycofana na początku lat 60. i wróciła ponownie w III RP; 2) sprawa budownictwa sakralnego - za czasow salinowskich czyli do 53 o takim budownictwie nie było mowy, za czasow Gomułki również ciezko, budownictwo rozszalalo się w czasach gierka tak dalece ze w latach 70. Wybudowano wiecej niż przez caly okres od 45 to 70 a w tym czasie wiele kościołów wybudowano w ramach odbudowy ze zniszczen wojenny, uwaza się ze lata 70. To był ostatni z trzech okresów najbardziej obfitych takiego budownictwa (1. Zaraz po chrzcie polski, 2. To XVI-XVII wiek. 3 w PRL); pod tym względem gierek i jego ekipa nie uwazali żeby kruszyc kopi z kościołem o budowe świątyń. Punktow spornych było wiele: w 56 roku zliberalizowano ustawe antyaborcyjna ( za czasow stalinowskich Szlo się za to do wiezenia) i nie karano wiezieniem co spowodowalo zdecydowany protest kościoła, pozatym kościół domagal się zakazu prezentacji pewnych tresci (przypadek teatru Grotowskiego we Wrocławiu; i drugi przypadek filmu Kawalerowicza „matka Joanna od aniołow”).

Ujednolicenie w kulturze: zaczęło się w 48/49 i zostalo ogłoszone na zjezdzie literatow w szczecinie, wprowadzal to Sokorski który w 56 rownie zgrabnie oglaszal odwrot i odejście od socrealizmu; socrealizm polegal na: w architekturze wzory klasycystyczne (np. palac kultury) – wxzorem były budynki w takim stylu w Moskwie czy Kijowie i taki styl jeśli chodzi o urbanistyke jest Nowa Huta; w literaturze – utwory sławiące postaci typu Bierut, Stalin, oficera UB, robotnika, chlopa a także prace; filmy tez mialy opiewac prace i takie postacie „tzw produkcyjniaki”; muzyka – piosenki o tej samej tematyce: o nh; sztuka miala być uzyteczna, miala służyć planom 4letnim, 5letnim, 6letnim; malarstwo – portrety wymienionych już postaci; sztuka wykorzystywana do celow politycznych; realizm socjalistyczny; wychwalanie trudu pracy.

10.05.2012

W latach stalinizmu wyższe uczelnie ukończyło 145 tys osob (duza liczba), w ten sposób powstala nowa inteligencja, powstala nowa klasa robotnicza skoro tworzy się budowy takie jak np. NH. Do władzy komunistycznej mieli nieprzychylny stosunek. Mamy do czynienia z odbudowa, industrializacja kraju i z ogromnym awansem społecznym, z wielu rzeczy nawet historycy nie zdaja sobie sprawy. Należy wziąć pod uwage ze NH to była jedyna dzielnica w Krk gdzie wszystkie mieszkania posiadaly lazienki.

Problematyka destalinizacji:

Na to złożyło się szereg przyczyn, najwazniejsza była śmierć Stalina; nikt nie spodziewal się ze system zacznie tak szybko się kruszyc. W kilka miesięcy, 5 grudnia 53 w Berlinie uciekl do amerykanow pl Jozef Światło (wicedyrektor 10dep ministerstwa bezpieczenstwa publicznego chyba?, realizując szereg zadan spotykal się bezpośrednio z ministrami, z Bierutem, i referowal wazne zagadnienia), przebywal służbowo w Berlinie, a ze nie było muru jeszcze to przejechali do zachodniego i tam uciekl, amerykanie najpierw sprawdzali jego tożsamość po czym przewieziono go od razu za ocean i chciano dowiedziec się co miał do powiedzenia, do Jeziorańskiego trafila tasma z zeznac światły i musial przekonac amerykanow żeby wyemitowac te zeznania, we wrzesniu 54 zaczely się audycje Światły w których mowil o wszystkich brudach z udzialem dygnitarzy które były mu znane w ministerstwie i w partii, wtedy cala polska słuchała radioodbiornikow bo stalo się jasne ze to co on mowi jest nieslychane i kompromitujące dla władzy, dodatkowo światło wczesniej aresztowal Gomułkę i mowil o okolicznościach tego aresztowania (nie postawiono mu zarzutow ale i tak siedzi w wiezieniu). W lecie 54 rozwiazano 10departement. Ta sytuacja zaczela powodowac dosc szybka erozje tego systemu w społeczeństwie. Światło dostal nowa tożsamość, podobno zmarl w latach 70. Cykl tych audycji spowodowal tez zmiany w aparacie bezpieczeństwa: 8 listopada 54 zostal aresztowany puł różański (dyr. Dep śledczego), a także innych wysokich dygnitarzy, po 56 roku skazano ich na kilka lat wiezienia; 7grudnia 54 zostalo rozwiązane ministerstwo bezpieczeństwa publicznego i utworzono MSW (milicja, sluzba wiezienna, wojska ochrony pogranicza) i Komitet Do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego (piony dotychczasowej bezpieki). Szefem MSW – Władysław Wicha, a szefem komitetu Władysław Dworakowski. Żaden z nich nie miał wczesniej nic wspolnego z aparatem represji. Radkiewicz otrzymal stanowisko ministra państwowych gospodarstw rolnych – istnieje pewna roznica w sile politycznej człowieka który stoi na czele resortu silowego a ministra który rządki pgr’ami – jest to pewna delikatna roznica – nastapila zdecydowana degradacja.

Zaczynaja pojawiac się pewne znamiona zmiany kursu ale bardzo delikatnej i niezauwazlnej, niemniej jednak te które dzieja się na niwie kultury szybko zostaja zauwaznoe i zaczynaja odgrywac ogromna role. Już od 54 roku zaczynaja pojawiac się pierwsze filmy zachodnie i książki autorow zachodnich. W 55 ma miejsce festiwal młodzieży w warszawie – młodzież z roznych krajow, ale bezpieka pilnowala żeby wzajemne kontakty nie zaszly zbyt daleko, na wszelki wypadek 14maja 55 zostal podpisany układ warszawski, ale zaraz po tym 21 sierpnia 55 adam Ważyk w nowej kulturze opublikowal słynny poemat dla doroslych który w ostrej formie pokazuje budowe NH i to się ukazalo i w Polsce nikt by się tym nie przejal gdyby nie to ze przeczytala to Wanda Wasilewska która była w Kijowie i była tym bardzo oburzona i zworocila się z tym do biura politycznego – nie wiadomo było kogo i jak ukarac (ukazal się legalnie, cenzura przepuściła), skończyło się na tym ze dostal nagane partyjna. Poemat dla dorosłych odegral swoja ogromna role, ludzie dowiedzieli się ze jest taki teskt który pokazuje rzeczywistość w zupełnie inny sposób, zaczeli dobijac się do tego tekstu, zaczeto o tym mowic i to już wpływało na zmiane atmosfery. W maju 54 w ZSRR ukazal się ksazke Erenburga pt odwilż - stad to slowo, okreslenie.

Jesienia 55 powstal Klub Krzywego Kola – grupowal inteligencje, mieszczyl się w warszawie przy uicy krzywe kolo, zaczeto w nim odbywac spotkania i dyskutowano na rozne tematy, był to zalazek preopozycyjnych ugrupowan i stal się takim środowiskiem. Z klubu tego wywodzi się mnóstwo ludzi którzy dzialali w opozycji.

Tygodnik po prostu – podtytul tygodnik związku mlodzierzy polskiej, pozniej tygodnik młodej inteligencji. Odegral ogromna role w rozbijaniu stalinizmu – ukazywal wszystko co było zle, wszystko to znajdowalo odbicie na jego lamach. Dlatego tez uwaza się ze przemiany październikowe i przemiany w 56 mialy swój koniec w październiku 57 gdy wladze zamknęły ten tygodnik – doszlo wtedy nawet do rozruchow ulicznych w warszawie ale nic to nie dalo.

We władzach partyjnych zaczybaja się kształtować 2 grupy: natolijczykow i pulawian; natolijczycy ( w większości zamieszkiwalu podwarszawski Natolin; zwolennicy kontynuacji dotychczasowego kursu); pulawianie (uwazali ze nalezy dokonac zmian). ZAPISAC NAZWIASKA SEKRETARZY Z JEDNEJ I DRUGIEJ GRUPY. 13 grudnia z wiezienia zwolniony gomulka – poczatkowo zadnej politycznej roli nie pelni ale wszyscy wiedza ze jest to człowiek który ma Duzy kapital polityczny bo jest to wiezien dotychczasowe systemu, stalo się jasne ze gomulka odegra wazna role polityczna w Polsce, staje się jasne ze w związku z tym należy orientowac się na Gomułkę i zaczynaja spotykac się z nim rozni ludzie którzy mysla o karierze politycznej, poczatkowa robia to w konspiracji bo był nadal obserwowany.

14-25luty 56 – XX zjazd parti, na tym zjezdzie, Chruszczow wygłosił swój słynny tajny referat i to było nieslychanie wazne ponieważ raptem okazuje się ze dokonywane są daleko idace zmiany w samym związku radzieckim, zreszta Bierut wkrotce umiera i na czele staje Edward Ochab (zdawal sobie sprawe ze zostal I sekretarzem tylko czasowo, do momentu Az to stanowisko zajmie gomulka). Istnieje teza ze Ochab zdążył w czasie swojego urzędowania odbyc podroz do Chin i odbyc tam rozmowe z tamtejszym premierem i uzyskac od niego zapewnienie ze w razie zmian w polsce chnczycy popra polske w ten sposób żeby nie doszlo ewentualnej interwencji radzieckiej w polsce.

5 kwietnia 56 ogloszono amnestie i do czerwca zostalo zwolnionych 28 tys więźniów politycznych. W czerwcu maja miejsce zamieszki w Poznaniu, dla stlumienia strajkujących robotnikow ściągnięto wojsko, były one wywolane konfliktem płacowym. Potem ten konflikt zostal zakończony ale stalo się jasne ze w Polsce do przelomu jeszcze nie doszlo i musi dojsc. W październiku 56 mialo miejsce plenum KC przerwane delegacja radziecka na czele w Chruszczowem, to plenum dokonuje zmiany władzy, stanowisko 1 sekretarza dla Gomułki który zaczyna od formowania wlasnej ekipy (nie ma w niej rokosowskiejo).

17.05.2012

KOR – Komitet Obrony Robotnikow

Za czasów komuny Polskę nazywani najweselszym barakiem w obozie – bo byl najbardziej liberalny – poczawszy od 45 do 89 sytuacja się zmieniala.

Egzamin: 19 czerwca, 23 czerwca –miedzy 10 a 13

Jesienia 55 powstaje Klub Krzywego Kola – preopozycyjna organizacja. Dyskusje z zakresu historii, socjologii, literatury – znalazło się miejsce w którym krystalizowala się grupa osob która potem odgrywala role w powstawaniu środowisk opozycyjnych. Prezesem był Aleksander Małachowski.

W czerwcu 56 – zamieszki w poznaniu – do pacyfikacji miasta uzyto wojska, zginęło co najmniej 74 ludzi, przy tej okazji cyraniewicz wygłosił przemowienie bardzo znane. Stlumienie poznańskiego czerwca nie spowodowalo zadnych przełomów, wszyscy wiedzieli ze przelom dopiero nadejdzie. Nadszedł w październiku 56 w postaci 8plenum komitetu centralnego na którym to gomulka zostal wybrany pierwszym sekretarzem – był to sygnal świadczący o odejściu od ludzi i metod dotychczas stosowanych, do władzy doszedl człowiek który był ofiara stalinowskiego terroru, zaraz potem, 24 pazdzirnika odbyla się demonstracja na placu defilad, a gomulka wygłaszał przemowienie w którym wzywal wszystkich do spokoju i powrotu do pracy, była to niesamowita sprawa, żaden przywodca komunistyczny nie posiadal takiego ogromnego kapitalu zaufania i poparcia jak w owym czasie gomulka. I gomulka wracając do władzy wracal na fali autentycznego, ogromnego poparcia społecznego. Wraz z wyboem Gomułki, nastapil wybor calej nowej ekipy, a wiec biura politycznego które mu towarzyszylo, przy czym, jeszcze w owym czasie byli to ludzie zarówno z nim związani (którzy nierzadko opuścili wiezienia; kiszko, Jaszczuk, loga-sowinski, Spychalski - MON); premierem pozostal Cyrankiewicz; Albrecht, Morawski, Zambrowski, Zawadzki - ???; a także przedstawiciele twardego skrzydla, ale powoli były odsuwani; najbardziej znana postacia stal się Kazimierz Mijal, który w plowie lat 60 opuscil kraj wyjeżdżając do Albanii, założył tam Komunistyczna Partie Polski, wygłaszał rozne teksty przez radio Tirana, nastepnie wyjechal do Chin, po czym w I Polowie lat 80 media doniosły ze wrócił do kraju i zostal zatrzymany przez msw za dzialanie na szkode PRL; po jakims czasie go wypuszczono.

Gomulka stojac na czele partii musial oprzec się na aparacie partyjnym; w Sali kongresowej odbyla się narada aktywu partyjnego w trakcie ktorej gomulka uzyl porównania ze mamy do czynienia z 2 niebezpieczenstwami, z rewizjonizmem i z dogmatyzem, w owczesnym zargonie rewizjonizm to ci z tendencjami likwidatorskimi (idącymi w kierunku pozbawanie partii cech komunistycznym, w kierunku socjalistycznej) a dogmatyzm to ci którzy stali nadal na stanowisku stalinowskim. Gomulka powiedział wazna rzecz, powiedział ze jeśli chodzi o tym przeciwnikow to rewizjonizm jest jak gruzlica a dogmatyzm jest jak katar; i w tym momencie stalo się jasne ze głównym przeciwnikiem są rewizjonosci którzy chcieliby wprowadzac dalsze zmiany, i to był znak świadczący także o tym, ze powoli ze zmian październikowych należy się wycofywac; zostalo zrobione to co najważniejsze (gomulka uznal słuszność protestu robotnikow poznania publicznie), ale w zmianach nie chciał isc dalej. Przemiany pazdzirnikowe mialy znaczenia z paru istotnych przyczyn: po 1 – ogolny bilans był wybitnie dla polski korzystny; w listopadzie 56 gomulka jedzie z wizyta do Moskwy i w trakcie tej wizyty uzyskuje kolejne sukcesy, mianowicie: załatwiono sprawe powrotu polakow z zssr, tzw druga repatriacja, wraca ponad 200tys polakow którym nie udalo się wrócić wczesniej bo przebywali w lagrach lub innych miejscach zesłania; uzyskal skreślenie zadłużenia polski w ZSRR (w trakcie debat nad ostatecznym przebiegiem granicy polsko radzieckiej w lecie 45 strona radziecka wysunęła kwestie ??????????); umowa w sprawie stacjonowania wojski radzieckich w Polsce, do tej pory wojska te stacjonowaly bez zadnej umowy.

Polska droga do socjalizmu - ?

po powrocie z Moskwy gomulka uznany zostal za triumfatora, pociag którym wracal ludzie obrzucali kwiatami. Jakie były zmiany w polityce wewnętrznej? O amnestii i wypuszczeniu więźniów politycznych już było tydzień temu, od tego momentu nie było już w Polsce więźniów politycznych na tak masowa skale jak wczesniej. Nastepuje ograniczenie działalności aparatu bezpiecznestwa, likwidacja komitetu do spraw bezpieczeństwa publicznego i komitet ten zostaje wlaczony w czesci do MSW jako sluzba bezpieczeństwa, i wtedy wlasnie w 56 powstalo SB. Wywiad, kontrwywiad, walka z opozycja – takie departamenty weszly; biura takie jak archiwum, lustracja korespondencji, obserwacje – piony o charakterze raczej usługowym, przy tej okazji dokonano redukcji aparatu tego aparatu. Nastepnie doradcy wraz z Rokossowskim wrocili do ZSRR. Nastepuje zmiana w polityce gospodarczym z nastawieniem na rolnictwo, gospodarke lekka nastawiona na wyżywienie ludności, upada większość spółdzielni na wsiach. Nastepuje liberalizacja cenzury i zmiana nastawienia jeśli się mowi o przeszłości, zaczyna się mowic o AK, o polskich silach zbrojnych na zachodzie, w sposób o wiele bardziej zobiektywizowany. Pewnej normalizacji ulegaja stosunki z kościołem – zostaja wypuszczeni duchowni na czele z wyszynskim, kurii krakowskiej zostaje zwrócony tygodnik powszechny, lekcje religii wracaja do szkol. Zmienily się także przepisy dotyczące wyjazdow do krajow kapitalistycznych i Jugosławii, było to rozdzielone od wyjazdow do krajow bloku – w czasach stalinowskich wyjazdy za granice były możliwe tylko służbowo, po 56 staly się możliwe wyjazdy zagraniczne za zaproszeniem – jeśli ktos otrzymal zaproszenie od członka rodziny, przyjaciela, znajomego, instytucji to na tej podstawie mogl wystąpić o paszport i go dostac, nie zostalo jednak określone warunki jego otrzymania. Nastapila tez normalizacja stosunkow z jugoslawia. Natomiast za czasow gierka podstawa otrzymania paszportu było posiadania konta dewizowego w banku. Istniala możliwość odmowy wydania paszportu z „waznych względów spolecznych”.

24.05.2012

Gomulka do polowy lat 60 usuwal przedstawicieli natolijczykow i pulawian. Był to dosc dlugi proces. Natomiast likwidacja tygodnika po prostu co miał znaczenie symbolu, i było niesymbolicznym zamknieciem przemiac 56 roku. Dalsze przemiany nie mialy miejsca. Ale i tak zrobiono bardzo duzo, system zostal powaznie nadkruszony, zmieniony, zostaly znormalizowane stosunki z kościołem (nie były jednak sielankowe, po paru latach kolejne konflikty). 27 lutego 57 ukazal się pierwszy numer polityki – tygodnik który miał być przeciwstawieniem „po prostu”, na początku były to nudne ideologiczne teksty, nie mieli czytelnikow; w maju 58 Rakowski redaktorem naczelnym Polityki (wczesniej nie był dziennikarzem, ale okazal się znakomity, potrafil prowadzic tygodnikw taki sposób żeby uczynic go atrakcyjnym, żeby był popularny i czytywany przez inteligencje; po latach okazalo się ze pewne liberalne w owczesnym rozumieniu trendy odegraly ogromna role w kształtowaniu polskiej inteligencji co przyznawala nawet opozycja, mimo ze Rakowski nie był jej idolem). Jednoczesnie ma miejsce stopniowe ograniczanie swobod, ale bardzo powolne, i brak tam pewnej konsekwencji; symbolicznym elementem jest likwidacja w lutym 62 klubu krzywego kola.

W Polsce nie było masonerii, było to nielegalne. Na emigracji działały loże masońskie, a w Polsce byli ludzi którzy mieli związki z masoneria. Bycie masonem to grzech wg kościoła, nie oznacza to jednak ze tworzenie polskiego podziemia było grzechem skoro mieli tam swój udzial. Twierdzi się ze pewna role odegrala loza masonska Kopernik dzialajaca w latach 60 ( należeli: lipinski, dabrowska, Falski, Słonimski)

Katolickie kregi zaczynaja się aktywizowac. W 58 zaczyna się ukazywac czasopismo „więź”; powstaje 5-osobowe kolo poselskie „znak” powstaje, na bazie odszczepieńców z paxu. Stosunki z kościołem zaostrzaja się w kilku aspektach: 1. Akcja usuwania religii ze szkol w latach 58-61, 15 lipca 61 ustawa sejmowa ostatecznie usuwa Religie ze szkol, religia trafia do salek katechetycznych. 2. Konflikty dotyczące budownictwa sakralnego – domagano się budowy nowych kossciolow i stale spotykalo się to z odmowami ze strony wladz. W maju 60 walki o obrone krzyza w NH, analogicznie w zielonej gorze, Toruniu i przemyslu w podobnym czasie. 3. Problem obchodow 1000lecia panstwa polskiego – kościół podjal decyzje o obchodach uroczystości 1000lecia chrztu polski, 25 lutego 58 zostala podjeta przez sejm uchwala o obchodach 1000lecia panstwa polskiego. 24 wrzesnia 58 wladze państwowe podjely akcje dla uczenia tego 1000szkol na 1000lecie – do konca 65 wybudowano 1105 szkol podstawowych i wiele innych, budowano tez mieszkania dla nauczycieli oraz odbudowywano zabytki i robiono badania archeologiczne. 18 listopada 65 zostalo wystosowane oredzie biskuow polskich do biskupow niemieckich na obchody zaczynające się od slow „przebaczamy i prosimy o przebaczenie” co wywowalo burze polityczna, gomulka uważał ze polityka zagraniczna to jego monopol, a kwestia stosunkow z Niemcami to szczególny monopol i nikt nie może się wtrącać, a jego celem było doprowadzenie do uznania granicy na odrze i nysie luzyckiej przez rep. Fed. Niemiec. Oredzie to wywowalo wściekłość samego Gomułki i burze propagandowa pod adresem episkopatu i atakow na niego. Wykorzystywano to ze sprawy SA niezałatwione (granice) i stawiano pytanie za co polska ma przepraszac niemcow skoro to oni wywolali wojne. 2-4 maja 66 uroczystosci koscielne na jasnej gorze się odbyly.

Polowa lat 60 to tez szereg innych waznych wydarzen. W 64 roku większość z nich miala miejsce.

• 14 marca 64 wystosowano list 34 intelektualistow do wladz państwowych w sprawie ograniczenia ograniczen w sprawie wydawania książek i cenzury. Wśród nich: literaci - Słonimski, uczeni - Gieysztor, publicyści - Turowicz. List przedostal się do radia wolna Europa i eksponowala go co wywołało oburzenie wladz.

• W pazdzirniku list Kuronia i Modzelewskiego – było to opracowanie, twierdzili ze w nowym systemie tworzy się antagonizm miedzy aparatem partyjnym a klasa robotnicza, chcieli to szeroko rozkolportorowac – dowiedzieli się ze trockiści maja powielacz którego nie uzywaja i chcieli pożyczyć, dowiedziała się o tym SB, tekst ten skonfiskowala a autorom wytoczono proces (3,5 i 3 lata wiezienia). List przedostal się za granice i zostal opublikowany przez kulture paryska.

• 9 listopada 64 skazano na 3 lata Wańkowicza – nie mogl on się zaadaptowac na zachodzie i wrcil do polski, wysyłał on korespondencje do wolnej europy w ktorej to co pisal na temat wladz było krytyczne, podciągnięto jednak to pod amnestie dzieki prawnikom

W 64 roku doszlo do zmiany na stanowisku ministra spraw wewnętrznych – był Władysław Wicha który miał dwoch vice – Moczara i Altera, podzial obowiązków ustawiono tak ze się równoważyli swoimi wpływami a zarazem się zwalczali, natomiast Moczar który miał ambicje polityczne stopniowo rozwijal swoje wpływy (miedzy innymi budując ruch partyzantow – był dowodca armii ludowej nalubelszczyznie i w Kieleckiem, miał duze poparcie wśród partyzantow, tworzyl on swój wlasny oboz). We wrzesniu 64 zostal przewodniczącym Związku Bojownikow O Wolnosc I Demokracje czyli jedynej dzialajcej organizacji kombatanckiej i zaczal ja rozwijac: ściągał kogo się dalo i rozbudowywal na ogromna skale, załatwiał tez rozne renty kombatanckie itd. W grudniu 64 wygral rozgrywke z alsterem – alster odszedł (był zydem), moczar zostal ministrem i wtedy zaczęło się eksponowanie hasel narodowych które uderzaly w osoby pochodzenia żydowskiego. Zaczal być zle widziany w Moskwie bo w jakims wystapieniu zle się wyrazil wspominając ze Polacy walczyli w wojnie z Niemcami i wszystko było dobrze dopóki nie wkroczyly brunatne szynele czyli wlasnie Rosjanie. Moczar lansowal się, chciał się piąć jeszcze wyzej w swojej karierze politycznej.

W 45 roku wraz z powstaniem rzadu jedności narodowej nastepuje cofniecie uznania polskiemu rzadowi w Londynie, żołnierze polscy którzy znajduja się na zachodzie SA postawieni w obliczu dramatycznej sytuacji: wracac czy nie wracac. Rzad na emigracji trwal bo uważał to za swój obowiązek, udalo się dogadac z anglikami ze wraz z likwidacja jednostek Wojskowych zostaie stworzony polski korpus przysposobienie i rozmieszczenia. W Londynie nikt nie chce polakow, w Niemczech także jest problem a polakami bo jest ich tam bardzo duzo – wladze 3 zachodnich stref okupacyjnych postępują brutalnie żeby pozbyc się polakow, chca żeby wrocili do polski.

Duza role w kraju i na swiecie odgrywac zaczal instytut Giedrojcia?.